Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പരിവാരപാളി • Parivārapāḷi |
൧൪. കഥിനത്ഥാരവഗ്ഗോ
14. Kathinatthāravaggo
൪൬൫. ‘‘കതി നു ഖോ, ഭന്തേ, ആനിസംസാ കഥിനത്ഥാരേ’’തി? ‘‘പഞ്ചിമേ, ഉപാലി, ആനിസംസാ കഥിനത്ഥാരേ. കതമേ പഞ്ച? അനാമന്തചാരോ, അസമാദാനചാരോ, ഗണഭോജനം, യാവദത്ഥചീവരം, യോ ച തത്ഥ ചീവരുപ്പാദോ സോ നേസം ഭവിസ്സതി – ഇമേ ഖോ, ഉപാലി, പഞ്ച ആനിസംസാ കഥിനത്ഥാരേ’’തി.
465. ‘‘Kati nu kho, bhante, ānisaṃsā kathinatthāre’’ti? ‘‘Pañcime, upāli, ānisaṃsā kathinatthāre. Katame pañca? Anāmantacāro, asamādānacāro, gaṇabhojanaṃ, yāvadatthacīvaraṃ, yo ca tattha cīvaruppādo so nesaṃ bhavissati – ime kho, upāli, pañca ānisaṃsā kathinatthāre’’ti.
൪൬൬. ‘‘കതി നു ഖോ, ഭന്തേ, ആദീനവാ മുട്ഠസ്സതിസ്സ അസമ്പജാനസ്സ നിദ്ദം ഓക്കമതോ’’തി? ‘‘പഞ്ചിമേ, ഉപാലി, ആദീനവാ മുട്ഠസ്സതിസ്സ അസമ്പജാനസ്സ നിദ്ദം ഓക്കമതോ. കതമേ പഞ്ച? ദുക്ഖം സുപതി, ദുക്ഖം പടിബുജ്ഝതി, പാപകം സുപിനം പസ്സതി, ദേവതാ ന രക്ഖന്തി, അസുചി മുച്ചതി – ഇമേ ഖോ, ഉപാലി, പഞ്ച ആദീനവാ മുട്ഠസ്സതിസ്സ അസമ്പജാനസ്സ നിദ്ദം ഓക്കമതോ. പഞ്ചിമേ, ഉപാലി, ആനിസംസാ ഉപട്ഠിതസ്സതിസ്സ സമ്പജാനസ്സ നിദ്ദം ഓക്കമതോ. കതമേ പഞ്ച? സുഖം സുപതി, സുഖം പടിബുജ്ഝതി, ന പാപകം സുപിനം പസ്സതി, ദേവതാ രക്ഖന്തി, അസുചി ന മുച്ചതി – ഇമേ ഖോ, ഉപാലി, പഞ്ച ആനിസംസാ ഉപട്ഠിതസ്സതിസ്സ സമ്പജാനസ്സ നിദ്ദം ഓക്കമതോ’’തി.
466. ‘‘Kati nu kho, bhante, ādīnavā muṭṭhassatissa asampajānassa niddaṃ okkamato’’ti? ‘‘Pañcime, upāli, ādīnavā muṭṭhassatissa asampajānassa niddaṃ okkamato. Katame pañca? Dukkhaṃ supati, dukkhaṃ paṭibujjhati, pāpakaṃ supinaṃ passati, devatā na rakkhanti, asuci muccati – ime kho, upāli, pañca ādīnavā muṭṭhassatissa asampajānassa niddaṃ okkamato. Pañcime, upāli, ānisaṃsā upaṭṭhitassatissa sampajānassa niddaṃ okkamato. Katame pañca? Sukhaṃ supati, sukhaṃ paṭibujjhati, na pāpakaṃ supinaṃ passati, devatā rakkhanti, asuci na muccati – ime kho, upāli, pañca ānisaṃsā upaṭṭhitassatissa sampajānassa niddaṃ okkamato’’ti.
൪൬൭. ‘‘കതി നു ഖോ, ഭന്തേ, അവന്ദിയാ’’തി? ‘‘പഞ്ചിമേ, ഉപാലി, അവന്ദിയാ. കതമേ പഞ്ച? അന്തരഘരം പവിട്ഠോ അവന്ദിയോ, രച്ഛഗതോ അവന്ദിയോ, ഓതമസികോ അവന്ദിയോ, അസമന്നാഹരന്തോ അവന്ദിയോ, സുത്തോ അവന്ദിയോ – ഇമേ ഖോ, ഉപാലി, പഞ്ച അവന്ദിയാ.
467. ‘‘Kati nu kho, bhante, avandiyā’’ti? ‘‘Pañcime, upāli, avandiyā. Katame pañca? Antaragharaṃ paviṭṭho avandiyo, racchagato avandiyo, otamasiko avandiyo, asamannāharanto avandiyo, sutto avandiyo – ime kho, upāli, pañca avandiyā.
