Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / వినయవినిచ్ఛయ-టీకా • Vinayavinicchaya-ṭīkā |
కథినక్ఖన్ధకకథావణ్ణనా
Kathinakkhandhakakathāvaṇṇanā
౨౬౯౭. వుత్థవస్సానం పురిమికాయ వస్సం ఉపగన్త్వా యావ మహాపవారణా, తావ రత్తిచ్ఛేదం అకత్వా వుత్థవస్సానం భిక్ఖూనం ఏకస్స వా ద్విన్నం తిణ్ణం చతున్నం పఞ్చన్నం అతిరేకానం వా భిక్ఖూనం పఞ్చన్నం ఆనిసంసానం వక్ఖమానానం అనామన్తచారాదీనం పఞ్చన్నం ఆనిసంసానం పటిలాభకారణా మునిపుఙ్గవో సబ్బేసం అగారికాదిమునీనం సకలగుణగణేహి ఉత్తమో భగవా కథినత్థారం ‘‘అనుజానామి, భిక్ఖవే, వస్సంవుత్థానం భిక్ఖూనం కథినం అత్థరితు’’న్తి (మహావ॰ ౩౦౬) అబ్ర్వి కథేసీతి యోజనా.
2697.Vutthavassānaṃ purimikāya vassaṃ upagantvā yāva mahāpavāraṇā, tāva ratticchedaṃ akatvā vutthavassānaṃ bhikkhūnaṃ ekassa vā dvinnaṃ tiṇṇaṃ catunnaṃ pañcannaṃ atirekānaṃ vā bhikkhūnaṃ pañcannaṃ ānisaṃsānaṃ vakkhamānānaṃ anāmantacārādīnaṃ pañcannaṃ ānisaṃsānaṃ paṭilābhakāraṇā munipuṅgavo sabbesaṃ agārikādimunīnaṃ sakalaguṇagaṇehi uttamo bhagavā kathinatthāraṃ ‘‘anujānāmi, bhikkhave, vassaṃvutthānaṃ bhikkhūnaṃ kathinaṃ attharitu’’nti (mahāva. 306) abrvi kathesīti yojanā.
ఏత్థాయం వినిచ్ఛయో – ‘‘కథినత్థారం కే లభన్తి, కే న లభన్తీతి? గణనవసేన తావ పచ్ఛిమకోటియా పఞ్చ జనా లభన్తి, ఉద్ధం సతసహస్సమ్పి, పఞ్చన్నం హేట్ఠా న లభన్తీ’’తి (మహావ॰ అట్ఠ॰ ౩౦౬) ఇదం అట్ఠకథాయ అత్థారకస్స భిక్ఖునో సఙ్ఘస్స కథినదుస్సదానకమ్మం సన్ధాయ వుత్తం. ‘‘వుత్థవస్సవసేన పురిమికాయ వస్సం ఉపగన్త్వా పఠమపవారణాయ పవారితా లభన్తి, ఛిన్నవస్సా వా పచ్ఛిమికాయ ఉపగతా వా న లభన్తి. అఞ్ఞస్మిం విహారే వుత్థవస్సాపి న లభన్తీతి మహాపచ్చరియం వుత్త’’న్తి (మహావ॰ అట్ఠ॰ ౩౦౬) ఇదం అట్ఠకథాయ ఆనిసంసలాభం సన్ధాయ వుత్తం, న కమ్మం.
Etthāyaṃ vinicchayo – ‘‘kathinatthāraṃ ke labhanti, ke na labhantīti? Gaṇanavasena tāva pacchimakoṭiyā pañca janā labhanti, uddhaṃ satasahassampi, pañcannaṃ heṭṭhā na labhantī’’ti (mahāva. aṭṭha. 306) idaṃ aṭṭhakathāya atthārakassa bhikkhuno saṅghassa kathinadussadānakammaṃ sandhāya vuttaṃ. ‘‘Vutthavassavasena purimikāya vassaṃ upagantvā paṭhamapavāraṇāya pavāritā labhanti, chinnavassā vā pacchimikāya upagatā vā na labhanti. Aññasmiṃ vihāre vutthavassāpi na labhantīti mahāpaccariyaṃ vutta’’nti (mahāva. aṭṭha. 306) idaṃ aṭṭhakathāya ānisaṃsalābhaṃ sandhāya vuttaṃ, na kammaṃ.
ఇదాని తదుభయం విభజిత్వా దస్సేతి –
Idāni tadubhayaṃ vibhajitvā dasseti –
‘‘పురిమికాయ ఉపగతానం పన సబ్బే గణపూరకా హోన్తి, ఆనిసంసం న లభన్తి, ఆనిసంసో ఇతరేసంయేవ హోతి. సచే పురిమికాయ ఉపగతా చత్తారో వా హోన్తి, తయో వా ద్వే వా ఏకో వా, ఇతరే గణపూరకే కత్వా కథినం అత్థరితబ్బం. అథ చత్తారో భిక్ఖూ ఉపగతా, ఏకో పరిపుణ్ణవస్సో సామణేరో, సో చే పచ్ఛిమికాయ ఉపసమ్పజ్జతి, గణపూరకో చేవ హోతి, ఆనిసంసఞ్చ లభతి . తయో భిక్ఖూ ద్వే సామణేరా, ద్వే భిక్ఖూ తయో సామణేరా, ఏకో భిక్ఖు చత్తారో సామణేరాతి ఏత్థాపి ఏసేవ నయో. సచే పురిమికాయ ఉపగతా కథినత్థారకుసలా న హోన్తి, అత్థారకుసలా ఖన్ధకభాణకత్థేరా పరియేసిత్వా ఆనేతబ్బా, కమ్మవాచం సావేత్వా కథినం అత్థరాపేత్వా దానఞ్చ భుఞ్జిత్వా గమిస్సన్తి, ఆనిసంసో పన ఇతరేసంయేవ హోతీ’’తి (మహావ॰ అట్ఠ॰ ౩౦౬).
‘‘Purimikāya upagatānaṃ pana sabbe gaṇapūrakā honti, ānisaṃsaṃ na labhanti, ānisaṃso itaresaṃyeva hoti. Sace purimikāya upagatā cattāro vā honti, tayo vā dve vā eko vā, itare gaṇapūrake katvā kathinaṃ attharitabbaṃ. Atha cattāro bhikkhū upagatā, eko paripuṇṇavasso sāmaṇero, so ce pacchimikāya upasampajjati, gaṇapūrako ceva hoti, ānisaṃsañca labhati . Tayo bhikkhū dve sāmaṇerā, dve bhikkhū tayo sāmaṇerā, eko bhikkhu cattāro sāmaṇerāti etthāpi eseva nayo. Sace purimikāya upagatā kathinatthārakusalā na honti, atthārakusalā khandhakabhāṇakattherā pariyesitvā ānetabbā, kammavācaṃ sāvetvā kathinaṃ attharāpetvā dānañca bhuñjitvā gamissanti, ānisaṃso pana itaresaṃyeva hotī’’ti (mahāva. aṭṭha. 306).
