Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā |
कथिनादिजानितब्बविभागवण्णना
Kathinādijānitabbavibhāgavaṇṇanā
४१२. येसु रूपादिधम्मेसूति ‘‘पुरिमवस्संवुत्था भिक्खू, पञ्चहि अनूनो सङ्घो, चीवरमासो, धम्मेन समेन समुप्पन्नं चीवर’’न्ति एवमादीसु येसु रूपारूपधम्मेसु। सतीति सन्तेसु। मिस्सीभावोति संसग्गता समूहपञ्ञत्तिमत्तं। तेनाह ‘‘न परमत्थतो एको धम्मो अत्थी’’ति।
412.Yesurūpādidhammesūti ‘‘purimavassaṃvutthā bhikkhū, pañcahi anūno saṅgho, cīvaramāso, dhammena samena samuppannaṃ cīvara’’nti evamādīsu yesu rūpārūpadhammesu. Satīti santesu. Missībhāvoti saṃsaggatā samūhapaññattimattaṃ. Tenāha ‘‘na paramatthato eko dhammo atthī’’ti.
४१६. एकतो उप्पज्जन्तीति कथिनुद्धारेन सह उप्पज्जमानारहा होन्तीति अत्थो। कथिनत्थारतो हि पभुति सब्बे कथिनुद्धारा तं तं कारणन्तरमागम्म उप्पज्जन्ति, तस्मा सब्बे एकुप्पादा नाम जाता। तेसु अन्तरुब्भारसहुब्भारा द्वे एव तं विहारं अनत्थतकथिनविहारसदिसं करोन्ता सयं सकलेन कथिनत्थारेन सह निरुज्झन्ति उद्धारभावं पापुणन्ति । अवसेसा पन तं तं पाटिपुग्गलिकमेव कथिनत्थारं द्विन्नं पलिबोधानं उपच्छिन्दनवसेन निरोधेन्ता सयं उद्धारभावं पापुणन्ति, न सकलं कथिनत्थारं। कथिनुद्धारानञ्च निरोधो नाम तं तं कारणमागम्म उद्धारभावप्पत्ति, एवञ्च उप्पत्ति नाम कथिनुद्धारो एव। तेनाह ‘‘सब्बेपि अत्थारेन सद्धिं एकतो उप्पज्जन्ती’’तिआदि। तत्थ पुरिमा द्वेति ‘‘एकुप्पादा एकनिरोधा’’ति पाळियं पठमं वुत्ता अन्तरुब्भारसहुब्भारा द्वे। तेसूति पक्कमनन्तिकादीसु। उद्धारभावं पत्तेसूति उद्धारभावप्पत्तिसङ्खातनिरोधं पत्तेसूति अत्थो। अत्थारो तिट्ठतीति कतचीवरं आदाय पक्कन्तादिपुग्गलं ठपेत्वा तदवसेसानं पलिबोधसब्भावतो कथिनत्थारो तिट्ठति।
416.Ekato uppajjantīti kathinuddhārena saha uppajjamānārahā hontīti attho. Kathinatthārato hi pabhuti sabbe kathinuddhārā taṃ taṃ kāraṇantaramāgamma uppajjanti, tasmā sabbe ekuppādā nāma jātā. Tesu antarubbhārasahubbhārā dve eva taṃ vihāraṃ anatthatakathinavihārasadisaṃ karontā sayaṃ sakalena kathinatthārena saha nirujjhanti uddhārabhāvaṃ pāpuṇanti . Avasesā pana taṃ taṃ pāṭipuggalikameva kathinatthāraṃ dvinnaṃ palibodhānaṃ upacchindanavasena nirodhentā sayaṃ uddhārabhāvaṃ pāpuṇanti, na sakalaṃ kathinatthāraṃ. Kathinuddhārānañca nirodho nāma taṃ taṃ kāraṇamāgamma uddhārabhāvappatti, evañca uppatti nāma kathinuddhāro eva. Tenāha ‘‘sabbepi atthārena saddhiṃ ekato uppajjantī’’tiādi. Tattha purimā dveti ‘‘ekuppādā ekanirodhā’’ti pāḷiyaṃ paṭhamaṃ vuttā antarubbhārasahubbhārā dve. Tesūti pakkamanantikādīsu. Uddhārabhāvaṃ pattesūti uddhārabhāvappattisaṅkhātanirodhaṃ pattesūti attho. Atthāro tiṭṭhatīti katacīvaraṃ ādāya pakkantādipuggalaṃ ṭhapetvā tadavasesānaṃ palibodhasabbhāvato kathinatthāro tiṭṭhati.
कथिनादिजानितब्बविभागवण्णना निट्ठिता।
Kathinādijānitabbavibhāgavaṇṇanā niṭṭhitā.
पञ्ञत्तिवग्गवण्णनानयो निट्ठितो।
Paññattivaggavaṇṇanānayo niṭṭhito.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / परिवारपाळि • Parivārapāḷi
४. कथिनादिजानितब्बविभागो • 4. Kathinādijānitabbavibhāgo
६. पलिबोधपञ्हाब्याकरणं • 6. Palibodhapañhābyākaraṇaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / परिवार-अट्ठकथा • Parivāra-aṭṭhakathā / कथिनादिजानितब्बविभागवण्णना • Kathinādijānitabbavibhāgavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / कथिनभेदवण्णना • Kathinabhedavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā
कथिनादिजानितब्बविभागवण्णना • Kathinādijānitabbavibhāgavaṇṇanā
पलिबोधपञ्हाब्याकरणकथावण्णना • Palibodhapañhābyākaraṇakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / कथिनादिजानितब्बविभागवण्णना • Kathinādijānitabbavibhāgavaṇṇanā