| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā |
अन्तरपेय्यालं
Antarapeyyālaṃ
कतिपुच्छावारवण्णना
Katipucchāvāravaṇṇanā
२७१. पटिनिद्देसन्ति पुनप्पुनं निद्दिसनं। आपत्तिक्खन्धेहि विनीतानि संवरानीति अत्थो। एतेहि आपत्तिक्खन्धेहि। ‘‘आरका’’ति निवत्तिअत्थेन वुत्तत्ता तं पुन सरूपेन वत्तुकामो ‘‘भुसा वा’’ति आह। ‘‘गेहं धूमेन पुण्णं आधूमित’’न्तिआदीसु विय रागादिवेरं मणति विनासेति। एतायाति विरतिया। वेल चलने। निय्यानं मग्गं सिनोति बन्धतीति सेतु। ‘‘सेतुघातोति वीतिक्कमपटिपक्खभूता विरति, तदत्थनिब्बत्तिकरचित्तुप्पादो वा’’ति वुत्तं। ‘‘धम्मस्सवनग्गन्ति धम्मं सुणन्तानं समूह’’न्ति लिखितं। सचे न गच्छति, विक्खित्तो वा निसीदति। कायप्पागब्भियं कायदुच्चरितं। ‘‘पमादे’’ति वत्वा तदत्थं दस्सेतुं ‘‘सतिविप्पवासे’’ति वुत्तं।
271.Paṭiniddesanti punappunaṃ niddisanaṃ. Āpattikkhandhehi vinītāni saṃvarānīti attho. Etehi āpattikkhandhehi. ‘‘Ārakā’’ti nivattiatthena vuttattā taṃ puna sarūpena vattukāmo ‘‘bhusā vā’’ti āha. ‘‘Gehaṃ dhūmena puṇṇaṃ ādhūmita’’ntiādīsu viya rāgādiveraṃ maṇati vināseti. Etāyāti viratiyā. Vela calane. Niyyānaṃ maggaṃ sinoti bandhatīti setu. ‘‘Setughātoti vītikkamapaṭipakkhabhūtā virati, tadatthanibbattikaracittuppādo vā’’ti vuttaṃ. ‘‘Dhammassavanagganti dhammaṃ suṇantānaṃ samūha’’nti likhitaṃ. Sace na gacchati, vikkhitto vā nisīdati. Kāyappāgabbhiyaṃ kāyaduccaritaṃ. ‘‘Pamāde’’ti vatvā tadatthaṃ dassetuṃ ‘‘sativippavāse’’ti vuttaṃ.
२७२-३. सपरसन्ताने वाति ससन्ताने वा परसन्ताने वा। तथा विवदन्ता पनाति भेदकरवत्थूनि निस्साय विवदन्ता। उभयेहिपीति थेरनवेहि। नन्ति मेत्तं कायकम्मं। येसं पुग्गलानं पियं करोति, तेसं मेत्ताकायकम्मसङ्खातो धम्मो। एत्तकन्ति आमिसविभत्तिदस्सनं। असुकस्स चाति पुग्गलविभत्तिदस्सनं। ‘‘दुस्सीलस्स अदातुम्पि वट्टती’’ति वुत्तत्ता एव अलज्जिपरिभोगो वारितो। सब्बेसं दातब्बमेवाति सन्निट्ठानेन अजानन्तेन विभागं अकत्वा दातब्बभावं दीपेतीति एके। ‘‘सब्बेसं दातब्बमेवा’’ति वुत्तं अट्ठकथासु। तत्थ ‘‘अलज्जिउक्खित्तकानं परिभोगसीसेन सहत्था न दातब्बं, दापेतब्बन्ति अपरे’’ति वुत्तं। विचिनित्वा दानं विचेय्य दानं। यस्मा अयं विसेसो कातब्बोयेवाति अयं करोति, तस्मा पुग्गलविभागो न कतोति सम्बन्धो। पकतिवण्णेन विसभागवण्णेन। ‘‘इदं नाम आपन्नो’’ति परेहि अपरामसितब्बतो अपरामट्ठानि। अनुलोमेहि गहितसङ्खारारम्मणेहि निब्बानारम्मणं कत्वा निय्याति।
272-3.Saparasantāne vāti sasantāne vā parasantāne vā. Tathā vivadantā panāti bhedakaravatthūni nissāya vivadantā. Ubhayehipīti theranavehi. Nanti mettaṃ kāyakammaṃ. Yesaṃ puggalānaṃ piyaṃ karoti, tesaṃ mettākāyakammasaṅkhāto dhammo. Ettakanti āmisavibhattidassanaṃ. Asukassa cāti puggalavibhattidassanaṃ. ‘‘Dussīlassa adātumpi vaṭṭatī’’ti vuttattā eva alajjiparibhogo vārito. Sabbesaṃ dātabbamevāti sanniṭṭhānena ajānantena vibhāgaṃ akatvā dātabbabhāvaṃ dīpetīti eke. ‘‘Sabbesaṃ dātabbamevā’’ti vuttaṃ aṭṭhakathāsu. Tattha ‘‘alajjiukkhittakānaṃ paribhogasīsena sahatthā na dātabbaṃ, dāpetabbanti apare’’ti vuttaṃ. Vicinitvā dānaṃ viceyya dānaṃ. Yasmā ayaṃ viseso kātabboyevāti ayaṃ karoti, tasmā puggalavibhāgo na katoti sambandho. Pakativaṇṇena visabhāgavaṇṇena. ‘‘Idaṃ nāma āpanno’’ti parehi aparāmasitabbato aparāmaṭṭhāni. Anulomehi gahitasaṅkhārārammaṇehi nibbānārammaṇaṃ katvā niyyāti.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / परिवारपाळि • Parivārapāḷi / कतिपुच्छावारो • Katipucchāvāro
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / परिवार-अट्ठकथा • Parivāra-aṭṭhakathā / कतिपुच्छावारवण्णना • Katipucchāvāravaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / कतिपुच्छावारवण्णना • Katipucchāvāravaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / कतिपुच्छावारवण्णना • Katipucchāvāravaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / अन्तरपेय्याल कतिपुच्छावारवण्णना • Antarapeyyāla katipucchāvāravaṇṇanā