కథినం కేన దిన్నం వట్టతీతి? యేన కేనచి దేవేన వా మనుస్సేన వా పఞ్చన్నం వా సహధమ్మికానం అఞ్ఞతరేన దిన్నం వట్టతి. కథినదాయకస్స వత్తం అత్థి, సచే సో తం అజానన్తో పుచ్ఛతి ‘‘భన్తే, కథం కథినం దాతబ్బ’’న్తి, తస్స ఏవం ఆచిక్ఖితబ్బం ‘‘తిణ్ణం చీవరానం అఞ్ఞతరప్పహోనకం సూరియుగ్గమనసమయే వత్థం ‘కథినచీవరం దేమా’తి దాతుం వట్టతి, తస్స పరికమ్మత్థం ఏత్తకా నామ సూచియో, ఏత్తకం సుత్తం, ఏత్తకం రజనం, పరికమ్మం కరోన్తానం ఏత్తకానం భిక్ఖూనం యాగుభత్తఞ్చ దాతుం వట్టతీ’’తి.
Kathinaṃ kena dinnaṃ vaṭṭatīti? Yena kenaci devena vā manussena vā pañcannaṃ vā sahadhammikānaṃ aññatarena dinnaṃ vaṭṭati. Kathinadāyakassa vattaṃ atthi, sace so taṃ ajānanto pucchati ‘‘bhante, kathaṃ kathinaṃ dātabba’’nti, tassa evaṃ ācikkhitabbaṃ ‘‘tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññatarappahonakaṃ sūriyuggamanasamaye vatthaṃ ‘kathinacīvaraṃ demā’ti dātuṃ vaṭṭati, tassa parikammatthaṃ ettakā nāma sūciyo, ettakaṃ suttaṃ, ettakaṃ rajanaṃ, parikammaṃ karontānaṃ ettakānaṃ bhikkhūnaṃ yāgubhattañca dātuṃ vaṭṭatī’’ti.
కథినత్థారకేనాపి ధమ్మేన సమేన ఉప్పన్నం కథినం అత్థరన్తేన వత్తం జానితబ్బం. తన్తవాయగేహతో హి ఆభతసన్తానేనేవ ఖలిమక్ఖితసాటకోపి న వట్టతి, మలీనసాటకోపి న వట్టతి, తస్మా కథినత్థారసాటకం లభిత్వా సుద్ధం ధోవిత్వా సూచిఆదీని చీవరకమ్మూపకరణాని సజ్జేత్వా బహూహి భిక్ఖూహి సద్ధిం తదహేవ సిబ్బిత్వా నిట్ఠితసూచికమ్మం రజిత్వా కప్పబిన్దుం దత్వా కథినం అత్థరితబ్బం. సచే తస్మిం అనత్థతేయేవ అఞ్ఞో కథినసాటకం అత్థరితబ్బకం ఆహరతి, అఞ్ఞాని చ బహూని కథినానిసంసవత్థాని దేతి, యో ఆనిసంసం బహుం దేతి, తస్స సన్తకేనేవ అత్థరితబ్బం. ఇతరో యథా తథా ఓవదిత్వా సఞ్ఞాపేతబ్బో.
Kathinatthārakenāpi dhammena samena uppannaṃ kathinaṃ attharantena vattaṃ jānitabbaṃ. Tantavāyagehato hi ābhatasantāneneva khalimakkhitasāṭakopi na vaṭṭati, malīnasāṭakopi na vaṭṭati, tasmā kathinatthārasāṭakaṃ labhitvā suddhaṃ dhovitvā sūciādīni cīvarakammūpakaraṇāni sajjetvā bahūhi bhikkhūhi saddhiṃ tadaheva sibbitvā niṭṭhitasūcikammaṃ rajitvā kappabinduṃ datvā kathinaṃ attharitabbaṃ. Sace tasmiṃ anatthateyeva añño kathinasāṭakaṃ attharitabbakaṃ āharati, aññāni ca bahūni kathinānisaṃsavatthāni deti, yo ānisaṃsaṃ bahuṃ deti, tassa santakeneva attharitabbaṃ. Itaro yathā tathā ovaditvā saññāpetabbo.
కథినం పన కేన అత్థరితబ్బం? యస్స సఙ్ఘో కథినచీవరం దేతి. సఙ్ఘేన పన కస్స దాతబ్బం? యో జిణ్ణచీవరో హోతి. సచే బహూ జిణ్ణచీవరా హోన్తి, వుడ్ఢస్స దాతబ్బం. వుడ్ఢేసుపి యో మహాపరివారో తదహేవ చీవరం కత్వా అత్థరితుం సక్కోతి, తస్స దాతబ్బం. సచే వుడ్ఢో న సక్కోతి, నవకతరో సక్కోతి, తస్స దాతబ్బం. అపి చ సఙ్ఘేన మహాథేరస్స సఙ్గహం కాతుం వట్టతి, తస్మా ‘‘తుమ్హే, భన్తే, గణ్హథ, మయం కత్వా దస్సామా’’తి వత్తబ్బం.
Kathinaṃ pana kena attharitabbaṃ? Yassa saṅgho kathinacīvaraṃ deti. Saṅghena pana kassa dātabbaṃ? Yo jiṇṇacīvaro hoti. Sace bahū jiṇṇacīvarā honti, vuḍḍhassa dātabbaṃ. Vuḍḍhesupi yo mahāparivāro tadaheva cīvaraṃ katvā attharituṃ sakkoti, tassa dātabbaṃ. Sace vuḍḍho na sakkoti, navakataro sakkoti, tassa dātabbaṃ. Api ca saṅghena mahātherassa saṅgahaṃ kātuṃ vaṭṭati, tasmā ‘‘tumhe, bhante, gaṇhatha, mayaṃ katvā dassāmā’’ti vattabbaṃ.
తీసు చీవరేసు యం జిణ్ణం హోతి, తదత్థాయ దాతబ్బం. పకతియా దుపట్టచీవరస్స దుపట్టత్థాయేవ దాతబ్బం. సచేపిస్స ఏకపట్టచీవరం ఘనం హోతి, కథినసాటకో చ పేలవో, సారుప్పత్థాయ దుపట్టప్పహోనకమేవ దాతబ్బం. ‘‘అహం అలభన్తో ఏకపట్టం పారుపామీ’’తి వదన్తస్సాపి దుపట్టం దాతుం వట్టతి. యో పన లోభపకతికో హోతి, తస్స న దాతబ్బం. తేనాపి కథినం అత్థరిత్వా ‘‘పచ్ఛా విసిబ్బిత్వా ద్వే చీవరాని కరిస్సామీ’’తి న గహేతబ్బం.
Tīsu cīvaresu yaṃ jiṇṇaṃ hoti, tadatthāya dātabbaṃ. Pakatiyā dupaṭṭacīvarassa dupaṭṭatthāyeva dātabbaṃ. Sacepissa ekapaṭṭacīvaraṃ ghanaṃ hoti, kathinasāṭako ca pelavo, sāruppatthāya dupaṭṭappahonakameva dātabbaṃ. ‘‘Ahaṃ alabhanto ekapaṭṭaṃ pārupāmī’’ti vadantassāpi dupaṭṭaṃ dātuṃ vaṭṭati. Yo pana lobhapakatiko hoti, tassa na dātabbaṃ. Tenāpi kathinaṃ attharitvā ‘‘pacchā visibbitvā dve cīvarāni karissāmī’’ti na gahetabbaṃ.
