Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මහාවග්‌ගපාළි • Mahāvaggapāḷi

    7. කථිනක්‌ඛන්‌ධකො

    7. Kathinakkhandhako

    187. කථිනානුජානනා

    187. Kathinānujānanā

    306. තෙන සමයෙන බුද්‌ධො භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන තිංසමත්‌තා පාවෙය්‍යකා 1 භික්‌ඛූ, සබ්‌බෙ ආරඤ්‌ඤිකා සබ්‌බෙ පිණ්‌ඩපාතිකා සබ්‌බෙ පංසුකූලිකා සබ්‌බෙ තෙචීවරිකා සාවත්‌ථිං ආගච්‌ඡන්‌තා භගවන්‌තං දස්‌සනාය උපකට්‌ඨාය වස්‌සූපනායිකාය නාසක්‌ඛිංසු සාවත්‌ථියං වස්‌සූපනායිකං සම්‌භාවෙතුං; අන්‌තරාමග්‌ගෙ සාකෙතෙ වස්‌සං උපගච්‌ඡිංසු. තෙ උක්‌කණ්‌ඨිතරූපා වස්‌සං වසිංසු – ආසන්‌නෙව නො භගවා විහරති ඉතො ඡසු යොජනෙසු, න ච මයං ලභාම භගවන්‌තං දස්‌සනායාති. අථ ඛො තෙ භික්‌ඛූ වස්‌සංවුට්‌ඨා, තෙමාසච්‌චයෙන කතාය පවාරණාය, දෙවෙ වස්‌සන්‌තෙ, උදකසඞ්‌ගහෙ උදකචික්‌ඛල්‌ලෙ ඔකපුණ්‌ණෙහි චීවරෙහි කිලන්‌තරූපා යෙන සාවත්‌ථි ජෙතවනං අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමො, යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමිංසු; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදිංසු. ආචිණ්‌ණං ඛො පනෙතං බුද්‌ධානං භගවන්‌තානං ආගන්‌තුකෙහි භික්‌ඛූහි සද්‌ධිං පටිසම්‌මොදිතුං. අථ ඛො භගවා තෙ භික්‌ඛූ එතදවොච – ‘‘කච්‌චි, භික්‌ඛවෙ, ඛමනීයං, කච්‌චි යාපනීයං, කච්‌චි සමග්‌ගා සම්‌මොදමානා අවිවදමානා ඵාසුකං වස්‌සං වසිත්‌ථ, න ච පිණ්‌ඩකෙන කිලමිත්‌ථා’’ති? ‘‘ඛමනීයං, භගවා; යාපනීයං, භගවා; සමග්‌ගා ච මයං, භන්‌තෙ, සම්‌මොදමානා අවිවදමානා වස්‌සං වසිම්‌හා, න ච පිණ්‌ඩකෙන කිලමිම්‌හා . ඉධ මයං, භන්‌තෙ, තිංසමත්‌තා පාවෙය්‍යකා භික්‌ඛූ සාවත්‌ථිං ආගච්‌ඡන්‌තා භගවන්‌තං දස්‌සනාය උපකට්‌ඨාය වස්‌සූපනායිකාය නාසක්‌ඛිම්‌හා සාවත්‌ථියං වස්‌සූපනායිකං සම්‌භාවෙතුං, අන්‌තරාමග්‌ගෙ සාකෙතෙ වස්‌සං උපගච්‌ඡිම්‌හා. තෙ මයං, භන්‌තෙ, උක්‌කණ්‌ඨිතරූපා වස්‌සං වසිම්‌හා – ‘ආසන්‌නෙව නො භගවා විහරති ඉතො ඡසු යොජනෙසු, න ච මයං ලභාම භගවන්‌තං දස්‌සනායා’ති. අථ ඛො මයං, භන්‌තෙ, වස්‌සංවුට්‌ඨා, තෙමාසච්‌චයෙන කතාය පවාරණාය, දෙවෙ වස්‌සන්‌තෙ, උදකසඞ්‌ගහෙ උදකචික්‌ඛල්‌ලෙ ඔකපුණ්‌ණෙහි චීවරෙහි කිලන්‌තරූපා අද්‌ධානං ආගතාති. අථ ඛො භගවා එතස්‌මිං නිදානෙ එතස්‌මිං පකරණෙ ධම්‌මිං කථං කත්‌වා භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, වස්‌සංවුට්‌ඨානං භික්‌ඛූනං කථිනං 2 අත්‌ථරිතුං. අත්‌ථතකථිනානං වො, භික්‌ඛවෙ, පඤ්‌ච කප්‌පිස්‌සන්‌ති – අනාමන්‌තචාරො, අසමාදානචාරො, ගණභොජනං, යාවදත්‌ථචීවරං, යො ච තත්‌ථ චීවරුප්‌පාදො සො නෙසං භවිස්‌සතීති. අත්‌ථතකථිනානං වො, භික්‌ඛවෙ, ඉමානි පඤ්‌ච කප්‌පිස්‌සන්‌ති. එවඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ, කථිනං අත්‌ථරිතබ්‌බං. බ්‍යත්‌තෙන භික්‌ඛුනා පටිබලෙන සඞ්‌ඝො ඤාපෙතබ්‌බො –

    306. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena tiṃsamattā pāveyyakā 3 bhikkhū, sabbe āraññikā sabbe piṇḍapātikā sabbe paṃsukūlikā sabbe tecīvarikā sāvatthiṃ āgacchantā bhagavantaṃ dassanāya upakaṭṭhāya vassūpanāyikāya nāsakkhiṃsu sāvatthiyaṃ vassūpanāyikaṃ sambhāvetuṃ; antarāmagge sākete vassaṃ upagacchiṃsu. Te ukkaṇṭhitarūpā vassaṃ vasiṃsu – āsanneva no bhagavā viharati ito chasu yojanesu, na ca mayaṃ labhāma bhagavantaṃ dassanāyāti. Atha kho te bhikkhū vassaṃvuṭṭhā, temāsaccayena katāya pavāraṇāya, deve vassante, udakasaṅgahe udakacikkhalle okapuṇṇehi cīvarehi kilantarūpā yena sāvatthi jetavanaṃ anāthapiṇḍikassa ārāmo, yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Āciṇṇaṃ kho panetaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ āgantukehi bhikkhūhi saddhiṃ paṭisammodituṃ. Atha kho bhagavā te bhikkhū etadavoca – ‘‘kacci, bhikkhave, khamanīyaṃ, kacci yāpanīyaṃ, kacci samaggā sammodamānā avivadamānā phāsukaṃ vassaṃ vasittha, na ca piṇḍakena kilamitthā’’ti? ‘‘Khamanīyaṃ, bhagavā; yāpanīyaṃ, bhagavā; samaggā ca mayaṃ, bhante, sammodamānā avivadamānā vassaṃ vasimhā, na ca piṇḍakena kilamimhā . Idha mayaṃ, bhante, tiṃsamattā pāveyyakā bhikkhū sāvatthiṃ āgacchantā bhagavantaṃ dassanāya upakaṭṭhāya vassūpanāyikāya nāsakkhimhā sāvatthiyaṃ vassūpanāyikaṃ sambhāvetuṃ, antarāmagge sākete vassaṃ upagacchimhā. Te mayaṃ, bhante, ukkaṇṭhitarūpā vassaṃ vasimhā – ‘āsanneva no bhagavā viharati ito chasu yojanesu, na ca mayaṃ labhāma bhagavantaṃ dassanāyā’ti. Atha kho mayaṃ, bhante, vassaṃvuṭṭhā, temāsaccayena katāya pavāraṇāya, deve vassante, udakasaṅgahe udakacikkhalle okapuṇṇehi cīvarehi kilantarūpā addhānaṃ āgatāti. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, vassaṃvuṭṭhānaṃ bhikkhūnaṃ kathinaṃ 4 attharituṃ. Atthatakathinānaṃ vo, bhikkhave, pañca kappissanti – anāmantacāro, asamādānacāro, gaṇabhojanaṃ, yāvadatthacīvaraṃ, yo ca tattha cīvaruppādo so nesaṃ bhavissatīti. Atthatakathinānaṃ vo, bhikkhave, imāni pañca kappissanti. Evañca pana, bhikkhave, kathinaṃ attharitabbaṃ. Byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –

    307. ‘‘සුණාතු මෙ, භන්‌තෙ, සඞ්‌ඝො. ඉදං සඞ්‌ඝස්‌ස කථිනදුස්‌සං උප්‌පන්‌නං. යදි සඞ්‌ඝස්‌ස පත්‌තකල්‌ලං, සඞ්‌ඝො ඉමං කථිනදුස්‌සං ඉත්‌ථන්‌නාමස්‌ස භික්‌ඛුනො දදෙය්‍ය කථිනං අත්‌ථරිතුං. එසා ඤත්‌ති.

    307. ‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Idaṃ saṅghassa kathinadussaṃ uppannaṃ. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho imaṃ kathinadussaṃ itthannāmassa bhikkhuno dadeyya kathinaṃ attharituṃ. Esā ñatti.

    ‘‘සුණාතු මෙ, භන්‌තෙ, සඞ්‌ඝො. ඉදං සඞ්‌ඝස්‌ස කථිනදුස්‌සං උප්‌පන්‌නං. සඞ්‌ඝො ඉමං කථිනදුස්‌සං ඉත්‌ථන්‌නාමස්‌ස භික්‌ඛුනො දෙති කථිනං අත්‌ථරිතුං. යස්‌සායස්‌මතො ඛමති ඉමස්‌ස කථිනදුස්‌සස්‌ස ඉත්‌ථන්‌නාමස්‌ස භික්‌ඛුනො දානං කථිනං අත්‌ථරිතුං, සො තුණ්‌හස්‌ස; යස්‌ස නක්‌ඛමති, සො භාසෙය්‍ය.

    ‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Idaṃ saṅghassa kathinadussaṃ uppannaṃ. Saṅgho imaṃ kathinadussaṃ itthannāmassa bhikkhuno deti kathinaṃ attharituṃ. Yassāyasmato khamati imassa kathinadussassa itthannāmassa bhikkhuno dānaṃ kathinaṃ attharituṃ, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.

    ‘‘දින්‌නං ඉදං සඞ්‌ඝෙන කථිනදුස්‌සං ඉත්‌ථන්‌නාමස්‌ස භික්‌ඛුනො කථිනං අත්‌ථරිතුං. ඛමති සඞ්‌ඝස්‌ස, තස්‌මා තුණ්‌හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.

    ‘‘Dinnaṃ idaṃ saṅghena kathinadussaṃ itthannāmassa bhikkhuno kathinaṃ attharituṃ. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.

