| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā |
7. கதி²னக்க²ந்த⁴கவண்ணனா
7. Kathinakkhandhakavaṇṇanā
கதி²னானுஜானநகதா²வண்ணனா
Kathinānujānanakathāvaṇṇanā
306. ‘‘கதி²னந்தி பஞ்சானிஸங்ஸே அந்தோகரணஸமத்த²தாய தி²ரந்தி அத்தோ²’’தி லிகி²தங். ‘‘பஞ்ச கப்பந்தீ’’தி அவத்வா ‘‘கப்பிஸ்ஸந்தீ’’தி அனாக³தவசனங் ‘‘வோ’’தி இமஸ்ஸ ஸாமிவசனபக்கே² யுஜ்ஜதி தேஸங் தஸ்மிங் க²ணே அனத்த²தகதி²னத்தா. த்³வீஸு பனேதேஸு அத்த²விகப்பேஸு பச்சி²மோ யுத்தோ ஸப்³பே³ஸம்பி தேஸங் பாவெய்யகானங் ஸப்³ப³து⁴தங்க³த⁴ரத்தா. நிமந்தனங் ஸாதி³யந்தஸ்ஸேவ ஹி அனாமந்தசாரோ பஞ்ஞத்தோ, ததா² க³ணபோ⁴ஜனங். அஸமாதா³னசாரோ அனதி⁴ட்டி²ததிசீவரஸ்ஸ நத்தி² அதேசீவரிகஸ்ஸ யாவத³த்த²சீவரசதுத்தா²தி³சீவரக்³க³ஹணஸம்ப⁴வதோ. இதரஸ்ஸாபி அனதி⁴ட்டா²னமுகே²ன லப்³ப⁴தி. சீவருப்பாதோ³ அபங்ஸுகூலிகஸ்ஸேவ. ‘‘கதி²னத்த²தஸீமாய’’ந்தி உபசாரஸீமங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். உபசாரஸீமட்ட²ஸ்ஸ மதகசீவராதி³பா⁴கி³யதாய ப³த்³த⁴ஸீமாய தத்ருப்பாதா³பா⁴வதோ விஞ்ஞெய்யமேதங் உபசாரஸீமாவெத்த² அதி⁴ப்பேதாதி. கதி²னத்தா²ரங் கே லப⁴ந்தீதி கே ஸாதெ⁴ந்தீதி அத்தோ². பஞ்ச ஜனா ஸாதெ⁴ந்தி. கதி²னது³ஸ்ஸஸ்ஸ ஹி தா³யகா பச்சி²மகோடியா சத்தாரோ ஹொந்தி. ஏகோ படிக்³கா³ஹகோதி. ‘‘தத்ர சே, பி⁴க்க²வே, ய்வாயங் சதுவக்³கோ³ பி⁴க்கு²ஸங்கோ⁴ ட²பெத்வா தீணி கம்மானி உபஸம்பத³ங் பவாரணங் அப்³பா⁴ன’’ந்தி (மஹாவ॰ 388) சம்பெய்யக்க²ந்த⁴கே வுத்தத்தா ‘‘ந பஞ்சவக்³க³கரணீய’’ந்தி க³ஹேதப்³ப³ங். ‘‘யஸ்ஸ ஸங்கோ⁴ கதி²னது³ஸ்ஸங் தே³தி, தங் ஹத்த²பாஸே அகத்வாபி ப³ஹிஸீமாய டி²தஸ்ஸபி தா³துங் வட்டதீ’’தி வத³ந்தி, தங் ஹத்த²பாஸே கத்வா ஏவ தா³தப்³ப³ங். கஸ்மா? ‘‘தஸ்ஸ கம்மப்பத்தத்தா’’தி வுத்தங். ‘‘தத்ருப்பாதே³ன தண்டு³லாதி³னா வத்தே²ஸு சேதாபிதேஸு அத்த²தகதி²னானமேவ தானி வத்தா²னி பாபுணந்தி. வத்தே²ஹி பன தண்டு³லாதீ³ஸு சேதாபிதேஸு ஸப்³பே³ஸங் தானி பாபுணந்தீ’’தி வுத்தங். பட²மபவாரணாய பவாரிதா லப⁴ந்தீதி இத³ங் உக்கட்ட²கோடியா வுத்தங். அந்தராயேன அப்பவாரிதானம்பி வுத்த²வஸ்ஸானங் கதி²னத்தா²ரஸம்ப⁴வதோ இதரே க³ணபூரகே கத்வா கதி²னங் அத்த²ரிதப்³ப³ந்தி கத²ங் பஞ்ஞாயதீதி சே? ‘‘த்³வின்னங் புக்³க³லானங் அத்த²தங் ஹோதி கதி²னங் அத்தா²ரகஸ்ஸ ச அனுமோத³கஸ்ஸ சா’’தி (பரி॰ 403) பரிவாரே ஏகவசனகரணதோ, தத்தே²வ ‘‘ஸங்க⁴ஸ்ஸ அத்த²தங் ஹோதி கதி²னங், க³ணஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ அத்த²தங் ஹோதி கதி²ன’’ந்தி (பரி॰ 414) வசனதோ ச.
