| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / खुद्दसिक्खा-मूलसिक्खा • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
३३. कायबन्धननिद्देसवण्णना
33. Kāyabandhananiddesavaṇṇanā
२३५. अकायबन्धनोति कायबन्धनं अबन्धित्वाति अत्थो। ततो पट्ठाय चीवरं पारुपितब्बं, ततो पट्ठाय एव कायबन्धनं बन्धितब्बं। ‘‘न भिक्खवे अकायबन्धनेन गामो पविसितब्बो। यो पविसेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति (चूळव॰ २७८) हि वुत्तं। तत्थेवासतिया गतोति असतिया गतो यत्थ सरति, तत्थेव बन्धितब्बं। सरित्वा पन याव न बन्धति, ताव पिण्डाय चरितुं न वट्टति। यदि अन्तोगामे सरति, कायबन्धने सति एकमन्ते ठत्वा बन्धितब्बं, असति चे निक्खमित्वा बन्धित्वा पुन पिण्डाय पविसितब्बन्ति वदन्ति।
235.Akāyabandhanoti kāyabandhanaṃ abandhitvāti attho. Tato paṭṭhāya cīvaraṃ pārupitabbaṃ, tato paṭṭhāya eva kāyabandhanaṃ bandhitabbaṃ. ‘‘Na bhikkhave akāyabandhanena gāmo pavisitabbo. Yo paviseyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 278) hi vuttaṃ. Tatthevāsatiyā gatoti asatiyā gato yattha sarati, tattheva bandhitabbaṃ. Saritvā pana yāva na bandhati, tāva piṇḍāya carituṃ na vaṭṭati. Yadi antogāme sarati, kāyabandhane sati ekamante ṭhatvā bandhitabbaṃ, asati ce nikkhamitvā bandhitvā puna piṇḍāya pavisitabbanti vadanti.
२३६. ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, द्वे कायबन्धनानि पट्टिकं सूकरन्तक’’न्ति (चूळव॰ २७८) वुत्तत्ता ‘‘दुविध’’न्ति वुत्तं। तत्थ सूकरन्तं नाम कुञ्चिकाकोसका विय अन्ते सुसिरं कत्वा कोट्टितं। रज्जु च एकाति एकवट्टा रज्जु च। तदनुलोमिकाति तेसं द्विन्नं अनुलोमिका।
236. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, dve kāyabandhanāni paṭṭikaṃ sūkarantaka’’nti (cūḷava. 278) vuttattā ‘‘duvidha’’nti vuttaṃ. Tattha sūkarantaṃ nāma kuñcikākosakā viya ante susiraṃ katvā koṭṭitaṃ. Rajju ca ekāti ekavaṭṭā rajju ca. Tadanulomikāti tesaṃ dvinnaṃ anulomikā.
२३७. मच्छकण्डकखज्जुरी-पत्ता मट्ठा च पट्टिकाति एत्थ (चूळव॰ अट्ठ॰ २७८) एते मच्छकण्टकादयो मट्ठा विकाररहिता पट्टिका च तदन्तोगधाति अधिप्पायो। लब्भा दसा चतस्सोति एकाय वा द्वीसु वा तीसु वा कथा एव नत्थीति अधिप्पायो, ततो परं न वट्टति। अन्तेसूति उभोसु अन्तेसु। गुणसुत्तकन्ति दिगुणसुत्तकं।
237.Macchakaṇḍakakhajjurī-pattā maṭṭhā ca paṭṭikāti ettha (cūḷava. aṭṭha. 278) ete macchakaṇṭakādayo maṭṭhā vikārarahitā paṭṭikā ca tadantogadhāti adhippāyo. Labbhā dasā catassoti ekāya vā dvīsu vā tīsu vā kathā eva natthīti adhippāyo, tato paraṃ na vaṭṭati. Antesūti ubhosu antesu. Guṇasuttakanti diguṇasuttakaṃ.
२३९. मकरमुखादिन्ति आदि-सद्देन देड्डुभसीसं गहितं। उभन्तेति उभोसु अन्तेसु। कस्साति? विधस्स। घटकाति घटकतो। लेखाति लेखाय। घटकतो च लेखाय च अञ्ञं चित्तकं न कप्पतीति अत्थो।
239.Makaramukhādinti ādi-saddena deḍḍubhasīsaṃ gahitaṃ. Ubhanteti ubhosu antesu. Kassāti? Vidhassa. Ghaṭakāti ghaṭakato. Lekhāti lekhāya. Ghaṭakato ca lekhāya ca aññaṃ cittakaṃ na kappatīti attho.
२४०. देड्डुभकन्ति (चूळव॰ २७८; चूळव॰ अट्ठ॰ २७८) उदकसप्पसिरसदिसं। मुरजन्ति बहुरज्जुके एकतो सङ्कड्ढित्वा एकाय रज्जुया पलिवेठेत्वा कतरज्जु। मद्दवीणन्ति पामङ्गसदिसं। कलाबुकन्ति अनेकवट्टं। एतानि पन सब्बानि न कप्पन्ति। दसासु द्वे मज्झिमाति मुरजं मद्दवीणन्ति द्वे मज्झिमा एव। कप्परेति कप्पन्तीति अत्थो।
240.Deḍḍubhakanti (cūḷava. 278; cūḷava. aṭṭha. 278) udakasappasirasadisaṃ. Murajanti bahurajjuke ekato saṅkaḍḍhitvā ekāya rajjuyā paliveṭhetvā katarajju. Maddavīṇanti pāmaṅgasadisaṃ. Kalābukanti anekavaṭṭaṃ. Etāni pana sabbāni na kappanti. Dasāsu dve majjhimāti murajaṃ maddavīṇanti dve majjhimā eva. Kappareti kappantīti attho.
२४१. गण्ठियो चापीति (चूळव॰ २७९) चीवरगण्ठियोपि। वेळुआदिमया कप्पन्तीति पसङ्गेन वुत्तं। कायबन्धनविनिच्छयो।
241.Gaṇṭhiyocāpīti (cūḷava. 279) cīvaragaṇṭhiyopi. Veḷuādimayā kappantīti pasaṅgena vuttaṃ. Kāyabandhanavinicchayo.
कायबन्धननिद्देसवण्णना निट्ठिता।
Kāyabandhananiddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
पठमभाणवारं।
Paṭhamabhāṇavāraṃ.
