| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៥. កតិឆិន្ទសុត្តវណ្ណនា
5. Katichindasuttavaṇṇanā
៥. ឆិន្ទន្តោតិ សមុច្ឆិន្ទន្តោ។ កតិ ឆិន្ទេយ្យាតិ កិត្តកេ បាបធម្មេ សមុច្ឆិន្ទេយ្យ, អនុប្បត្តិធម្មតំ បាបេយ្យ។ សេសបទេសុបីតិ សេសេសុបិ ទ្វីសុ បទេសុ។ ជហន្តោ កតិ ជហេយ្យ, ភាវេន្តោ កតិ ឧត្តរិ ភាវេយ្យាតិ ឥមមត្ថំ ‘‘ឯសេវ នយោ’’តិ ឥមិនា អតិទិសតិ។ ចតុត្ថបទស្ស បន អត្ថោ សរូបេនេវ ទស្សិតោ។ អត្ថតោ ឯកន្តិ ភាវត្ថតោ ឯកំ។ យទិ ឯវំ កិមត្ថំ បរិយាយន្តរំ គហិតន្តិ អាហ ‘‘គាថាពន្ធស្ស បនា’’តិអាទិ។ អត្ថតោ ឯត្ថ បុនរុត្តិ អត្ថេវាតិ អាហ ‘‘សទ្ទបុនរុត្តិំ វជ្ជយន្តី’’តិ។ សង្គំ អតិក្កមយតីតិ សង្គាតិគោតិ អាហ ‘‘អយមេវត្ថោ’’តិ។
5.Chindantoti samucchindanto. Kati chindeyyāti kittake pāpadhamme samucchindeyya, anuppattidhammataṃ pāpeyya. Sesapadesupīti sesesupi dvīsu padesu. Jahanto kati jaheyya, bhāvento kati uttari bhāveyyāti imamatthaṃ ‘‘eseva nayo’’ti iminā atidisati. Catutthapadassa pana attho sarūpeneva dassito. Atthato ekanti bhāvatthato ekaṃ. Yadi evaṃ kimatthaṃ pariyāyantaraṃ gahitanti āha ‘‘gāthābandhassa panā’’tiādi. Atthato ettha punarutti atthevāti āha ‘‘saddapunaruttiṃ vajjayantī’’ti. Saṅgaṃ atikkamayatīti saṅgātigoti āha ‘‘ayamevattho’’ti.
ឱរំ វុច្ចតិ កាមធាតុ, បដិសន្ធិយា បច្ចយភាវេន តញ្ច ភជន្តីតិ ឱរម្ភាគិយានិ។ តត្ថ ច កម្មំ តព្ពិបាកំ សត្តេ ទុក្ខំ, កម្មុនា វិបាកំ, សត្តេន ទុក្ខំ សំយោជេន្តីតិ សំយោជនានិ, សក្កាយទិដ្ឋិ-វិចិកិច្ឆា-សីលព្ពតបរាមាស-កាមរាគ-បដិឃា។ ឧទ្ធំ វុច្ចតិ ចតស្សោ អរូបធាតុយោ, វុត្តនយេន តំ ភជន្តីតិ ឧទ្ធម្ភាគិយានិ, សំយោជនានិ រូបារូបរាគមានុទ្ធច្ចាវិជ្ជា។ អារោបិតវចនានុរូបេនេវ ឯវមាហាតិ ‘‘បញ្ច ឆិន្ទេ បញ្ច ជហេ’’តិ ឯវំ កថេសិ តស្សា ទេវតាយ សុខគ្គហណត្ថំ។ ន កេវលំ តាយ ទេវតាយ វុត្តវចនានុរូបតោ ឯវ, អថ ខោ តេសុ សំយោជនេសុ វត្តព្ពាការតោបីតិ ទស្សេតុំ ‘‘អថ វា’’តិអាទិ វុត្តំ។ តេន ឱរម្ភាគិយសំយោជនានិ នាម គរូនិ ទុច្ឆេទានិ គាឡ្ហពន្ធនភាវតោ, តស្មា តានិ សន្ធាយ ‘‘បញ្ច ឆិន្ទេ’’តិ វុត្តំ។
Oraṃ vuccati kāmadhātu, paṭisandhiyā paccayabhāvena tañca bhajantīti orambhāgiyāni. Tattha ca kammaṃ tabbipākaṃ satte dukkhaṃ, kammunā vipākaṃ, sattena dukkhaṃ saṃyojentīti saṃyojanāni, sakkāyadiṭṭhi-vicikicchā-sīlabbataparāmāsa-kāmarāga-paṭighā. Uddhaṃ vuccati catasso arūpadhātuyo, vuttanayena taṃ bhajantīti uddhambhāgiyāni, saṃyojanāni rūpārūparāgamānuddhaccāvijjā. Āropitavacanānurūpeneva evamāhāti ‘‘pañca chinde pañca jahe’’ti evaṃ kathesi tassā devatāya sukhaggahaṇatthaṃ. Na kevalaṃ tāya devatāya vuttavacanānurūpato eva, atha kho tesu saṃyojanesu vattabbākāratopīti dassetuṃ ‘‘atha vā’’tiādi vuttaṃ. Tena orambhāgiyasaṃyojanāni nāma garūni ducchedāni gāḷhabandhanabhāvato, tasmā tāni sandhāya ‘‘pañca chinde’’ti vuttaṃ.
ឧទ្ធម្ភាគិយសំយោជនានិ បន លហូនិ សុច្ឆេទានិ ហេដ្ឋា បវត្តិតានុក្កមេន ភាវនានយេន បហាតព្ពតោ, តស្មា តានិ សន្ធាយ ‘‘បញ្ច ជហេ’’តិ វុត្តំ។ តេនាហ ‘‘បាទេសុ ពទ្ធបាសសកុណោ វិយា’’តិអាទិ។ វិសេសន្តិ ភាវនានំ វិសេសំ វិបស្សនាភាវនំ ភាវេន្តោ ឧប្បាទេន្តោ វិបច្ចេន្តោ វឌ្ឍេន្តោ ច។ សំសារបង្កេ សញ្ជនដ្ឋេន រាគោ ឯវ សង្គោ ‘‘រាគសង្គោ’’។ ឯស នយោ សេសេសុបិ។ យស្មា ឯត្ថ រាគ-មោហ-ទិដ្ឋិ-តព្ភាគិយសក្កាយទិដ្ឋិ-សីលព្ពតបរាមាស-កាមរាគាវិជ្ជា អត្ថតោ ឱឃា ឯវ, ឥតរេ តទេកដ្ឋា, តស្មា ភគវា សំយោជនប្បហានសង្គាតិក្កមេហិ ឱឃតរណំ កថេសិ។ លោកិយលោកុត្តរានិ កថិតានិ ‘‘ភាវយេ’’តិ បុព្ពភាគាយ មគ្គភាវនាយ អធិប្បេតត្តា។
Uddhambhāgiyasaṃyojanāni pana lahūni succhedāni heṭṭhā pavattitānukkamena bhāvanānayena pahātabbato, tasmā tāni sandhāya ‘‘pañca jahe’’ti vuttaṃ. Tenāha ‘‘pādesu baddhapāsasakuṇo viyā’’tiādi. Visesanti bhāvanānaṃ visesaṃ vipassanābhāvanaṃ bhāvento uppādento vipaccento vaḍḍhento ca. Saṃsārapaṅke sañjanaṭṭhena rāgo eva saṅgo ‘‘rāgasaṅgo’’. Esa nayo sesesupi. Yasmā ettha rāga-moha-diṭṭhi-tabbhāgiyasakkāyadiṭṭhi-sīlabbataparāmāsa-kāmarāgāvijjā atthato oghā eva, itare tadekaṭṭhā, tasmā bhagavā saṃyojanappahānasaṅgātikkamehi oghataraṇaṃ kathesi. Lokiyalokuttarāni kathitāni ‘‘bhāvaye’’ti pubbabhāgāya maggabhāvanāya adhippetattā.
កតិឆិន្ទសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Katichindasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៥. កតិឆិន្ទសុត្តំ • 5. Katichindasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៥. កតិឆិន្ទសុត្តវណ្ណនា • 5. Katichindasuttavaṇṇanā