‘‘അപരേപി, ഉപാലി, പഞ്ച അവന്ദിയാ. കതമേ പഞ്ച? യാഗുപാനേ അവന്ദിയോ, ഭത്തഗ്ഗേ അവന്ദിയോ, ഏകാവത്തോ അവന്ദിയോ, അഞ്ഞവിഹിതോ അവന്ദിയോ, നഗ്ഗോ അവന്ദിയോ – ഇമേ ഖോ, ഉപാലി, പഞ്ച അവന്ദിയാ.
‘‘Aparepi, upāli, pañca avandiyā. Katame pañca? Yāgupāne avandiyo, bhattagge avandiyo, ekāvatto avandiyo, aññavihito avandiyo, naggo avandiyo – ime kho, upāli, pañca avandiyā.
‘‘അപരേപി , ഉപാലി, പഞ്ച അവന്ദിയാ. കതമേ പഞ്ച? ഖാദന്തോ അവന്ദിയോ, ഭുഞ്ജന്തോ അവന്ദിയോ, ഉച്ചാരം കരോന്തോ അവന്ദിയോ, പസ്സാവം കരോന്തോ അവന്ദിയോ, ഉക്ഖിത്തകോ അവന്ദിയോ – ഇമേ ഖോ, ഉപാലി, പഞ്ച അവന്ദിയാ.
‘‘Aparepi , upāli, pañca avandiyā. Katame pañca? Khādanto avandiyo, bhuñjanto avandiyo, uccāraṃ karonto avandiyo, passāvaṃ karonto avandiyo, ukkhittako avandiyo – ime kho, upāli, pañca avandiyā.
‘‘അപരേപി, ഉപാലി, പഞ്ച അവന്ദിയാ . കതമേ പഞ്ച? പുരേ ഉപസമ്പന്നേന പച്ഛാ ഉപസമ്പന്നോ അവന്ദിയോ, അനുപസമ്പന്നോ അവന്ദിയോ, നാനാസംവാസകോ വുഡ്ഢതരോ അധമ്മവാദീ അവന്ദിയോ, മാതുഗാമോ അവന്ദിയോ, പണ്ഡകോ അവന്ദിയോ – ഇമേ ഖോ, ഉപാലി, പഞ്ച അവന്ദിയാ.
‘‘Aparepi, upāli, pañca avandiyā . Katame pañca? Pure upasampannena pacchā upasampanno avandiyo, anupasampanno avandiyo, nānāsaṃvāsako vuḍḍhataro adhammavādī avandiyo, mātugāmo avandiyo, paṇḍako avandiyo – ime kho, upāli, pañca avandiyā.
‘‘അപരേപി, ഉപാലി, പഞ്ച അവന്ദിയാ. കതമേ പഞ്ച? പാരിവാസികോ അവന്ദിയോ, മൂലായപടികസ്സനാരഹോ അവന്ദിയോ, മാനത്താരഹോ അവന്ദിയോ, മാനത്തചാരികോ അവന്ദിയോ, അബ്ഭാനാരഹോ അവന്ദിയോ – ഇമേ ഖോ, ഉപാലി, പഞ്ച അവന്ദിയാ’’തി.
‘‘Aparepi, upāli, pañca avandiyā. Katame pañca? Pārivāsiko avandiyo, mūlāyapaṭikassanāraho avandiyo, mānattāraho avandiyo, mānattacāriko avandiyo, abbhānāraho avandiyo – ime kho, upāli, pañca avandiyā’’ti.
൪൬൮. ‘‘കതി നു ഖോ, ഭന്തേ, വന്ദിയാ’’തി? ‘‘പഞ്ചിമേ, ഉപാലി, വന്ദിയാ. കതമേ പഞ്ച? പച്ഛാ ഉപസമ്പന്നേന പുരേ ഉപസമ്പന്നോ വന്ദിയോ, നാനാസംവാസകോ വുഡ്ഢതരോ ധമ്മവാദീ വന്ദിയോ, ആചരിയോ വന്ദിയോ, ഉപജ്ഝായോ വന്ദിയോ, സദേവകേ ലോകേ സമാരകേ സബ്രഹ്മകേ സസ്സമണബ്രാഹ്മണിയാ പജായ സദേവമനുസ്സായ തഥാഗതോ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ വന്ദിയോ – ഇമേ ഖോ, ഉപാലി, പഞ്ച വന്ദിയാ’’തി.
468. ‘‘Kati nu kho, bhante, vandiyā’’ti? ‘‘Pañcime, upāli, vandiyā. Katame pañca? Pacchā upasampannena pure upasampanno vandiyo, nānāsaṃvāsako vuḍḍhataro dhammavādī vandiyo, ācariyo vandiyo, upajjhāyo vandiyo, sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya tathāgato arahaṃ sammāsambuddho vandiyo – ime kho, upāli, pañca vandiyā’’ti.