306.‘‘Kathinanti pañcānisaṃse antokaraṇasamatthatāya thiranti attho’’ti likhitaṃ. ‘‘Pañca kappantī’’ti avatvā ‘‘kappissantī’’ti anāgatavacanaṃ ‘‘vo’’ti imassa sāmivacanapakkhe yujjati tesaṃ tasmiṃ khaṇe anatthatakathinattā. Dvīsu panetesu atthavikappesu pacchimo yutto sabbesampi tesaṃ pāveyyakānaṃ sabbadhutaṅgadharattā. Nimantanaṃ sādiyantasseva hi anāmantacāro paññatto, tathā gaṇabhojanaṃ. Asamādānacāro anadhiṭṭhitaticīvarassa natthi atecīvarikassa yāvadatthacīvaracatutthādicīvaraggahaṇasambhavato. Itarassāpi anadhiṭṭhānamukhena labbhati. Cīvaruppādo apaṃsukūlikasseva. ‘‘Kathinatthatasīmāya’’nti upacārasīmaṃ sandhāya vuttaṃ. Upacārasīmaṭṭhassa matakacīvarādibhāgiyatāya baddhasīmāya tatruppādābhāvato viññeyyametaṃ upacārasīmāvettha adhippetāti. Kathinatthāraṃ ke labhantīti ke sādhentīti attho. Pañca janā sādhenti. Kathinadussassa hi dāyakā pacchimakoṭiyā cattāro honti. Eko paṭiggāhakoti. ‘‘Tatra ce, bhikkhave, yvāyaṃ catuvaggo bhikkhusaṅgho ṭhapetvā tīṇi kammāni upasampadaṃ pavāraṇaṃ abbhāna’’nti (mahāva. 388) campeyyakkhandhake vuttattā ‘‘na pañcavaggakaraṇīya’’nti gahetabbaṃ. ‘‘Yassa saṅgho kathinadussaṃ deti, taṃ hatthapāse akatvāpi bahisīmāya ṭhitassapi dātuṃ vaṭṭatī’’ti vadanti, taṃ hatthapāse katvā eva dātabbaṃ. Kasmā? ‘‘Tassa kammappattattā’’ti vuttaṃ. ‘‘Tatruppādena taṇḍulādinā vatthesu cetāpitesu atthatakathinānameva tāni vatthāni pāpuṇanti. Vatthehi pana taṇḍulādīsu cetāpitesu sabbesaṃ tāni pāpuṇantī’’ti vuttaṃ. Paṭhamapavāraṇāya pavāritā labhantīti idaṃ ukkaṭṭhakoṭiyā vuttaṃ. Antarāyena appavāritānampi vutthavassānaṃ kathinatthārasambhavato itare gaṇapūrake katvā kathinaṃ attharitabbanti kathaṃ paññāyatīti ce? ‘‘Dvinnaṃ puggalānaṃ atthataṃ hoti kathinaṃ atthārakassa ca anumodakassa cā’’ti (pari. 403) parivāre ekavacanakaraṇato, tattheva ‘‘saṅghassa atthataṃ hoti kathinaṃ, gaṇassa puggalassa atthataṃ hoti kathina’’nti (pari. 414) vacanato ca.
அஞ்ஞஸ்மிங் விஹாரே வுத்த²வஸ்ஸாபி ந லப⁴ந்தீதி இத³ங் கிங் ஏகஸீமஸ்மிங், உதா³ஹு நானாஸீமஸ்மிந்தி? கிஞ்செத்த² – யதி³ தாவ ஏகஸீமஸ்மிங், பரதோ ‘‘ஸசே பன ஏகஸீமாய ப³ஹூ விஹாரா ஹொந்தி, ஸப்³பே³ பி⁴க்கூ² ஸன்னிபாதெத்வா ஏகத்த² கதி²னங் அத்த²ரிதப்³ப³ங், விஸுங் விஸுங் அத்த²ரிதுங் ந வட்டதீ’’தி இமினா அட்ட²கதா²வசனேன விருஜ்ஜ²தி. இத³ஞ்ஹி வசனங் ஸப்³பே³ஸங்யேவ ஏகோ கதி²னத்தா²ரோதி தீ³பேதி. அத² நானாஸீமஸ்மிங், உபனந்த³ஸ்ஸ ஏகாதி⁴ப்பாயதா³னானுமதியா விருஜ்ஜ²தி. வுத்தஞ்ஹேதங் ‘‘தே³த², பி⁴க்க²வே, மோக⁴புரிஸஸ்ஸ ஏகாதி⁴ப்பாய’’ந்தி (மஹாவ॰ 364). இத³ஞ்ஹி வசனங் த்³வீஸுபி ஆவாஸேஸு தஸ்ஸ கதி²னத்தா²ரஸித்³தி⁴ங் தீ³பேதீதி. அவிரோதோ⁴வ இச்சி²தப்³போ³ அப்படிஸித்³த⁴த்தா, தஸ்மா ஏகஸீமஸ்மிங் வா நானாஸீமஸ்மிங் வா நானூபசாரே அஞ்ஞஸ்மிங் விஹாரே வுத்த²வஸ்ஸாபி ந லப⁴ந்தீதி அதி⁴ப்பாயோ வேதி³தப்³போ³. ‘‘பச்சி²மிகாய உபஸம்பன்னோ பட²மபவாரணாய பவாரேதும்பி லப⁴தி, வஸ்ஸிகோ ச ஹோதி ஆனிஸங்ஸஞ்ச லப⁴தீதி ஸாமணேரானங் வஸ்ஸூபக³மனங் அனுஞ்ஞாதங் ஹோதி, ஸாமணேரா கதி²னானிஸங்ஸங் லப⁴ந்தீ’’தி வத³ந்தி.
