Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ • Majjhimanikāya

    ၉. ကာယဂတာသတိသုတ္တံ

    9. Kāyagatāsatisuttaṃ

    ၁၅၃. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကသ္သ အာရာမေ။ အထ ခော သမ္ဗဟုလာနံ ဘိက္ခူနံ ပစ္ဆာဘတ္တံ ပိဏ္ဍပာတပဋိက္ကန္တာနံ ဥပဋ္ဌာနသာလာယံ သန္နိသိန္နာနံ သန္နိပတိတာနံ အယမန္တရာကထာ ဥဒပာဒိ – ‘‘အစ္ဆရိယံ, အာဝုသော, အဗ္ဘုတံ, အာဝုသော! ယာဝဉ္စိဒံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပသ္သတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ကာယဂတာသတိ 1 ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ မဟပ္ဖလာ ဝုတ္တာ မဟာနိသံသာ’’တိ။ အယဉ္စ ဟိဒံ တေသံ ဘိက္ခူနံ အန္တရာကထာ ဝိပ္ပကတာ ဟောတိ, အထ ခော ဘဂဝာ သာယန္ဟသမယံ ပဋိသလ္လာနာ ဝုဋ္ဌိတော ယေန ဥပဋ္ဌာနသာလာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ။ နိသဇ္ဇ ခော ဘဂဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ကာယ နုတ္ထ, ဘိက္ခဝေ, ဧတရဟိ ကထာယ သန္နိသိန္နာ, ကာ စ ပန ဝော အန္တရာကထာ ဝိပ္ပကတာ’’တိ? ‘‘ဣဓ , ဘန္တေ, အမ္ဟာကံ ပစ္ဆာဘတ္တံ ပိဏ္ဍပာတပဋိက္ကန္တာနံ ဥပဋ္ဌာနသာလာယံ သန္နိသိန္နာနံ သန္နိပတိတာနံ အယမန္တရာကထာ ဥဒပာဒိ – ‘အစ္ဆရိယံ, အာဝုသော, အဗ္ဘုတံ, အာဝုသော! ယာဝဉ္စိဒံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပသ္သတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ကာယဂတာသတိ ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ မဟပ္ဖလာ ဝုတ္တာ မဟာနိသံသာ’တိ။ အယံ ခော နော, ဘန္တေ, အန္တရာကထာ ဝိပ္ပကတာ, အထ ဘဂဝာ အနုပ္ပတ္တော’’တိ။

    153. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho sambahulānaṃ bhikkhūnaṃ pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantānaṃ upaṭṭhānasālāyaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarākathā udapādi – ‘‘acchariyaṃ, āvuso, abbhutaṃ, āvuso! Yāvañcidaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena kāyagatāsati 2 bhāvitā bahulīkatā mahapphalā vuttā mahānisaṃsā’’ti. Ayañca hidaṃ tesaṃ bhikkhūnaṃ antarākathā vippakatā hoti, atha kho bhagavā sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yena upaṭṭhānasālā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘kāya nuttha, bhikkhave, etarahi kathāya sannisinnā, kā ca pana vo antarākathā vippakatā’’ti? ‘‘Idha , bhante, amhākaṃ pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantānaṃ upaṭṭhānasālāyaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarākathā udapādi – ‘acchariyaṃ, āvuso, abbhutaṃ, āvuso! Yāvañcidaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena kāyagatāsati bhāvitā bahulīkatā mahapphalā vuttā mahānisaṃsā’ti. Ayaṃ kho no, bhante, antarākathā vippakatā, atha bhagavā anuppatto’’ti.

    ၁၅၄. ‘‘ကထံ ဘာဝိတာ စ, ဘိက္ခဝေ, ကာယဂတာသတိ ကထံ ဗဟုလီကတာ မဟပ္ဖလာ ဟောတိ မဟာနိသံသာ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အရညဂတော ဝာ ရုက္ခမူလဂတော ဝာ သုညာဂာရဂတော ဝာ နိသီဒတိ ပလ္လင္ကံ အာဘုဇိတ္ဝာ ဥဇုံ ကာယံ ပဏိဓာယ ပရိမုခံ သတိံ ဥပဋ္ဌပေတ္ဝာ။ သော သတောဝ အသ္သသတိ သတောဝ ပသ္သသတိ; ဒီဃံ ဝာ အသ္သသန္တော ‘ဒီဃံ အသ္သသာမီ’တိ ပဇာနာတိ, ဒီဃံ ဝာ ပသ္သသန္တော ‘ဒီဃံ ပသ္သသာမီ’တိ ပဇာနာတိ; ရသ္သံ ဝာ အသ္သသန္တော ‘ရသ္သံ အသ္သသာမီ’တိ ပဇာနာတိ, ရသ္သံ ဝာ ပသ္သသန္တော ‘ရသ္သံ ပသ္သသာမီ’တိ ပဇာနာတိ; ‘သဗ္ဗကာယပဋိသံဝေဒီ အသ္သသိသ္သာမီ’တိ သိက္ခတိ, ‘သဗ္ဗကာယပဋိသံဝေဒီ ပသ္သသိသ္သာမီ’တိ သိက္ခတိ; ‘ပသ္သမ္ဘယံ ကာယသင္ခာရံ အသ္သသိသ္သာမီ’တိ သိက္ခတိ, ‘ပသ္သမ္ဘယံ ကာယသင္ခာရံ ပသ္သသိသ္သာမီ’တိ သိက္ခတိ။ တသ္သ ဧဝံ အပ္ပမတ္တသ္သ အာတာပိနော ပဟိတတ္တသ္သ ဝိဟရတော ယေ ဂေဟသိတာ 3 သရသင္ကပ္ပာ တေ ပဟီယန္တိ ။ တေသံ ပဟာနာ အဇ္ဈတ္တမေဝ စိတ္တံ သန္တိဋ္ဌတိ သန္နိသီဒတိ ဧကောဒိ ဟောတိ 4 သမာဓိယတိ။ ဧဝံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကာယဂတာသတိံ 5 ဘာဝေတိ။

    154. ‘‘Kathaṃ bhāvitā ca, bhikkhave, kāyagatāsati kathaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā? Idha, bhikkhave, bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So satova assasati satova passasati; dīghaṃ vā assasanto ‘dīghaṃ assasāmī’ti pajānāti, dīghaṃ vā passasanto ‘dīghaṃ passasāmī’ti pajānāti; rassaṃ vā assasanto ‘rassaṃ assasāmī’ti pajānāti, rassaṃ vā passasanto ‘rassaṃ passasāmī’ti pajānāti; ‘sabbakāyapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘sabbakāyapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ passasissāmī’ti sikkhati. Tassa evaṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato ye gehasitā 6 sarasaṅkappā te pahīyanti . Tesaṃ pahānā ajjhattameva cittaṃ santiṭṭhati sannisīdati ekodi hoti 7 samādhiyati. Evaṃ, bhikkhave, bhikkhu kāyagatāsatiṃ 8 bhāveti.

    ‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဂစ္ဆန္တော ဝာ ‘ဂစ္ဆာမီ’တိ ပဇာနာတိ, ဌိတော ဝာ ‘ဌိတောမ္ဟီ’တိ ပဇာနာတိ, နိသိန္နော ဝာ ‘နိသိန္နောမ္ဟီ’တိ ပဇာနာတိ, သယာနော ဝာ ‘သယာနောမ္ဟီ’တိ ပဇာနာတိ။ ယထာ ယထာ ဝာ ပနသ္သ ကာယော ပဏိဟိတော ဟောတိ, တထာ တထာ နံ ပဇာနာတိ။ တသ္သ ဧဝံ အပ္ပမတ္တသ္သ အာတာပိနော ပဟိတတ္တသ္သ ဝိဟရတော ယေ ဂေဟသိတာ သရသင္ကပ္ပာ တေ ပဟီယန္တိ။ တေသံ ပဟာနာ အဇ္ဈတ္တမေဝ စိတ္တံ သန္တိဋ္ဌတိ သန္နိသီဒတိ ဧကောဒိ ဟောတိ သမာဓိယတိ။ ဧဝမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကာယဂတာသတိံ ဘာဝေတိ။

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu gacchanto vā ‘gacchāmī’ti pajānāti, ṭhito vā ‘ṭhitomhī’ti pajānāti, nisinno vā ‘nisinnomhī’ti pajānāti, sayāno vā ‘sayānomhī’ti pajānāti. Yathā yathā vā panassa kāyo paṇihito hoti, tathā tathā naṃ pajānāti. Tassa evaṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato ye gehasitā sarasaṅkappā te pahīyanti. Tesaṃ pahānā ajjhattameva cittaṃ santiṭṭhati sannisīdati ekodi hoti samādhiyati. Evampi, bhikkhave, bhikkhu kāyagatāsatiṃ bhāveti.

    ‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဘိက္ကန္တေ ပဋိက္ကန္တေ သမ္ပဇာနကာရီ ဟောတိ, အာလောကိတေ ဝိလောကိတေ သမ္ပဇာနကာရီ ဟောတိ, သမိဉ္ဇိတေ ပသာရိတေ သမ္ပဇာနကာရီ ဟောတိ, သင္ဃာဋိပတ္တစီဝရဓာရဏေ သမ္ပဇာနကာရီ ဟောတိ, အသိတေ ပီတေ ခာယိတေ သာယိတေ သမ္ပဇာနကာရီ ဟောတိ, ဥစ္စာရပသ္သာဝကမ္မေ သမ္ပဇာနကာရီ ဟောတိ, ဂတေ ဌိတေ နိသိန္နေ သုတ္တေ ဇာဂရိတေ ဘာသိတေ တုဏ္ဟီဘာဝေ သမ္ပဇာနကာရီ ဟောတိ။ တသ္သ ဧဝံ အပ္ပမတ္တသ္သ အာတာပိနော ပဟိတတ္တသ္သ ဝိဟရတော ယေ ဂေဟသိတာ သရသင္ကပ္ပာ တေ ပဟီယန္တိ။ တေသံ ပဟာနာ အဇ္ဈတ္တမေဝ စိတ္တံ သန္တိဋ္ဌတိ သန္နိသီဒတိ ဧကောဒိ ဟောတိ သမာဓိယတိ။ ဧဝမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကာယဂတာသတိံ ဘာဝေတိ။

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti. Tassa evaṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato ye gehasitā sarasaṅkappā te pahīyanti. Tesaṃ pahānā ajjhattameva cittaṃ santiṭṭhati sannisīdati ekodi hoti samādhiyati. Evampi, bhikkhave, bhikkhu kāyagatāsatiṃ bhāveti.

    ‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမမေဝ ကာယံ ဥဒ္ဓံ ပာဒတလာ အဓော ကေသမတ္ထကာ တစပရိယန္တံ ပူရံ နာနပ္ပကာရသ္သ အသုစိနော ပစ္စဝေက္ခတိ – ‘အတ္ထိ ဣမသ္မိံ ကာယေ ကေသာ လောမာ နခာ ဒန္တာ တစော မံသံ န္ဟာရု 9 အဋ္ဌိ အဋ္ဌိမိဉ္ဇံ ဝက္ကံ ဟဒယံ ယကနံ ကိလောမကံ ပိဟကံ ပပ္ဖာသံ အန္တံ အန္တဂုဏံ ဥဒရိယံ ကရီသံ ပိတ္တံ သေမ္ဟံ ပုဗ္ဗော လောဟိတံ သေဒော မေဒော အသ္သု ဝသာ ခေဠော သိင္ဃာဏိကာ လသိကာ မုတ္တ’န္တိ။

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ uddhaṃ pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantaṃ pūraṃ nānappakārassa asucino paccavekkhati – ‘atthi imasmiṃ kāye kesā lomā nakhā dantā taco maṃsaṃ nhāru 10 aṭṭhi aṭṭhimiñjaṃ vakkaṃ hadayaṃ yakanaṃ kilomakaṃ pihakaṃ papphāsaṃ antaṃ antaguṇaṃ udariyaṃ karīsaṃ pittaṃ semhaṃ pubbo lohitaṃ sedo medo assu vasā kheḷo siṅghāṇikā lasikā mutta’nti.

    ‘‘သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဘတောမုခာ ပုတောဠိ 11 ပူရာ နာနာဝိဟိတသ္သ ဓညသ္သ, သေယ္ယထိဒံ – သာလီနံ ဝီဟီနံ မုဂ္ဂာနံ မာသာနံ တိလာနံ တဏ္ဍုလာနံ, တမေနံ စက္ခုမာ ပုရိသော မုဉ္စိတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခေယ္ယ – ‘ဣမေ သာလီ ဣမေ ဝီဟီ ဣမေ မုဂ္ဂာ ဣမေ မာသာ ဣမေ တိလာ ဣမေ တဏ္ဍုလာ’တိ; ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမမေဝ ကာယံ ဥဒ္ဓံ ပာဒတလာ အဓော ကေသမတ္ထကာ တစပရိယန္တံ ပူရံ နာနပ္ပကာရသ္သ အသုစိနော ပစ္စဝေက္ခတိ – ‘အတ္ထိ ဣမသ္မိံ ကာယေ ကေသာ လောမာ နခာ ဒန္တာ တစော မံသံ န္ဟာရု အဋ္ဌိ အဋ္ဌိမိဉ္ဇံ ဝက္ကံ ဟဒယံ ယကနံ ကိလောမကံ ပိဟကံ ပပ္ဖာသံ အန္တံ အန္တဂုဏံ ဥဒရိယံ ကရီသံ ပိတ္တံ သေမ္ဟံ ပုဗ္ဗော လောဟိတံ သေဒော မေဒော အသ္သု ဝသာ ခေဠော သိင္ဃာဏိကာ လသိကာ မုတ္တ’န္တိ။ တသ္သ ဧဝံ အပ္ပမတ္တသ္သ အာတာပိနော ပဟိတတ္တသ္သ ဝိဟရတော ယေ ဂေဟသိတာ သရသင္ကပ္ပာ တေ ပဟီယန္တိ။ တေသံ ပဟာနာ အဇ္ဈတ္တမေဝ စိတ္တံ သန္တိဋ္ဌတိ သန္နိသီဒတိ ဧကောဒိ ဟောတိ သမာဓိယတိ။ ဧဝမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကာယဂတာသတိံ ဘာဝေတိ။

    ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, ubhatomukhā putoḷi 12 pūrā nānāvihitassa dhaññassa, seyyathidaṃ – sālīnaṃ vīhīnaṃ muggānaṃ māsānaṃ tilānaṃ taṇḍulānaṃ, tamenaṃ cakkhumā puriso muñcitvā paccavekkheyya – ‘ime sālī ime vīhī ime muggā ime māsā ime tilā ime taṇḍulā’ti; evameva kho, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ uddhaṃ pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantaṃ pūraṃ nānappakārassa asucino paccavekkhati – ‘atthi imasmiṃ kāye kesā lomā nakhā dantā taco maṃsaṃ nhāru aṭṭhi aṭṭhimiñjaṃ vakkaṃ hadayaṃ yakanaṃ kilomakaṃ pihakaṃ papphāsaṃ antaṃ antaguṇaṃ udariyaṃ karīsaṃ pittaṃ semhaṃ pubbo lohitaṃ sedo medo assu vasā kheḷo siṅghāṇikā lasikā mutta’nti. Tassa evaṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato ye gehasitā sarasaṅkappā te pahīyanti. Tesaṃ pahānā ajjhattameva cittaṃ santiṭṭhati sannisīdati ekodi hoti samādhiyati. Evampi, bhikkhave, bhikkhu kāyagatāsatiṃ bhāveti.

    ‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမမေဝ ကာယံ ယထာဌိတံ ယထာပဏိဟိတံ ဓာတုသော ပစ္စဝေက္ခတိ – ‘အတ္ထိ ဣမသ္မိံ ကာယေ ပထဝီဓာတု အာပောဓာတု တေဇောဓာတု ဝာယောဓာတူ’တိ။

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ yathāṭhitaṃ yathāpaṇihitaṃ dhātuso paccavekkhati – ‘atthi imasmiṃ kāye pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti.

