Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi |
൧൫൨. കട്ഠപാദുകാദിപടിക്ഖേപോ
152. Kaṭṭhapādukādipaṭikkhepo
൨൫൦. തേന ഖോ പന സമയേന ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ രത്തിയാ പച്ചൂസസമയം പച്ചുട്ഠായ കട്ഠപാദുകായോ അഭിരുഹിത്വാ അജ്ഝോകാസേ ചങ്കമന്തി, ഉച്ചാസദ്ദാ മഹാസദ്ദാ ഖടഖടസദ്ദാ, അനേകവിഹിതം തിരച്ഛാനകഥം കഥേന്താ, സേയ്യഥിദം 1 – രാജകഥം, ചോരകഥം, മഹാമത്തകഥം, സേനാകഥം, ഭയകഥം, യുദ്ധകഥം, അന്നകഥം, പാനകഥം, വത്ഥകഥം, സയനകഥം, മാലാകഥം, ഗന്ധകഥം, ഞാതികഥം, യാനകഥം, ഗാമകഥം, നിഗമകഥം, നഗരകഥം, ജനപദകഥം, ഇത്ഥികഥം 2, സൂരകഥം, വിസിഖാകഥം, കുമ്ഭട്ഠാനകഥം , പുബ്ബപേതകഥം, നാനത്തകഥം, ലോകക്ഖായികം, സമുദ്ദക്ഖായികം, ഇതിഭവാഭവകഥം ഇതി വാ; കീടകമ്പി അക്കമിത്വാ മാരേന്തി, ഭിക്ഖൂപി സമാധിമ്ഹാ ചാവേന്തി. യേ തേ ഭിക്ഖൂ അപ്പിച്ഛാ…പേ॰… തേ ഉജ്ഝായന്തി ഖിയ്യന്തി വിപാചേന്തി – ‘‘കഥഞ്ഹി നാമ ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ രത്തിയാ പച്ചൂസസമയം പച്ചുട്ഠായ കട്ഠപാദുകായോ അഭിരുഹിത്വാ അജ്ഝോകാസേ ചങ്കമിസ്സന്തി, ഉച്ചാസദ്ദാ മഹാസദ്ദാ ഖടഖടസദ്ദാ അനേകവിഹിതം തിരച്ഛാനകഥം കഥേന്താ, സേയ്യഥിദം – രാജകഥം, ചോരകഥം…പേ॰… ഇതിഭവാഭവകഥം ഇതി വാ, കീടകമ്പി അക്കമിത്വാ മാരേസ്സന്തി, ഭിക്ഖൂപി സമാധിമ്ഹാ ചാവേസ്സന്തീ’’തി. അഥ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവതോ ഏതമത്ഥം ആരോചേസും…പേ॰… ‘‘സച്ചം കിര, ഭിക്ഖവേ, ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ രത്തിയാ പച്ചൂസസമയം പച്ചുട്ഠായ കട്ഠപാദുകായോ അഭിരുഹിത്വാ അജ്ഝോകാസേ ചങ്കമന്തി, ഉച്ചാസദ്ദാ മഹാസദ്ദാ ഖടഖടസദ്ദാ, അനേകവിഹിതം തിരച്ഛാനകഥം കഥേന്താ, സേയ്യഥിദം, – രാജകഥം, ചോരകഥം…പേ॰… ഇതിഭവാഭവകഥം ഇതി വാ, കീടകമ്പി അക്കമിത്വാ മാരേന്തി, ഭിക്ഖൂപി സമാധിമ്ഹാ ചാവേന്തീ’’തി? ‘‘സച്ചം, ഭഗവാ’’തി…പേ॰… വിഗരഹിത്വാ ധമ്മിം കഥം കത്വാ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘ന, ഭിക്ഖവേ, കട്ഠപാദുകാ ധാരേതബ്ബാ. യോ ധാരേയ്യ, ആപത്തി ദുക്കടസ്സാ’’തി.
250. Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya kaṭṭhapādukāyo abhiruhitvā ajjhokāse caṅkamanti, uccāsaddā mahāsaddā khaṭakhaṭasaddā, anekavihitaṃ tiracchānakathaṃ kathentā, seyyathidaṃ 3 – rājakathaṃ, corakathaṃ, mahāmattakathaṃ, senākathaṃ, bhayakathaṃ, yuddhakathaṃ, annakathaṃ, pānakathaṃ, vatthakathaṃ, sayanakathaṃ, mālākathaṃ, gandhakathaṃ, ñātikathaṃ, yānakathaṃ, gāmakathaṃ, nigamakathaṃ, nagarakathaṃ, janapadakathaṃ, itthikathaṃ 4, sūrakathaṃ, visikhākathaṃ, kumbhaṭṭhānakathaṃ , pubbapetakathaṃ, nānattakathaṃ, lokakkhāyikaṃ, samuddakkhāyikaṃ, itibhavābhavakathaṃ iti vā; kīṭakampi akkamitvā mārenti, bhikkhūpi samādhimhā cāventi. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya kaṭṭhapādukāyo abhiruhitvā ajjhokāse caṅkamissanti, uccāsaddā mahāsaddā khaṭakhaṭasaddā anekavihitaṃ tiracchānakathaṃ kathentā, seyyathidaṃ – rājakathaṃ, corakathaṃ…pe… itibhavābhavakathaṃ iti vā, kīṭakampi akkamitvā māressanti, bhikkhūpi samādhimhā cāvessantī’’ti. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira, bhikkhave, chabbaggiyā bhikkhū rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya kaṭṭhapādukāyo abhiruhitvā ajjhokāse caṅkamanti, uccāsaddā mahāsaddā khaṭakhaṭasaddā, anekavihitaṃ tiracchānakathaṃ kathentā, seyyathidaṃ, – rājakathaṃ, corakathaṃ…pe… itibhavābhavakathaṃ iti vā, kīṭakampi akkamitvā mārenti, bhikkhūpi samādhimhā cāventī’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti…pe… vigarahitvā dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, kaṭṭhapādukā dhāretabbā. Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
അഥ ഖോ ഭഗവാ രാജഗഹേ യഥാഭിരന്തം വിഹരിത്വാ യേന ബാരാണസീ തേന ചാരികം പക്കാമി. അനുപുബ്ബേന ചാരികം ചരമാനോ യേന ബാരാണസീ തദവസരി. തത്ര സുദം ഭഗവാ ബാരാണസിയം വിഹരതി ഇസിപതനേ മിഗദായേ. തേന ഖോ പന സമയേന ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ – ഭഗവതാ കട്ഠപാദുകാ പടിക്ഖിത്താതി – താലതരുണേ ഛേദാപേത്വാ താലപത്തപാദുകായോ ധാരേന്തി; താനി താലതരുണാനി ഛിന്നാനി മിലായന്തി. മനുസ്സാ ഉജ്ഝായന്തി ഖിയ്യന്തി വിപാചേന്തി – ‘‘കഥഞ്ഹി നാമ സമണാ സക്യപുത്തിയാ താലതരുണേ ഛേദാപേത്വാ താലപത്തപാദുകായോ ധാരേസ്സന്തി; താനി താലതരുണാനി ഛിന്നാനി മിലായന്തി; ഏകിന്ദ്രിയം സമണാ സക്യപുത്തിയാ ജീവം വിഹേഠേന്തീ’’തി. അസ്സോസും ഖോ ഭിക്ഖൂ തേസം മനുസ്സാനം ഉജ്ഝായന്താനം ഖിയ്യന്താനം വിപാചേന്താനം. അഥ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവതോ ഏതമത്ഥം ആരോചേസും…പേ॰… ‘‘സച്ചം കിര, ഭിക്ഖവേ, ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ താലതരുണേ ഛേദാപേത്വാ താലപത്തപാദുകായോ ധാരേന്തി; താനി താലതരുണാനി ഛിന്നാനി മിലായന്തീ’’തി? സച്ചം ഭഗവാതി. വിഗരഹി ബുദ്ധോ ഭഗവാ…പേ॰… കഥഞ്ഹി നാമ തേ, ഭിക്ഖവേ, മോഘപുരിസാ താലതരുണേ ഛേദാപേത്വാ താലപത്തപാദുകായോ ധാരേസ്സന്തി; താനി താലതരുണാനി ഛിന്നാനി മിലായന്തി. ജീവസഞ്ഞിനോ ഹി, ഭിക്ഖവേ, മനുസ്സാ രുക്ഖസ്മിം. നേതം, ഭിക്ഖവേ, അപ്പസന്നാനം വാ പസാദായ…പേ॰… വിഗരഹിത്വാ ധമ്മിം കഥം കത്വാ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘ന, ഭിക്ഖവേ, താലപത്തപാദുകാ ധാരേതബ്ബാ. യോ ധാരേയ്യ, ആപത്തി ദുക്കടസ്സാ’’തി.
