Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
८. कट्ठहारसुत्तवण्णना
8. Kaṭṭhahārasuttavaṇṇanā
२०४. अट्ठमे अन्तेवासिकाति वेय्यावच्चं कत्वा सिप्पुग्गण्हनका धम्मन्तेवासिका। निसिन्नन्ति छब्बण्णरस्मियो विस्सज्जेत्वा निसिन्नं। गम्भीररूपेति गम्भीरसभावे।
204. Aṭṭhame antevāsikāti veyyāvaccaṃ katvā sippuggaṇhanakā dhammantevāsikā. Nisinnanti chabbaṇṇarasmiyo vissajjetvā nisinnaṃ. Gambhīrarūpeti gambhīrasabhāve.
बहुभेरवेति तत्रट्ठकसविञ्ञाणकअविञ्ञाणकभेरवेहि बहुभेरवे। विगाहियाति अनुपविसित्वा। अनिञ्जमानेनातिआदीनि कायविसेसनानि, एवरूपेन कायेनाति अत्थो। सुचारुरूपं वताति अतिसुन्दरं वत झानं झायसीति वदति।
Bahubheraveti tatraṭṭhakasaviññāṇakaaviññāṇakabheravehi bahubherave. Vigāhiyāti anupavisitvā. Aniñjamānenātiādīni kāyavisesanāni, evarūpena kāyenāti attho. Sucārurūpaṃ vatāti atisundaraṃ vata jhānaṃ jhāyasīti vadati.
वनवस्सितो मुनीति वनं अवस्सितो बुद्धमुनि। इदन्ति इदं तुम्हाकं एवं वने निसिन्नकारणं मय्हं अच्छेररूपं पटिभाति। पीतिमनोति तुट्ठचित्तो। वने वसेति वनम्हि वसि।
Vanavassito munīti vanaṃ avassito buddhamuni. Idanti idaṃ tumhākaṃ evaṃ vane nisinnakāraṇaṃ mayhaṃ accherarūpaṃ paṭibhāti. Pītimanoti tuṭṭhacitto. Vane vaseti vanamhi vasi.
मञ्ञामहन्ति मञ्ञामि अहं। लोकाधिपतिसहब्यतन्ति लोकाधिपतिमहाब्रह्मुना सहभावं। आकङ्खमानोति इच्छमानो। तिदिवं अनुत्तरन्ति इदं ब्रह्मलोकमेव सन्धायाह। कस्मा भवं विजनमरञ्ञमस्सितोति अहं ताव ब्रह्मलोकं आकङ्खमानोति मञ्ञामि। यदि एवं न होति, अथ मे आचिक्ख, कस्मा भवन्ति? पुच्छति। ब्रह्मपत्तियाति सेट्ठपत्तिया । इध इदं तपो कस्मा करोसीति अपरेनपि आकारेन पुच्छति।
Maññāmahanti maññāmi ahaṃ. Lokādhipatisahabyatanti lokādhipatimahābrahmunā sahabhāvaṃ. Ākaṅkhamānoti icchamāno. Tidivaṃ anuttaranti idaṃ brahmalokameva sandhāyāha. Kasmā bhavaṃ vijanamaraññamassitoti ahaṃ tāva brahmalokaṃ ākaṅkhamānoti maññāmi. Yadi evaṃ na hoti, atha me ācikkha, kasmā bhavanti? Pucchati. Brahmapattiyāti seṭṭhapattiyā . Idha idaṃ tapo kasmā karosīti aparenapi ākārena pucchati.
कङ्खाति तण्हा। अभिनन्दनाति अभिनन्दनवसेन तण्हाव वुत्ता। अनेकधातूसूति अनेकसभावेसु आरम्मणेसु। पुथूति नानप्पकारा तण्हा सेसकिलेसा वा। सदासिताति निच्चकालं अवस्सिता। अञ्ञाणमूलप्पभवाति अविज्जामूला हुत्वा जाता। पजप्पिताति तण्हाव ‘‘इदम्पि मय्हं, इदम्पि मय्ह’’न्ति पजप्पापनवसेन पजप्पिता नामाति वुत्ता। सब्बा मया ब्यन्तिकताति सब्बा तण्हा मया अग्गमग्गेन विगतन्ता निरन्ता कता। समूलिकाति सद्धिं अञ्ञाणमूलेन।
Kaṅkhāti taṇhā. Abhinandanāti abhinandanavasena taṇhāva vuttā. Anekadhātūsūti anekasabhāvesu ārammaṇesu. Puthūti nānappakārā taṇhā sesakilesā vā. Sadāsitāti niccakālaṃ avassitā. Aññāṇamūlappabhavāti avijjāmūlā hutvā jātā. Pajappitāti taṇhāva ‘‘idampi mayhaṃ, idampi mayha’’nti pajappāpanavasena pajappitā nāmāti vuttā. Sabbā mayā byantikatāti sabbā taṇhā mayā aggamaggena vigatantā nirantā katā. Samūlikāti saddhiṃ aññāṇamūlena.
अनूपयोति अनुपगमनो। सब्बेसु धम्मेसु विसुद्धदस्सनोति इमिना सब्बञ्ञुतञ्ञाणं दीपेति। सम्बोधिमनुत्तरन्ति अरहत्तं सन्धायाह। सिवन्ति सेट्ठं । झायामीति द्वीहि झानेहि झायामि। विसारदोति विगतसारज्जो। अट्ठमं।
Anūpayoti anupagamano. Sabbesu dhammesu visuddhadassanoti iminā sabbaññutaññāṇaṃ dīpeti. Sambodhimanuttaranti arahattaṃ sandhāyāha. Sivanti seṭṭhaṃ . Jhāyāmīti dvīhi jhānehi jhāyāmi. Visāradoti vigatasārajjo. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / ८. कट्ठहारसुत्तं • 8. Kaṭṭhahārasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ८. कट्ठहारसुत्तवण्णना • 8. Kaṭṭhahārasuttavaṇṇanā