൪൬൯. ‘‘നവകതരേന, ഭന്തേ, ഭിക്ഖുനാ വുഡ്ഢതരസ്സ ഭിക്ഖുനോ പാദേ വന്ദന്തേന കതി ധമ്മേ അജ്ഝത്തം ഉപട്ഠാപേത്വാ പാദാ വന്ദിതബ്ബാ’’തി? ‘‘നവകതരേനുപാലി, ഭിക്ഖുനാ വുഡ്ഢതരസ്സ ഭിക്ഖുനോ പാദേ വന്ദന്തേന പഞ്ച ധമ്മേ അജ്ഝത്തം ഉപട്ഠാപേത്വാ പാദാ വന്ദിതബ്ബാ. കതമേ പഞ്ച? നവകതരേനുപാലി, ഭിക്ഖുനാ വുഡ്ഢതരസ്സ ഭിക്ഖുനോ പാദേ വന്ദന്തേന ഏകംസം ഉത്തരാസങ്ഗം കരിത്വാ, അഞ്ജലിം പഗ്ഗഹേത്വാ , ഉഭോഹി പാണിതലേഹി പാദാനി പരിസമ്ബാഹന്തേന, പേമഞ്ച ഗാരവഞ്ച ഉപട്ഠാപേത്വാ പാദാ വന്ദിതബ്ബാ – നവകതരേനുപാലി ഭിക്ഖുനാ വുഡ്ഢതരസ്സ ഭിക്ഖുനോ പാദേ വന്ദന്തേന ഇമേ പഞ്ച ധമ്മേ അജ്ഝത്തം ഉപട്ഠാപേത്വാ പാദാ വന്ദിതബ്ബാ’’തി.
469. ‘‘Navakatarena, bhante, bhikkhunā vuḍḍhatarassa bhikkhuno pāde vandantena kati dhamme ajjhattaṃ upaṭṭhāpetvā pādā vanditabbā’’ti? ‘‘Navakatarenupāli, bhikkhunā vuḍḍhatarassa bhikkhuno pāde vandantena pañca dhamme ajjhattaṃ upaṭṭhāpetvā pādā vanditabbā. Katame pañca? Navakatarenupāli, bhikkhunā vuḍḍhatarassa bhikkhuno pāde vandantena ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā, añjaliṃ paggahetvā , ubhohi pāṇitalehi pādāni parisambāhantena, pemañca gāravañca upaṭṭhāpetvā pādā vanditabbā – navakatarenupāli bhikkhunā vuḍḍhatarassa bhikkhuno pāde vandantena ime pañca dhamme ajjhattaṃ upaṭṭhāpetvā pādā vanditabbā’’ti.
കഥിനത്ഥാരവഗ്ഗോ നിട്ഠിതോ ചുദ്ദസമോ.
Kathinatthāravaggo niṭṭhito cuddasamo.
തസ്സുദ്ദാനം –
Tassuddānaṃ –
കഥിനത്ഥാരനിദ്ദാ ച, അന്തരാ യാഗുഖാദനേ;
Kathinatthāraniddā ca, antarā yāgukhādane;
പുരേ ച പാരിവാസി ച, വന്ദിയോ വന്ദിതബ്ബകന്തി.
Pure ca pārivāsi ca, vandiyo vanditabbakanti.
ഉപാലിപഞ്ചകം നിട്ഠിതം.
Upālipañcakaṃ niṭṭhitaṃ.
തേസം വഗ്ഗാനം ഉദ്ദാനം
Tesaṃ vaggānaṃ uddānaṃ
അനിസ്സിതേന കമ്മഞ്ച, വോഹാരാവികമ്മേന ച;
Anissitena kammañca, vohārāvikammena ca;
ചോദനാ ച ധുതങ്ഗാ ച, മുസാ ഭിക്ഖുനിമേവ ച.
Codanā ca dhutaṅgā ca, musā bhikkhunimeva ca.
ഉബ്ബാഹികാധികരണം, ഭേദകാ പഞ്ചമാ പുരേ;
Ubbāhikādhikaraṇaṃ, bhedakā pañcamā pure;
ആവാസികാ കഥിനഞ്ച, ചുദ്ദസാ സുപ്പകാസിതാതി.
Āvāsikā kathinañca, cuddasā suppakāsitāti.
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / പരിവാര-അട്ഠകഥാ • Parivāra-aṭṭhakathā / കഥിനത്ഥാരവഗ്ഗവണ്ണനാ • Kathinatthāravaggavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / കഥിനത്ഥാരവഗ്ഗവണ്ണനാ • Kathinatthāravaggavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / കഥിനത്ഥാരവഗ്ഗവണ്ണനാ • Kathinatthāravaggavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / വോഹാരവഗ്ഗാദിവണ്ണനാ • Vohāravaggādivaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / കഥിനത്ഥാരവഗ്ഗവണ്ണനാ • Kathinatthāravaggavaṇṇanā