    ‘‘သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဒက္ခော ဂောဃာတကော ဝာ ဂောဃာတကန္တေဝာသီ ဝာ ဂာဝိံ ဝဓိတ္ဝာ စတုမဟာပထေ 13 ဗိလသော ဝိဘဇိတ္ဝာ 14 နိသိန္နော အသ္သ; ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမမေဝ ကာယံ ယထာဌိတံ ယထာပဏိဟိတံ ဓာတုသော ပစ္စဝေက္ခတိ – ‘အတ္ထိ ဣမသ္မိံ ကာယေ ပထဝီဓာတု အာပောဓာတု တေဇောဓာတု ဝာယောဓာတူ’တိ။ တသ္သ ဧဝံ အပ္ပမတ္တသ္သ အာတာပိနော ပဟိတတ္တသ္သ ဝိဟရတော ယေ ဂေဟသိတာ သရသင္ကပ္ပာ တေ ပဟီယန္တိ။ တေသံ ပဟာနာ အဇ္ဈတ္တမေဝ စိတ္တံ သန္တိဋ္ဌတိ သန္နိသီဒတိ ဧကောဒိ ဟောတိ သမာဓိယတိ။ ဧဝမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကာယဂတာသတိံ ဘာဝေတိ။

    ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, dakkho goghātako vā goghātakantevāsī vā gāviṃ vadhitvā catumahāpathe 15 bilaso vibhajitvā 16 nisinno assa; evameva kho, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ yathāṭhitaṃ yathāpaṇihitaṃ dhātuso paccavekkhati – ‘atthi imasmiṃ kāye pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti. Tassa evaṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato ye gehasitā sarasaṅkappā te pahīyanti. Tesaṃ pahānā ajjhattameva cittaṃ santiṭṭhati sannisīdati ekodi hoti samādhiyati. Evampi, bhikkhave, bhikkhu kāyagatāsatiṃ bhāveti.

    ‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သေယ္ယထာပိ ပသ္သေယ္ယ သရီရံ သိဝထိကာယ 17 ဆဍ္ဍိတံ ဧကာဟမတံ ဝာ ဒ္ဝီဟမတံ ဝာ တီဟမတံ ဝာ ဥဒ္ဓုမာတကံ ဝိနီလကံ ဝိပုဗ္ဗကဇာတံ။ သော ဣမမေဝ ကာယံ ဥပသံဟရတိ – ‘အယမ္ပိ ခော ကာယော ဧဝံဓမ္မော ဧဝံဘာဝီ ဧဝံအနတီတော’တိ 18။ တသ္သ ဧဝံ အပ္ပမတ္တသ္သ အာတာပိနော ပဟိတတ္တသ္သ ဝိဟရတော ယေ ဂေဟသိတာ သရသင္ကပ္ပာ တေ ပဟီယန္တိ။ တေသံ ပဟာနာ အဇ္ဈတ္တမေဝ စိတ္တံ သန္တိဋ္ဌတိ သန္နိသီဒတိ ဧကောဒိ ဟောတိ သမာဓိယတိ။ ဧဝမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကာယဂတာသတိံ ဘာဝေတိ။

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu seyyathāpi passeyya sarīraṃ sivathikāya 19 chaḍḍitaṃ ekāhamataṃ vā dvīhamataṃ vā tīhamataṃ vā uddhumātakaṃ vinīlakaṃ vipubbakajātaṃ. So imameva kāyaṃ upasaṃharati – ‘ayampi kho kāyo evaṃdhammo evaṃbhāvī evaṃanatīto’ti 20. Tassa evaṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato ye gehasitā sarasaṅkappā te pahīyanti. Tesaṃ pahānā ajjhattameva cittaṃ santiṭṭhati sannisīdati ekodi hoti samādhiyati. Evampi, bhikkhave, bhikkhu kāyagatāsatiṃ bhāveti.

    ‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သေယ္ယထာပိ ပသ္သေယ္ယ သရီရံ သိဝထိကာယ ဆဍ္ဍိတံ ကာကေဟိ ဝာ ခဇ္ဇမာနံ ကုလလေဟိ ဝာ ခဇ္ဇမာနံ ဂိဇ္ဈေဟိ ဝာ ခဇ္ဇမာနံ ကင္ကေဟိ ဝာ ခဇ္ဇမာနံ သုနခေဟိ ဝာ ခဇ္ဇမာနံ ဗ္ယဂ္ဃေဟိ ဝာ ခဇ္ဇမာနံ ဒီပီဟိ ဝာ ခဇ္ဇမာနံ သိင္ဂာလေဟိ ဝာ 21 ခဇ္ဇမာနံ ဝိဝိဓေဟိ ဝာ ပာဏကဇာတေဟိ ခဇ္ဇမာနံ။ သော ဣမမေဝ ကာယံ ဥပသံဟရတိ – ‘အယမ္ပိ ခော ကာယော ဧဝံဓမ္မော ဧဝံဘာဝီ ဧဝံအနတီတော’တိ။ တသ္သ ဧဝံ အပ္ပမတ္တသ္သ။ပေ.။ ဧဝမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကာယဂတာသတိံ ဘာဝေတိ။

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu seyyathāpi passeyya sarīraṃ sivathikāya chaḍḍitaṃ kākehi vā khajjamānaṃ kulalehi vā khajjamānaṃ gijjhehi vā khajjamānaṃ kaṅkehi vā khajjamānaṃ sunakhehi vā khajjamānaṃ byagghehi vā khajjamānaṃ dīpīhi vā khajjamānaṃ siṅgālehi vā 22 khajjamānaṃ vividhehi vā pāṇakajātehi khajjamānaṃ. So imameva kāyaṃ upasaṃharati – ‘ayampi kho kāyo evaṃdhammo evaṃbhāvī evaṃanatīto’ti. Tassa evaṃ appamattassa…pe… evampi, bhikkhave, bhikkhu kāyagatāsatiṃ bhāveti.

    ‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သေယ္ယထာပိ ပသ္သေယ္ယ သရီရံ သိဝထိကာယ ဆဍ္ဍိတံ အဋ္ဌိကသင္ခလိကံ သမံသလောဟိတံ န္ဟာရုသမ္ဗန္ဓံ။ပေ.။ အဋ္ဌိကသင္ခလိကံ နိမ္မံသလောဟိတမက္ခိတံ န္ဟာရုသမ္ဗန္ဓံ။ပေ.။ အဋ္ဌိကသင္ခလိကံ အပဂတမံသလောဟိတံ န္ဟာရုသမ္ဗန္ဓံ။ပေ.။ အဋ္ဌိကာနိ အပဂတသမ္ဗန္ဓာနိ 23 ဒိသာဝိဒိသာဝိက္ခိတ္တာနိ 24 အညေန ဟတ္ထဋ္ဌိကံ အညေန ပာဒဋ္ဌိကံ အညေန ဂောပ္ဖကဋ္ဌိကံ 25 အညေန ဇင္ဃဋ္ဌိကံ အညေန ဦရုဋ္ဌိကံ အညေန ကဋိဋ္ဌိကံ 26 အညေန ဖာသုကဋ္ဌိကံ အညေန ပိဋ္ဌိဋ္ဌိကံ အညေန ခန္ဓဋ္ဌိကံ အညေန ဂီဝဋ္ဌိကံ အညေန ဟနုကဋ္ဌိကံ အညေန ဒန္တဋ္ဌိကံ အညေန သီသကဋာဟံ 27။ သော ဣမမေဝ ကာယံ ဥပသံဟရတိ – ‘အယမ္ပိ ခော ကာယော ဧဝံဓမ္မော ဧဝံဘာဝီ ဧဝံအနတီတော’တိ။ တသ္သ ဧဝံ အပ္ပမတ္တသ္သ။ပေ.။ ဧဝမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကာယဂတာသတိံ ဘာဝေတိ။

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu seyyathāpi passeyya sarīraṃ sivathikāya chaḍḍitaṃ aṭṭhikasaṅkhalikaṃ samaṃsalohitaṃ nhārusambandhaṃ…pe… aṭṭhikasaṅkhalikaṃ nimmaṃsalohitamakkhitaṃ nhārusambandhaṃ…pe… aṭṭhikasaṅkhalikaṃ apagatamaṃsalohitaṃ nhārusambandhaṃ…pe… aṭṭhikāni apagatasambandhāni 28 disāvidisāvikkhittāni 29 aññena hatthaṭṭhikaṃ aññena pādaṭṭhikaṃ aññena gopphakaṭṭhikaṃ 30 aññena jaṅghaṭṭhikaṃ aññena ūruṭṭhikaṃ aññena kaṭiṭṭhikaṃ 31 aññena phāsukaṭṭhikaṃ aññena piṭṭhiṭṭhikaṃ aññena khandhaṭṭhikaṃ aññena gīvaṭṭhikaṃ aññena hanukaṭṭhikaṃ aññena dantaṭṭhikaṃ aññena sīsakaṭāhaṃ 32. So imameva kāyaṃ upasaṃharati – ‘ayampi kho kāyo evaṃdhammo evaṃbhāvī evaṃanatīto’ti. Tassa evaṃ appamattassa…pe… evampi, bhikkhave, bhikkhu kāyagatāsatiṃ bhāveti.

    ‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သေယ္ယထာပိ ပသ္သေယ္ယ သရီရံ သိဝထိကာယ ဆဍ္ဍိတံ – အဋ္ဌိကာနိ သေတာနိ သင္ခဝဏ္ဏပဋိဘာဂာနိ 33 ။ပေ.။ အဋ္ဌိကာနိ ပုဉ္ဇကိတာနိ တေရောဝသ္သိကာနိ။ပေ.။ အဋ္ဌိကာနိ ပူတီနိ စုဏ္ဏကဇာတာနိ။ သော ဣမမေဝ ကာယံ ဥပသံဟရတိ – ‘အယမ္ပိ ခော ကာယော ဧဝံဓမ္မော ဧဝံဘာဝီ ဧဝံအနတီတော’တိ။ တသ္သ ဧဝံ အပ္ပမတ္တသ္သ။ပေ.။ ဧဝမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကာယဂတာသတိံ ဘာဝေတိ။

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu seyyathāpi passeyya sarīraṃ sivathikāya chaḍḍitaṃ – aṭṭhikāni setāni saṅkhavaṇṇapaṭibhāgāni 34 …pe… aṭṭhikāni puñjakitāni terovassikāni…pe… aṭṭhikāni pūtīni cuṇṇakajātāni. So imameva kāyaṃ upasaṃharati – ‘ayampi kho kāyo evaṃdhammo evaṃbhāvī evaṃanatīto’ti. Tassa evaṃ appamattassa…pe… evampi, bhikkhave, bhikkhu kāyagatāsatiṃ bhāveti.

    ၁၅၅. ‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ။ပေ.။ ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ သော ဣမမေဝ ကာယံ ဝိဝေကဇေန ပီတိသုခေန အဘိသန္ဒေတိ ပရိသန္ဒေတိ ပရိပူရေတိ ပရိပ္ဖရတိ, နာသ္သ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ကာယသ္သ ဝိဝေကဇေန ပီတိသုခေန အပ္ဖုဋံ ဟောတိ။ သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဒက္ခော န္ဟာပကော 35 ဝာ န္ဟာပကန္တေဝာသီ ဝာ ကံသထာလေ န္ဟာနီယစုဏ္ဏာနိ 36 အာကိရိတ္ဝာ ဥဒကေန ပရိပ္ဖောသကံ ပရိပ္ဖောသကံ သန္နေယ္ယ, သာယံ န္ဟာနီယပိဏ္ဍိ 37 သ္နေဟာနုဂတာ သ္နေဟပရေတာ သန္တရဗာဟိရာ ဖုဋာ သ္နေဟေန န စ ပဂ္ဃရိဏီ; ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမမေဝ ကာယံ ဝိဝေကဇေန ပီတိသုခေန အဘိသန္ဒေတိ ပရိသန္ဒေတိ ပရိပူရေတိ ပရိပ္ဖရတိ; နာသ္သ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ကာယသ္သ ဝိဝေကဇေန ပီတိသုခေန အပ္ဖုဋံ ဟောတိ။ တသ္သ ဧဝံ အပ္ပမတ္တသ္သ။ပေ.။ ဧဝမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကာယဂတာသတိံ ဘာဝေတိ။

    155. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imameva kāyaṃ vivekajena pītisukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa vivekajena pītisukhena apphuṭaṃ hoti. Seyyathāpi, bhikkhave, dakkho nhāpako 38 vā nhāpakantevāsī vā kaṃsathāle nhānīyacuṇṇāni 39 ākiritvā udakena paripphosakaṃ paripphosakaṃ sanneyya, sāyaṃ nhānīyapiṇḍi 40 snehānugatā snehaparetā santarabāhirā phuṭā snehena na ca pagghariṇī; evameva kho, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ vivekajena pītisukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati; nāssa kiñci sabbāvato kāyassa vivekajena pītisukhena apphuṭaṃ hoti. Tassa evaṃ appamattassa…pe… evampi, bhikkhave, bhikkhu kāyagatāsatiṃ bhāveti.

    ‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ဝူပသမာ။ပေ.။ ဒုတိယံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ သော ဣမမေဝ ကာယံ သမာဓိဇေန ပီတိသုခေန အဘိသန္ဒေတိ ပရိသန္ဒေတိ ပရိပူရေတိ ပရိပ္ဖရတိ; နာသ္သ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ကာယသ္သ သမာဓိဇေန ပီတိသုခေန အပ္ဖုဋံ ဟောတိ။ သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကရဟဒော ဂမ္ဘီရော ဥဗ္ဘိဒောဒကော 41။ တသ္သ နေဝသ္သ ပုရတ္ထိမာယ ဒိသာယ ဥဒကသ္သ အာယမုခံ န ပစ္ဆိမာယ ဒိသာယ ဥဒကသ္သ အာယမုခံ န ဥတ္တရာယ ဒိသာယ ဥဒကသ္သ အာယမုခံ န ဒက္ခိဏာယ ဒိသာယ ဥဒကသ္သ အာယမုခံ; ဒေဝော စ န ကာလေန ကာလံ သမ္မာ ဓာရံ အနုပ္ပဝေစ္ဆေယ္ယ; အထ ခော တမ္ဟာဝ ဥဒကရဟဒာ သီတာ ဝာရိဓာရာ ဥဗ္ဘိဇ္ဇိတ္ဝာ တမေဝ ဥဒကရဟဒံ သီတေန ဝာရိနာ အဘိသန္ဒေယ္ယ ပရိသန္ဒေယ္ယ ပရိပူရေယ္ယ ပရိပ္ဖရေယ္ယ, နာသ္သ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ဥဒကရဟဒသ္သ သီတေန ဝာရိနာ အပ္ဖုဋံ အသ္သ; ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမမေဝ ကာယံ သမာဓိဇေန ပီတိသုခေန အဘိသန္ဒေတိ ပရိသန္ဒေတိ ပရိပူရေတိ ပရိပ္ဖရတိ, နာသ္သ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ကာယသ္သ သမာဓိဇေန ပီတိသုခေန အပ္ဖုဋံ ဟောတိ။ တသ္သ ဧဝံ အပ္ပမတ္တသ္သ။ပေ.။ ဧဝမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကာယဂတာသတိံ ဘာဝေတိ။

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imameva kāyaṃ samādhijena pītisukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati; nāssa kiñci sabbāvato kāyassa samādhijena pītisukhena apphuṭaṃ hoti. Seyyathāpi, bhikkhave, udakarahado gambhīro ubbhidodako 42. Tassa nevassa puratthimāya disāya udakassa āyamukhaṃ na pacchimāya disāya udakassa āyamukhaṃ na uttarāya disāya udakassa āyamukhaṃ na dakkhiṇāya disāya udakassa āyamukhaṃ; devo ca na kālena kālaṃ sammā dhāraṃ anuppaveccheyya; atha kho tamhāva udakarahadā sītā vāridhārā ubbhijjitvā tameva udakarahadaṃ sītena vārinā abhisandeyya parisandeyya paripūreyya paripphareyya, nāssa kiñci sabbāvato udakarahadassa sītena vārinā apphuṭaṃ assa; evameva kho, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ samādhijena pītisukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa samādhijena pītisukhena apphuṭaṃ hoti. Tassa evaṃ appamattassa…pe… evampi, bhikkhave, bhikkhu kāyagatāsatiṃ bhāveti.

    ‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပီတိယာ စ ဝိရာဂာ။ပေ.။ တတိယံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ သော ဣမမေဝ ကာယံ နိပ္ပီတိကေန သုခေန အဘိသန္ဒေတိ ပရိသန္ဒေတိ ပရိပူရေတိ ပရိပ္ဖရတိ, နာသ္သ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ကာယသ္သ နိပ္ပီတိကေန သုခေန အပ္ဖုဋံ ဟောတိ။ သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဥပ္ပလိနိယံ ဝာ ပဒုမိနိယံ ဝာ ပုဏ္ဍရီကိနိယံ ဝာ အပ္ပေကစ္စာနိ ဥပ္ပလာနိ ဝာ ပဒုမာနိ ဝာ ပုဏ္ဍရီကာနိ ဝာ ဥဒကေ ဇာတာနိ ဥဒကေ သံဝဍ္ဎာနိ ဥဒကာနုဂ္ဂတာနိ အန္တောနိမုဂ္ဂပောသီနိ , တာနိ ယာဝ စဂ္ဂာ ယာဝ စ မူလာ သီတေန ဝာရိနာ အဘိသန္နာနိ ပရိသန္နာနိ 43 ပရိပူရာနိ ပရိပ္ဖုဋာနိ, နာသ္သ 44 ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတံ ဥပ္ပလာနံ ဝာ ပဒုမာနံ ဝာ ပုဏ္ဍရီကာနံ ဝာ သီတေန ဝာရိနာ အပ္ဖုဋံ အသ္သ; ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမမေဝ ကာယံ နိပ္ပီတိကေန သုခေန အဘိသန္ဒေတိ ပရိသန္ဒေတိ ပရိပူရေတိ ပရိပ္ဖရတိ, နာသ္သ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ကာယသ္သ နိပ္ပီတိကေန သုခေန အပ္ဖုဋံ ဟောတိ။ တသ္သ ဧဝံ အပ္ပမတ္တသ္သ။ပေ.။ ဧဝမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကာယဂတာသတိံ ဘာဝေတိ။

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu pītiyā ca virāgā…pe… tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imameva kāyaṃ nippītikena sukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa nippītikena sukhena apphuṭaṃ hoti. Seyyathāpi, bhikkhave, uppaliniyaṃ vā paduminiyaṃ vā puṇḍarīkiniyaṃ vā appekaccāni uppalāni vā padumāni vā puṇḍarīkāni vā udake jātāni udake saṃvaḍḍhāni udakānuggatāni antonimuggaposīni , tāni yāva caggā yāva ca mūlā sītena vārinā abhisannāni parisannāni 45 paripūrāni paripphuṭāni, nāssa 46 kiñci sabbāvataṃ uppalānaṃ vā padumānaṃ vā puṇḍarīkānaṃ vā sītena vārinā apphuṭaṃ assa; evameva kho, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ nippītikena sukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa nippītikena sukhena apphuṭaṃ hoti. Tassa evaṃ appamattassa…pe… evampi, bhikkhave, bhikkhu kāyagatāsatiṃ bhāveti.

    ‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သုခသ္သ စ ပဟာနာ။ပေ.။ စတုတ္ထံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ သော ဣမမေဝ ကာယံ ပရိသုဒ္ဓေန စေတသာ ပရိယောဒာတေန ဖရိတ္ဝာ နိသိန္နော ဟောတိ; နာသ္သ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ကာယသ္သ ပရိသုဒ္ဓေန စေတသာ ပရိယောဒာတေန အပ္ဖုဋံ ဟောတိ။ သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ , ပုရိသော ဩဒာတေန ဝတ္ထေန သသီသံ ပာရုပိတ္ဝာ နိသိန္နော အသ္သ, နာသ္သ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ကာယသ္သ ဩဒာတေန ဝတ္ထေန အပ္ဖုဋံ အသ္သ; ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမမေဝ ကာယံ ပရိသုဒ္ဓေန စေတသာ ပရိယောဒာတေန ဖရိတ္ဝာ နိသိန္နော ဟောတိ, နာသ္သ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ကာယသ္သ ပရိသုဒ္ဓေန စေတသာ ပရိယောဒာတေန အပ္ဖုဋံ ဟောတိ။ တသ္သ ဧဝံ အပ္ပမတ္တသ္သ အာတာပိနော ပဟိတတ္တသ္သ ဝိဟရတော ယေ ဂေဟသိတာ သရသင္ကပ္ပာ တေ ပဟီယန္တိ။ တေသံ ပဟာနာ အဇ္ဈတ္တမေဝ စိတ္တံ သန္တိဋ္ဌတိ, သန္နိသီဒတိ ဧကောဒိ ဟောတိ သမာဓိယတိ။ ဧဝမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကာယဂတာသတိံ ဘာဝေတိ။

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu sukhassa ca pahānā…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imameva kāyaṃ parisuddhena cetasā pariyodātena pharitvā nisinno hoti; nāssa kiñci sabbāvato kāyassa parisuddhena cetasā pariyodātena apphuṭaṃ hoti. Seyyathāpi, bhikkhave , puriso odātena vatthena sasīsaṃ pārupitvā nisinno assa, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa odātena vatthena apphuṭaṃ assa; evameva kho, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ parisuddhena cetasā pariyodātena pharitvā nisinno hoti, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa parisuddhena cetasā pariyodātena apphuṭaṃ hoti. Tassa evaṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato ye gehasitā sarasaṅkappā te pahīyanti. Tesaṃ pahānā ajjhattameva cittaṃ santiṭṭhati, sannisīdati ekodi hoti samādhiyati. Evampi, bhikkhave, bhikkhu kāyagatāsatiṃ bhāveti.

    ၁၅၆. ‘‘ယသ္သ ကသ္သစိ, ဘိက္ခဝေ, ကာယဂတာသတိ ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ, အန္တောဂဓာဝာသ္သ 47 ကုသလာ ဓမ္မာ ယေ ကေစိ ဝိဇ္ဇာဘာဂိယာ။ သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ယသ္သ ကသ္သစိ မဟာသမုဒ္ဒော စေတသာ ဖုဋော, အန္တောဂဓာဝာသ္သ ကုန္နဒိယော ယာ ကာစိ သမုဒ္ဒင္ဂမာ; ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ယသ္သ ကသ္သစိ ကာယဂတာသတိ ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ, အန္တောဂဓာဝာသ္သ ကုသလာ ဓမ္မာ ယေ ကေစိ ဝိဇ္ဇာဘာဂိယာ။

    156. ‘‘Yassa kassaci, bhikkhave, kāyagatāsati bhāvitā bahulīkatā, antogadhāvāssa 48 kusalā dhammā ye keci vijjābhāgiyā. Seyyathāpi, bhikkhave, yassa kassaci mahāsamuddo cetasā phuṭo, antogadhāvāssa kunnadiyo yā kāci samuddaṅgamā; evameva kho, bhikkhave, yassa kassaci kāyagatāsati bhāvitā bahulīkatā, antogadhāvāssa kusalā dhammā ye keci vijjābhāgiyā.

    ‘‘ယသ္သ ကသ္သစိ, ဘိက္ခဝေ, ကာယဂတာသတိ အဘာဝိတာ အဗဟုလီကတာ, လဘတိ တသ္သ မာရော ဩတာရံ, လဘတိ တသ္သ မာရော အာရမ္မဏံ 49။ သေယ္ယထာပိ , ဘိက္ခဝေ, ပုရိသော ဂရုကံ သိလာဂုဠံ အလ္လမတ္တိကာပုဉ္ဇေ ပက္ခိပေယ္ယ။ တံ ကိံ မညထ, ဘိက္ခဝေ, အပိ နု တံ ဂရုကံ သိလာဂုဠံ အလ္လမတ္တိကာပုဉ္ဇေ လဘေထ ဩတာရ’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘ဧဝမေဝ ခော , ဘိက္ခဝေ, ယသ္သ ကသ္သစိ ကာယဂတာသတိ အဘာဝိတာ အဗဟုလီကတာ, လဘတိ တသ္သ မာရော ဩတာရံ, လဘတိ တသ္သ မာရော အာရမ္မဏံ။ သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, သုက္ခံ ကဋ္ဌံ ကောဠာပံ 50; အထ ပုရိသော အာဂစ္ဆေယ္ယ ဥတ္တရာရဏိံ အာဒာယ – ‘အဂ္ဂိံ အဘိနိဗ္ဗတ္တေသ္သာမိ, တေဇော ပာတုကရိသ္သာမီ’တိ။ တံ ကိံ မညထ, ဘိက္ခဝေ, အပိ နု သော ပုရိသော အမုံ သုက္ခံ ကဋ္ဌံ ကောဠာပံ ဥတ္တရာရဏိံ အာဒာယ အဘိမန္ထေန္တော 51 အဂ္ဂိံ အဘိနိဗ္ဗတ္တေယ္ယ, တေဇော ပာတုကရေယ္ယာ’’တိ? ‘‘ဧဝံ , ဘန္တေ’’။ ‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ယသ္သ ကသ္သစိ ကာယဂတာသတိ အဘာဝိတာ အဗဟုလီကတာ, လဘတိ တသ္သ မာရော ဩတာရံ, လဘတိ တသ္သ မာရော အာရမ္မဏံ။ သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကမဏိကော ရိတ္တော တုစ္ဆော အာဓာရေ ဌပိတော; အထ ပုရိသော အာဂစ္ဆေယ္ယ ဥဒကဘာရံ အာဒာယ။ တံ ကိံ မညထ, ဘိက္ခဝေ, အပိ နု သော ပုရိသော လဘေထ ဥဒကသ္သ နိက္ခေပန’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ယသ္သ ကသ္သစိ ကာယဂတာသတိ အဘာဝိတာ အဗဟုလီကတာ, လဘတိ တသ္သ မာရော ဩတာရံ, လဘတိ တသ္သ မာရော အာရမ္မဏံ’’။

    ‘‘Yassa kassaci, bhikkhave, kāyagatāsati abhāvitā abahulīkatā, labhati tassa māro otāraṃ, labhati tassa māro ārammaṇaṃ 52. Seyyathāpi , bhikkhave, puriso garukaṃ silāguḷaṃ allamattikāpuñje pakkhipeyya. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu taṃ garukaṃ silāguḷaṃ allamattikāpuñje labhetha otāra’’nti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Evameva kho , bhikkhave, yassa kassaci kāyagatāsati abhāvitā abahulīkatā, labhati tassa māro otāraṃ, labhati tassa māro ārammaṇaṃ. Seyyathāpi, bhikkhave, sukkhaṃ kaṭṭhaṃ koḷāpaṃ 53; atha puriso āgaccheyya uttarāraṇiṃ ādāya – ‘aggiṃ abhinibbattessāmi, tejo pātukarissāmī’ti. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu so puriso amuṃ sukkhaṃ kaṭṭhaṃ koḷāpaṃ uttarāraṇiṃ ādāya abhimanthento 54 aggiṃ abhinibbatteyya, tejo pātukareyyā’’ti? ‘‘Evaṃ , bhante’’. ‘‘Evameva kho, bhikkhave, yassa kassaci kāyagatāsati abhāvitā abahulīkatā, labhati tassa māro otāraṃ, labhati tassa māro ārammaṇaṃ. Seyyathāpi, bhikkhave, udakamaṇiko ritto tuccho ādhāre ṭhapito; atha puriso āgaccheyya udakabhāraṃ ādāya. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu so puriso labhetha udakassa nikkhepana’’nti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Evameva kho, bhikkhave, yassa kassaci kāyagatāsati abhāvitā abahulīkatā, labhati tassa māro otāraṃ, labhati tassa māro ārammaṇaṃ’’.

    ၁၅၇. ‘‘ယသ္သ ကသ္သစိ, ဘိက္ခဝေ, ကာယဂတာသတိ ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ, န တသ္သ လဘတိ မာရော ဩတာရံ, န တသ္သ လဘတိ မာရော အာရမ္မဏံ။ သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ပုရိသော လဟုကံ သုတ္တဂုဠံ သဗ္ဗသာရမယေ အဂ္ဂဠဖလကေ ပက္ခိပေယ္ယ။ တံ ကိံ မညထ, ဘိက္ခဝေ, အပိ နု သော ပုရိသော တံ လဟုကံ သုတ္တဂုဠံ သဗ္ဗသာရမယေ အဂ္ဂဠဖလကေ လဘေထ ဩတာရ’’န္တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ယသ္သ ကသ္သစိ ကာယဂတာသတိ ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ, န တသ္သ လဘတိ မာရော ဩတာရံ, န တသ္သ လဘတိ မာရော အာရမ္မဏံ။ သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, အလ္လံ ကဋ္ဌံ သသ္နေဟံ 55; အထ ပုရိသော အာဂစ္ဆေယ္ယ ဥတ္တရာရဏိံ အာဒာယ – ‘အဂ္ဂိံ အဘိနိဗ္ဗတ္တေသ္သာမိ, တေဇော ပာတုကရိသ္သာမီ’တိ။ တံ ကိံ မညထ, ဘိက္ခဝေ, အပိ နု သော ပုရိသော အမုံ အလ္လံ ကဋ္ဌံ သသ္နေဟံ ဥတ္တရာရဏိံ အာဒာယ အဘိမန္ထေန္တော အဂ္ဂိံ အဘိနိဗ္ဗတ္တေယ္ယ, တေဇော ပာတုကရေယ္ယာ’’တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ , ယသ္သ ကသ္သစိ ကာယဂတာသတိ ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ, န တသ္သ လဘတိ မာရော ဩတာရံ, န တသ္သ လဘတိ မာရော အာရမ္မဏံ။ သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကမဏိကော ပူရော ဥဒကသ္သ သမတိတ္တိကော ကာကပေယ္ယော အာဓာရေ ဌပိတော; အထ ပုရိသော အာဂစ္ဆေယ္ယ ဥဒကဘာရံ အာဒာယ။ တံ ကိံ မညထ, ဘိက္ခဝေ, အပိ နု သော ပုရိသော လဘေထ ဥဒကသ္သ နိက္ခေပန’’န္တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ယသ္သ ကသ္သစိ ကာယဂတာသတိ ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ, န တသ္သ လဘတိ မာရော ဩတာရံ, န တသ္သ လဘတိ မာရော အာရမ္မဏံ’’။

    157. ‘‘Yassa kassaci, bhikkhave, kāyagatāsati bhāvitā bahulīkatā, na tassa labhati māro otāraṃ, na tassa labhati māro ārammaṇaṃ. Seyyathāpi, bhikkhave, puriso lahukaṃ suttaguḷaṃ sabbasāramaye aggaḷaphalake pakkhipeyya. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu so puriso taṃ lahukaṃ suttaguḷaṃ sabbasāramaye aggaḷaphalake labhetha otāra’’nti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Evameva kho, bhikkhave, yassa kassaci kāyagatāsati bhāvitā bahulīkatā, na tassa labhati māro otāraṃ, na tassa labhati māro ārammaṇaṃ. Seyyathāpi, bhikkhave, allaṃ kaṭṭhaṃ sasnehaṃ 56; atha puriso āgaccheyya uttarāraṇiṃ ādāya – ‘aggiṃ abhinibbattessāmi, tejo pātukarissāmī’ti. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu so puriso amuṃ allaṃ kaṭṭhaṃ sasnehaṃ uttarāraṇiṃ ādāya abhimanthento aggiṃ abhinibbatteyya, tejo pātukareyyā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Evameva kho, bhikkhave , yassa kassaci kāyagatāsati bhāvitā bahulīkatā, na tassa labhati māro otāraṃ, na tassa labhati māro ārammaṇaṃ. Seyyathāpi, bhikkhave, udakamaṇiko pūro udakassa samatittiko kākapeyyo ādhāre ṭhapito; atha puriso āgaccheyya udakabhāraṃ ādāya. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu so puriso labhetha udakassa nikkhepana’’nti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Evameva kho, bhikkhave, yassa kassaci kāyagatāsati bhāvitā bahulīkatā, na tassa labhati māro otāraṃ, na tassa labhati māro ārammaṇaṃ’’.

    ၁၅၈. ‘‘ယသ္သ ကသ္သစိ, ဘိက္ခဝေ, ကာယဂတာသတိ ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ, သော ယသ္သ ယသ္သ အဘိညာသစ္ဆိကရဏီယသ္သ ဓမ္မသ္သ စိတ္တံ အဘိနိန္နာမေတိ အဘိညာသစ္ဆိကိရိယာယ, တ တတ္ရေ သက္ခိဘဗ္ဗတံ ပာပုဏာတိ သတိ သတိအာယတနေ။ သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကမဏိကော ပူရော ဥဒကသ္သ သမတိတ္တိကော ကာကပေယ္ယော အာဓာရေ ဌပိတော။ တမေနံ ဗလဝာ ပုရိသော ယတော ယတော အာဝိဉ္ဆေယ္ယ, အာဂစ္ဆေယ္ယ ဥဒက’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ယသ္သ ကသ္သစိ ကာယဂတာသတိ ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ သော, ယသ္သ ယသ္သ အဘိညာသစ္ဆိကရဏီယသ္သ ဓမ္မသ္သ စိတ္တံ အဘိနိန္နာမေတိ အဘိညာသစ္ဆိကိရိယာယ, တတ္ရ တတ္ရေဝ သက္ခိဘဗ္ဗတံ ပာပုဏာတိ သတိ သတိအာယတနေ။ သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, သမေ ဘူမိဘာဂေ စတုရသ္သာ ပောက္ခရဏီ 57 အသ္သ အာဠိဗန္ဓာ ပူရာ ဥဒကသ္သ သမတိတ္တိကာ ကာကပေယ္ယာ။ တမေနံ ဗလဝာ ပုရိသော ယတော ယတော အာဠိံ မုဉ္စေယ္ယ အာဂစ္ဆေယ္ယ ဥဒက’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ , ဘန္တေ’’။ ‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ယသ္သ ကသ္သစိ ကာယဂတာသတိ ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ, သော ယသ္သ ယသ္သ အဘိညာသစ္ဆိကရဏီယသ္သ ဓမ္မသ္သ စိတ္တံ အဘိနိန္နာမေတိ အဘိညာသစ္ဆိကိရိယာယ, တတ္ရ တတ္ရေဝ သက္ခိဘဗ္ဗတံ ပာပုဏာတိ သတိ သတိအာယတနေ။ သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, သုဘူမိယံ စတုမဟာပထေ အာဇညရထော ယုတ္တော အသ္သ ဌိတော ဩဓသ္တပတောဒော 58; တမေနံ ဒက္ခော ယောဂ္ဂာစရိယော အသ္သဒမ္မသာရထိ အဘိရုဟိတ္ဝာ ဝာမေန ဟတ္ထေန ရသ္မိယော ဂဟေတ္ဝာ ဒက္ခိဏေန ဟတ္ထေန ပတောဒံ ဂဟေတ္ဝာ ယေနိစ္ဆကံ ယဒိစ္ဆကံ သာရေယ္ယာပိ ပစ္စာသာရေယ္ယာပိ; ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ယသ္သ ကသ္သစိ ကာယဂတာသတိ ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ, သော ယသ္သ ယသ္သ အဘိညာသစ္ဆိကရဏီယသ္သ ဓမ္မသ္သ စိတ္တံ အဘိနိန္နာမေတိ အဘိညာသစ္ဆိကိရိယာယ , တတ္ရ တတ္ရေဝ သက္ခိဘဗ္ဗတံ ပာပုဏာတိ သတိ သတိအာယတနေ’’။

    158. ‘‘Yassa kassaci, bhikkhave, kāyagatāsati bhāvitā bahulīkatā, so yassa yassa abhiññāsacchikaraṇīyassa dhammassa cittaṃ abhininnāmeti abhiññāsacchikiriyāya, ta tatre sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati satiāyatane. Seyyathāpi, bhikkhave, udakamaṇiko pūro udakassa samatittiko kākapeyyo ādhāre ṭhapito. Tamenaṃ balavā puriso yato yato āviñcheyya, āgaccheyya udaka’’nti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Evameva kho, bhikkhave, yassa kassaci kāyagatāsati bhāvitā bahulīkatā so, yassa yassa abhiññāsacchikaraṇīyassa dhammassa cittaṃ abhininnāmeti abhiññāsacchikiriyāya, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati satiāyatane. Seyyathāpi, bhikkhave, same bhūmibhāge caturassā pokkharaṇī 59 assa āḷibandhā pūrā udakassa samatittikā kākapeyyā. Tamenaṃ balavā puriso yato yato āḷiṃ muñceyya āgaccheyya udaka’’nti? ‘‘Evaṃ , bhante’’. ‘‘Evameva kho, bhikkhave, yassa kassaci kāyagatāsati bhāvitā bahulīkatā, so yassa yassa abhiññāsacchikaraṇīyassa dhammassa cittaṃ abhininnāmeti abhiññāsacchikiriyāya, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati satiāyatane. Seyyathāpi, bhikkhave, subhūmiyaṃ catumahāpathe ājaññaratho yutto assa ṭhito odhastapatodo 60; tamenaṃ dakkho yoggācariyo assadammasārathi abhiruhitvā vāmena hatthena rasmiyo gahetvā dakkhiṇena hatthena patodaṃ gahetvā yenicchakaṃ yadicchakaṃ sāreyyāpi paccāsāreyyāpi; evameva kho, bhikkhave, yassa kassaci kāyagatāsati bhāvitā bahulīkatā, so yassa yassa abhiññāsacchikaraṇīyassa dhammassa cittaṃ abhininnāmeti abhiññāsacchikiriyāya , tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati satiāyatane’’.

    ၁၅၉. ‘‘ကာယဂတာယ, ဘိက္ခဝေ, သတိယာ အာသေဝိတာယ ဘာဝိတာယ ဗဟုလီကတာယ ယာနီကတာယ ဝတ္ထုကတာယ အနုဋ္ဌိတာယ ပရိစိတာယ သုသမာရဒ္ဓာယ ဒသာနိသံသာ ပာဋိကင္ခာ။ အရတိရတိသဟော ဟောတိ, န စ တံ အရတိ သဟတိ, ဥပ္ပန္နံ အရတိံ အဘိဘုယ္ယ ဝိဟရတိ။

    159. ‘‘Kāyagatāya, bhikkhave, satiyā āsevitāya bhāvitāya bahulīkatāya yānīkatāya vatthukatāya anuṭṭhitāya paricitāya susamāraddhāya dasānisaṃsā pāṭikaṅkhā. Aratiratisaho hoti, na ca taṃ arati sahati, uppannaṃ aratiṃ abhibhuyya viharati.

    ‘‘ဘယဘေရဝသဟော ဟောတိ, န စ တံ ဘယဘေရဝံ သဟတိ, ဥပ္ပန္နံ ဘယဘေရဝံ အဘိဘုယ္ယ ဝိဟရတိ။

    ‘‘Bhayabheravasaho hoti, na ca taṃ bhayabheravaṃ sahati, uppannaṃ bhayabheravaṃ abhibhuyya viharati.

    ‘‘ခမော ဟောတိ သီတသ္သ ဥဏ္ဟသ္သ ဇိဃစ္ဆာယ ပိပာသာယ ဍံသမကသဝာတာတပသရီသပသမ္ဖသ္သာနံ ဒုရုတ္တာနံ ဒုရာဂတာနံ ဝစနပထာနံ, ဥပ္ပန္နာနံ သာရီရိကာနံ ဝေဒနာနံ ဒုက္ခာနံ တိဗ္ဗာနံ ခရာနံ ကဋုကာနံ အသာတာနံ အမနာပာနံ ပာဏဟရာနံ အဓိဝာသကဇာတိကော ဟောတိ။

    ‘‘Khamo hoti sītassa uṇhassa jighacchāya pipāsāya ḍaṃsamakasavātātapasarīsapasamphassānaṃ duruttānaṃ durāgatānaṃ vacanapathānaṃ, uppannānaṃ sārīrikānaṃ vedanānaṃ dukkhānaṃ tibbānaṃ kharānaṃ kaṭukānaṃ asātānaṃ amanāpānaṃ pāṇaharānaṃ adhivāsakajātiko hoti.

    ‘‘စတုန္နံ ဈာနာနံ အာဘိစေတသိကာနံ ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရာနံ နိကာမလာဘီ ဟောတိ အကိစ္ဆလာဘီ အကသိရလာဘီ။

    ‘‘Catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī.

    ‘‘သော အနေကဝိဟိတံ ဣဒ္ဓိဝိဓံ ပစ္စာနုဘောတိ။ ဧကောပိ ဟုတ္ဝာ ဗဟုဓာ ဟောတိ, ဗဟုဓာပိ ဟုတ္ဝာ ဧကော ဟောတိ, အာဝိဘာဝံ။ပေ.။ ယာဝ ဗ္ရဟ္မလောကာပိ ကာယေန ဝသံ ဝတ္တေတိ။

    ‘‘So anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccānubhoti. Ekopi hutvā bahudhā hoti, bahudhāpi hutvā eko hoti, āvibhāvaṃ…pe… yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteti.

    ‘‘ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ ဝိသုဒ္ဓာယ အတိက္ကန္တမာနုသိကာယ ဥဘော သဒ္ဒေ သုဏာတိ ဒိဗ္ဗေ စ မာနုသေ စ, ယေ ဒူရေ သန္တိကေ စ။ပေ.။။

    ‘‘Dibbāya sotadhātuyā visuddhāya atikkantamānusikāya ubho sadde suṇāti dibbe ca mānuse ca, ye dūre santike ca…pe….

    ‘‘ပရသတ္တာနံ ပရပုဂ္ဂလာနံ စေတသာ စေတော ပရိစ္စ ပဇာနာတိ။ သရာဂံ ဝာ စိတ္တံ ‘သရာဂံ စိတ္တ’န္တိ ပဇာနာတိ, ဝီတရာဂံ ဝာ စိတ္တံ။ပေ.။ သဒောသံ ဝာ စိတ္တံ။ ဝီတဒောသံ ဝာ စိတ္တံ။ သမောဟံ ဝာ စိတ္တံ။ ဝီတမောဟံ ဝာ စိတ္တံ။ သံခိတ္တံ ဝာ စိတ္တံ။ ဝိက္ခိတ္တံ ဝာ စိတ္တံ။ မဟဂ္ဂတံ ဝာ စိတ္တံ။ အမဟဂ္ဂတံ ဝာ စိတ္တံ။ သဥတ္တရံ ဝာ စိတ္တံ။ အနုတ္တရံ ဝာ စိတ္တံ။ သမာဟိတံ ဝာ စိတ္တံ။ အသမာဟိတံ ဝာ စိတ္တံ။ ဝိမုတ္တံ ဝာ စိတ္တံ။ အဝိမုတ္တံ ဝာ စိတ္တံ ‘အဝိမုတ္တံ စိတ္တ’န္တိ ပဇာနာတိ။

    ‘‘Parasattānaṃ parapuggalānaṃ cetasā ceto paricca pajānāti. Sarāgaṃ vā cittaṃ ‘sarāgaṃ citta’nti pajānāti, vītarāgaṃ vā cittaṃ…pe… sadosaṃ vā cittaṃ… vītadosaṃ vā cittaṃ… samohaṃ vā cittaṃ… vītamohaṃ vā cittaṃ… saṃkhittaṃ vā cittaṃ… vikkhittaṃ vā cittaṃ… mahaggataṃ vā cittaṃ… amahaggataṃ vā cittaṃ… sauttaraṃ vā cittaṃ… anuttaraṃ vā cittaṃ… samāhitaṃ vā cittaṃ… asamāhitaṃ vā cittaṃ… vimuttaṃ vā cittaṃ… avimuttaṃ vā cittaṃ ‘avimuttaṃ citta’nti pajānāti.

    ‘‘သော အနေကဝိဟိတံ ပုဗ္ဗေနိဝာသံ အနုသ္သရတိ, သေယ္ယထိဒံ – ဧကမ္ပိ ဇာတိံ ဒ္ဝေပိ ဇာတိယော။ပေ.။ ဣတိ သာကာရံ သဥဒ္ဒေသံ အနေကဝိဟိတံ ပုဗ္ဗေနိဝာသံ အနုသ္သရတိ။

    ‘‘So anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati, seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo…pe… iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati.

    ‘‘ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ဝိသုဒ္ဓေန အတိက္ကန္တမာနုသကေန သတ္တေ ပသ္သတိ စဝမာနေ ဥပပဇ္ဇမာနေ ဟီနေ ပဏီတေ သုဝဏ္ဏေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ, သုဂတေ ဒုဂ္ဂတေ ယထာကမ္မူပဂေ သတ္တေ ပဇာနာတိ။

    ‘‘Dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe, sugate duggate yathākammūpage satte pajānāti.

    ‘‘အာသဝာနံ ခယာ အနာသဝံ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတ္ဝာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။

    ‘‘Āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati.

    ‘‘ကာယဂတာယ, ဘိက္ခဝေ, သတိယာ အာသေဝိတာယ ဘာဝိတာယ ဗဟုလီကတာယ ယာနီကတာယ ဝတ္ထုကတာယ အနုဋ္ဌိတာယ ပရိစိတာယ သုသမာရဒ္ဓာယ ဣမေ ဒသာနိသံသာ ပာဋိကင္ခာ’’တိ။

    ‘‘Kāyagatāya, bhikkhave, satiyā āsevitāya bhāvitāya bahulīkatāya yānīkatāya vatthukatāya anuṭṭhitāya paricitāya susamāraddhāya ime dasānisaṃsā pāṭikaṅkhā’’ti.

    ဣဒမဝောစ ဘဂဝာ။ အတ္တမနာ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဘာသိတံ အဘိနန္ဒုန္တိ။

    Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.

    ကာယဂတာသတိသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ နဝမံ။

    Kāyagatāsatisuttaṃ niṭṭhitaṃ navamaṃ.




    Next: ၁၀. သင္ခာရုပပတ္တိသုတ္တံ • 10. Saṅkhārupapattisuttaṃ




    Footnotes:
    1. ကာယဂတာ သတိ (သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    2. kāyagatā sati (syā. kaṃ. pī.)
    3. ဂေဟသ္သိတာ (ဋီကာ)
    4. ဧကောဒီ ဟောတိ (သီ.), ဧကောဒိဘောတိ (သ္ယာ. ကံ.)
    5. ကာယဂတံ သတိံ (သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    6. gehassitā (ṭīkā)
    7. ekodī hoti (sī.), ekodibhoti (syā. kaṃ.)
    8. kāyagataṃ satiṃ (syā. kaṃ. pī.)
    9. နဟာရု (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    10. nahāru (sī. syā. kaṃ. pī.)
    11. မူတောဠီ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    12. mūtoḷī (sī. syā. kaṃ. pī.)
    13. စာတုမ္မဟာပထေ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    14. ပဋိဝိဘဇိတ္ဝာ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    15. cātummahāpathe (sī. syā. kaṃ. pī.)
    16. paṭivibhajitvā (sī. syā. kaṃ. pī.)
    17. သီဝထိကာယ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    18. ဧတံ အနတီတောတိ (သီ.)
    19. sīvathikāya (sī. syā. kaṃ. pī.)
    20. etaṃ anatītoti (sī.)
    21. ဂိဇ္ဈေဟိ ဝာ ခဇ္ဇမာနံ သုဝာနေဟိ ဝာ ခဇ္ဇမာနံ သိဂာလေဟိ ဝာ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    22. gijjhehi vā khajjamānaṃ suvānehi vā khajjamānaṃ sigālehi vā (sī. syā. kaṃ. pī.)
    23. အပဂတနဟာရူသမ္ဗန္ဓာနိ (သ္ယာ. ကံ.)
    24. ဒိသာဝိဒိသာသု ဝိက္ခိတာနိ (သီ. ပီ.)
    25. အညေန ဂောပ္ဖကဋ္ဌိကန္တိ ဣဒံ သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ. ပောတ္ထကေသု နတ္ထိ
    26. အညေန ကဋဋ္ဌိကံ အညေန ပိဋ္ဌိကဏ္ဍကံ အညေန သီသကဋာဟံ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    27. အညေန ကဋဋ္ဌိကံ အညေန ပိဋ္ဌိကဏ္ဍကံ အညေန သီသကဋာဟံ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    28. apagatanahārūsambandhāni (syā. kaṃ.)
    29. disāvidisāsu vikkhitāni (sī. pī.)
    30. aññena gopphakaṭṭhikanti idaṃ sī. syā. kaṃ. pī. potthakesu natthi
    31. aññena kaṭaṭṭhikaṃ aññena piṭṭhikaṇḍakaṃ aññena sīsakaṭāhaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    32. aññena kaṭaṭṭhikaṃ aññena piṭṭhikaṇḍakaṃ aññena sīsakaṭāhaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    33. သင္ခဝဏ္ဏူပနိဘာနိ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    34. saṅkhavaṇṇūpanibhāni (sī. syā. kaṃ. pī.)
    35. နဟာပကော (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    36. နဟာနီယစုဏ္ဏာနိ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    37. သာသ္သ နဟာနီယပိဏ္ဍီ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    38. nahāpako (sī. syā. kaṃ. pī.)
    39. nahānīyacuṇṇāni (sī. syā. kaṃ. pī.)
    40. sāssa nahānīyapiṇḍī (sī. syā. kaṃ. pī.)
    41. ဥဗ္ဘိတောဒကော (သ္ယာ. ကံ. က.)
    42. ubbhitodako (syā. kaṃ. ka.)
    43. အဘိသန္ဒာနိ ပရိသန္ဒာနိ (က.)
    44. န နေသံ (?)
    45. abhisandāni parisandāni (ka.)
    46. na nesaṃ (?)
    47. အန္တောဂဓာ တသ္သ (သီ. ပီ.)
    48. antogadhā tassa (sī. pī.)
    49. အာရမဏံ (?)
    50. ကောဠာပံ အာရကာ ဥဒကာ ထလေ နိက္ခိတ္တံ (က.)
    51. အဘိမန္ထေန္တော (သ္ယာ. ကံ. ပီ. က.)
    52. āramaṇaṃ (?)
    53. koḷāpaṃ ārakā udakā thale nikkhittaṃ (ka.)
    54. abhimanthento (syā. kaṃ. pī. ka.)
    55. သသ္နေဟံ အာရကာ ဥဒကာ ထလေ နိက္ခိတ္တံ (က.)
    56. sasnehaṃ ārakā udakā thale nikkhittaṃ (ka.)
    57. ပောက္ခရိဏီ (သီ.)
    58. ဩဘသ္တပတောဒော (က.), ဥဘန္တရပဋောဒော (သ္ယာ. ကံ.) အဝ + ဓံသု + တ = ဩဓသ္တ-ဣတိပဒဝိဘာဂော
    59. pokkhariṇī (sī.)
    60. obhastapatodo (ka.), ubhantarapaṭodo (syā. kaṃ.) ava + dhaṃsu + ta = odhasta-itipadavibhāgo



    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ၉. ကာယဂတာသတိသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 9. Kāyagatāsatisuttavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (ဋီကာ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ၉. ကာယဂတာသတိသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 9. Kāyagatāsatisuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact