Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੬. ਕਟੁવਿਯਸੁਤ੍ਤਂ
6. Kaṭuviyasuttaṃ
੧੨੯. ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਇਸਿਪਤਨੇ ਮਿਗਦਾਯੇ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾવਿਸਿ। ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ ਭਗવਾ ਗੋਯੋਗਪਿਲਕ੍ਖਸ੍ਮਿਂ 1 ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਮਾਨੋ 2 ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਰਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਦਂ ਬਾਹਿਰਸ੍ਸਾਦਂ ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿਂ ਅਸਮ੍ਪਜਾਨਂ ਅਸਮਾਹਿਤਂ વਿਬ੍ਭਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤਂ ਪਾਕਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ। ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚ –
129. Ekaṃ samayaṃ bhagavā bārāṇasiyaṃ viharati isipatane migadāye. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya bārāṇasiṃ piṇḍāya pāvisi. Addasā kho bhagavā goyogapilakkhasmiṃ 3 piṇḍāya caramāno 4 aññataraṃ bhikkhuṃ rittassādaṃ bāhirassādaṃ muṭṭhassatiṃ asampajānaṃ asamāhitaṃ vibbhantacittaṃ pākatindriyaṃ. Disvā taṃ bhikkhuṃ etadavoca –
‘‘ਮਾ ਖੋ ਤ੍વਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਕਟੁવਿਯਮਕਾਸਿ। ਤਂ વਤ ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਟੁવਿਯਕਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਆਮਗਨ੍ਧੇਨ 5 ਅવਸ੍ਸੁਤਂ ਮਕ੍ਖਿਕਾ ਨਾਨੁਪਤਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਨਾਨ੍વਾਸ੍ਸવਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ 6, ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਗવਤਾ ਇਮਿਨਾ ਓવਾਦੇਨ ਓવਦਿਤੋ ਸਂવੇਗਮਾਪਾਦਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍વਾ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ –
‘‘Mā kho tvaṃ, bhikkhu, attānaṃ kaṭuviyamakāsi. Taṃ vata bhikkhu kaṭuviyakataṃ attānaṃ āmagandhena 7 avassutaṃ makkhikā nānupatissanti nānvāssavissantīti 8, netaṃ ṭhānaṃ vijjatī’’ti. Atha kho so bhikkhu bhagavatā iminā ovādena ovadito saṃvegamāpādi. Atha kho bhagavā bārāṇasiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto bhikkhū āmantesi –
‘‘ਇਧਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾવਿਸਿਂ। ਅਦ੍ਦਸਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਗੋਯੋਗਪਿਲਕ੍ਖਸ੍ਮਿਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਮਾਨੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਰਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਦਂ ਬਾਹਿਰਸ੍ਸਾਦਂ ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿਂ ਅਸਮ੍ਪਜਾਨਂ ਅਸਮਾਹਿਤਂ વਿਬ੍ਭਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤਂ ਪਾਕਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ। ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚਂ –
‘‘Idhāhaṃ, bhikkhave, pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya bārāṇasiṃ piṇḍāya pāvisiṃ. Addasaṃ kho ahaṃ, bhikkhave, goyogapilakkhasmiṃ piṇḍāya caramāno aññataraṃ bhikkhuṃ rittassādaṃ bāhirassādaṃ muṭṭhassatiṃ asampajānaṃ asamāhitaṃ vibbhantacittaṃ pākatindriyaṃ. Disvā taṃ bhikkhuṃ etadavocaṃ –
‘‘‘ਮਾ ਖੋ ਤ੍વਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਕਟੁવਿਯਮਕਾਸਿ। ਤਂ વਤ ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਟੁવਿਯਕਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਆਮਗਨ੍ਧੇਨ ਅવਸ੍ਸੁਤਂ ਮਕ੍ਖਿਕਾ ਨਾਨੁਪਤਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਨਾਨ੍વਾਸ੍ਸવਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ, ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤੀ’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮਯਾ ਇਮਿਨਾ ਓવਾਦੇਨ ਓવਦਿਤੋ ਸਂવੇਗਮਾਪਾਦੀ’’ਤਿ। ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਟੁવਿਯਂ? ਕੋ ਆਮਗਨ੍ਧੋ? ਕਾ ਮਕ੍ਖਿਕਾ’’ਤਿ?
‘‘‘Mā kho tvaṃ, bhikkhu, attānaṃ kaṭuviyamakāsi. Taṃ vata bhikkhu kaṭuviyakataṃ attānaṃ āmagandhena avassutaṃ makkhikā nānupatissanti nānvāssavissantīti, netaṃ ṭhānaṃ vijjatī’ti. Atha kho, bhikkhave, so bhikkhu mayā iminā ovādena ovadito saṃvegamāpādī’’ti. Evaṃ vutte aññataro bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kiṃ nu kho, bhante, kaṭuviyaṃ? Ko āmagandho? Kā makkhikā’’ti?
‘‘ਅਭਿਜ੍ਝਾ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਕਟੁવਿਯਂ; ਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਆਮਗਨ੍ਧੋ; ਪਾਪਕਾ ਅਕੁਸਲਾ વਿਤਕ੍ਕਾ ਮਕ੍ਖਿਕਾ। ਤਂ વਤ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਕਟੁવਿਯਕਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਆਮਗਨ੍ਧੇਨ ਅવਸ੍ਸੁਤਂ ਮਕ੍ਖਿਕਾ ਨਾਨੁਪਤਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਨਾਨ੍વਾਸ੍ਸવਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ, ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Abhijjhā kho, bhikkhu, kaṭuviyaṃ; byāpādo āmagandho; pāpakā akusalā vitakkā makkhikā. Taṃ vata, bhikkhu, kaṭuviyakataṃ attānaṃ āmagandhena avassutaṃ makkhikā nānupatissanti nānvāssavissantīti, netaṃ ṭhānaṃ vijjatī’’ti.
‘‘ਅਗੁਤ੍ਤਂ ਚਕ੍ਖੁਸੋਤਸ੍ਮਿਂ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਅਸਂવੁਤਂ।
‘‘Aguttaṃ cakkhusotasmiṃ, indriyesu asaṃvutaṃ;
ਮਕ੍ਖਿਕਾਨੁਪਤਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ , ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਾ ਰਾਗਨਿਸ੍ਸਿਤਾ॥
Makkhikānupatissanti , saṅkappā rāganissitā.
‘‘ਕਟੁવਿਯਕਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਆਮਗਨ੍ਧੇ ਅવਸ੍ਸੁਤੋ।
‘‘Kaṭuviyakato bhikkhu, āmagandhe avassuto;
ਆਰਕਾ ਹੋਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾ, વਿਘਾਤਸ੍ਸੇવ ਭਾਗવਾ॥
Ārakā hoti nibbānā, vighātasseva bhāgavā.
‘‘ਯੇ ਚ ਸੀਲੇਨ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਪਞ੍ਞਾਯੂਪਸਮੇਰਤਾ।
‘‘Ye ca sīlena sampannā, paññāyūpasameratā;
ਉਪਸਨ੍ਤਾ ਸੁਖਂ ਸੇਨ੍ਤਿ, ਨਾਸਯਿਤ੍વਾਨ ਮਕ੍ਖਿਕਾ’’ਤਿ॥ ਛਟ੍ਠਂ।
Upasantā sukhaṃ senti, nāsayitvāna makkhikā’’ti. chaṭṭhaṃ;
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੬. ਕਟੁવਿਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Kaṭuviyasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੬. ਕਟੁવਿਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Kaṭuviyasuttavaṇṇanā