| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
೭. ಕಥಿನಕ್ಖನ್ಧಕೋ
7. Kathinakkhandhako
ಕಥಿನಾನುಜಾನನಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Kathinānujānanakathāvaṇṇanā
೩೦೬. ಕಥಿನಕ್ಖನ್ಧಕೇ ಸೀಸವಸೇನಾತಿ ಪಧಾನವಸೇನ। ಕಥಿನನ್ತಿ ಪಞ್ಚಾನಿಸಂಸೇ ಅನ್ತೋಕರಣಸಮತ್ಥತಾಯ ಥಿರನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸೋ ನೇಸಂ ಭವಿಸ್ಸತೀತಿ ಯುಜ್ಜತೀತಿ ‘‘ಸೋ ತುಮ್ಹಾಕ’’ನ್ತಿ ಅವತ್ವಾ ‘‘ನೇಸ’’ನ್ತಿ ವಚನಂ ಯುಜ್ಜತಿ। ಯೇ ಅತ್ಥತಕಥಿನಾತಿ ನ ಕೇವಲಂ ತುಮ್ಹಾಕಮೇವ, ಯೇ ಅಞ್ಞೇಪಿ ಅತ್ಥತಕಥಿನಾ, ತೇಸಂ ಭವಿಸ್ಸತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಥ ವಾ ವೋತಿ ತದಾ ಸಮ್ಮುಖೀಭೂತೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಅಸಮ್ಮುಖೀಭೂತೇ ಚ ಅನಾಗತೇ ಚ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಬ್ಬೇ ಏಕತೋ ಸಮ್ಪಿಣ್ಡೇತ್ವಾ ವುತ್ತಂ, ತುಮ್ಹಾಕನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸೋ ನೇಸನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಸೋ ತೇಸನ್ತಿ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅತ್ಥತಕಥಿನಾನಂ ವೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇಮಾನಿ ಪಞ್ಚ ಕಪ್ಪಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಮತಕಚೀವರನ್ತಿ ಮತಸ್ಸ ಚೀವರಂ। ‘‘ವುತ್ಥವಸ್ಸವಸೇನಾ’’ತಿ ಇದಂ ಪಚ್ಛಿಮವಸ್ಸಂವುತ್ಥಾನಮ್ಪಿ ಸಾಧಾರಣನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಪುರಿಮಿಕಾಯ ವಸ್ಸಂ ಉಪಗನ್ತ್ವಾ ಪಠಮಪವಾರಣಾಯ ಪವಾರಿತಾ ಲಭನ್ತೀ’’ತಿ। ಉಪಗತಾ ವಾ ನ ಲಭನ್ತೀತಿ ಪಚ್ಛಿಮಿಕಾಯ ವುತ್ಥವಸ್ಸೇಪಿ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ।
306. Kathinakkhandhake sīsavasenāti padhānavasena. Kathinanti pañcānisaṃse antokaraṇasamatthatāya thiranti attho. So nesaṃ bhavissatīti yujjatīti ‘‘so tumhāka’’nti avatvā ‘‘nesa’’nti vacanaṃ yujjati. Ye atthatakathināti na kevalaṃ tumhākameva, ye aññepi atthatakathinā, tesaṃ bhavissatīti attho. Atha vā voti tadā sammukhībhūtehi saddhiṃ asammukhībhūte ca anāgate ca bhikkhū sabbe ekato sampiṇḍetvā vuttaṃ, tumhākanti attho. So nesanti ettha so tesanti yojetabbaṃ. Tenāha ‘‘atthatakathinānaṃ vo, bhikkhave, imāni pañca kappissantī’’ti. Matakacīvaranti matassa cīvaraṃ. ‘‘Vutthavassavasenā’’ti idaṃ pacchimavassaṃvutthānampi sādhāraṇanti āha ‘‘purimikāya vassaṃ upagantvā paṭhamapavāraṇāya pavāritā labhantī’’ti. Upagatā vā na labhantīti pacchimikāya vutthavassepi sandhāya vuttaṃ.
ಖಲಿಮಕ್ಖಿತಸಾಟಕೋತಿ ಅಹತವತ್ಥಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ‘‘ಅಕಾತುಂ ನ ಲಬ್ಭತೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಅನಾದರಿಯೇ ಸತಿ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ದೀಪೇತಿ।
Khalimakkhitasāṭakoti ahatavatthaṃ sandhāya vuttaṃ. ‘‘Akātuṃ na labbhatī’’ti iminā anādariye sati dukkaṭanti dīpeti.
