| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
7. කථිනක්‌ඛන්‌ධකං
7. Kathinakkhandhakaṃ
කථිනානුජානනකථාවණ්‌ණනා
Kathinānujānanakathāvaṇṇanā
306. කථිනක්‌ඛන්‌ධකෙ සීසවසෙනාති පධානඞ්‌ගවසෙන. ‘‘කථිනන්‌ති පඤ්‌චානිසංසෙ අන්‌තොකරණසමත්‌ථතාය ථිරන්‌ති අත්‌ථො’’ති ගණ්‌ඨිපදෙසු වුත්‌තං. ‘‘සො නෙසං භවිස්‌සතී’’ති යුජ්‌ජතීති ‘‘සො තුම්‌හාක’’න්‌ති අවත්‌වා ‘‘නෙස’’න්‌ති වචනං යුජ්‌ජති. යෙ අත්‌ථතකථිනාති න කෙවලං තුම්‌හාකමෙව, යෙ අඤ්‌ඤෙපි අත්‌ථතකථිනා, තෙසම්‌පි භවිස්‌සතීති අත්‌ථො. අනාමන්‌තෙත්‌වා චරණන්‌ති චාරිත්‌තසික්‌ඛාපදෙ වුත්‌තනයෙන අනාපුච්‌ඡිත්‌වා කුලෙසු චරණං. මතකචීවරන්‌ති මතස්‌ස සන්‌තකං චීවරං. තත්‍රුප්‌පාදෙන ආභතන්‌ති විහාරසන්‌තකෙන ඛෙත්‌තවත්‌ථුආදිනා ආනීතං.
306. Kathinakkhandhake sīsavasenāti padhānaṅgavasena. ‘‘Kathinanti pañcānisaṃse antokaraṇasamatthatāya thiranti attho’’ti gaṇṭhipadesu vuttaṃ. ‘‘So nesaṃ bhavissatī’’ti yujjatīti ‘‘so tumhāka’’nti avatvā ‘‘nesa’’nti vacanaṃ yujjati. Ye atthatakathināti na kevalaṃ tumhākameva, ye aññepi atthatakathinā, tesampi bhavissatīti attho. Anāmantetvā caraṇanti cārittasikkhāpade vuttanayena anāpucchitvā kulesu caraṇaṃ. Matakacīvaranti matassa santakaṃ cīvaraṃ. Tatruppādena ābhatanti vihārasantakena khettavatthuādinā ānītaṃ.
පඨමපවාරණාය පවාරිතාති ඉදං වස්‌සච්‌ඡෙදං අකත්‌වා වස්‌සංවුත්‌ථභාවසන්‌දස්‌සනත්‌ථං වුත්‌තං අන්‌තරායෙන අප්‌පවාරිතානම්‌පි වුත්‌ථවස්‌සානං කථිනත්‌ථාරසම්‌භවතො. තෙනෙව ‘‘අප්‌පවාරිතා වා’’ති අවත්‌වා ‘‘ඡින්‌නවස්‌සා වා පච්‌ඡිමිකාය උපගතා වා න ලභන්‌තී’’ති එත්‌තකමෙව වුත්‌තං. අඤ්‌ඤස්‌මිං විහාරෙ වුත්‌ථවස්‌සාපි න ලභන්‌තීති නානාසීමාය අඤ්‌ඤස්‌මිං විහාරෙ වුත්‌ථවස්‌සා ඉමස්‌මිං විහාරෙ කථිනත්‌ථාරං න ලභන්‌තීති අත්‌ථො. ඛලිමක්‌ඛිතසාටකොති අහතවත්‌ථං සන්‌ධාය වුත්‌තං. දානකම්‌මවාචාති කථිනදුස්‌සදානකම්‌මවාචා. අකාතුං න ලබ්‌භතීති ඉමිනා අනාදරියෙන අකරොන්‌තස්‌ස දුක්‌කටන්‌ති දීපෙති. කම්‌මවාචා පන එකායෙව වට්‌ටතීති කථිනත්‌ථාරසාටකස්‌ස දානකාලෙ වුත්‌තා එකායෙව කම්‌මවාචා වට්‌ටති. පුන තස්‌ස අඤ්‌ඤස්‌මිං වත්‌ථෙ දිය්‍යමානෙ කම්‌මවාචාය දාතබ්‌බකිච්‌චං නත්‌ථි, අපලොකනමෙව අලන්‌ති අධිප්‌පායො.
Paṭhamapavāraṇāya pavāritāti idaṃ vassacchedaṃ akatvā vassaṃvutthabhāvasandassanatthaṃ vuttaṃ antarāyena appavāritānampi vutthavassānaṃ kathinatthārasambhavato. Teneva ‘‘appavāritā vā’’ti avatvā ‘‘chinnavassā vā pacchimikāya upagatā vā na labhantī’’ti ettakameva vuttaṃ. Aññasmiṃ vihāre vutthavassāpi na labhantīti nānāsīmāya aññasmiṃ vihāre vutthavassā imasmiṃ vihāre kathinatthāraṃ na labhantīti attho. Khalimakkhitasāṭakoti ahatavatthaṃ sandhāya vuttaṃ. Dānakammavācāti kathinadussadānakammavācā. Akātuṃ na labbhatīti iminā anādariyena akarontassa dukkaṭanti dīpeti. Kammavācā pana ekāyeva vaṭṭatīti kathinatthārasāṭakassa dānakāle vuttā ekāyeva kammavācā vaṭṭati. Puna tassa aññasmiṃ vatthe diyyamāne kammavācāya dātabbakiccaṃ natthi, apalokanameva alanti adhippāyo.
308. මහාභූමිකන්‌ති මහාවිසයං, චතුවීසතිආකාරවන්‌තතාය මහාවිත්‌ථාරිකන්‌ති වුත්‌තං හොති. පඤ්‌චකන්‌ති පඤ්‌චඛණ්‌ඩං. එස නයො සෙසෙසුපි. පඨමචිමිලිකාති කථිනවත්‌ථතො අඤ්‌ඤා අත්‌තනො පකතිචිමිලිකා. ‘‘කුච්‌ඡිචිමිලිකං කත්‌වා සිබ්‌බිතමත්‌තෙනාති ථිරජිණ්‌ණානං චිමිලිකානං එකතො කත්‌වා සිබ්‌බනස්‌සෙතං අධිවචන’’න්‌ති ගණ්‌ඨිපදෙසු වුත්‌තං. මහාපච්‌චරියං කුරුන්‌දියඤ්‌ච ‘‘වුත්‌තවචනනිදස්‌සනං බ්‍යඤ්‌ජනෙ එව භෙදො, අත්‌ථෙ නත්‌ථීති දස්‌සනත්‌ථං කත’’න්‌ති වදන්‌ති. පිට්‌ඨිඅනුවාතාරොපනමත්‌තෙනාති දීඝතො අනුවාතස්‌ස ආරොපනමත්‌තෙන. කුච්‌ඡිඅනුවාතාරොපනමත්‌තෙනාති පුථුලතො අනුවාතස්‌ස ආරොපනමත්‌තෙන. සාරුප්‌පං හොතීති සමණසාරුප්‌පං හොති. රත්‌තිනිස්‌සග්‌ගියෙනාති රත්‌තිඅතික්‌කන්‌තෙන.
308.Mahābhūmikanti mahāvisayaṃ, catuvīsatiākāravantatāya mahāvitthārikanti vuttaṃ hoti. Pañcakanti pañcakhaṇḍaṃ. Esa nayo sesesupi. Paṭhamacimilikāti kathinavatthato aññā attano pakaticimilikā. ‘‘Kucchicimilikaṃ katvā sibbitamattenāti thirajiṇṇānaṃ cimilikānaṃ ekato katvā sibbanassetaṃ adhivacana’’nti gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Mahāpaccariyaṃ kurundiyañca ‘‘vuttavacananidassanaṃ byañjane eva bhedo, atthe natthīti dassanatthaṃ kata’’nti vadanti. Piṭṭhianuvātāropanamattenāti dīghato anuvātassa āropanamattena. Kucchianuvātāropanamattenāti puthulato anuvātassa āropanamattena. Sāruppaṃ hotīti samaṇasāruppaṃ hoti. Rattinissaggiyenāti rattiatikkantena.
කථිනානුජානනකථාවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Kathinānujānanakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්‌ගපාළි • Mahāvaggapāḷi / 187. කථිනානුජානනා • 187. Kathinānujānanā
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / කථිනානුජානනකථා • Kathinānujānanakathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / කථිනානුජානනකථාවණ්‌ණනා • Kathinānujānanakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / කථිනානුජානනකථාවණ්‌ණනා • Kathinānujānanakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 187. කථිනානුජානනකථා • 187. Kathinānujānanakathā
