| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
๕. กติฉินฺทสุตฺตวณฺณนา
5. Katichindasuttavaṇṇanā
๕. ปญฺจเม กติ ฉิเนฺทติ ฉินฺทโนฺต กติ ฉิเนฺทยฺยฯ เสสปเทสุปิ เอเสว นโยฯ เอตฺถ จ ‘‘ฉิเนฺท ชเห’’ติ อตฺถโต เอกํฯ คาถาพนฺธสฺส ปน มฎฺฐภาวตฺถํ อยํ เทวตา สทฺทปุนรุตฺติํ วชฺชยนฺตี เอวมาหฯ กติ สงฺคาติโคติ กติ สเงฺค อติคโต, อติกฺกโนฺตติ อโตฺถฯ สงฺคาติโกติปิ ปาโฐ, อยเมว อโตฺถฯ ปญฺจ ฉิเนฺทติ ฉินฺทโนฺต ปญฺจ โอรมฺภาคิยสํโยชนานิ ฉิเนฺทยฺยฯ ปญฺจ ชเหติ ชหโนฺต ปญฺจุทฺธมฺภาคิยสํโยชนานิ ชเหยฺยฯ อิธาปิ ฉินฺทนญฺจ ชหนญฺจ อตฺถโต เอกเมว, ภควา ปน เทวตาย อาโรปิตวจนานุรูเปเนว เอวมาหฯ อถ วา ปาเทสุ พทฺธปาสสกุโณ วิย ปโญฺจรมฺภาคิยสํโยชนานิ เหฎฺฐา อากฑฺฒมานาการานิ โหนฺติ, ตานิ อนาคามิมเคฺคน ฉิเนฺทยฺยาติ วทติฯ หเตฺถหิ คหิตรุกฺขสาขา วิย ปญฺจุทฺธมฺภาคิยสํโยชนานิ อุปริ อากฑฺฒมานาการานิ โหนฺติ, ตานิ อรหตฺตมเคฺคน ชเหยฺยาติ วทติฯ ปญฺจ จุตฺตริ ภาวเยติ เอเตสํ สํโยชนานํ ฉินฺทนตฺถาย เจว ปหานตฺถาย จ อุตฺตริ อติเรกํ วิเสสํ ภาเวโนฺต สทฺธาปญฺจมานิ อินฺทฺริยานิ ภาเวยฺยาติ อโตฺถฯ ปญฺจ สงฺคาติโคติ ราคสโงฺค โทสสโงฺค โมหสโงฺค มานสโงฺค ทิฎฺฐิสโงฺคติ อิเม ปญฺจ สเงฺค อติกฺกโนฺตฯ โอฆติโณฺณติ วุจฺจตีติ จตุโรฆติโณฺณติ กถียติฯ อิมาย ปน คาถาย ปญฺจินฺทฺริยานิ โลกิยโลกุตฺตรานิ กถิตานีติฯ
5. Pañcame kati chindeti chindanto kati chindeyya. Sesapadesupi eseva nayo. Ettha ca ‘‘chinde jahe’’ti atthato ekaṃ. Gāthābandhassa pana maṭṭhabhāvatthaṃ ayaṃ devatā saddapunaruttiṃ vajjayantī evamāha. Kati saṅgātigoti kati saṅge atigato, atikkantoti attho. Saṅgātikotipi pāṭho, ayameva attho. Pañca chindeti chindanto pañca orambhāgiyasaṃyojanāni chindeyya. Pañca jaheti jahanto pañcuddhambhāgiyasaṃyojanāni jaheyya. Idhāpi chindanañca jahanañca atthato ekameva, bhagavā pana devatāya āropitavacanānurūpeneva evamāha. Atha vā pādesu baddhapāsasakuṇo viya pañcorambhāgiyasaṃyojanāni heṭṭhā ākaḍḍhamānākārāni honti, tāni anāgāmimaggena chindeyyāti vadati. Hatthehi gahitarukkhasākhā viya pañcuddhambhāgiyasaṃyojanāni upari ākaḍḍhamānākārāni honti, tāni arahattamaggena jaheyyāti vadati. Pañca cuttari bhāvayeti etesaṃ saṃyojanānaṃ chindanatthāya ceva pahānatthāya ca uttari atirekaṃ visesaṃ bhāvento saddhāpañcamāni indriyāni bhāveyyāti attho. Pañca saṅgātigoti rāgasaṅgo dosasaṅgo mohasaṅgo mānasaṅgo diṭṭhisaṅgoti ime pañca saṅge atikkanto. Oghatiṇṇoti vuccatīti caturoghatiṇṇoti kathīyati. Imāya pana gāthāya pañcindriyāni lokiyalokuttarāni kathitānīti.
กติฉินฺทสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Katichindasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๕. กติฉินฺทสุตฺตํ • 5. Katichindasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๕. กติฉินฺทสุตฺตวณฺณนา • 5. Katichindasuttavaṇṇanā