‘‘ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ’’ತಿ ಇದಂ ಅಞ್ಞೇಸಂ ವಸ್ಸಂವುತ್ಥಭಿಕ್ಖೂನಂ ಅದತ್ವಾ ದಾತುಕಾಮೇಹಿ ಕತ್ತಬ್ಬವಿಧಿದಸ್ಸನಂ। ಯದಿ ಏವಂ ಕಮ್ಮವಾಚಾಯ ಏವ ದಾನಂ ಅವುತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಕಮ್ಮವಾಚಾ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ। ಕಥಿನಚೀವರಂ ವಿಯ ಕಮ್ಮವಾಚಾಯ ದಾತುಂ ನ ವಟ್ಟತೀತಿ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾವ ದಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
‘‘Apaloketvā’’ti idaṃ aññesaṃ vassaṃvutthabhikkhūnaṃ adatvā dātukāmehi kattabbavidhidassanaṃ. Yadi evaṃ kammavācāya eva dānaṃ avuttanti āha ‘‘kammavācā panā’’tiādi. Kathinacīvaraṃ viya kammavācāya dātuṃ na vaṭṭatīti apaloketvāva dātabbanti adhippāyo.
೩೦೮. ಮಹಾಭೂಮಿಕನ್ತಿ ಮಹಾವಿಸಯಂ, ಚತುವೀಸತಿಆಕಾರವನ್ತತಾಯ ಮಹಾವಿತ್ಥಾರಿಕನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಪಞ್ಚಕನ್ತಿ ಪಞ್ಚಖಣ್ಡಂ। ಏಸೇವ ನಯೋ ಸೇಸೇಸುಪಿ। ಪಠಮಚಿಮಿಲಿಕಾತಿ ಕಥಿನವತ್ಥತೋ ಅಞ್ಞಾ ಅತ್ತನೋ ಪಕತಿಚಿಮಿಲಿಕಾ। ಕುಚ್ಛಿಚಿಮಿಲಿಕಂ ಕತ್ವಾ ಸಿಬ್ಬಿತಮತ್ತೇನಾತಿ ಥಿರಜಿಣ್ಣಾನಂ ಚಿಮಿಲಿಕಾನಂ ಏಕತೋ ಕತ್ವಾ ಸಿಬ್ಬನಸ್ಸೇತಂ ಅಧಿವಚನನ್ತಿ ವದನ್ತಿ। ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ, ಕುರುನ್ದಿಯಞ್ಚ ವುತ್ತವಚನನ್ತಿ ದಸ್ಸನಂ, ಬ್ಯಞ್ಜನತೋ ಏವ ಭೇದೋ, ನ ಅತ್ಥತೋತಿ ದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಕತನ್ತಿಪಿ ವದನ್ತಿ। ಪಿಟ್ಠಿಅನುವಾತಾರೋಪನಮತ್ತೇನಾತಿ ದೀಘತೋ ಅನುವಾತಸ್ಸ ಆರೋಪನಮತ್ತೇನ। ಕುಚ್ಛಿಅನುವಾತಾರೋಪನಮತ್ತೇನಾತಿ ಪುಥುಲತೋ ಅನುವಾತಸ್ಸ ಆರೋಪನಮತ್ತೇನ। ರತ್ತಿನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯೇನಾತಿ ರತ್ತಿಅತಿಕ್ಕನ್ತೇನ।
308.Mahābhūmikanti mahāvisayaṃ, catuvīsatiākāravantatāya mahāvitthārikanti vuttaṃ hoti. Pañcakanti pañcakhaṇḍaṃ. Eseva nayo sesesupi. Paṭhamacimilikāti kathinavatthato aññā attano pakaticimilikā. Kucchicimilikaṃ katvā sibbitamattenāti thirajiṇṇānaṃ cimilikānaṃ ekato katvā sibbanassetaṃ adhivacananti vadanti. Mahāpaccariyaṃ, kurundiyañca vuttavacananti dassanaṃ, byañjanato eva bhedo, na atthatoti dassanatthaṃ katantipi vadanti. Piṭṭhianuvātāropanamattenāti dīghato anuvātassa āropanamattena. Kucchianuvātāropanamattenāti puthulato anuvātassa āropanamattena. Rattinissaggiyenāti rattiatikkantena.
೩೦೯. ಹತವತ್ಥಕಸಾಟಕೇನಾತಿ ಅತಿಜಿಣ್ಣಸಾಟಕೋ। ನ ಹಿ ತೇನಾತಿಆದೀಸು ತೇನ ಪರಿವಾರಾಗತಪಾಠೇನ ಇಧ ಆನೇತ್ವಾ ಅವುಚ್ಚಮಾನೇನ ಕಥಿನತ್ಥಾರಕಸ್ಸ ಜಾನಿತಬ್ಬೇಸು ನ ಕಿಞ್ಚಿ ಪರಿಹಾಯತಿ, ತಸ್ಸ ಸಬ್ಬಸ್ಸ ಇಧೇವ ವುತ್ತತ್ತಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
309.Hatavatthakasāṭakenāti atijiṇṇasāṭako. Na hi tenātiādīsu tena parivārāgatapāṭhena idha ānetvā avuccamānena kathinatthārakassa jānitabbesu na kiñci parihāyati, tassa sabbassa idheva vuttattāti adhippāyo.
೩೧೦. ಮಾತಾ ವಿಯಾತಿ ಮಾತಿಕಾ, ಇವತ್ಥೇ ಕ-ಪಚ್ಚಯೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ತೇನ ಸಿದ್ಧಮತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಮಾತಿಕಾತಿ ಮಾತರೋ’’ತಿಆದಿ। ಅಸ್ಸಾತಿ ಏತಿಸ್ಸಾ ಮಾತಿಕಾಯ। ಪಕ್ಕಮನನ್ತಿಕೋ ಕಥಿನುಬ್ಭಾರೋ ಏವ ಹಿ ಸಯಂ ಅತ್ತನೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೀತಿ ಏವಮಭೇದೂಪಚಾರೇನ ‘‘ಮಾತಿಕಾ’’ತಿ ವುತ್ತೋ ಉಬ್ಭಾರಸ್ಸೇವ ಪಕ್ಕಮನನ್ತೇ ಸಮುಪ್ಪತ್ತಿತೋ, ತಬ್ಬಿನಿಮುತ್ತಾಯ ಚ ಮಾತಿಕಾಯ ಅಭಾವಾ, ತಪ್ಪಕಾಸಿಕಾಪಿ ಚೇತ್ಥ ಪಾಳಿ ‘‘ಮಾತಿಕಾ’’ತಿ ವತ್ತುಂ ಯುಜ್ಜತಿ। ಸಾಪಿ ಹಿ ಪಕ್ಕಮನನ್ತಿಕುಬ್ಭಾರಪ್ಪಕಾಸನೇನ ‘‘ಪಕ್ಕಮನನ್ತಿಕಾ’’ತಿ ವುತ್ತಾ। ಏಸೇವ ನಯೋ ಸೇಸುಬ್ಭಾರೇಸುಪಿ। ಪಕ್ಕಮನನ್ತಿ ಚೇತ್ಥ ಉಪಚಾರಸೀಮಾತಿಕ್ಕಮನಂ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ।
310. Mātā viyāti mātikā, ivatthe ka-paccayo daṭṭhabbo. Tena siddhamatthaṃ dassento āha ‘‘mātikāti mātaro’’tiādi. Assāti etissā mātikāya. Pakkamanantiko kathinubbhāro eva hi sayaṃ attano uppajjatīti evamabhedūpacārena ‘‘mātikā’’ti vutto ubbhārasseva pakkamanante samuppattito, tabbinimuttāya ca mātikāya abhāvā, tappakāsikāpi cettha pāḷi ‘‘mātikā’’ti vattuṃ yujjati. Sāpi hi pakkamanantikubbhārappakāsanena ‘‘pakkamanantikā’’ti vuttā. Eseva nayo sesubbhāresupi. Pakkamananti cettha upacārasīmātikkamanaṃ daṭṭhabbaṃ.
ಕಥಿನಾನುಜಾನನಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Kathinānujānanakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi / ೧೮೭. ಕಥಿನಾನುಜಾನನಾ • 187. Kathinānujānanā
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಕಥಿನಾನುಜಾನನಕಥಾ • Kathinānujānanakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಕಥಿನಾನುಜಾನನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Kathinānujānanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಕಥಿನಾನುಜಾನನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Kathinānujānanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೧೮೭. ಕಥಿನಾನುಜಾನನಕಥಾ • 187. Kathinānujānanakathā
