Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៦. កដុវិយសុត្តំ
6. Kaṭuviyasuttaṃ
១២៩. ឯកំ សមយំ ភគវា ពារាណសិយំ វិហរតិ ឥសិបតនេ មិគទាយេ។ អថ ខោ ភគវា បុព្ពណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ ពារាណសិំ បិណ្ឌាយ បាវិសិ។ អទ្ទសា ខោ ភគវា គោយោគបិលក្ខស្មិំ 1 បិណ្ឌាយ ចរមានោ 2 អញ្ញតរំ ភិក្ខុំ រិត្តស្សាទំ ពាហិរស្សាទំ មុដ្ឋស្សតិំ អសម្បជានំ អសមាហិតំ វិព្ភន្តចិត្តំ បាកតិន្ទ្រិយំ។ ទិស្វា តំ ភិក្ខុំ ឯតទវោច –
129. Ekaṃ samayaṃ bhagavā bārāṇasiyaṃ viharati isipatane migadāye. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya bārāṇasiṃ piṇḍāya pāvisi. Addasā kho bhagavā goyogapilakkhasmiṃ 3 piṇḍāya caramāno 4 aññataraṃ bhikkhuṃ rittassādaṃ bāhirassādaṃ muṭṭhassatiṃ asampajānaṃ asamāhitaṃ vibbhantacittaṃ pākatindriyaṃ. Disvā taṃ bhikkhuṃ etadavoca –
‘‘មា ខោ ត្វំ, ភិក្ខុ, អត្តានំ កដុវិយមកាសិ។ តំ វត ភិក្ខុ កដុវិយកតំ អត្តានំ អាមគន្ធេន 5 អវស្សុតំ មក្ខិកា នានុបតិស្សន្តិ នាន្វាស្សវិស្សន្តីតិ 6, នេតំ ឋានំ វិជ្ជតី’’តិ។ អថ ខោ សោ ភិក្ខុ ភគវតា ឥមិនា ឱវាទេន ឱវទិតោ សំវេគមាបាទិ។ អថ ខោ ភគវា ពារាណសិយំ បិណ្ឌាយ ចរិត្វា បច្ឆាភត្តំ បិណ្ឌបាតបដិក្កន្តោ ភិក្ខូ អាមន្តេសិ –
‘‘Mā kho tvaṃ, bhikkhu, attānaṃ kaṭuviyamakāsi. Taṃ vata bhikkhu kaṭuviyakataṃ attānaṃ āmagandhena 7 avassutaṃ makkhikā nānupatissanti nānvāssavissantīti 8, netaṃ ṭhānaṃ vijjatī’’ti. Atha kho so bhikkhu bhagavatā iminā ovādena ovadito saṃvegamāpādi. Atha kho bhagavā bārāṇasiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto bhikkhū āmantesi –
‘‘ឥធាហំ, ភិក្ខវេ, បុព្ពណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ ពារាណសិំ បិណ្ឌាយ បាវិសិំ។ អទ្ទសំ ខោ អហំ, ភិក្ខវេ, គោយោគបិលក្ខស្មិំ បិណ្ឌាយ ចរមានោ អញ្ញតរំ ភិក្ខុំ រិត្តស្សាទំ ពាហិរស្សាទំ មុដ្ឋស្សតិំ អសម្បជានំ អសមាហិតំ វិព្ភន្តចិត្តំ បាកតិន្ទ្រិយំ។ ទិស្វា តំ ភិក្ខុំ ឯតទវោចំ –
‘‘Idhāhaṃ, bhikkhave, pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya bārāṇasiṃ piṇḍāya pāvisiṃ. Addasaṃ kho ahaṃ, bhikkhave, goyogapilakkhasmiṃ piṇḍāya caramāno aññataraṃ bhikkhuṃ rittassādaṃ bāhirassādaṃ muṭṭhassatiṃ asampajānaṃ asamāhitaṃ vibbhantacittaṃ pākatindriyaṃ. Disvā taṃ bhikkhuṃ etadavocaṃ –
‘‘‘មា ខោ ត្វំ, ភិក្ខុ, អត្តានំ កដុវិយមកាសិ។ តំ វត ភិក្ខុ កដុវិយកតំ អត្តានំ អាមគន្ធេន អវស្សុតំ មក្ខិកា នានុបតិស្សន្តិ នាន្វាស្សវិស្សន្តីតិ, នេតំ ឋានំ វិជ្ជតី’តិ។ អថ ខោ, ភិក្ខវេ, សោ ភិក្ខុ មយា ឥមិនា ឱវាទេន ឱវទិតោ សំវេគមាបាទី’’តិ។ ឯវំ វុត្តេ អញ្ញតរោ ភិក្ខុ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘កិំ នុ ខោ, ភន្តេ, កដុវិយំ? កោ អាមគន្ធោ? កា មក្ខិកា’’តិ?
‘‘‘Mā kho tvaṃ, bhikkhu, attānaṃ kaṭuviyamakāsi. Taṃ vata bhikkhu kaṭuviyakataṃ attānaṃ āmagandhena avassutaṃ makkhikā nānupatissanti nānvāssavissantīti, netaṃ ṭhānaṃ vijjatī’ti. Atha kho, bhikkhave, so bhikkhu mayā iminā ovādena ovadito saṃvegamāpādī’’ti. Evaṃ vutte aññataro bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kiṃ nu kho, bhante, kaṭuviyaṃ? Ko āmagandho? Kā makkhikā’’ti?
‘‘អភិជ្ឈា ខោ, ភិក្ខុ, កដុវិយំ; ព្យាបាទោ អាមគន្ធោ; បាបកា អកុសលា វិតក្កា មក្ខិកា។ តំ វត, ភិក្ខុ, កដុវិយកតំ អត្តានំ អាមគន្ធេន អវស្សុតំ មក្ខិកា នានុបតិស្សន្តិ នាន្វាស្សវិស្សន្តីតិ, នេតំ ឋានំ វិជ្ជតី’’តិ។
‘‘Abhijjhā kho, bhikkhu, kaṭuviyaṃ; byāpādo āmagandho; pāpakā akusalā vitakkā makkhikā. Taṃ vata, bhikkhu, kaṭuviyakataṃ attānaṃ āmagandhena avassutaṃ makkhikā nānupatissanti nānvāssavissantīti, netaṃ ṭhānaṃ vijjatī’’ti.
‘‘អគុត្តំ ចក្ខុសោតស្មិំ, ឥន្ទ្រិយេសុ អសំវុតំ;
‘‘Aguttaṃ cakkhusotasmiṃ, indriyesu asaṃvutaṃ;
មក្ខិកានុបតិស្សន្តិ , សង្កប្បា រាគនិស្សិតា។
Makkhikānupatissanti , saṅkappā rāganissitā.
‘‘កដុវិយកតោ ភិក្ខុ, អាមគន្ធេ អវស្សុតោ;
‘‘Kaṭuviyakato bhikkhu, āmagandhe avassuto;
អារកា ហោតិ និព្ពានា, វិឃាតស្សេវ ភាគវា។
Ārakā hoti nibbānā, vighātasseva bhāgavā.
‘‘យេ ច សីលេន សម្បន្នា, បញ្ញាយូបសមេរតា;
‘‘Ye ca sīlena sampannā, paññāyūpasameratā;
ឧបសន្តា សុខំ សេន្តិ, នាសយិត្វាន មក្ខិកា’’តិ។ ឆដ្ឋំ;
Upasantā sukhaṃ senti, nāsayitvāna makkhikā’’ti. chaṭṭhaṃ;
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៦. កដុវិយសុត្តវណ្ណនា • 6. Kaṭuviyasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៦. កដុវិយសុត្តវណ្ណនា • 6. Kaṭuviyasuttavaṇṇanā