యస్స పన దియ్యతి, తస్స –
Yassa pana diyyati, tassa –
‘‘సుణాతు మే, భన్తే సఙ్ఘో, ఇదం సఙ్ఘస్స కథినదుస్సం ఉప్పన్నం, యది సఙ్ఘస్స పత్తకల్లం, సఙ్ఘో ఇమం కథినదుస్సం ఇత్థన్నామస్స భిక్ఖునో దదేయ్య కథినం అత్థరితుం, ఏసా ఞత్తి.
‘‘Suṇātu me, bhante saṅgho, idaṃ saṅghassa kathinadussaṃ uppannaṃ, yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho imaṃ kathinadussaṃ itthannāmassa bhikkhuno dadeyya kathinaṃ attharituṃ, esā ñatti.
‘‘సుణాతు మే, భన్తే సఙ్ఘో, ఇదం సఙ్ఘస్స కథినదుస్సం ఉప్పన్నం, సఙ్ఘో ఇమం కథినదుస్సం ఇత్థన్నామస్స భిక్ఖునో దేతి కథినం అత్థరితుం, యస్సాయస్మతో ఖమతి ఇమస్స కథినదుస్సస్స ఇత్థన్నామస్స భిక్ఖునో దానం కథినం అత్థరితుం, సో తుణ్హస్స, యస్స నక్ఖమతి, సో భాసేయ్య.
‘‘Suṇātu me, bhante saṅgho, idaṃ saṅghassa kathinadussaṃ uppannaṃ, saṅgho imaṃ kathinadussaṃ itthannāmassa bhikkhuno deti kathinaṃ attharituṃ, yassāyasmato khamati imassa kathinadussassa itthannāmassa bhikkhuno dānaṃ kathinaṃ attharituṃ, so tuṇhassa, yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘దిన్నం ఇదం సఙ్ఘేన కథినదుస్సం ఇత్థన్నామస్స భిక్ఖునో కథినం అత్థరితుం, ఖమతి సఙ్ఘస్స, తస్మా తుణ్హీ, ఏవమేతం ధారయామీ’’తి (మహావ॰ ౩౦౭) –
‘‘Dinnaṃ idaṃ saṅghena kathinadussaṃ itthannāmassa bhikkhuno kathinaṃ attharituṃ, khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti (mahāva. 307) –
ఏవం ఞత్తిదుతియాయ కమ్మవాచాయ దాతబ్బన్తి ఏవం దిన్నం.
Evaṃ ñattidutiyāya kammavācāya dātabbanti evaṃ dinnaṃ.
౨౬౯౮-౯. న ఉల్లిఖితమత్తాది-చతువీసతివజ్జితన్తి పాళియం ఆగతేహి ‘‘న ఉల్లిఖితమత్తేన అత్థతం హోతి కథిన’’న్తి (మహావ॰ ౩౦౮) ఉల్లిఖితమత్తాదీహి చతువీసతియా ఆకారేహి వజ్జితం. చీవరన్తి ‘‘అహతేన అత్థతం హోతి కథిన’’న్తి (మహావ॰ ౩౦౯) పాళియం ఆగతానం సోళసన్నం ఆకారానం అఞ్ఞతరేన యుత్తం కతపరియోసితం దిన్నం కప్పబిన్దుం తిణ్ణం చీవరానం అఞ్ఞతరచీవరం. తే పన చతువీసతి ఆకారా, సోళసాకారా చ పాళితో (మహావ॰ ౩౦౮), అట్ఠకథాతో (మహావ॰ అట్ఠ॰ ౩౦౮) చ గహేతబ్బా. గన్థగారవపరిహారత్థమిధ న వుత్తా.
2698-9.Na ullikhitamattādi-catuvīsativajjitanti pāḷiyaṃ āgatehi ‘‘na ullikhitamattena atthataṃ hoti kathina’’nti (mahāva. 308) ullikhitamattādīhi catuvīsatiyā ākārehi vajjitaṃ. Cīvaranti ‘‘ahatena atthataṃ hoti kathina’’nti (mahāva. 309) pāḷiyaṃ āgatānaṃ soḷasannaṃ ākārānaṃ aññatarena yuttaṃ katapariyositaṃ dinnaṃ kappabinduṃ tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññataracīvaraṃ. Te pana catuvīsati ākārā, soḷasākārā ca pāḷito (mahāva. 308), aṭṭhakathāto (mahāva. aṭṭha. 308) ca gahetabbā. Ganthagāravaparihāratthamidha na vuttā.
భిక్ఖునా వక్ఖమానే అట్ఠధమ్మే జానన్తేన అత్థరకేన ఆదాయ గహేత్వా పురాణకం అత్తనా పరిభుఞ్జియమానం అత్థరితబ్బచీవరేన ఏకనామకం పురాణచీవరం ఉద్ధరిత్వా పచ్చుద్ధరిత్వా నవం అత్థరితబ్బం చీవరం అధిట్ఠహిత్వా పురాణపచ్చుద్ధటచీవరస్స నామేన అధిట్ఠహిత్వావ తం అన్తరవాసకం చే, ‘‘ఇమినా అన్తరవాసకేన కథినం అత్థరామి’’ఇతి వచసా వత్తబ్బన్తి యోజనా. సచే ఉత్తరాసఙ్గో హోతి, ‘‘ఇమినా ఉత్తరాసఙ్గేన కథినం అత్థరామి’’, సచే సఙ్ఘాటి హోతి, ‘‘ఇమాయ సఙ్ఘాటియా కథినం అత్థరామీ’’తి వత్తబ్బం.
Bhikkhunā vakkhamāne aṭṭhadhamme jānantena attharakena ādāya gahetvā purāṇakaṃ attanā paribhuñjiyamānaṃ attharitabbacīvarena ekanāmakaṃ purāṇacīvaraṃ uddharitvā paccuddharitvā navaṃ attharitabbaṃ cīvaraṃ adhiṭṭhahitvā purāṇapaccuddhaṭacīvarassa nāmena adhiṭṭhahitvāva taṃ antaravāsakaṃ ce, ‘‘iminā antaravāsakena kathinaṃ attharāmi’’iti vacasā vattabbanti yojanā. Sace uttarāsaṅgo hoti, ‘‘iminā uttarāsaṅgena kathinaṃ attharāmi’’, sace saṅghāṭi hoti, ‘‘imāya saṅghāṭiyā kathinaṃ attharāmī’’ti vattabbaṃ.
౨౭౦౦-౧. ఇచ్చేవం తిక్ఖత్తుం వుత్తే కథినం అత్థతం హోతీతి యోజనా. తేన పన భిక్ఖునా నవకేన కథినచీవరం ఆదాయ సఙ్ఘం ఉపసఙ్కమ్మ ‘‘అత్థతం, భన్తే, సఙ్ఘస్స కథినం, ధమ్మికో కథినత్థారో, అనుమోదథ’’ఇతి వత్తబ్బన్తి యోజనా.
2700-1. Iccevaṃ tikkhattuṃ vutte kathinaṃ atthataṃ hotīti yojanā. Tena pana bhikkhunā navakena kathinacīvaraṃ ādāya saṅghaṃ upasaṅkamma ‘‘atthataṃ, bhante, saṅghassa kathinaṃ, dhammiko kathinatthāro, anumodatha’’iti vattabbanti yojanā.