Atha kho bhagavā rājagahe yathābhirantaṃ viharitvā yena bārāṇasī tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena bārāṇasī tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā bārāṇasiyaṃ viharati isipatane migadāye. Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū – bhagavatā kaṭṭhapādukā paṭikkhittāti – tālataruṇe chedāpetvā tālapattapādukāyo dhārenti; tāni tālataruṇāni chinnāni milāyanti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma samaṇā sakyaputtiyā tālataruṇe chedāpetvā tālapattapādukāyo dhāressanti; tāni tālataruṇāni chinnāni milāyanti; ekindriyaṃ samaṇā sakyaputtiyā jīvaṃ viheṭhentī’’ti. Assosuṃ kho bhikkhū tesaṃ manussānaṃ ujjhāyantānaṃ khiyyantānaṃ vipācentānaṃ. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira, bhikkhave, chabbaggiyā bhikkhū tālataruṇe chedāpetvā tālapattapādukāyo dhārenti; tāni tālataruṇāni chinnāni milāyantī’’ti? Saccaṃ bhagavāti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma te, bhikkhave, moghapurisā tālataruṇe chedāpetvā tālapattapādukāyo dhāressanti; tāni tālataruṇāni chinnāni milāyanti. Jīvasaññino hi, bhikkhave, manussā rukkhasmiṃ. Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, tālapattapādukā dhāretabbā. Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
തേന ഖോ പന സമയേന ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ‘ഭഗവതാ താലപത്തപാദുകാ പടിക്ഖിത്താ’തി വേളുതരുണേ ഛേദാപേത്വാ വേളുപത്തപാദുകായോ ധാരേന്തി. താനി വേളുതരുണാനി ഛിന്നാനി മിലായന്തി. മനുസ്സാ ഉജ്ഝായന്തി ഖിയ്യന്തി വിപാചേന്തി – ‘‘കഥഞ്ഹി നാമ സമണാ സക്യപുത്തിയാ വേളുതരുണേ ഛേദാപേത്വാ വേളുപത്തപാദുകായോ ധാരേസ്സന്തി. താനി വേളുതരുണാനി ഛിന്നാനി മിലായന്തി. ഏകിന്ദ്രിയം സമണാ സക്യപുത്തിയാ ജീവം വിഹേഠേന്തീ’’തി. അസ്സോസും ഖോ ഭിക്ഖൂ തേസം മനുസ്സാനം ഉജ്ഝായന്താനം ഖിയ്യന്താനം വിപാചേന്താനം. അഥ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവതോ ഏതമത്ഥം ആരോചേസും…പേ॰… ജീവസഞ്ഞിനോ ഹി, ഭിക്ഖവേ, മനുസ്സാ രുക്ഖസ്മിം…പേ॰… ന, ഭിക്ഖവേ, വേളുപത്തപാദുകാ ധാരേതബ്ബാ. യോ ധാരേയ്യ, ആപത്തി ദുക്കടസ്സാതി.
Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū ‘bhagavatā tālapattapādukā paṭikkhittā’ti veḷutaruṇe chedāpetvā veḷupattapādukāyo dhārenti. Tāni veḷutaruṇāni chinnāni milāyanti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma samaṇā sakyaputtiyā veḷutaruṇe chedāpetvā veḷupattapādukāyo dhāressanti. Tāni veḷutaruṇāni chinnāni milāyanti. Ekindriyaṃ samaṇā sakyaputtiyā jīvaṃ viheṭhentī’’ti. Assosuṃ kho bhikkhū tesaṃ manussānaṃ ujjhāyantānaṃ khiyyantānaṃ vipācentānaṃ. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… jīvasaññino hi, bhikkhave, manussā rukkhasmiṃ…pe… na, bhikkhave, veḷupattapādukā dhāretabbā. Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassāti.