Aññasmiṃvihāre vutthavassāpi na labhantīti idaṃ kiṃ ekasīmasmiṃ, udāhu nānāsīmasminti? Kiñcettha – yadi tāva ekasīmasmiṃ, parato ‘‘sace pana ekasīmāya bahū vihārā honti, sabbe bhikkhū sannipātetvā ekattha kathinaṃ attharitabbaṃ, visuṃ visuṃ attharituṃ na vaṭṭatī’’ti iminā aṭṭhakathāvacanena virujjhati. Idañhi vacanaṃ sabbesaṃyeva eko kathinatthāroti dīpeti. Atha nānāsīmasmiṃ, upanandassa ekādhippāyadānānumatiyā virujjhati. Vuttañhetaṃ ‘‘detha, bhikkhave, moghapurisassa ekādhippāya’’nti (mahāva. 364). Idañhi vacanaṃ dvīsupi āvāsesu tassa kathinatthārasiddhiṃ dīpetīti. Avirodhova icchitabbo appaṭisiddhattā, tasmā ekasīmasmiṃ vā nānāsīmasmiṃ vā nānūpacāre aññasmiṃ vihāre vutthavassāpi na labhantīti adhippāyo veditabbo. ‘‘Pacchimikāya upasampanno paṭhamapavāraṇāya pavāretumpi labhati, vassiko ca hoti ānisaṃsañca labhatīti sāmaṇerānaṃ vassūpagamanaṃ anuññātaṃ hoti, sāmaṇerā kathinānisaṃsaṃ labhantī’’ti vadanti.
திண்ணங் சீவரானங் அஞ்ஞதரப்பஹோனகந்தி இத³ங் ‘‘ந அஞ்ஞத்ர ஸங்கா⁴டியா உத்தராஸங்கே³ன அந்தரவாஸகேன அத்த²தங் ஹோதி கதி²ன’’ந்தி இமாய பாளியா விருஜ்ஜ²னங் விய தி³ஸ்ஸதி. அயஞ்ஹி பாளி திண்ணங் சீவரானங் அஞ்ஞதரவிரஹேனாபி ந அத்த²தங் ஹோதி கதி²னந்தி தீ³பேதீதி சே? ந, தத³த்த²ஜானநதோ, ந திண்ணங் சீவரானங் அஞ்ஞதரவிரஹேன ந அத்த²தங் ஹோதி கதி²னந்தி ஹி தீ³பேதுகாமோ ப⁴க³வா தங் பாளிமாஹ. யதி³ ஏவங் ‘‘அஞ்ஞத்ர ஸங்கா⁴டியா உத்தராஸங்கே³ன அந்தரவாஸகேனா’’தி ந வத்தப்³பா³ ஸியாதி சே? ந, அதி⁴ப்பாயஜானநதோவ. யோ ஸங்கா⁴டியா அத்த²ரிதுகாமோ, தஸ்ஸ அஞ்ஞத்ர ஸங்கா⁴டியா ந அத்த²தங் ஹோதி. ஏஸ நயோ இதரத்தா²பீதி அயமெத்த² அதி⁴ப்பாயோ. தேனேவ ஸுக்கபக்கே² ‘‘ஸங்கா⁴டியா அத்த²தங் ஹோதீ’’திஆதி³னா நயேன ஏகமேவ சீவரங் வுத்தங், ஏவங் ஸந்தே ‘‘சதுவீஸதியா ஆகாரேஹி அனத்த²தங் ஹோதி கதி²னங், ஸத்தரஸஹி ஆகாரேஹி அத்த²தங் ஹோதி கதி²ன’’ந்தி யதா²ரஹங் உக்கட்ட²கோடியா வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங், தஸ்மா கண்ஹபக்கே² உல்லிகி²த…பே॰… நிஸ்ஸீமட்டா²னுமோத³னானங் சதுவீஸதியா ஆகாரானங் ஸம்ப⁴வந்தானங் ஸப்³பே³ன ஸப்³ப³ங் அபா⁴வேனபி நிமித்தகதாதீ³னங் அஸம்ப⁴வந்தானங் அஞ்ஞதரபா⁴வேனபி ந அத்த²தங் ஹோதி கதி²னந்தி ஏவமதி⁴ப்பாயோ வேதி³தப்³போ³. ஸுக்கபக்கே²பி அஹதாஹதகப்ப…பே॰… ஸீமட்டா²னுமோத³னானங் ஸத்தரஸன்னங் ஆகாரானங் ஸம்ப⁴வந்தானங் அஞ்ஞதரபா⁴வேனபி இதரேஸங் ஸப்³பே³ன ஸப்³ப³ங் அபா⁴வேனபி அத்த²தங் ஹோதி கதி²னந்தி ஏவமதி⁴ப்பாயோ வேதி³தப்³போ³. அஞ்ஞதா² அஞ்ஞமஞ்ஞவிரோதோ⁴, யதா²ஸம்ப⁴வங் யோஜெத்வா வேதி³தப்³போ³.
Tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññatarappahonakanti idaṃ ‘‘na aññatra saṅghāṭiyā uttarāsaṅgena antaravāsakena atthataṃ hoti kathina’’nti imāya pāḷiyā virujjhanaṃ viya dissati. Ayañhi pāḷi tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññataravirahenāpi na atthataṃ hoti kathinanti dīpetīti ce? Na, tadatthajānanato, na tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññataravirahena na atthataṃ hoti kathinanti hi dīpetukāmo bhagavā taṃ pāḷimāha. Yadi evaṃ ‘‘aññatra saṅghāṭiyā uttarāsaṅgena antaravāsakenā’’ti na vattabbā siyāti ce? Na, adhippāyajānanatova. Yo saṅghāṭiyā attharitukāmo, tassa aññatra saṅghāṭiyā na atthataṃ hoti. Esa nayo itaratthāpīti ayamettha adhippāyo. Teneva sukkapakkhe ‘‘saṅghāṭiyā atthataṃ hotī’’tiādinā nayena ekameva cīvaraṃ vuttaṃ, evaṃ sante ‘‘catuvīsatiyā ākārehi anatthataṃ hoti kathinaṃ, sattarasahi ākārehi atthataṃ hoti kathina’’nti yathārahaṃ ukkaṭṭhakoṭiyā vuttanti veditabbaṃ, tasmā kaṇhapakkhe ullikhita…pe… nissīmaṭṭhānumodanānaṃ catuvīsatiyā ākārānaṃ sambhavantānaṃ sabbena sabbaṃ abhāvenapi nimittakatādīnaṃ asambhavantānaṃ aññatarabhāvenapi na atthataṃ hoti kathinanti evamadhippāyo veditabbo. Sukkapakkhepi ahatāhatakappa…pe… sīmaṭṭhānumodanānaṃ sattarasannaṃ ākārānaṃ sambhavantānaṃ aññatarabhāvenapi itaresaṃ sabbena sabbaṃ abhāvenapi atthataṃ hoti kathinanti evamadhippāyo veditabbo. Aññathā aññamaññavirodho, yathāsambhavaṃ yojetvā veditabbo.
தத்ரித³ங் முக²மத்தனித³ஸ்ஸனங் – கண்ஹபக்கே² ‘‘உத்தராஸங்கே³ன அத்த²தே கதி²னே ந அஞ்ஞத்ர ஸங்கா⁴டியா ந அஞ்ஞத்ர அந்தரவாஸகேன அத்த²தங் ஹோதி கதி²ன’’ந்தி வசனப்பமாணதோ தங் கதி²னங் அனத்த²தங் ஸியா. ஸுக்கபக்கே² ச ‘‘அனிமித்தகதேன அத்த²தங் ஹோதி கதி²ன’’ந்தி வசனப்பமாணதோ அனிமித்தகதேன கதி²னே அத்த²தே தஞ்சே பரிகதா² கதங், ததா²பி அத்த²தமேவ கதி²னங் ஹோதீதி அயங் து³விதோ⁴பி விரோதோ⁴. யதா²வுத்தனயேன அதி⁴ப்பாயே க³ஹிதே பரிஹாரோ ஹோதீதி வேதி³தப்³ப³ங்.
Tatridaṃ mukhamattanidassanaṃ – kaṇhapakkhe ‘‘uttarāsaṅgena atthate kathine na aññatra saṅghāṭiyā na aññatra antaravāsakena atthataṃ hoti kathina’’nti vacanappamāṇato taṃ kathinaṃ anatthataṃ siyā. Sukkapakkhe ca ‘‘animittakatena atthataṃ hoti kathina’’nti vacanappamāṇato animittakatena kathine atthate tañce parikathā kataṃ, tathāpi atthatameva kathinaṃ hotīti ayaṃ duvidhopi virodho. Yathāvuttanayena adhippāye gahite parihāro hotīti veditabbaṃ.
யோ ஆனிஸங்ஸங் ப³ஹுங் தே³தீதி இமினா பச்சயலோலபா⁴வங் விய தீ³பேதி, ததா²பி ப⁴க³வதா யாவத³த்த²சீவரபரியேஸனபஞ்ஞாபனமுகே²ன த்³வாரங் தி³ன்னந்தி கத்வா ஸங்கா⁴னுக்³க³ஹத்த²ங் ஹோதி. ‘‘அகாதுங் ந ஹோதீதி அனாத³ரியேன அகரொந்தஸ்ஸ து³க்கட’’ந்தி லிகி²தங். அனுமோதா³மாதி எத்த² ஸப்³ப³ஸங்கா³ஹிகவஸேன ஏவங் வுத்தங். ‘‘அனுமோதா³மீ’’தி ஏககேன வத்தப்³ப³ங், இதரதா² ‘‘ந வட்டதீ’’தி மஹாஅட்ட²கதா²யங் கிர வுத்தங். கதி²னசீவரங் அதி⁴ட்ட²ஹித்வா ‘‘இமாய ஸங்கா⁴டியா கதி²னங் அத்த²ராமீ’’தி வாசாய பி⁴ன்னமத்தாய புக்³க³லஸ்ஸ அத்த²தங் ஹோதி. ‘‘கம்மவாசா பன ஏகாயேவ வட்டதீதி கதி²னது³ஸ்ஸஸ்ஸ ஏவ கம்மவாசா, ஸேஸசீவரதா³னே அபலோகனமேவாதி அத்தோ²’’தி லிகி²தங். ஏகஸீமாயாதி ஏகஉபசாரஸீமாயாதி அத்தோ² யுஜ்ஜதி. கேசி பன ‘‘ப³த்³த⁴ஸீமா அதி⁴ப்பேதா ஏகஸீமாய ஏகட்டா²னே அத்த²ரிதே ஸப்³ப³த்த² அத்த²ரிதங் ஹோதி ‘ஸப்³பே³ பி⁴க்கூ² ஸன்னிபதித்வா’தி வுத்தத்தா, தேஹிபி அனுமோத³ந்தேஹி அத்த²ரிதமேவ ஹோதி, உபசாரபரிச்சி²ன்னே தத்த² தத்த² லத்³த⁴ங் தேஹி தேஹி லத்³த⁴ப்³ப³ங் ஹோதி. தத்த² பவிட்டே²ஹிபி லபி⁴தப்³ப³ங் ஸப்³பே³ஹிபி அத்த²ரிதத்தா, அயங் விஸேஸோ. மஹாஅட்ட²கதா²யம்பி ஏவமேவ வுத்த’’ந்தி வத³ந்தி, வீமங்ஸிதப்³ப³ங்.