౨౭౦౨. అనుమోదకేసు చ థేరేహి ‘‘అత్థతం, ఆవుసో, సఙ్ఘస్స కథినం, ధమ్మికో కథినత్థారో, అనుమోదామా’’తి వత్తబ్బం, నవేన పన ‘‘అత్థతం, భన్తే, సఙ్ఘస్స కథినం, ధమ్మికో కథినత్థారో, అనుమోదామీ’’తి ఇతి పున ఈరయే కథేయ్యాతి యోజనా. గాథాయ పన అనుమోదనపాఠస్స అత్థదస్సనముఖేన ‘‘సుఅత్థతం తయా భన్తే’’తి వుత్తం, న పాఠక్కమదస్సనవసేనాతి వేదితబ్బం.
2702. Anumodakesu ca therehi ‘‘atthataṃ, āvuso, saṅghassa kathinaṃ, dhammiko kathinatthāro, anumodāmā’’ti vattabbaṃ, navena pana ‘‘atthataṃ, bhante, saṅghassa kathinaṃ, dhammiko kathinatthāro, anumodāmī’’ti iti puna īraye katheyyāti yojanā. Gāthāya pana anumodanapāṭhassa atthadassanamukhena ‘‘suatthataṃ tayā bhante’’ti vuttaṃ, na pāṭhakkamadassanavasenāti veditabbaṃ.
అత్థారకేసు చ అనుమోదకేసు చ నవేహి వుడ్ఢానం వచనక్కమో వుత్తో, వుడ్ఢేహి నవానం వచనక్కమో పన తదనుసారేన యథారహం యోజేత్వా వత్తబ్బోతి గాథాసు న వుత్తోతి వేదితబ్బో. అత్థారకేన థేరేన వా నవేన వా గణపుగ్గలానం వచనక్కమో చ గణపుగ్గలేహి అత్థారకస్స వచనక్కమో చ వుత్తనయేన యథారహం యోజేతుం సక్కాతి న వుత్తో.
Atthārakesu ca anumodakesu ca navehi vuḍḍhānaṃ vacanakkamo vutto, vuḍḍhehi navānaṃ vacanakkamo pana tadanusārena yathārahaṃ yojetvā vattabboti gāthāsu na vuttoti veditabbo. Atthārakena therena vā navena vā gaṇapuggalānaṃ vacanakkamo ca gaṇapuggalehi atthārakassa vacanakkamo ca vuttanayena yathārahaṃ yojetuṃ sakkāti na vutto.
ఏవం అత్థతే పన కథినే సచే కథినచీవరేన సద్ధిం ఆభతం ఆనిసంసం దాయకా ‘‘యేన అమ్హాకం కథినం గహితం, తస్సేవ చ దేమా’’తి దేన్తి, భిక్ఖుసఙ్ఘో అనిస్సరో. అథ అవిచారేత్వావ దత్వా గచ్ఛన్తి, భిక్ఖుసఙ్ఘో ఇస్సరో. తస్మా సచే కథినత్థారకస్స సేసచీవరానిపి దుబ్బలాని హోన్తి, సఙ్ఘేన అపలోకేత్వా తేసమ్పి అత్థాయ వత్థాని దాతబ్బాని, కమ్మవాచాయ పన ఏకాయేవ వట్టతి. అవసేసే కథినానిసంసే బలవవత్థాని వస్సావాసికఠితికాయ దాతబ్బాని, ఠితికాయ అభావే థేరాసనతో పట్ఠాయ దాతబ్బాని, గరుభణ్డం న భాజేతబ్బం. సచే పన ఏకసీమాయ బహూ విహారా హోన్తి, సబ్బే భిక్ఖూ సన్నిపాతేత్వా ఏకత్థ కథినం అత్థరితబ్బం, విసుం విసుం అత్థరితుం న వట్టతి.
Evaṃ atthate pana kathine sace kathinacīvarena saddhiṃ ābhataṃ ānisaṃsaṃ dāyakā ‘‘yena amhākaṃ kathinaṃ gahitaṃ, tasseva ca demā’’ti denti, bhikkhusaṅgho anissaro. Atha avicāretvāva datvā gacchanti, bhikkhusaṅgho issaro. Tasmā sace kathinatthārakassa sesacīvarānipi dubbalāni honti, saṅghena apaloketvā tesampi atthāya vatthāni dātabbāni, kammavācāya pana ekāyeva vaṭṭati. Avasese kathinānisaṃse balavavatthāni vassāvāsikaṭhitikāya dātabbāni, ṭhitikāya abhāve therāsanato paṭṭhāya dātabbāni, garubhaṇḍaṃ na bhājetabbaṃ. Sace pana ekasīmāya bahū vihārā honti, sabbe bhikkhū sannipātetvā ekattha kathinaṃ attharitabbaṃ, visuṃ visuṃ attharituṃ na vaṭṭati.
౨౭౦౩. ‘‘కథినస్స చ కిం మూల’’న్తిఆదీని సయమేవ వివరిస్సతి.
2703.‘‘Kathinassa ca kiṃ mūla’’ntiādīni sayameva vivarissati.
౨౭౦౬. అట్ఠధమ్ముద్దేసగాథాయ పుబ్బకిచ్చం పుబ్బ-వచనేనేవ ఉత్తరపదలోపేన వుత్తం. తేనేవ వక్ఖతి ‘‘పుబ్బకిచ్చన్తి వుచ్చతీ’’తి. ‘‘పచ్చుద్ధార’’ఇతి వత్తబ్బే ‘‘పచ్చుద్ధర’’ఇతి గాథాబన్ధవసేన రస్సో. తేనేవ వక్ఖతి ‘‘పచ్చుద్ధారో’’తి. అధిట్ఠహనం అధిట్ఠానం. పచ్చుద్ధారో చ అధిట్ఠానఞ్చ పచ్చుద్ధరాధిట్ఠానా. ఇతరీతరయోగేన ద్వన్దసమాసో. అత్థారోతి ఏత్థ ‘‘కథినత్థారో’’తి పకరణతో లబ్భతి.
2706. Aṭṭhadhammuddesagāthāya pubbakiccaṃ pubba-vacaneneva uttarapadalopena vuttaṃ. Teneva vakkhati ‘‘pubbakiccanti vuccatī’’ti. ‘‘Paccuddhāra’’iti vattabbe ‘‘paccuddhara’’iti gāthābandhavasena rasso. Teneva vakkhati ‘‘paccuddhāro’’ti. Adhiṭṭhahanaṃ adhiṭṭhānaṃ. Paccuddhāro ca adhiṭṭhānañca paccuddharādhiṭṭhānā. Itarītarayogena dvandasamāso. Atthāroti ettha ‘‘kathinatthāro’’ti pakaraṇato labbhati.
‘‘మాతికా’’తి ఇమినా ‘‘అట్ఠ కథినుబ్భారమాతికా’’తి పకరణతో విఞ్ఞాయతి. యథాహ – ‘‘అట్ఠిమా, భిక్ఖవే, మాతికా కథినస్స ఉబ్భారాయా’’తి (మహావ॰ ౩౧౦). మాతికాతి మాతరో జనేత్తియో, కథినుబ్భారం ఏతా అట్ఠ జనేన్తీతి అత్థో. ఉద్ధారోతి కథినస్స ఉద్ధారో. ఆనిసంసాతి ఏత్థ ‘‘కథినస్సా’’తి పకరణతో లబ్భతి. కథినస్స ఆనిసంసాతి ఇమే అట్ఠ ధమ్మాతి యోజనా. యథాహ ‘‘అత్థతకథినానం వో, భిక్ఖవే, పఞ్చ కప్పిస్సన్తీ’’తిఆది (మహావ॰ ౩౦౬). ‘‘ఆనిసంసేనా’’తిపి పాఠో. ఆనిసంసేన సహ ఇమే అట్ఠ ధమ్మాతి యోజనా.
‘‘Mātikā’’ti iminā ‘‘aṭṭha kathinubbhāramātikā’’ti pakaraṇato viññāyati. Yathāha – ‘‘aṭṭhimā, bhikkhave, mātikā kathinassa ubbhārāyā’’ti (mahāva. 310). Mātikāti mātaro janettiyo, kathinubbhāraṃ etā aṭṭha janentīti attho. Uddhāroti kathinassa uddhāro. Ānisaṃsāti ettha ‘‘kathinassā’’ti pakaraṇato labbhati. Kathinassa ānisaṃsāti ime aṭṭha dhammāti yojanā. Yathāha ‘‘atthatakathinānaṃ vo, bhikkhave, pañca kappissantī’’tiādi (mahāva. 306). ‘‘Ānisaṃsenā’’tipi pāṭho. Ānisaṃsena saha ime aṭṭha dhammāti yojanā.
౨౭౦౭. ‘‘న ఉల్లిఖితమత్తాది-చతువీసతివజ్జిత’’న్తిఆదినా కథినం అత్థరితుం కతపరియోసితం చీవరం చే లద్ధం, తత్థ పటిపజ్జనవిధిం దస్సేత్వా సచే అకతసిబ్బనాదికమ్మం వత్థమేవ లద్ధం, తత్థ పటిపజ్జనవిధిం పుబ్బకిచ్చవసేన దస్సేతుమాహ ‘‘ధోవన’’న్తిఆది. తత్థ ధోవనన్తి కథినదుస్సస్స సేతభావకరణం. విచారోతి ‘‘పఞ్చకం వా సత్తకం వా నవకం వా ఏకాదసకం వా హోతూ’’తి విచారణం. ఛేదనన్తి యథావిచారితస్స వత్థస్స ఛేదనం. బన్ధనన్తి మోఘసుత్తకారోపనం. సిబ్బనన్తి సబ్బసూచికమ్మం. రజనన్తి రజనకమ్మం. కప్పన్తి కప్పబిన్దుదానం. ‘‘పుబ్బకిచ్చ’’న్తి వుచ్చతి ఇదం సబ్బం కథినత్థారస్స పఠమమేవ కత్తబ్బత్తా.
2707. ‘‘Na ullikhitamattādi-catuvīsativajjita’’ntiādinā kathinaṃ attharituṃ katapariyositaṃ cīvaraṃ ce laddhaṃ, tattha paṭipajjanavidhiṃ dassetvā sace akatasibbanādikammaṃ vatthameva laddhaṃ, tattha paṭipajjanavidhiṃ pubbakiccavasena dassetumāha ‘‘dhovana’’ntiādi. Tattha dhovananti kathinadussassa setabhāvakaraṇaṃ. Vicāroti ‘‘pañcakaṃ vā sattakaṃ vā navakaṃ vā ekādasakaṃ vā hotū’’ti vicāraṇaṃ. Chedananti yathāvicāritassa vatthassa chedanaṃ. Bandhananti moghasuttakāropanaṃ. Sibbananti sabbasūcikammaṃ. Rajananti rajanakammaṃ. Kappanti kappabindudānaṃ. ‘‘Pubbakicca’’nti vuccati idaṃ sabbaṃ kathinatthārassa paṭhamameva kattabbattā.
౨౭౦౮. అన్తరవాసకోతి ఏత్థ ఇతి-సద్దో లుత్తనిద్దిట్ఠో. సఙ్ఘాటి, ఉత్తరాసఙ్గో, అథో అన్తరవాసకోతి ఏసమేవ తు పచ్చుద్ధారోపి అధిట్ఠానమ్పి అత్థారోపి వుత్తోతి యోజనా.
2708.Antaravāsakoti ettha iti-saddo luttaniddiṭṭho. Saṅghāṭi, uttarāsaṅgo, atho antaravāsakoti esameva tu paccuddhāropi adhiṭṭhānampi atthāropi vuttoti yojanā.
౨౭౦౯. అట్ఠమాతికా (మహావ॰ ౩౧౦-౩౧౧; పరి॰ ౪౧౫; మహావ॰ అట్ఠ॰ ౩౧౦-౩౧౧) దస్సేతుమాహ ‘‘పక్కమనఞ్చా’’తిఆది. పక్కమనం అన్తో ఏతస్సాతి పక్కమనన్తికాతి వత్తబ్బే ఉత్తరపదలోపేన ‘‘పక్కమన’’న్తి వుత్తం. ఏస నయో సబ్బత్థ. అట్ఠిమాతి ఏత్థ ‘‘మాతికా’’తి పకరణతో లబ్భతి. ఇమా అట్ఠ మాతికాతి యోజనా.
2709. Aṭṭhamātikā (mahāva. 310-311; pari. 415; mahāva. aṭṭha. 310-311) dassetumāha ‘‘pakkamanañcā’’tiādi. Pakkamanaṃ anto etassāti pakkamanantikāti vattabbe uttarapadalopena ‘‘pakkamana’’nti vuttaṃ. Esa nayo sabbattha. Aṭṭhimāti ettha ‘‘mātikā’’ti pakaraṇato labbhati. Imā aṭṭha mātikāti yojanā.
౨౭౧౦. ఉద్దేసానుక్కమేన నిద్దిసితుమాహ ‘‘కతచీవరమాదాయా’’తిఆది. ‘‘కతచీవరమాదాయా’’తి ఇమినా చీవరపలిబోధుపచ్ఛేదో దస్సితో. ‘‘ఆవాసే నిరపేక్ఖకో’’తి ఇమినా దుతియో ఆవాసపలిబోధుపచ్ఛేదో దస్సితో. ఏత్థ సబ్బవాక్యేసు ‘‘అత్థతకథినో యో భిక్ఖు సచే పక్కమతీ’’తి సేసో. అతిక్కన్తాయ సీమాయాతి విహారసీమాయ అతిక్కన్తాయ. హోతి పక్కమనన్తికాతి ఏత్థ ‘‘తస్స భిక్ఖునో’’తి సేసో, తస్స భిక్ఖునో పక్కమనన్తికా నామ మాతికా హోతీతి అత్థో.
2710. Uddesānukkamena niddisitumāha ‘‘katacīvaramādāyā’’tiādi. ‘‘Katacīvaramādāyā’’ti iminā cīvarapalibodhupacchedo dassito. ‘‘Āvāse nirapekkhako’’ti iminā dutiyo āvāsapalibodhupacchedo dassito. Ettha sabbavākyesu ‘‘atthatakathino yo bhikkhu sace pakkamatī’’ti seso. Atikkantāya sīmāyāti vihārasīmāya atikkantāya. Hoti pakkamanantikāti ettha ‘‘tassa bhikkhuno’’ti seso, tassa bhikkhuno pakkamanantikā nāma mātikā hotīti attho.