൨൫൧. അഥ ഖോ ഭഗവാ ബാരാണസിയം യഥാഭിരന്തം വിഹരിത്വാ യേന ഭദ്ദിയം തേന ചാരികം പക്കാമി. അനുപുബ്ബേന ചാരികം ചരമാനോ യേന ഭദ്ദിയം തദവസരി. തത്ര സുദം ഭഗവാ ഭദ്ദിയേ വിഹരതി ജാതിയാ വനേ. തേന ഖോ പന സമയേന ഭദ്ദിയാ ഭിക്ഖൂ അനേകവിഹിതം പാദുകമണ്ഡനാനുയോഗമനുയുത്താ വിഹരന്തി, തിണപാദുകം കരോന്തിപി കാരാപേന്തിപി, മുഞ്ജപാദുകം കരോന്തിപി കാരാപേന്തിപി, പബ്ബജപാദുകം കരോന്തിപി കാരാപേന്തിപി, ഹിന്താലപാദുകം കരോന്തിപി കാരാപേന്തിപി, കമലപാദുകം കരോന്തിപി കാരാപേന്തിപി, കമ്ബലപാദുകം കരോന്തിപി കാരാപേന്തിപി, രിഞ്ചന്തി ഉദ്ദേസം പരിപുച്ഛം അധിസീലം അധിചിത്തം അധിപഞ്ഞം. യേ തേ ഭിക്ഖൂ അപ്പിച്ഛാ…പേ॰… തേ ഉജ്ഝായന്തി ഖിയ്യന്തി വിപാചേന്തി – ‘‘കഥഞ്ഹി നാമ ഭദ്ദിയാ ഭിക്ഖൂ അനേകവിഹിതം പാദുകമണ്ഡനാനുയോഗമനുയുത്താ വിഹരിസ്സന്തി, തിണപാദുകം കരിസ്സന്തിപി കാരാപേസ്സന്തിപി, മുഞ്ജപാദുകം കരിസ്സന്തിപി കാരാപേസ്സന്തിപി, പബ്ബജപാദുകം കരിസ്സന്തിപി കാരാപേസ്സന്തിപി, ഹിന്താലപാദുകം കരിസ്സന്തിപി കാരാപേസ്സന്തിപി, കമലപാദുകം കരിസ്സന്തിപി കാരാപേസ്സന്തിപി, കമ്ബലപാദുകം കരിസ്സന്തിപി കാരാപേസ്സന്തിപി, രിഞ്ചിസ്സന്തി ഉദ്ദേസം പരിപുച്ഛം അധിസീലം അധിചിത്തം അധിപഞ്ഞ’’ന്തി. അഥ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവതോ ഏതമത്ഥം ആരോചേസും…പേ॰… ‘‘സച്ചം കിര, ഭിക്ഖവേ, ഭദ്ദിയാ ഭിക്ഖൂ അനേകവിഹിതം പാദുകമണ്ഡനാനുയോഗമനുയുത്താ വിഹരന്തി, തിണപാദുകം കരോന്തിപി കാരാപേന്തിപി…പേ॰… രിഞ്ചന്തി ഉദ്ദേസം പരിപുച്ഛം അധിസീലം അധിചിത്തം അധിപഞ്ഞ’’ന്തി? ‘‘സച്ചം, ഭഗവാ’’തി. വിഗരഹി ബുദ്ധോ ഭഗവാ…പേ॰… ‘‘കഥഞ്ഹി നാമ തേ, ഭിക്ഖവേ, മോഘപുരിസാ അനേകവിഹിതം പാദുകമണ്ഡനാനുയോഗമനുയുത്താ വിഹരിസ്സന്തി, തിണപാദുകം കരിസ്സന്തിപി കാരാപേസ്സന്തിപി…പേ॰… രിഞ്ചിസ്സന്തി ഉദ്ദേസം പരിപുച്ഛം അധിസീലം അധിചിത്തം അധിപഞ്ഞം. നേതം, ഭിക്ഖവേ, അപ്പസന്നാനം വാ പസാദായ…പേ॰… വിഗരഹിത്വാ…പേ॰… ധമ്മിം കഥം കത്വാ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘ന, ഭിക്ഖവേ, തിണപാദുകാ ധാരേതബ്ബാ, ന മുഞ്ജപാദുകാ ധാരേതബ്ബാ, ന പബ്ബജപാദുകാ ധാരേതബ്ബാ, ന ഹിന്താലപാദുകാ ധാരേതബ്ബാ, ന കമലപാദുകാ ധാരേതബ്ബാ , ന കമ്ബലപാദുകാ ധാരേതബ്ബാ, ന സോവണ്ണമയാ പാദുകാ ധാരേതബ്ബാ, ന രൂപിയമയാ പാദുകാ ധാരേതബ്ബാ, ന മണിമയാ പാദുകാ ധാരേതബ്ബാ, ന വേളുരിയമയാ പാദുകാ ധാരേതബ്ബാ, ന ഫലികമയാ പാദുകാ ധാരേതബ്ബാ, ന കംസമയാ പാദുകാ ധാരേതബ്ബാ, ന കാചമയാ പാദുകാ ധാരേതബ്ബാ, ന തിപുമയാ പാദുകാ ധാരേതബ്ബാ, ന സീസമയാ പാദുകാ ധാരേതബ്ബാ, ന തമ്ബലോഹമയാ പാദുകാ ധാരേതബ്ബാ. യോ ധാരേയ്യ, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ. ന ച, ഭിക്ഖവേ, കാചി സങ്കമനിയാ പാദുകാ ധാരേതബ്ബാ. യോ ധാരേയ്യ, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ. അനുജാനാമി, ഭിക്ഖവേ, തിസ്സോ പാദുകാ ധുവട്ഠാനിയാ അസങ്കമനിയായോ – വച്ചപാദുകം, പസ്സാവപാദുകം, ആചമനപാദുക’’ന്തി.
251. Atha kho bhagavā bārāṇasiyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena bhaddiyaṃ tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena bhaddiyaṃ tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā bhaddiye viharati jātiyā vane. Tena kho pana samayena bhaddiyā bhikkhū anekavihitaṃ pādukamaṇḍanānuyogamanuyuttā viharanti, tiṇapādukaṃ karontipi kārāpentipi, muñjapādukaṃ karontipi kārāpentipi, pabbajapādukaṃ karontipi kārāpentipi, hintālapādukaṃ karontipi kārāpentipi, kamalapādukaṃ karontipi kārāpentipi, kambalapādukaṃ karontipi kārāpentipi, riñcanti uddesaṃ paripucchaṃ adhisīlaṃ adhicittaṃ adhipaññaṃ. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhaddiyā bhikkhū anekavihitaṃ pādukamaṇḍanānuyogamanuyuttā viharissanti, tiṇapādukaṃ karissantipi kārāpessantipi, muñjapādukaṃ karissantipi kārāpessantipi, pabbajapādukaṃ karissantipi kārāpessantipi, hintālapādukaṃ karissantipi kārāpessantipi, kamalapādukaṃ karissantipi kārāpessantipi, kambalapādukaṃ karissantipi kārāpessantipi, riñcissanti uddesaṃ paripucchaṃ adhisīlaṃ adhicittaṃ adhipañña’’nti. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira, bhikkhave, bhaddiyā bhikkhū anekavihitaṃ pādukamaṇḍanānuyogamanuyuttā viharanti, tiṇapādukaṃ karontipi kārāpentipi…pe… riñcanti uddesaṃ paripucchaṃ adhisīlaṃ adhicittaṃ adhipañña’’nti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… ‘‘kathañhi nāma te, bhikkhave, moghapurisā anekavihitaṃ pādukamaṇḍanānuyogamanuyuttā viharissanti, tiṇapādukaṃ karissantipi kārāpessantipi…pe… riñcissanti uddesaṃ paripucchaṃ adhisīlaṃ adhicittaṃ adhipaññaṃ. Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, tiṇapādukā dhāretabbā, na muñjapādukā dhāretabbā, na pabbajapādukā dhāretabbā, na hintālapādukā dhāretabbā, na kamalapādukā dhāretabbā , na kambalapādukā dhāretabbā, na sovaṇṇamayā pādukā dhāretabbā, na rūpiyamayā pādukā dhāretabbā, na maṇimayā pādukā dhāretabbā, na veḷuriyamayā pādukā dhāretabbā, na phalikamayā pādukā dhāretabbā, na kaṃsamayā pādukā dhāretabbā, na kācamayā pādukā dhāretabbā, na tipumayā pādukā dhāretabbā, na sīsamayā pādukā dhāretabbā, na tambalohamayā pādukā dhāretabbā. Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassa. Na ca, bhikkhave, kāci saṅkamaniyā pādukā dhāretabbā. Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, tisso pādukā dhuvaṭṭhāniyā asaṅkamaniyāyo – vaccapādukaṃ, passāvapādukaṃ, ācamanapāduka’’nti.