Yo ānisaṃsaṃ bahuṃ detīti iminā paccayalolabhāvaṃ viya dīpeti, tathāpi bhagavatā yāvadatthacīvarapariyesanapaññāpanamukhena dvāraṃ dinnanti katvā saṅghānuggahatthaṃ hoti. ‘‘Akātuṃ na hotīti anādariyena akarontassa dukkaṭa’’nti likhitaṃ. Anumodāmāti ettha sabbasaṅgāhikavasena evaṃ vuttaṃ. ‘‘Anumodāmī’’ti ekakena vattabbaṃ, itarathā ‘‘na vaṭṭatī’’ti mahāaṭṭhakathāyaṃ kira vuttaṃ. Kathinacīvaraṃ adhiṭṭhahitvā ‘‘imāya saṅghāṭiyā kathinaṃ attharāmī’’ti vācāya bhinnamattāya puggalassa atthataṃ hoti. ‘‘Kammavācā pana ekāyeva vaṭṭatīti kathinadussassa eva kammavācā, sesacīvaradāne apalokanamevāti attho’’ti likhitaṃ. Ekasīmāyāti ekaupacārasīmāyāti attho yujjati. Keci pana ‘‘baddhasīmā adhippetā ekasīmāya ekaṭṭhāne attharite sabbattha attharitaṃ hoti ‘sabbe bhikkhū sannipatitvā’ti vuttattā, tehipi anumodantehi attharitameva hoti, upacāraparicchinne tattha tattha laddhaṃ tehi tehi laddhabbaṃ hoti. Tattha paviṭṭhehipi labhitabbaṃ sabbehipi attharitattā, ayaṃ viseso. Mahāaṭṭhakathāyampi evameva vutta’’nti vadanti, vīmaṃsitabbaṃ.
308. சதுவீஸதி ஆகாரவந்ததாய மஹாபூ⁴மிகங். ‘‘தீ³க⁴ஸிப்³பி³தந்தி பச்சா²கதஸிப்³ப³னங், ஓவட்டித்வா ஸிப்³ப³னங் வா’’தி லிகி²தங். கண்டு³ஸங் நாம புப்³ப³ப³ந்த⁴னங். பட²மசிமிலிகா க⁴டெத்வா ட²பிதா ஹோதீதி கதி²னது³ஸ்ஸங் து³ப்³ப³லங் தி³ஸ்வா தங் ப³லவதா அத்தனோ பகதிது³ஸ்ஸேன ஸத்³தி⁴ங் க⁴டெத்வா து³பட்டங் கத்வா ஸிப்³பி³துகாமேஹி கதி²னது³ஸ்ஸதோ பகதிது³ஸ்ஸஸ்ஸ மஹந்ததாய பட²மங் தப்பமாணானுரூபங் ப³ந்த⁴கண்டு³ஸே க⁴டெத்வா ரஜ்ஜுகேஹி ப³ந்தி⁴த்வா கதங் ஹோதீதி அதி⁴ப்பாயோ. கதி²னசீவரஸ்ஸ அப்பதாய பட²மங் ப³த்³த⁴து³ஸ்ஸங் குச்சி²சிமிலிகா ஹோதி, மஹாபச்சரியங், குருந்தி³யஞ்ச வுத்தவசனநித³ஸ்ஸனங், ப்³யஞ்ஜனே ஏவ பே⁴தோ³, அத்தே² நத்தீ²தி த³ஸ்ஸனத்த²ங் கதந்தி வேதி³தப்³ப³ங். ‘‘இமினா கிங் தீ³பேதீதி சே? ததா²கதங் து³பட்டசீவரங் பகதிசீவரஸ்ஸ மஹந்ததாய பகதிசீவரஸங்க்²யமேவ க³ச்ச²தி, ந கதி²னசீவரஸங்க்²யந்தி கஸ்ஸசி ஸியா, நேவங் த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஏவங் குச்சி²சிமிலிகபா⁴வேன டி²தம்பி கதி²னசீவரங். மஹந்தம்பி தங் பகதிசீவரங் அத்தனோ கதி²னசீவரமேவாதி. ஹெட்டி²மகோடியா பஞ்சகஸ்ஸ இச்சி²தப்³ப³த்தா கதி²னது³ஸ்ஸங் க²ண்டா³க²ண்ட³ங் ப³ஹுதா⁴ சி²ந்தி³த்வா ஸிப்³பி³துகாமோ கதி²னசீவரதோ பட்டங் க³ஹெத்வா அஞ்ஞஸ்மிங் அகதி²னசீவரே பட்டமாரோபேதீ’’தி லிகி²தங். அத² வா ப³ஹூனி கதி²னது³ஸ்ஸானி பங்ஸுகூலானி கு²த்³த³ககு²த்³த³கானி ஏகசீவரத்தா²ய, மஹந்தானி ச ஊனத்தா²ய தி³ன்னானி ஹொந்தி. கதி²னசீவரதோதி பி⁴க்கு² ஏகச்சதோ கதி²னசீவரதோ பட்டங் க³ஹெத்வா அஞ்ஞஸ்மிங் ஆரோபேதி. எத்தா²ஹ – கிங் பங்ஸுகூலானி கதி²னது³ஸ்ஸானி விகப்பனுபக³பச்சி²மானி தா³தப்³பா³னி, உதா³ஹு கு²த்³த³கானிபீதி? எத்த² அசீவரஸங்க்²யத்தா கு²த்³த³கானி தா³துங் ந வட்டதி. கம்மவாசா தத்த² ந ருஹதீதி ஏகே. ‘‘பங்ஸுகூலேன அத்த²தங் ஹோதீ’’தி பாளியங் நயதா³னதோ குச்சி²சிமிலிகபா⁴வேன டி²தஸ்ஸ கதி²னது³ஸ்ஸஸ்ஸ அத்தனோ ஸபா⁴வேன அனதி⁴ட்டா²னுபக³ஸ்ஸ புராணசீவரபா⁴வேனேவ அதி⁴ட்டா²னாரஹஸ்ஸபி கதி²னசீவரபா⁴வானுமதிமுகே²ன அட்ட²கதா²யங் பதா³னதோ ச கு²த்³த³கானிபி தா³துங் வட்டதி. தஞ்ஹி கதி²னத்தா²ரகோ க⁴டெத்வா கதி²னசீவரங் கரிஸ்ஸதீதி கத்வா கப்பதீதி ஏகே, யுத்ததரங் க³ஹேதப்³ப³ங்.
308. Catuvīsati ākāravantatāya mahābhūmikaṃ. ‘‘Dīghasibbitanti pacchākatasibbanaṃ, ovaṭṭitvā sibbanaṃ vā’’ti likhitaṃ. Kaṇḍusaṃ nāma pubbabandhanaṃ. Paṭhamacimilikā ghaṭetvā ṭhapitā hotīti kathinadussaṃ dubbalaṃ disvā taṃ balavatā attano pakatidussena saddhiṃ ghaṭetvā dupaṭṭaṃ katvā sibbitukāmehi kathinadussato pakatidussassa mahantatāya paṭhamaṃ tappamāṇānurūpaṃ bandhakaṇḍuse ghaṭetvā rajjukehi bandhitvā kataṃ hotīti adhippāyo. Kathinacīvarassa appatāya paṭhamaṃ baddhadussaṃ kucchicimilikā hoti, mahāpaccariyaṃ, kurundiyañca vuttavacananidassanaṃ, byañjane eva bhedo, atthe natthīti dassanatthaṃ katanti veditabbaṃ. ‘‘Iminā kiṃ dīpetīti ce? Tathākataṃ dupaṭṭacīvaraṃ pakaticīvarassa mahantatāya pakaticīvarasaṅkhyameva gacchati, na kathinacīvarasaṅkhyanti kassaci siyā, nevaṃ daṭṭhabbaṃ. Evaṃ kucchicimilikabhāvena ṭhitampi kathinacīvaraṃ. Mahantampi taṃ pakaticīvaraṃ attano kathinacīvaramevāti. Heṭṭhimakoṭiyā pañcakassa icchitabbattā kathinadussaṃ khaṇḍākhaṇḍaṃ bahudhā chinditvā sibbitukāmo kathinacīvarato paṭṭaṃ gahetvā aññasmiṃ akathinacīvare paṭṭamāropetī’’ti likhitaṃ. Atha vā bahūni kathinadussāni paṃsukūlāni khuddakakhuddakāni ekacīvaratthāya, mahantāni ca ūnatthāya dinnāni honti. Kathinacīvaratoti bhikkhu ekaccato kathinacīvarato paṭṭaṃ gahetvā aññasmiṃ āropeti. Etthāha – kiṃ paṃsukūlāni kathinadussāni vikappanupagapacchimāni dātabbāni, udāhu khuddakānipīti? Ettha acīvarasaṅkhyattā khuddakāni dātuṃ na vaṭṭati. Kammavācā tattha na ruhatīti eke. ‘‘Paṃsukūlena atthataṃ hotī’’ti pāḷiyaṃ nayadānato kucchicimilikabhāvena ṭhitassa kathinadussassa attano sabhāvena anadhiṭṭhānupagassa purāṇacīvarabhāveneva adhiṭṭhānārahassapi kathinacīvarabhāvānumatimukhena aṭṭhakathāyaṃ padānato ca khuddakānipi dātuṃ vaṭṭati. Tañhi kathinatthārako ghaṭetvā kathinacīvaraṃ karissatīti katvā kappatīti eke, yuttataraṃ gahetabbaṃ.
நிசயஸன்னிதி⁴ ஸங்கா⁴யத்தா ஸங்கே⁴ன கதத்தா. ரத்தாதிக்கந்தங் நிஸ்ஸஜ்ஜிதப்³ப³த்தா ‘‘நிஸ்ஸக்³கி³ய’’ந்தி வுச்சதி. பஞ்ச க²ண்டா³னி பட்டானி பமாணங் அஸ்ஸாதி பஞ்சகங். தேன வா அதிரித்தேன வாதி அத்தோ². தத³ஹேவ ஸஞ்சி²ன்னேனாதி ஸங்கே⁴ன கதி²னத்தா²ரகஸ்ஸ கம்மவாசங் வத்வா தி³ன்னேனேவ தத³ஹேவ ஸஞ்சி²ன்னேன ஸமண்ட³லிகதேன ப⁴விதப்³ப³ங். ஏவங் தி³ன்னங்யேவ ஹி பரிவாரே ‘‘புப்³ப³கரணங் ஸத்தஹி த⁴ம்மேஹி ஸங்க³ஹித’’ந்தி வுத்தங், ந தா³யகேன தி³ய்யமானங், தஸ்மா பரினிட்டி²தபுப்³ப³கரணமேவ சே தா³யகோ ஸங்க⁴ஸ்ஸ தே³தி, ஸம்படிச்சி²த்வா கம்மவாசாய தா³தப்³ப³ங். தேன ச தஸ்மிங்யேவ ஸீமாமண்ட³லே அதி⁴ட்ட²ஹித்வா அத்த²ரித்வா ஸங்கோ⁴ அனுமோதா³பேதப்³போ³ கதபுப்³ப³கரணஸ்ஸ புன கத்தப்³பா³பா⁴வதோ. அத்தா²ரகஸ்ஸ ஹத்த²க³தமேவ ஹி ஸந்தா⁴ய ‘‘ந உல்லிகி²தமத்தேனா’’திஆதி³ வுத்தங். பரினிட்டி²தபுப்³ப³கரணம்பி புன தோ⁴வித்வா விஸிப்³பி³த்வா காதப்³ப³மேவ வசனபமாணதோதி சே? ந, சி²ன்னஸ்ஸ புன சே²தா³ஸம்ப⁴வதோ. அஞ்ஞஸ்மிங் டா²னே சி²ந்தி³தப்³ப³மேவாதி சே? ந, பப்³ப³ஜ்ஜாதி⁴காரே ‘‘கேஸமஸ்ஸுங் ஓஹாராபெத்வா’’தி வசனப்பமாணதோ முண்டி³கஸ்ஸ சி²ன்னேபி கேஸே பரியேஸித்வா ஸிரஸ்மிங் ட²பெத்வா புன ஓஹாராபெத்வா பப்³பா³ஜேதப்³ப³ப்பஸங்க³தோ, ந இத⁴ ந-காரேன படிஸித்³த⁴த்தாதி சே? ந, ‘‘ந அஞ்ஞத்ர ஸங்கா⁴டியா’’தி ந-காரேன படிஸித்³த⁴த்தா உத்தராஸங்கே³ன அத்த²தே அனத்த²தங் ஹோதீதி அனிட்ட²ப்பஸங்க³தோ, தஸ்மா அபி⁴னிவேஸோ ந காதப்³போ³. ‘‘ப³ஹிஉபசாரஸீமாய டி²தோ’’தி வுத்தத்தாபி புப்³பே³ வுத்தவினிச்ச²யோவ க³ஹேதப்³போ³.
Nicayasannidhi saṅghāyattā saṅghena katattā. Rattātikkantaṃ nissajjitabbattā ‘‘nissaggiya’’nti vuccati. Pañca khaṇḍāni paṭṭāni pamāṇaṃ assāti pañcakaṃ. Tena vā atirittena vāti attho. Tadaheva sañchinnenāti saṅghena kathinatthārakassa kammavācaṃ vatvā dinneneva tadaheva sañchinnena samaṇḍalikatena bhavitabbaṃ. Evaṃ dinnaṃyeva hi parivāre ‘‘pubbakaraṇaṃ sattahi dhammehi saṅgahita’’nti vuttaṃ, na dāyakena diyyamānaṃ, tasmā pariniṭṭhitapubbakaraṇameva ce dāyako saṅghassa deti, sampaṭicchitvā kammavācāya dātabbaṃ. Tena ca tasmiṃyeva sīmāmaṇḍale adhiṭṭhahitvā attharitvā saṅgho anumodāpetabbo katapubbakaraṇassa puna kattabbābhāvato. Atthārakassa hatthagatameva hi sandhāya ‘‘na ullikhitamattenā’’tiādi vuttaṃ. Pariniṭṭhitapubbakaraṇampi puna dhovitvā visibbitvā kātabbameva vacanapamāṇatoti ce? Na, chinnassa puna chedāsambhavato. Aññasmiṃ ṭhāne chinditabbamevāti ce? Na, pabbajjādhikāre ‘‘kesamassuṃ ohārāpetvā’’ti vacanappamāṇato muṇḍikassa chinnepi kese pariyesitvā sirasmiṃ ṭhapetvā puna ohārāpetvā pabbājetabbappasaṅgato, na idha na-kārena paṭisiddhattāti ce? Na, ‘‘na aññatra saṅghāṭiyā’’ti na-kārena paṭisiddhattā uttarāsaṅgena atthate anatthataṃ hotīti aniṭṭhappasaṅgato, tasmā abhiniveso na kātabbo. ‘‘Bahiupacārasīmāya ṭhito’’ti vuttattāpi pubbe vuttavinicchayova gahetabbo.
309. அஸன்னிதி⁴கதேன அத்த²தங் ஹோதி கதி²னந்தி எத்த² கிங் கதி²னத்தா²ரமாஸேயேவ து³விதோ⁴பி ஸன்னிதி⁴ அதி⁴ப்பேதோ, உதா³ஹு ததோ புப்³பே³பி, தா³யகேன வா கதா³ தா³தப்³ப³ங், கிங் கதி²னத்தா²ரமாஸேயேவ, உதா³ஹு ததோ புப்³பே³பி, கதி²னத்தா²ரமாஸேபி அஸுகஸ்மிங் தி³வஸேயேவ அத்தா²ரத்தா²ய த³ம்மீதி தா³துங் வட்டதி ந வட்டதீதி இத³ங் விசாரேதப்³ப³ங். கதி²னத்தா²ரமாஸே ஏவ து³விதோ⁴பி ஸன்னிதி⁴. தா³யகேனாபி வஸ்ஸாவாஸிகங் விய கதி²னசீவரங் உத்³தி³ஸ்ஸ தி³ன்னங் ந வட்டதி. கஸ்மா? ‘‘கதி²னதா³யகஸ்ஸ வத்தங் அத்தீ²’’திஆதி³னா (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 306) நயேன அட்ட²கதா²யங் வுத்தத்தா. உக்கட்ட²மத்தமேதந்தி சே? ந, ‘‘கதி²னங் நாம அதிஉக்கட்ட²ங் வட்டதீ’’தி (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 308) வுத்தத்தா. ந ஆக³மனங் ஸந்தா⁴ய வுத்தந்தி சே? ந, இத³ம்பி ஆக³மனமேவ ஸந்தா⁴ய வுத்தங், புப்³பே³ தி³ன்னங் ந வட்டதீதி.
309.Asannidhikatena atthataṃ hoti kathinanti ettha kiṃ kathinatthāramāseyeva duvidhopi sannidhi adhippeto, udāhu tato pubbepi, dāyakena vā kadā dātabbaṃ, kiṃ kathinatthāramāseyeva, udāhu tato pubbepi, kathinatthāramāsepi asukasmiṃ divaseyeva atthāratthāya dammīti dātuṃ vaṭṭati na vaṭṭatīti idaṃ vicāretabbaṃ. Kathinatthāramāse eva duvidhopi sannidhi. Dāyakenāpi vassāvāsikaṃ viya kathinacīvaraṃ uddissa dinnaṃ na vaṭṭati. Kasmā? ‘‘Kathinadāyakassa vattaṃ atthī’’tiādinā (mahāva. aṭṭha. 306) nayena aṭṭhakathāyaṃ vuttattā. Ukkaṭṭhamattametanti ce? Na, ‘‘kathinaṃ nāma atiukkaṭṭhaṃ vaṭṭatī’’ti (mahāva. aṭṭha. 308) vuttattā. Na āgamanaṃ sandhāya vuttanti ce? Na, idampi āgamanameva sandhāya vuttaṃ, pubbe dinnaṃ na vaṭṭatīti.
310. கதி²னஸ்ஸாதி கதி²னத்தா²ரஸ்ஸ. உப்³பா⁴ராயாதி வூபஸமாய, அப்பவத்தியாதி அத்தோ². கிமத்தி²யங் உப்³பா⁴ரனித³ஸ்ஸனந்தி சே? பஞ்சஹி அனாபத்திகாலபரியந்தத³ஸ்ஸனேன தேஸு ஸங்வருப்பாத³னத்த²ங். அஞ்ஞதா² ‘‘சீவரகாலஸமயோ நாம அனத்த²தே கதி²னே வஸ்ஸானஸ்ஸ பச்சி²மோ மாஸோ, அத்த²தே கதி²னே பஞ்ச மாஸா’’தி (பாரா॰ 649) விப⁴ங்கே³ வுத்தத்தா அந்தராபக்கமனந்திகாதி³உப்³பா⁴ராபா⁴வேபி பஞ்சஹி பஞ்சஸு மாஸேஸு அனாபத்தியேவாதி மிச்சா²கா³ஹோ ஸியா . ததோ ஆபத்திகெ²த்தே அனாபத்திகெ²த்தஸஞ்ஞாய தங் தங் ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதி, இதரேஸஞ்ச பி⁴க்கூ²னங் லாப⁴ந்தராயங் கரோதீதி வேதி³தப்³ப³ங்.
310.Kathinassāti kathinatthārassa. Ubbhārāyāti vūpasamāya, appavattiyāti attho. Kimatthiyaṃ ubbhāranidassananti ce? Pañcahi anāpattikālapariyantadassanena tesu saṃvaruppādanatthaṃ. Aññathā ‘‘cīvarakālasamayo nāma anatthate kathine vassānassa pacchimo māso, atthate kathine pañca māsā’’ti (pārā. 649) vibhaṅge vuttattā antarāpakkamanantikādiubbhārābhāvepi pañcahi pañcasu māsesu anāpattiyevāti micchāgāho siyā . Tato āpattikhette anāpattikhettasaññāya taṃ taṃ āpattiṃ āpajjati, itaresañca bhikkhūnaṃ lābhantarāyaṃ karotīti veditabbaṃ.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவக்³க³பாளி • Mahāvaggapāḷi / 187. கதி²னானுஜானநா • 187. Kathinānujānanā
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவக்³க³-அட்ட²கதா² • Mahāvagga-aṭṭhakathā / கதி²னானுஜானநகதா² • Kathinānujānanakathā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā / கதி²னானுஜானநகதா²வண்ணனா • Kathinānujānanakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / கதி²னானுஜானநகதா²வண்ணனா • Kathinānujānanakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi / 187. கதி²னானுஜானநகதா² • 187. Kathinānujānanakathā