౨౭౧౧-౨. ఆనిసంసం నామ వుత్థవస్సేన లద్ధం అకతసూచికమ్మవత్థం. తేనేవ వక్ఖతి ‘‘కరోతీ’’తిఆది. ‘‘విహారే అనపేక్ఖకో’’తి ఇమినా ఏత్థ పఠమం ఆవాసపలిబోధుపచ్ఛేదో దస్సితో. సుఖవిహరణం పయోజనమస్సాతి సుఖవిహారికో, విహారోతి. తత్థ తస్మిం విహారే విహరన్తోవ తం చీవరం యది కరోతి, తస్మిం చీవరే నిట్ఠితే నిట్ఠానన్తా నిట్ఠానన్తికాతి వుచ్చతీతి యోజనా. ‘‘నిట్ఠితేచీవరే’’తి ఇమినా చీవరపలిబోధుపచ్ఛేదో దస్సితో.
2711-2.Ānisaṃsaṃ nāma vutthavassena laddhaṃ akatasūcikammavatthaṃ. Teneva vakkhati ‘‘karotī’’tiādi. ‘‘Vihāre anapekkhako’’ti iminā ettha paṭhamaṃ āvāsapalibodhupacchedo dassito. Sukhaviharaṇaṃ payojanamassāti sukhavihāriko, vihāroti. Tattha tasmiṃ vihāre viharantova taṃ cīvaraṃ yadi karoti, tasmiṃ cīvare niṭṭhite niṭṭhānantā niṭṭhānantikāti vuccatīti yojanā. ‘‘Niṭṭhitecīvare’’ti iminā cīvarapalibodhupacchedo dassito.
౨౭౧౩. తమస్సమన్తి తం వుత్థవస్సావాసం. ధురనిక్ఖేపేతి ఉభయధురనిక్ఖేపవసేన చిత్తప్పవత్తక్ఖణే. సన్నిట్ఠానం నామ ధురనిక్ఖేపో. ఏత్థ పలిబోధద్వయస్స ఏకక్ఖణేయేవ ఉపచ్ఛేదో అట్ఠకథాయం వుత్తో ‘‘సన్నిట్ఠానన్తికే ద్వేపి పలిబోధా ‘నేవిమం చీవరం కారేస్సం, న పచ్చేస్స’న్తి చిన్తితమత్తేయేవ ఏకతో ఛిజ్జన్తీ’’తి (మహావ॰ అట్ఠ॰ ౩౧౧).
2713.Tamassamanti taṃ vutthavassāvāsaṃ. Dhuranikkhepeti ubhayadhuranikkhepavasena cittappavattakkhaṇe. Sanniṭṭhānaṃ nāma dhuranikkhepo. Ettha palibodhadvayassa ekakkhaṇeyeva upacchedo aṭṭhakathāyaṃ vutto ‘‘sanniṭṭhānantike dvepi palibodhā ‘nevimaṃ cīvaraṃ kāressaṃ, na paccessa’nti cintitamatteyeva ekato chijjantī’’ti (mahāva. aṭṭha. 311).
౨౭౧౪. కథినచ్ఛాదనన్తి కథినానిసంసం చీవరవత్థుం. న పచ్చేస్సన్తి న పచ్చాగమిస్సామి. కరోన్తస్సేవాతి ఏత్థ ‘‘చీవర’’న్తి పకరణతో లబ్భతి. ‘‘కథినచ్ఛాదన’’న్తి ఇదం వా సమ్బన్ధనీయం. కరోన్తస్సాతి అనాదరే సామివచనం. నట్ఠన్తి చోరేహి హటత్తా వా ఉపచికాదీహి ఖాదితత్తా వా నట్ఠం. దడ్ఢం వాతి అగ్గినా దడ్ఢం వా. నాసనన్తికాతి ఏవం చీవరస్స నాసనన్తే లబ్భమానా అయం మాతికా నాసనన్తికా నామాతి అత్థో. ఏత్థ ‘‘న పచ్చేస్స’’న్తి ఇమినా పఠమం ఆవాసపలిబోధుపచ్ఛేదో దస్సితో. ‘‘కరోన్తస్సేవా’’తి ఇమినా దుతియం చీవరపలిబోధుపచ్ఛేదో దస్సితో.
2714.Kathinacchādananti kathinānisaṃsaṃ cīvaravatthuṃ. Na paccessanti na paccāgamissāmi. Karontassevāti ettha ‘‘cīvara’’nti pakaraṇato labbhati. ‘‘Kathinacchādana’’nti idaṃ vā sambandhanīyaṃ. Karontassāti anādare sāmivacanaṃ. Naṭṭhanti corehi haṭattā vā upacikādīhi khāditattā vā naṭṭhaṃ. Daḍḍhaṃ vāti agginā daḍḍhaṃ vā. Nāsanantikāti evaṃ cīvarassa nāsanante labbhamānā ayaṃ mātikā nāsanantikā nāmāti attho. Ettha ‘‘na paccessa’’nti iminā paṭhamaṃ āvāsapalibodhupacchedo dassito. ‘‘Karontassevā’’ti iminā dutiyaṃ cīvarapalibodhupacchedo dassito.
౨౭౧౫. లద్ధానిసంసోతి లద్ధకథినానిసంసచీవరో. ఆనిసంసే చీవరే సాపేక్ఖో అపేక్ఖవా బహిసీమగతో వస్సంవుత్థసీమాయ బహిసీమగతో తం చీవరం కరోతి, సో కతచీవరో అన్తరుబ్భారం అన్తరా ఉబ్భారం సుణాతి చే, సవనన్తికా నామ హోతీతి యోజనా. ‘‘బహిసీమగతో’’తిఆదినా దుతియపలిబోధుపచ్ఛేదో దస్సితో. ఏత్థ ‘‘కతచీవరో’’తి వుత్తత్తా చీవరపలిబోధుపచ్ఛేదో పఠమం హోతి, ఇతరో పన ‘‘సహ సవనేన ఆవాసపలిబోధో ఛిజ్జతీ’’తి (మహావ॰ అట్ఠ॰ ౩౧౧) అట్ఠకథాయ వుత్తత్తా పచ్ఛా హోతి.
2715.Laddhānisaṃsoti laddhakathinānisaṃsacīvaro. Ānisaṃse cīvare sāpekkho apekkhavā bahisīmagato vassaṃvutthasīmāya bahisīmagato taṃ cīvaraṃ karoti, so katacīvaro antarubbhāraṃ antarā ubbhāraṃ suṇāti ce, savanantikā nāma hotīti yojanā. ‘‘Bahisīmagato’’tiādinā dutiyapalibodhupacchedo dassito. Ettha ‘‘katacīvaro’’ti vuttattā cīvarapalibodhupacchedo paṭhamaṃ hoti, itaro pana ‘‘saha savanena āvāsapalibodho chijjatī’’ti (mahāva. aṭṭha. 311) aṭṭhakathāya vuttattā pacchā hoti.
౨౭౧౬-౭. చీవరాసాయ వస్సంవుత్థో ఆవాసతో పక్కన్తో ‘‘తుయ్హం చీవరం దస్సామీ’’తి కేనచి వుత్తో బహిసీమగతో పన సవతి, పున ‘‘తవ చీవరం దాతుం న సక్కోమీ’’తి వుత్తో ఆసాయ ఛిన్నమత్తాయ చీవరే పచ్చాసాయ ఉపచ్ఛిన్నమత్తాయ ఆసావచ్ఛేదికా నామ మాతికాతి మతా ఞాతాతి యోజనా. ఆసావచ్ఛాదికే కథినుబ్భారే ఆవాసపలిబోధో పఠమం ఛిజ్జతి, చీవరాసాయ ఉపచ్ఛిన్నాయ చీవరపలిబోధో ఛిజ్జతి.
2716-7. Cīvarāsāya vassaṃvuttho āvāsato pakkanto ‘‘tuyhaṃ cīvaraṃ dassāmī’’ti kenaci vutto bahisīmagato pana savati, puna ‘‘tava cīvaraṃ dātuṃ na sakkomī’’ti vutto āsāya chinnamattāya cīvare paccāsāya upacchinnamattāya āsāvacchedikā nāma mātikāti matā ñātāti yojanā. Āsāvacchādike kathinubbhāre āvāsapalibodho paṭhamaṃ chijjati, cīvarāsāya upacchinnāya cīvarapalibodho chijjati.
౨౭౧౮-౨౦. యో వస్సంవుత్థవిహారమ్హా అఞ్ఞం విహారం గతో హోతి, సో ఆగచ్ఛం ఆగచ్ఛన్తో అన్తరామగ్గే కథినుద్ధారం అతిక్కమేయ్య, తస్స సో కథినుద్ధారో సీమాతిక్కన్తికో మతోతి యోజనా. తత్థ సీమాతిక్కన్తికే కథినుబ్భారే చీవరపలిబోధో పఠమం ఛిజ్జతి, తస్స బహిసీమే ఆవాసపలిబోధో ఛిజ్జతి.
2718-20. Yo vassaṃvutthavihāramhā aññaṃ vihāraṃ gato hoti, so āgacchaṃ āgacchanto antarāmagge kathinuddhāraṃ atikkameyya, tassa so kathinuddhāro sīmātikkantiko matoti yojanā. Tattha sīmātikkantike kathinubbhāre cīvarapalibodho paṭhamaṃ chijjati, tassa bahisīme āvāsapalibodho chijjati.
ఏత్థ చ ‘‘సీమాతిక్కన్తికో నామ చీవరకాలసీమాతిక్కన్తికో’’తి కేనచి వుత్తం. ‘‘బహిసీమాయం చీవరకాలసమయస్స అతిక్కన్తత్తా సీమాతిక్కన్తికో’’తి (సారత్థ॰ టీ॰ మహావ॰ ౩౧౧) సారత్థదీపనియం వుత్తం. ‘‘ఆగచ్ఛం అన్తరామగ్గే, తదుద్ధారమతిక్కమే’’తి వుత్తత్తా పన సఙ్ఘేన కరియమానం అన్తరుబ్భారం ఆగచ్ఛన్తో విహారసీమం అసమ్పత్తేయేవ కథినుబ్భారస్స జాతత్తా తం న సమ్భుణేయ్య, తస్సేవం సీమమతిక్కన్తస్సేవ సతో పున ఆగచ్ఛతో అన్తరామగ్గే జాతో కథినుబ్భారో సీమాతిక్కన్తికోతి అమ్హాకం ఖన్తి.
Ettha ca ‘‘sīmātikkantiko nāma cīvarakālasīmātikkantiko’’ti kenaci vuttaṃ. ‘‘Bahisīmāyaṃ cīvarakālasamayassa atikkantattā sīmātikkantiko’’ti (sārattha. ṭī. mahāva. 311) sāratthadīpaniyaṃ vuttaṃ. ‘‘Āgacchaṃ antarāmagge, taduddhāramatikkame’’ti vuttattā pana saṅghena kariyamānaṃ antarubbhāraṃ āgacchanto vihārasīmaṃ asampatteyeva kathinubbhārassa jātattā taṃ na sambhuṇeyya, tassevaṃ sīmamatikkantasseva sato puna āgacchato antarāmagge jāto kathinubbhāro sīmātikkantikoti amhākaṃ khanti.
కథినానిసంసచీవరం ఆదాయ సచే ఆవాసే సాపేక్ఖోవ గతో హోతి, పున ఆగన్త్వా కథినుద్ధారం కథినస్స అన్తరుబ్భారమేవ సమ్భుణాతి చే యది పాపుణేయ్య, తస్స సో కథినుద్ధారో హోతి, సో ‘‘సహుబ్భారో’’తి వుచ్చతీతి యోజనా. సహుబ్భారే ద్వే పలిబోధా అపుబ్బం అచరిమం ఛిజ్జన్తి.
Kathinānisaṃsacīvaraṃ ādāya sace āvāse sāpekkhova gato hoti, puna āgantvā kathinuddhāraṃ kathinassa antarubbhārameva sambhuṇāti ce yadi pāpuṇeyya, tassa so kathinuddhāro hoti, so ‘‘sahubbhāro’’ti vuccatīti yojanā. Sahubbhāre dve palibodhā apubbaṃ acarimaṃ chijjanti.
౨౭౨౧. ‘‘సీమాతిక్కన్తికేనా’’తి వత్తబ్బే ఉత్తరపదలోపేన ‘‘సీమతో’’తి వుత్తం. పక్కమనఞ్చ నిట్ఠానఞ్చ సన్నిట్ఠానఞ్చ సీమతో సీమాతిక్కన్తికేన సహ ఇమే చత్తారో కథినుబ్భారా పుగ్గలాధీనా పుగ్గలాయత్తా సహుబ్భారసఙ్ఖాతో అన్తరుబ్భారో సఙ్ఘాధీనోతి యోజనా. ‘‘అన్తరుబ్భరో’’తి గాథాబన్ధవసేన రస్సత్తం.
2721. ‘‘Sīmātikkantikenā’’ti vattabbe uttarapadalopena ‘‘sīmato’’ti vuttaṃ. Pakkamanañca niṭṭhānañca sanniṭṭhānañca sīmato sīmātikkantikena saha ime cattāro kathinubbhārā puggalādhīnā puggalāyattā sahubbhārasaṅkhāto antarubbhāro saṅghādhīnoti yojanā. ‘‘Antarubbharo’’ti gāthābandhavasena rassattaṃ.
౨౭౨౨. నాసనన్తి నాసనన్తికో. సవనన్తి సవనన్తికో. ఆసావచ్ఛేదికాపి చాతి తయోపి కథినుబ్భారా. న తు సఙ్ఘా న భిక్ఖుతోతి సఙ్ఘతోపి న హోన్తి, పుగ్గలతోపి న హోన్తీతి అత్థో. చీవరస్స వినాసో సఙ్ఘస్స వా చీవరసామికస్స వా పయోగేన న జాతోతి నాసనకో తావ కథినుబ్భారో ఉభతోపి న హోతీతి వుత్తో. సవనఞ్చ ఉభయేసం పయోగతో న జాతన్తి తథా వుత్తం. తథా ఆసావచ్ఛేదికాపి.
2722.Nāsananti nāsanantiko. Savananti savanantiko. Āsāvacchedikāpi cāti tayopi kathinubbhārā. Na tu saṅghā na bhikkhutoti saṅghatopi na honti, puggalatopi na hontīti attho. Cīvarassa vināso saṅghassa vā cīvarasāmikassa vā payogena na jātoti nāsanako tāva kathinubbhāro ubhatopi na hotīti vutto. Savanañca ubhayesaṃ payogato na jātanti tathā vuttaṃ. Tathā āsāvacchedikāpi.
౨౭౨౩. ఆవాసోయేవ పలిబోధోతి విగ్గహో. పలిబోధో చ చీవరేతి ఏత్థ చీవరేతి భేదవచనిచ్ఛాయ నిమిత్తత్థే భుమ్మం, చీవరనిమిత్తపలిబోధోతి అత్థో, చీవరసఙ్ఖాతో పలిబోధోతి వుత్తం హోతి. సచ్చాదిగుణయుత్తం ముసావాదాదిదోసవిముత్తం అత్థం వదతి సీలేనాతి యుత్తముత్తత్థవాదీ, తేన.
2723. Āvāsoyeva palibodhoti viggaho. Palibodho ca cīvareti ettha cīvareti bhedavacanicchāya nimittatthe bhummaṃ, cīvaranimittapalibodhoti attho, cīvarasaṅkhāto palibodhoti vuttaṃ hoti. Saccādiguṇayuttaṃ musāvādādidosavimuttaṃ atthaṃ vadati sīlenāti yuttamuttatthavādī, tena.
౨౭౨౪. అట్ఠన్నం మాతికానన్తి బహిసీమగతానం వసేన వుత్తా పక్కమనన్తికాదయో సత్త మాతికా, బహిసీమం గన్త్వా అన్తరుబ్భారం సమ్భుణన్తస్స వసేన వుత్తో సహుబ్భారోతి ఇమాసం అట్ఠన్నం మాతికానం వసేన చ. అన్తరుబ్భారతోపి వాతి బహిసీమం అగన్త్వా తత్థేవ వసిత్వా కథినుబ్భారకమ్మేన ఉబ్భారకథినానం వసేన లబ్భనతో అన్తరుబ్భారతో చాతి మహేసినా కథినస్స దువే ఉబ్భారాపి వుత్తాతి యోజనా. బహిసీమం గన్త్వా ఆగతస్స వసేన సహుబ్భారో, బహిసీమం ఆగతానం వసేన అన్తరుబ్భారోతి ఏకోయేవ ఉబ్భారో ద్విధా వుత్తో, తస్మా అన్తరుబ్భారం విసుం అగ్గహేత్వా అట్ఠేవ మాతికా పాళియం (మహావ॰ ౩౧౦) విభత్తాతి వేదితబ్బా.
2724.Aṭṭhannaṃmātikānanti bahisīmagatānaṃ vasena vuttā pakkamanantikādayo satta mātikā, bahisīmaṃ gantvā antarubbhāraṃ sambhuṇantassa vasena vutto sahubbhāroti imāsaṃ aṭṭhannaṃ mātikānaṃ vasena ca. Antarubbhāratopi vāti bahisīmaṃ agantvā tattheva vasitvā kathinubbhārakammena ubbhārakathinānaṃ vasena labbhanato antarubbhārato cāti mahesinā kathinassa duve ubbhārāpi vuttāti yojanā. Bahisīmaṃ gantvā āgatassa vasena sahubbhāro, bahisīmaṃ āgatānaṃ vasena antarubbhāroti ekoyeva ubbhāro dvidhā vutto, tasmā antarubbhāraṃ visuṃ aggahetvā aṭṭheva mātikā pāḷiyaṃ (mahāva. 310) vibhattāti veditabbā.
౨౭౨౫. అనామన్తచారో ఉత్తరపదలోపవసేన ‘‘అనామన్తా’’ ఇతి వుత్తో. యావ కథినం న ఉద్ధరీయతి, తావ అనామన్తేత్వా చరణం కప్పిస్సతి, చారిత్తసిక్ఖాపదేన అనాపత్తి భవిస్సతీతి అత్థో.
2725. Anāmantacāro uttarapadalopavasena ‘‘anāmantā’’ iti vutto. Yāva kathinaṃ na uddharīyati, tāva anāmantetvā caraṇaṃ kappissati, cārittasikkhāpadena anāpatti bhavissatīti attho.
అసమాదానచారో ‘‘అసమాదాన’’న్తి ఉత్తరపదలోపేన వుత్తో. అసమాదానచారోతి తిచీవరం అసమాదాయ చరణం, చీవరవిప్పవాసో కప్పిస్సతీతి అత్థో.
Asamādānacāro ‘‘asamādāna’’nti uttarapadalopena vutto. Asamādānacāroti ticīvaraṃ asamādāya caraṇaṃ, cīvaravippavāso kappissatīti attho.
‘‘గణతో’’తి ఇమినా ఉత్తరపదలోపేన గణభోజనం దస్సితం. గణభోజనమ్పి కప్పిస్సతి, తం సరూపతో పాచిత్తియకణ్డే వుత్తం.
‘‘Gaṇato’’ti iminā uttarapadalopena gaṇabhojanaṃ dassitaṃ. Gaṇabhojanampi kappissati, taṃ sarūpato pācittiyakaṇḍe vuttaṃ.
‘‘యావదత్థిక’’న్తి ఇమినా యావదత్థచీవరం వుత్తం. యావదత్థచీవరన్తి యావతకేన చీవరేన అత్థో, తావతకం అనధిట్ఠితం అవికప్పితం కప్పిస్సతీతి అత్థో.
‘‘Yāvadatthika’’nti iminā yāvadatthacīvaraṃ vuttaṃ. Yāvadatthacīvaranti yāvatakena cīvarena attho, tāvatakaṃ anadhiṭṭhitaṃ avikappitaṃ kappissatīti attho.
‘‘తత్థ యో చీవరుప్పాదో’’తి ఇమినా ‘‘యో చ తత్థ చీవరుప్పాదో’’తి (మహావ॰ ౩౦౬) వుత్తో ఆనిసంసో దస్సితో. యో చ తత్థ చీవరుప్పాదోతి తత్థ కథినత్థతసీమాయం మతకచీవరం వా హోతు సఙ్ఘస్స ఉద్దిస్స దిన్నం వా సఙ్ఘికేన తత్రుప్పాదేన ఆభతం వా, యేన కేనచి ఆకారేన యం సఙ్ఘికం చీవరం ఉప్పజ్జతి, తం తేసం భవిస్సతీతి అత్థో. ఇమే పఞ్చ కథినానిసంసా చ వుత్తాతి సమ్బన్ధో.
‘‘Tattha yo cīvaruppādo’’ti iminā ‘‘yo ca tattha cīvaruppādo’’ti (mahāva. 306) vutto ānisaṃso dassito. Yo ca tattha cīvaruppādoti tattha kathinatthatasīmāyaṃ matakacīvaraṃ vā hotu saṅghassa uddissa dinnaṃ vā saṅghikena tatruppādena ābhataṃ vā, yena kenaci ākārena yaṃ saṅghikaṃ cīvaraṃ uppajjati, taṃ tesaṃ bhavissatīti attho. Ime pañca kathinānisaṃsā ca vuttāti sambandho.
కథినక్ఖన్ధకకథావణ్ణనా.
Kathinakkhandhakakathāvaṇṇanā.