൨൫൨. അഥ ഖോ ഭഗവാ ഭദ്ദിയേ യഥാഭിരന്തം വിഹരിത്വാ യേന സാവത്ഥി തേന ചാരികം പക്കാമി. അനുപുബ്ബേന ചാരികം ചരമാനോ യേന സാവത്ഥി തദവസരി. തത്ര സുദം ഭഗവാ സാവത്ഥിയം വിഹരതി ജേതവനേ അനാഥപിണ്ഡികസ്സ ആരാമേ. തേന ഖോ പന സമയേന ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ അചിരവതിയാ നദിയാ ഗാവീനം തരന്തീനം വിസാണേസുപി ഗണ്ഹന്തി, കണ്ണേസുപി ഗണ്ഹന്തി, ഗീവായപി ഗണ്ഹന്തി, ഛേപ്പാപി ഗണ്ഹന്തി, പിട്ഠിമ്പി അഭിരുഹന്തി, രത്തചിത്താപി അങ്ഗജാതം ഛുപന്തി, വച്ഛതരിമ്പി ഓഗാഹേത്വാ മാരേന്തി. മനുസ്സാ ഉജ്ഝായന്തി ഖിയ്യന്തി വിപാചേന്തി – ‘‘കഥഞ്ഹി നാമ സമണാ സക്യപുത്തിയാ ഗാവീനം തരന്തീനം വിസാണേസുപി ഗഹേസ്സന്തി…പേ॰… സേയ്യഥാപി ഗിഹീ കാമഭോഗിനോ’’തി. അസ്സോസും ഖോ ഭിക്ഖൂ തേസം മനുസ്സാനം ഉജ്ഝായന്താനം ഖിയ്യന്താനം വിപാചേന്താനം. അഥ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവതോ ഏതമത്ഥം ആരോചേസും…പേ॰… സച്ചം കിര, ഭിക്ഖവേ,…പേ॰… സച്ചം ഭഗവാതി…പേ॰… വിഗരഹിത്വാ…പേ॰… ധമ്മിം കഥം കത്വാ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘ന, ഭിക്ഖവേ, ഗാവീനം വിസാണേസു ഗഹേതബ്ബം, ന കണ്ണേസു ഗഹേതബ്ബം, ന ഗീവായ ഗഹേതബ്ബം, ന ഛേപ്പായ ഗഹേതബ്ബം, ന പിട്ഠി അഭിരുഹിതബ്ബാ . യോ അഭിരുഹേയ്യ, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ. ന ച, ഭിക്ഖവേ, രത്തചിത്തേന അങ്ഗജാതം ഛുപിതബ്ബം. യോ ഛുപേയ്യ, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ. ന വച്ഛതരീ മാരേതബ്ബാ. യോ മാരേയ്യ, യഥാധമ്മോ കാരേതബ്ബോ’’തി.
252. Atha kho bhagavā bhaddiye yathābhirantaṃ viharitvā yena sāvatthi tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena sāvatthi tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū aciravatiyā nadiyā gāvīnaṃ tarantīnaṃ visāṇesupi gaṇhanti, kaṇṇesupi gaṇhanti, gīvāyapi gaṇhanti, cheppāpi gaṇhanti, piṭṭhimpi abhiruhanti, rattacittāpi aṅgajātaṃ chupanti, vacchatarimpi ogāhetvā mārenti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma samaṇā sakyaputtiyā gāvīnaṃ tarantīnaṃ visāṇesupi gahessanti…pe… seyyathāpi gihī kāmabhogino’’ti. Assosuṃ kho bhikkhū tesaṃ manussānaṃ ujjhāyantānaṃ khiyyantānaṃ vipācentānaṃ. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… saccaṃ kira, bhikkhave,…pe… saccaṃ bhagavāti…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, gāvīnaṃ visāṇesu gahetabbaṃ, na kaṇṇesu gahetabbaṃ, na gīvāya gahetabbaṃ, na cheppāya gahetabbaṃ, na piṭṭhi abhiruhitabbā . Yo abhiruheyya, āpatti dukkaṭassa. Na ca, bhikkhave, rattacittena aṅgajātaṃ chupitabbaṃ. Yo chupeyya, āpatti thullaccayassa. Na vacchatarī māretabbā. Yo māreyya, yathādhammo kāretabbo’’ti.
കട്ഠപാദുകാദിപടിക്ഖേപോ നിട്ഠിതോ.
Kaṭṭhapādukādipaṭikkhepo niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / അജ്ഝാരാമേഉപാഹനപടിക്ഖേപകഥാ • Ajjhārāmeupāhanapaṭikkhepakathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / കട്ഠപാദുകാദിപടിക്ഖേപകഥാവണ്ണനാ • Kaṭṭhapādukādipaṭikkhepakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / അജ്ഝാരാമേഉപാഹനപടിക്ഖേപകഥാദിവണ്ണനാ • Ajjhārāmeupāhanapaṭikkhepakathādivaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൧൫൧. അജ്ഝാരാമേ ഉപാഹനപടിക്ഖേപകഥാ • 151. Ajjhārāme upāhanapaṭikkhepakathā