    308. ‘‘එවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, අත්‌ථතං හොති කථිනං, එවං අනත්‌ථතං. කථඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ, අනත්‌ථතං හොති කථිනං? න උල්‌ලිඛිතමත්‌තෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, න ධොවනමත්‌තෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, න චීවරවිචාරණමත්‌තෙන 5 අත්‌ථතං හොති කථිනං, න ඡෙදනමත්‌තෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, න බන්‌ධනමත්‌තෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, න ඔවට්‌ටියකරණමත්‌තෙන 6 අත්‌ථතං හොති කථිනං, න කණ්‌ඩුසකරණමත්‌තෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, න දළ්‌හීකම්‌මකරණමත්‌තෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, න අනුවාතකරණමත්‌තෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, න පරිභණ්‌ඩකරණමත්‌තෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, න ඔවද්‌ධෙය්‍යකරණමත්‌තෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, න කම්‌බලමද්‌දනමත්‌තෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, න නිමිත්‌තකතෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, න පරිකථාකතෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, න කුක්‌කුකතෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, න සන්‌නිධිකතෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, න නිස්‌සග්‌ගියෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, න අකප්‌පකතෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං , න අඤ්‌ඤත්‍ර සඞ්‌ඝාටියා අත්‌ථතං හොති කථිනං, න අඤ්‌ඤත්‍ර උත්‌තරාසඞ්‌ගෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, න අඤ්‌ඤත්‍ර අන්‌තරවාසකෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, න අඤ්‌ඤත්‍ර පඤ්‌චකෙන වා අතිරෙකපඤ්‌චකෙන වා තදහෙව සඤ්‌ඡින්‌නෙන සමණ්‌ඩලීකතෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, න අඤ්‌ඤත්‍ර පුග්‌ගලස්‌ස අත්‌ථාරා අත්‌ථතං හොති කථිනං; සම්‌මා චෙව අත්‌ථතං හොති කථිනං, තඤ්‌චෙ නිස්‌සීමට්‌ඨො අනුමොදති, එවම්‌පි අනත්‌ථතං හොති කථිනං. එවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, අනත්‌ථතං හොති කථිනං.

    308. ‘‘Evaṃ kho, bhikkhave, atthataṃ hoti kathinaṃ, evaṃ anatthataṃ. Kathañca pana, bhikkhave, anatthataṃ hoti kathinaṃ? Na ullikhitamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na dhovanamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na cīvaravicāraṇamattena 7 atthataṃ hoti kathinaṃ, na chedanamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na bandhanamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na ovaṭṭiyakaraṇamattena 8 atthataṃ hoti kathinaṃ, na kaṇḍusakaraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na daḷhīkammakaraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na anuvātakaraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na paribhaṇḍakaraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na ovaddheyyakaraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na kambalamaddanamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na nimittakatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na parikathākatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na kukkukatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na sannidhikatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na nissaggiyena atthataṃ hoti kathinaṃ, na akappakatena atthataṃ hoti kathinaṃ , na aññatra saṅghāṭiyā atthataṃ hoti kathinaṃ, na aññatra uttarāsaṅgena atthataṃ hoti kathinaṃ, na aññatra antaravāsakena atthataṃ hoti kathinaṃ, na aññatra pañcakena vā atirekapañcakena vā tadaheva sañchinnena samaṇḍalīkatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na aññatra puggalassa atthārā atthataṃ hoti kathinaṃ; sammā ceva atthataṃ hoti kathinaṃ, tañce nissīmaṭṭho anumodati, evampi anatthataṃ hoti kathinaṃ. Evaṃ kho, bhikkhave, anatthataṃ hoti kathinaṃ.

    309. ‘‘කථඤ්‌ච, භික්‌ඛවෙ, අත්‌ථතං හොති කථිනං? අහතෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, අහතකප්‌පෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, පිලොතිකාය අත්‌ථතං හොති කථිනං, පංසුකූලෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, පාපණිකෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, අනිමිත්‌තකතෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, අපරිකථාකතෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, අකුක්‌කුකතෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, අසන්‌නිධිකතෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, අනිස්‌සග්‌ගියෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, කප්‌පකතෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, සඞ්‌ඝාටියා අත්‌ථතං හොති කථිනං, උත්‌තරාසඞ්‌ගෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, අන්‌තරවාසකෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, පඤ්‌චකෙන වා අතිරෙකපඤ්‌චකෙන වා තදහෙව සඤ්‌ඡින්‌නෙන සමණ්‌ඩලීකතෙන අත්‌ථතං හොති කථිනං, පුග්‌ගලස්‌ස අත්‌ථාරා අත්‌ථතං හොති කථිනං; සම්‌මා චෙ අත්‌ථතං හොති කථිනං, තඤ්‌චෙ සීමට්‌ඨො අනුමොදති, එවම්‌පි අත්‌ථතං හොති කථිනං . එවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, අත්‌ථතං හොති කථිනං.

    309. ‘‘Kathañca, bhikkhave, atthataṃ hoti kathinaṃ? Ahatena atthataṃ hoti kathinaṃ, ahatakappena atthataṃ hoti kathinaṃ, pilotikāya atthataṃ hoti kathinaṃ, paṃsukūlena atthataṃ hoti kathinaṃ, pāpaṇikena atthataṃ hoti kathinaṃ, animittakatena atthataṃ hoti kathinaṃ, aparikathākatena atthataṃ hoti kathinaṃ, akukkukatena atthataṃ hoti kathinaṃ, asannidhikatena atthataṃ hoti kathinaṃ, anissaggiyena atthataṃ hoti kathinaṃ, kappakatena atthataṃ hoti kathinaṃ, saṅghāṭiyā atthataṃ hoti kathinaṃ, uttarāsaṅgena atthataṃ hoti kathinaṃ, antaravāsakena atthataṃ hoti kathinaṃ, pañcakena vā atirekapañcakena vā tadaheva sañchinnena samaṇḍalīkatena atthataṃ hoti kathinaṃ, puggalassa atthārā atthataṃ hoti kathinaṃ; sammā ce atthataṃ hoti kathinaṃ, tañce sīmaṭṭho anumodati, evampi atthataṃ hoti kathinaṃ . Evaṃ kho, bhikkhave, atthataṃ hoti kathinaṃ.

    310. ‘‘කථඤ්‌ච, භික්‌ඛවෙ, උබ්‌භතං හොති කථිනං? අට්‌ඨිමා, භික්‌ඛවෙ, මාතිකා කථිනස්‌ස උබ්‌භාරාය – පක්‌කමනන්‌තිකා, නිට්‌ඨානන්‌තිකා, සන්‌නිට්‌ඨානන්‌තිකා, නාසනන්‌තිකා, සවනන්‌තිකා, ආසාවච්‌ඡෙදිකා, සීමාතික්‌කන්‌තිකා, සහුබ්‌භාරා’’ති 9.

    310. ‘‘Kathañca, bhikkhave, ubbhataṃ hoti kathinaṃ? Aṭṭhimā, bhikkhave, mātikā kathinassa ubbhārāya – pakkamanantikā, niṭṭhānantikā, sanniṭṭhānantikā, nāsanantikā, savanantikā, āsāvacchedikā, sīmātikkantikā, sahubbhārā’’ti 10.

    කථිනානුජානනා නිට්‌ඨිතා.

    Kathinānujānanā niṭṭhitā.







    Footnotes:
    1. පාඨෙය්‍යකා (සී. ස්‍යා.)
    2. කඨිනං (සී. ස්‍යා.)
    3. pāṭheyyakā (sī. syā.)
    4. kaṭhinaṃ (sī. syā.)
    5. න ගණ්‌ටුසකරණමත්‌තෙන (ක.)
    6. න ඔවට්‌ටෙය්‍යකරණමත්‌තෙන (සී. ස්‍යා.), න ඔවදෙය්‍යකරණමත්‌තෙන (ක.)
    7. na gaṇṭusakaraṇamattena (ka.)
    8. na ovaṭṭeyyakaraṇamattena (sī. syā.), na ovadeyyakaraṇamattena (ka.)
    9. සඋබ්‌භාරාති (ක.)
    10. saubbhārāti (ka.)



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / කථිනානුජානනකථා • Kathinānujānanakathā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / කථිනානුජානනකථාවණ්‌ණනා • Kathinānujānanakathāvaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / කථිනානුජානනකථාවණ්‌ණනා • Kathinānujānanakathāvaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / කථිනානුජානනකථාවණ්‌ණනා • Kathinānujānanakathāvaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 187. කථිනානුජානනකථා • 187. Kathinānujānanakathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact