Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā

    ౭. కథినక్ఖన్ధకో

    7. Kathinakkhandhako

    కథినానుజాననకథావణ్ణనా

    Kathinānujānanakathāvaṇṇanā

    ౩౦౬. కథినక్ఖన్ధకే సీసవసేనాతి పధానవసేన. కథినన్తి పఞ్చానిసంసే అన్తోకరణసమత్థతాయ థిరన్తి అత్థో. సో నేసం భవిస్సతీతి యుజ్జతీతి ‘‘సో తుమ్హాక’’న్తి అవత్వా ‘‘నేస’’న్తి వచనం యుజ్జతి. యే అత్థతకథినాతి న కేవలం తుమ్హాకమేవ, యే అఞ్ఞేపి అత్థతకథినా, తేసం భవిస్సతీతి అత్థో. అథ వా వోతి తదా సమ్ముఖీభూతేహి సద్ధిం అసమ్ముఖీభూతే చ అనాగతే చ భిక్ఖూ సబ్బే ఏకతో సమ్పిణ్డేత్వా వుత్తం, తుమ్హాకన్తి అత్థో. సో నేసన్తి ఏత్థ సో తేసన్తి యోజేతబ్బం. తేనాహ ‘‘అత్థతకథినానం వో, భిక్ఖవే, ఇమాని పఞ్చ కప్పిస్సన్తీ’’తి. మతకచీవరన్తి మతస్స చీవరం. ‘‘వుత్థవస్సవసేనా’’తి ఇదం పచ్ఛిమవస్సంవుత్థానమ్పి సాధారణన్తి ఆహ ‘‘పురిమికాయ వస్సం ఉపగన్త్వా పఠమపవారణాయ పవారితా లభన్తీ’’తి. ఉపగతా వా న లభన్తీతి పచ్ఛిమికాయ వుత్థవస్సేపి సన్ధాయ వుత్తం.

    306. Kathinakkhandhake sīsavasenāti padhānavasena. Kathinanti pañcānisaṃse antokaraṇasamatthatāya thiranti attho. So nesaṃ bhavissatīti yujjatīti ‘‘so tumhāka’’nti avatvā ‘‘nesa’’nti vacanaṃ yujjati. Ye atthatakathināti na kevalaṃ tumhākameva, ye aññepi atthatakathinā, tesaṃ bhavissatīti attho. Atha vā voti tadā sammukhībhūtehi saddhiṃ asammukhībhūte ca anāgate ca bhikkhū sabbe ekato sampiṇḍetvā vuttaṃ, tumhākanti attho. So nesanti ettha so tesanti yojetabbaṃ. Tenāha ‘‘atthatakathinānaṃ vo, bhikkhave, imāni pañca kappissantī’’ti. Matakacīvaranti matassa cīvaraṃ. ‘‘Vutthavassavasenā’’ti idaṃ pacchimavassaṃvutthānampi sādhāraṇanti āha ‘‘purimikāya vassaṃ upagantvā paṭhamapavāraṇāya pavāritā labhantī’’ti. Upagatā vā na labhantīti pacchimikāya vutthavassepi sandhāya vuttaṃ.

    ఖలిమక్ఖితసాటకోతి అహతవత్థం సన్ధాయ వుత్తం. ‘‘అకాతుం న లబ్భతీ’’తి ఇమినా అనాదరియే సతి దుక్కటన్తి దీపేతి.

    Khalimakkhitasāṭakoti ahatavatthaṃ sandhāya vuttaṃ. ‘‘Akātuṃ na labbhatī’’ti iminā anādariye sati dukkaṭanti dīpeti.

    ‘‘అపలోకేత్వా’’తి ఇదం అఞ్ఞేసం వస్సంవుత్థభిక్ఖూనం అదత్వా దాతుకామేహి కత్తబ్బవిధిదస్సనం. యది ఏవం కమ్మవాచాయ ఏవ దానం అవుత్తన్తి ఆహ ‘‘కమ్మవాచా పనా’’తిఆది. కథినచీవరం వియ కమ్మవాచాయ దాతుం న వట్టతీతి అపలోకేత్వావ దాతబ్బన్తి అధిప్పాయో.

    ‘‘Apaloketvā’’ti idaṃ aññesaṃ vassaṃvutthabhikkhūnaṃ adatvā dātukāmehi kattabbavidhidassanaṃ. Yadi evaṃ kammavācāya eva dānaṃ avuttanti āha ‘‘kammavācā panā’’tiādi. Kathinacīvaraṃ viya kammavācāya dātuṃ na vaṭṭatīti apaloketvāva dātabbanti adhippāyo.

    ౩౦౮. మహాభూమికన్తి మహావిసయం, చతువీసతిఆకారవన్తతాయ మహావిత్థారికన్తి వుత్తం హోతి. పఞ్చకన్తి పఞ్చఖణ్డం. ఏసేవ నయో సేసేసుపి. పఠమచిమిలికాతి కథినవత్థతో అఞ్ఞా అత్తనో పకతిచిమిలికా. కుచ్ఛిచిమిలికం కత్వా సిబ్బితమత్తేనాతి థిరజిణ్ణానం చిమిలికానం ఏకతో కత్వా సిబ్బనస్సేతం అధివచనన్తి వదన్తి. మహాపచ్చరియం, కురున్దియఞ్చ వుత్తవచనన్తి దస్సనం, బ్యఞ్జనతో ఏవ భేదో, న అత్థతోతి దస్సనత్థం కతన్తిపి వదన్తి. పిట్ఠిఅనువాతారోపనమత్తేనాతి దీఘతో అనువాతస్స ఆరోపనమత్తేన. కుచ్ఛిఅనువాతారోపనమత్తేనాతి పుథులతో అనువాతస్స ఆరోపనమత్తేన. రత్తినిస్సగ్గియేనాతి రత్తిఅతిక్కన్తేన.

    308.Mahābhūmikanti mahāvisayaṃ, catuvīsatiākāravantatāya mahāvitthārikanti vuttaṃ hoti. Pañcakanti pañcakhaṇḍaṃ. Eseva nayo sesesupi. Paṭhamacimilikāti kathinavatthato aññā attano pakaticimilikā. Kucchicimilikaṃ katvā sibbitamattenāti thirajiṇṇānaṃ cimilikānaṃ ekato katvā sibbanassetaṃ adhivacananti vadanti. Mahāpaccariyaṃ, kurundiyañca vuttavacananti dassanaṃ, byañjanato eva bhedo, na atthatoti dassanatthaṃ katantipi vadanti. Piṭṭhianuvātāropanamattenāti dīghato anuvātassa āropanamattena. Kucchianuvātāropanamattenāti puthulato anuvātassa āropanamattena. Rattinissaggiyenāti rattiatikkantena.

    ౩౦౯. హతవత్థకసాటకేనాతి అతిజిణ్ణసాటకో. న హి తేనాతిఆదీసు తేన పరివారాగతపాఠేన ఇధ ఆనేత్వా అవుచ్చమానేన కథినత్థారకస్స జానితబ్బేసు న కిఞ్చి పరిహాయతి, తస్స సబ్బస్స ఇధేవ వుత్తత్తాతి అధిప్పాయో.

    309.Hatavatthakasāṭakenāti atijiṇṇasāṭako. Na hi tenātiādīsu tena parivārāgatapāṭhena idha ānetvā avuccamānena kathinatthārakassa jānitabbesu na kiñci parihāyati, tassa sabbassa idheva vuttattāti adhippāyo.

    ౩౧౦. మాతా వియాతి మాతికా, ఇవత్థే క-పచ్చయో దట్ఠబ్బో. తేన సిద్ధమత్థం దస్సేన్తో ఆహ ‘‘మాతికాతి మాతరో’’తిఆది. అస్సాతి ఏతిస్సా మాతికాయ. పక్కమనన్తికో కథినుబ్భారో ఏవ హి సయం అత్తనో ఉప్పజ్జతీతి ఏవమభేదూపచారేన ‘‘మాతికా’’తి వుత్తో ఉబ్భారస్సేవ పక్కమనన్తే సముప్పత్తితో, తబ్బినిముత్తాయ చ మాతికాయ అభావా, తప్పకాసికాపి చేత్థ పాళి ‘‘మాతికా’’తి వత్తుం యుజ్జతి. సాపి హి పక్కమనన్తికుబ్భారప్పకాసనేన ‘‘పక్కమనన్తికా’’తి వుత్తా. ఏసేవ నయో సేసుబ్భారేసుపి. పక్కమనన్తి చేత్థ ఉపచారసీమాతిక్కమనం దట్ఠబ్బం.

    310. Mātā viyāti mātikā, ivatthe ka-paccayo daṭṭhabbo. Tena siddhamatthaṃ dassento āha ‘‘mātikāti mātaro’’tiādi. Assāti etissā mātikāya. Pakkamanantiko kathinubbhāro eva hi sayaṃ attano uppajjatīti evamabhedūpacārena ‘‘mātikā’’ti vutto ubbhārasseva pakkamanante samuppattito, tabbinimuttāya ca mātikāya abhāvā, tappakāsikāpi cettha pāḷi ‘‘mātikā’’ti vattuṃ yujjati. Sāpi hi pakkamanantikubbhārappakāsanena ‘‘pakkamanantikā’’ti vuttā. Eseva nayo sesubbhāresupi. Pakkamananti cettha upacārasīmātikkamanaṃ daṭṭhabbaṃ.

    కథినానుజాననకథావణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Kathinānujānanakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi / ౧౮౭. కథినానుజాననా • 187. Kathinānujānanā

    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā / కథినానుజాననకథా • Kathinānujānanakathā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / కథినానుజాననకథావణ్ణనా • Kathinānujānanakathāvaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / కథినానుజాననకథావణ్ణనా • Kathinānujānanakathāvaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౧౮౭. కథినానుజాననకథా • 187. Kathinānujānanakathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact