| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
೨. ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
2. Kāyasaṃsaggasikkhāpadavaṇṇanā
೨೬೯. ತೇನ ಸಮಯೇನ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾತಿ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಸಿಕ್ಖಾಪದಂ। ತತ್ರಾಯಂ ಅನುತ್ತಾನಪದವಣ್ಣನಾ – ಅರಞ್ಞೇ ವಿಹರತೀತಿ ನ ಆವೇಣಿಕೇ ಅರಞ್ಞೇ, ಜೇತವನವಿಹಾರಸ್ಸೇವ ಪಚ್ಚನ್ತೇ ಏಕಪಸ್ಸೇ। ಮಜ್ಝೇ ಗಬ್ಭೋತಿ ತಸ್ಸ ಚ ವಿಹಾರಸ್ಸ ಮಜ್ಝೇ ಗಬ್ಭೋ ಹೋತಿ। ಸಮನ್ತಾ ಪರಿಯಾಗಾರೋತಿ ಸಮನ್ತಾ ಪನಸ್ಸ ಮಣ್ಡಲಮಾಳಪರಿಕ್ಖೇಪೋ ಹೋತಿ। ಸೋ ಕಿರ ಮಜ್ಝೇ ಚತುರಸ್ಸಂ ಗಬ್ಭಂ ಕತ್ವಾ ಬಹಿ ಮಣ್ಡಲಮಾಳಪರಿಕ್ಖೇಪೇನ ಕತೋ, ಯಥಾ ಸಕ್ಕಾ ಹೋತಿ ಅನ್ತೋಯೇವ ಆವಿಞ್ಛನ್ತೇಹಿ ವಿಚರಿತುಂ।
269.Tenasamayena buddho bhagavāti kāyasaṃsaggasikkhāpadaṃ. Tatrāyaṃ anuttānapadavaṇṇanā – araññe viharatīti na āveṇike araññe, jetavanavihārasseva paccante ekapasse. Majjhe gabbhoti tassa ca vihārassa majjhe gabbho hoti. Samantā pariyāgāroti samantā panassa maṇḍalamāḷaparikkhepo hoti. So kira majjhe caturassaṃ gabbhaṃ katvā bahi maṇḍalamāḷaparikkhepena kato, yathā sakkā hoti antoyeva āviñchantehi vicarituṃ.
ಸುಪಞ್ಞತ್ತನ್ತಿ ಸುಟ್ಠ ಠಪಿತಂ, ಯಥಾ ಯಥಾ ಯಸ್ಮಿಂ ಯಸ್ಮಿಞ್ಚ ಓಕಾಸೇ ಠಪಿತಂ ಪಾಸಾದಿಕಂ ಹೋತಿ ಲೋಕರಞ್ಜಕಂ ತಥಾ ತಥಾ ತಸ್ಮಿಂ ತಸ್ಮಿಂ ಓಕಾಸೇ ಠಪಿತಂ, ವತ್ತಸೀಸೇನ ಹಿ ಸೋಂ ಏಕಕಿಚ್ಚಮ್ಪಿ ನ ಕರೋತಿ। ಏಕಚ್ಚೇ ವಾತಪಾನೇ ವಿವರನ್ತೋತಿ ಯೇಸು ವಿವಟೇಸು ಅನ್ಧಕಾರೋ ಹೋತಿ ತಾನಿ ವಿವರನ್ತೋ ಯೇಸು ವಿವಟೇಸು ಆಲೋಕೋ ಹೋತಿ ತಾನಿ ಥಕೇನ್ತೋ।
Supaññattanti suṭṭha ṭhapitaṃ, yathā yathā yasmiṃ yasmiñca okāse ṭhapitaṃ pāsādikaṃ hoti lokarañjakaṃ tathā tathā tasmiṃ tasmiṃ okāse ṭhapitaṃ, vattasīsena hi soṃ ekakiccampi na karoti. Ekacce vātapāne vivarantoti yesu vivaṭesu andhakāro hoti tāni vivaranto yesu vivaṭesu āloko hoti tāni thakento.
ಏವಂ ವುತ್ತೇ ಸಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೀ ತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಏತದವೋಚಾತಿ ಏವಂ ತೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇನ ಪಸಂಸಿತ್ವಾ ವುತ್ತೇ ಸಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೀ ‘‘ಪಸನ್ನೋ ಅಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಪಬ್ಬಜಿತುಕಾಮೋ ಮಞ್ಞೇ’’ತಿ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ನಿಗೂಹಿತಬ್ಬಮ್ಪಿ ತಂ ಅತ್ತನೋ ವಿಪ್ಪಕಾರಂ ಪಕಾಸೇನ್ತೀ ಕೇವಲಂ ತಸ್ಸ ಸದ್ಧಾವಿಘಾತಾಪೇಕ್ಖಾ ಹುತ್ವಾ ಏತಂ ‘‘ಕುತೋ ತಸ್ಸ ಉಳಾರತ್ತತಾ’’ತಿಆದಿವಚನಮವೋಚ। ತತ್ಥ ಉಳಾರೋ ಅತ್ತಾ ಅಸ್ಸಾತಿ ಉಳಾರತ್ತಾ, ಉಳಾರತ್ತನೋ ಭಾವೋ ಉಟ್ಠಾರತ್ತತಾ। ಕುಲಿತ್ಥೀಹೀತಿಆದೀಸು ಕುಲಿತ್ಥಿಯೋ ನಾಮ ಘರಸ್ಸಾಮಿನಿಯೋ। ಕುಲಧೀತರೋ ನಾಮ ಪುರಿಸನ್ತರಗತಾ ಕುಲಧೀತರೋ । ಕುಲಕುಮಾರಿಯೋ ನಾಮ ಅನಿವಿಟ್ಠಾ ವುಚ್ಚನ್ತಿ। ಕುಲಸುಣ್ಹಾ ನಾಮ ಪರಕುಲತೋ ಆನೀತಾ ಕುಲದಾರಕಾನಂ ವಧುಯೋ।
Evaṃ vutte sā brāhmaṇī taṃ brāhmaṇaṃ etadavocāti evaṃ tena brāhmaṇena pasaṃsitvā vutte sā brāhmaṇī ‘‘pasanno ayaṃ brāhmaṇo pabbajitukāmo maññe’’ti sallakkhetvā nigūhitabbampi taṃ attano vippakāraṃ pakāsentī kevalaṃ tassa saddhāvighātāpekkhā hutvā etaṃ ‘‘kuto tassa uḷārattatā’’tiādivacanamavoca. Tattha uḷāro attā assāti uḷārattā, uḷārattano bhāvo uṭṭhārattatā. Kulitthīhītiādīsu kulitthiyo nāma gharassāminiyo. Kuladhītaro nāma purisantaragatā kuladhītaro . Kulakumāriyo nāma aniviṭṭhā vuccanti. Kulasuṇhā nāma parakulato ānītā kuladārakānaṃ vadhuyo.
೨೭೦. ಓತಿಣ್ಣೋತಿ ಯಕ್ಖಾದೀಹಿ ವಿಯ ಸತ್ತಾ ಅನ್ತೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತೇನ ರಾಗೇನ ಓತಿಣ್ಣೋ, ಕೂಪಾದೀನಿ ವಿಯ ಸತ್ತಾ ಅಸಮಪೇಕ್ಖಿತ್ವಾ ರಜನೀಯೇ ಠಾನೇ ರಜ್ಜನ್ತೋ ಸಯಂ ವಾ ರಾಗಂ ಓತಿಣ್ಣೋ, ಯಸ್ಮಾ ಪನ ಉಭಯಥಾಪಿ ರಾಗಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸೇವೇತಂ ಅಧಿವಚನಂ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಓತಿಣ್ಣೋ ನಾಮ ಸಾರತ್ತೋ ಅಪೇಕ್ಖವಾ ಪಟಿಬದ್ಧಚಿತ್ತೋ’’ತಿ ಏವಮಸ್ಸ ಪದಭಾಜನಂ ವುತ್ತಂ।
270.Otiṇṇoti yakkhādīhi viya sattā anto uppajjantena rāgena otiṇṇo, kūpādīni viya sattā asamapekkhitvā rajanīye ṭhāne rajjanto sayaṃ vā rāgaṃ otiṇṇo, yasmā pana ubhayathāpi rāgasamaṅgissevetaṃ adhivacanaṃ, tasmā ‘‘otiṇṇo nāma sāratto apekkhavā paṭibaddhacitto’’ti evamassa padabhājanaṃ vuttaṃ.
ತತ್ಥ ಸಾರತ್ತೋತಿ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗರಾಗೇನ ಸುಟ್ಠು ರತ್ತೋ। ಅಪೇಕ್ಖವಾತಿ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಾಪೇಕ್ಖಾಯ ಅಪೇಕ್ಖವಾ। ಪಟಿಬದ್ಧಚಿತ್ತೋತಿ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗರಾಗೇನೇವ ತಸ್ಮಿಂ ವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಪಟಿಬದ್ಧಚಿತ್ತೋ। ವಿಪರಿಣತೇನಾತಿ ಪರಿಸುದ್ಧಭವಙ್ಗಸನ್ತತಿಸಙ್ಖಾತಂ ಪಕತಿಂ ವಿಜಹಿತ್ವಾ ಅಞ್ಞಥಾ ಪವತ್ತೇನ, ವಿರೂಪಂ ವಾ ಪರಿಣತೇನ ವಿರೂಪಂ ಪರಿವತ್ತೇನ, ಯಥಾ ಪರಿವತ್ತಮಾನಂ ವಿರೂಪಂ ಹೋತಿ ಏವಂ ಪರಿವತ್ತಿತ್ವಾ ಠಿತೇನಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
Tattha sārattoti kāyasaṃsaggarāgena suṭṭhu ratto. Apekkhavāti kāyasaṃsaggāpekkhāya apekkhavā. Paṭibaddhacittoti kāyasaṃsaggarāgeneva tasmiṃ vatthusmiṃ paṭibaddhacitto. Vipariṇatenāti parisuddhabhavaṅgasantatisaṅkhātaṃ pakatiṃ vijahitvā aññathā pavattena, virūpaṃ vā pariṇatena virūpaṃ parivattena, yathā parivattamānaṃ virūpaṃ hoti evaṃ parivattitvā ṭhitenāti adhippāyo.
೨೭೧. ಯಸ್ಮಾ ಪನೇತಂ ರಾಗಾದೀಹಿ ಸಮ್ಪಯೋಗಂ ನಾತಿವತ್ತತಿ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ವಿಪರಿಣತನ್ತಿ ರತ್ತಮ್ಪಿ ಚಿತ್ತ’’ನ್ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನಸ್ಸ ಪದಭಾಜನಂ ವತ್ವಾ ಅನ್ತೇ ಇಧಾಧಿಪ್ಪೇತಮತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಅಪಿಚ ರತ್ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ಅಧಿಪ್ಪೇತಂ ವಿಪರಿಣತ’’ನ್ತಿ ಆಹ।
271. Yasmā panetaṃ rāgādīhi sampayogaṃ nātivattati, tasmā ‘‘vipariṇatanti rattampi citta’’ntiādinā nayenassa padabhājanaṃ vatvā ante idhādhippetamatthaṃ dassento ‘‘apica rattaṃ cittaṃ imasmiṃ atthe adhippetaṃ vipariṇata’’nti āha.
ತದಹುಜಾತಾತಿ ತಂದಿವಸಂ ಜಾತಾ ಜಾತಮತ್ತಾ ಅಲ್ಲಮಂಸಪೇಸಿವಣ್ಣಾ, ಏವರೂಪಾಯಪಿ ಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗೇ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ, ಮೇಥುನವೀತಿಕ್ಕಮೇ ಪಾರಾಜಿಕಂ, ರಹೋ ನಿಸಜ್ಜಸ್ಸಾದೇ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಞ್ಚ ಹೋತಿ। ಪಗೇವಾತಿ ಪಠಮಮೇವ।
Tadahujātāti taṃdivasaṃ jātā jātamattā allamaṃsapesivaṇṇā, evarūpāyapi hi saddhiṃ kāyasaṃsagge saṅghādiseso, methunavītikkame pārājikaṃ, raho nisajjassāde pācittiyañca hoti. Pagevāti paṭhamameva.
ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಂ ಸಮಾಪಜ್ಜೇಯ್ಯಾತಿ ಹತ್ಥಗ್ಗಹಣಾದಿಕಾಯಸಮ್ಪಯೋಗಂ ಕಾಯಮಿಸ್ಸೀಭಾವಂ ಸಮಾಪಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಯಸ್ಮಾ ಪನೇತಂ ಸಮಾಪಜ್ಜನ್ತಸ್ಸ ಯೋ ಸೋ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗೋ ನಾಮ ಸೋ ಅತ್ಥತೋ ಅಜ್ಝಾಚಾರೋ ಹೋತಿ, ರಾಗವಸೇನ ಅಭಿಭವಿತ್ವಾ ಸಞ್ಞಮವೇಲಂ ಆಚಾರೋ, ತಸ್ಮಾಸ್ಸ ಸಙ್ಖೇಪನ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಅಜ್ಝಾಚಾರೋ ವುಚ್ಚತೀ’’ತಿ ಪದಭಾಜನಮಾಹ।
Kāyasaṃsaggaṃ samāpajjeyyāti hatthaggahaṇādikāyasampayogaṃ kāyamissībhāvaṃ samāpajjeyya, yasmā panetaṃ samāpajjantassa yo so kāyasaṃsaggo nāma so atthato ajjhācāro hoti, rāgavasena abhibhavitvā saññamavelaṃ ācāro, tasmāssa saṅkhepana atthaṃ dassento ‘‘ajjhācāro vuccatī’’ti padabhājanamāha.
ಹತ್ಥಗ್ಗಾಹಂ ವಾತಿಆದಿಭೇದಂ ಪನಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥದಸ್ಸನಂ। ತತ್ಥ ಹತ್ಥಾದೀನಂ ವಿಭಾಗದಸ್ಸನತ್ಥಂ ‘‘ಹತ್ಥೋ ನಾಮ ಕಪ್ಪರಂ ಉಪಾದಾಯಾ’’ತಿಆದಿಮಾಹ ತತ್ಥ ಕಪ್ಪರಂ ಉಪಾದಾಯಾತಿ ದುತಿಯಂ। ಮಹಾಸನ್ಧಿಂ ಉಪಾದಾಯ। ಅಞ್ಞತ್ಥ ಪನ ಮಣಿಬನ್ಧತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಾವ ಅಗ್ಗನಖಾ ಹತ್ಥೋ ಇಧ ಸದ್ಧಿಂ ಅಗ್ಗಬಾಹಾಯ ಕಪ್ಪರತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋ।
Hatthaggāhaṃ vātiādibhedaṃ panassa vitthārena atthadassanaṃ. Tattha hatthādīnaṃ vibhāgadassanatthaṃ ‘‘hattho nāma kapparaṃ upādāyā’’tiādimāha tattha kapparaṃ upādāyāti dutiyaṃ. Mahāsandhiṃ upādāya. Aññattha pana maṇibandhato paṭṭhāya yāva agganakhā hattho idha saddhiṃ aggabāhāya kapparato paṭṭhāya adhippeto.
ಸುದ್ಧಕೇಸಾ ವಾತಿ ಸುತ್ತಾದೀಹಿ ಅಮಿಸ್ಸಾ ಸುದ್ಧಾ ಕೇಸಾಯೇವ। ವೇಣೀತಿ ತೀಹಿ ಕೇಸವಟ್ಟೀಹಿ ವಿನನ್ಧಿತ್ವಾ ಕತಕೇಸಕಲಾಪಸ್ಸೇತಂ ನಾಮಂ। ಸುತ್ತಮಿಸ್ಸಾತಿ ಪಞ್ಚವಣ್ಣೇನ ಸುತ್ತೇನ ಕೇಸೇ ಮಿಸ್ಸೇತ್ವಾ ಕತಾ। ಮಾಲಾಮಿಸ್ಸಾತಿ ವಸ್ಸಿಕಪುಪ್ಫಾದೀಹಿ ಮಿಸ್ಸೇತ್ವಾ ತೀಹಿ ಕೇಸವಟ್ಟೀಹಿ ವಿನನ್ಧಿತ್ವಾ ಕತಾ, ಅವಿನದ್ಧೋಪಿ ವಾ ಕೇವಲಂ ಪುಪ್ಫಮಿಸ್ಸಕೋ ಕೇಸಕಲಾಪೋ ಇಧ ‘‘ವೇಣೀ’’ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಹಿರಞ್ಞಮಿಸ್ಸಾತಿ ಕಹಾಪಣಮಾಲಾಯ ಮಿಸ್ಸೇತ್ವಾ ಕತಾ। ಸುವಣ್ಣಮಿಸ್ಸಾತಿ ಸುವಣ್ಣಚೀರಕೇಹಿ ವಾ ಪಾಮಙ್ಗಾದೀಹಿ ವಾ ಮಿಸ್ಸೇತ್ವಾ ಕತಾ। ಮುತ್ತಾಮಿಸ್ಸಾತಿ ಮುತ್ತಾವಲೀಹಿ ಮಿಸ್ಸೇತ್ವಾ ಕತಾ। ಮಣಿಮಿಸ್ಸಾತಿ ಸುತ್ತಾರೂಳ್ಹೇಹಿ ಮಣೀಹಿ ಮಿಸ್ಸೇತ್ವಾ ಕತಾ। ಏತಾಸು ಹಿ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ವೇಣಿಂ ಗಣ್ಹನ್ತಸ್ಸ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋಯೇವ। ‘‘ಅಹಂ ಮಿಸ್ಸಕವೇಣಿಂ ಅಗ್ಗಹೇಸಿ’’ನ್ತಿ ವದನ್ತಸ್ಸ ಮೋಕ್ಖೋ ನತ್ಥಿ। ವೇಣಿಗ್ಗಹಣೇನ ಚೇತ್ಥ ಕೇಸಾಪಿ ಗಹಿತಾವ ಹೋನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಯೋ ಏಕಮ್ಪಿ ಕೇಸಂ ಗಣ್ಹಾತಿ ತಸ್ಸಪಿ ಆಪತ್ತಿಯೇವ।
Suddhakesā vāti suttādīhi amissā suddhā kesāyeva. Veṇīti tīhi kesavaṭṭīhi vinandhitvā katakesakalāpassetaṃ nāmaṃ. Suttamissāti pañcavaṇṇena suttena kese missetvā katā. Mālāmissāti vassikapupphādīhi missetvā tīhi kesavaṭṭīhi vinandhitvā katā, avinaddhopi vā kevalaṃ pupphamissako kesakalāpo idha ‘‘veṇī’’ti veditabbo. Hiraññamissāti kahāpaṇamālāya missetvā katā. Suvaṇṇamissāti suvaṇṇacīrakehi vā pāmaṅgādīhi vā missetvā katā. Muttāmissāti muttāvalīhi missetvā katā. Maṇimissāti suttārūḷhehi maṇīhi missetvā katā. Etāsu hi yaṃkiñci veṇiṃ gaṇhantassa saṅghādisesoyeva. ‘‘Ahaṃ missakaveṇiṃ aggahesi’’nti vadantassa mokkho natthi. Veṇiggahaṇena cettha kesāpi gahitāva honti, tasmā yo ekampi kesaṃ gaṇhāti tassapi āpattiyeva.
ಹತ್ಥಞ್ಚ ವೇಣಿಞ್ಚ ಠಪೇತ್ವಾತಿ ಇಧ ವುತ್ತಲಕ್ಖಣಂ ಹತ್ಥಞ್ಚ ಸಬ್ಬಪ್ಪಕಾರಞ್ಚ ವೇಣಿಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಅವಸೇಸಂ ಸರೀರಂ ‘‘ಅಙ್ಗ’’ನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಏವಂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನೇಸು ಹತ್ಥಾದೀಸು ಹತ್ಥಸ್ಸ ಗಹಣಂ ಹತ್ಥಗ್ಗಾಹೋ, ವೇಣಿಯಾ ಗಹಣಂ ವೇಣಿಗ್ಗಾಹೋ, ಅವಸೇಸಸಸರೀರಸ್ಸ ಪರಾಮಸನಂ ಅಞ್ಞತರಸ್ಸ ವಾ ಅಞ್ಞತರಸ್ಸ ವಾ ಅಙ್ಗಸ್ಸ ಪರಾಮಸನಂ, ಯೋ ತಂ ಹತ್ಥಗ್ಗಾಹಂ ವಾ ವೇಣಿಗ್ಗಾಹಂ ವಾ ಅಞ್ಞತರಸ್ಸ ವಾ ಅಞ್ಞತರಸ್ಸ ವಾ ಅಙ್ಗಸ್ಸ ಪರಾಮಸನಂ ಸಮಾಪಜ್ಜೇಯ್ಯ, ತಸ್ಸ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ ನಾಮ ಆಪತ್ತಿನಿಕಾಯೋ ಹೋತೀತಿ। ಅಯಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಸ್ಸ ಅತ್ಥೋ।
Hatthañcaveṇiñca ṭhapetvāti idha vuttalakkhaṇaṃ hatthañca sabbappakārañca veṇiṃ ṭhapetvā avasesaṃ sarīraṃ ‘‘aṅga’’nti veditabbaṃ. Evaṃ paricchinnesu hatthādīsu hatthassa gahaṇaṃ hatthaggāho, veṇiyā gahaṇaṃ veṇiggāho, avasesasasarīrassa parāmasanaṃ aññatarassa vā aññatarassa vā aṅgassa parāmasanaṃ, yo taṃ hatthaggāhaṃ vā veṇiggāhaṃ vā aññatarassa vā aññatarassa vā aṅgassa parāmasanaṃ samāpajjeyya, tassa saṅghādiseso nāma āpattinikāyo hotīti. Ayaṃ sikkhāpadassa attho.
೨೭೨. ಯಸ್ಮಾ ಪನ ಯೋ ಚ ಹತ್ಥಗ್ಗಾಹೋ ಯೋ ಚ ವೇಣಿಗ್ಗಾಹೋ ಯಞ್ಚ ಅವಸೇಸಸ್ಸ ಅಙ್ಗಸ್ಸ ಪರಾಮಸನಂ ತಂ ಸಬ್ಬಮ್ಪಿ ಭೇದತೋ ದ್ವಾದಸವಿಧಂ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ತಂ ಭೇದಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಆಮಸನಾ ಪರಾಮಸನಾ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನಸ್ಸ ಪದಭಾಜನಂ ವುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಯಞ್ಚ ವುತ್ತಂ ‘‘ಆಮಸನಾ ನಾಮ ಆಮಟ್ಠಮತ್ತಾ’’ತಿ ಯಞ್ಚ ‘‘ಛುಪನಂ ನಾಮ ಫುಟ್ಠಮತ್ತ’’ನ್ತಿ, ಇಮೇಸಂ ಅಯಂ ವಿಸೇಸೋ – ಆಮಸನಾತಿ ಆಮಜ್ಜನಾ ಫುಟ್ಠೋಕಾಸಂ ಅನತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾಪಿ ತತ್ಥೇವ ಸಙ್ಘಟ್ಟನಾ। ಅಯಞ್ಹಿ ‘‘ಆಮಟ್ಠಮತ್ತಾ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಛುಪನನ್ತಿ ಅಸಙ್ಘಟ್ಟೇತ್ವಾ ಫುಟ್ಠಮತ್ತಂ।
272. Yasmā pana yo ca hatthaggāho yo ca veṇiggāho yañca avasesassa aṅgassa parāmasanaṃ taṃ sabbampi bhedato dvādasavidhaṃ hoti, tasmā taṃ bhedaṃ dassetuṃ ‘‘āmasanā parāmasanā’’tiādinā nayenassa padabhājanaṃ vuttaṃ. Tattha yañca vuttaṃ ‘‘āmasanā nāma āmaṭṭhamattā’’ti yañca ‘‘chupanaṃ nāma phuṭṭhamatta’’nti, imesaṃ ayaṃ viseso – āmasanāti āmajjanā phuṭṭhokāsaṃ anatikkamitvāpi tattheva saṅghaṭṭanā. Ayañhi ‘‘āmaṭṭhamattā’’ti vuccati. Chupananti asaṅghaṭṭetvā phuṭṭhamattaṃ.
ಯಮ್ಪಿ ಉಮ್ಮಸನಾಯ ಚ ಉಲ್ಲಙ್ಘನಾಯ ಚ ನಿದ್ದೇಸೇ ‘‘ಉದ್ಧಂ ಉಚ್ಚಾರಣಾ’’ತಿ ಏಕಮೇವ ಪದಂ ವುತ್ತಂ। ತತ್ರಾಪಿ ಅಯಂ ವಿಸೇಸೋ – ಪಠಮಂ ಅತ್ತನೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಇತ್ಥಿಯಾ ಕಾಯೇ ಉದ್ಧಂ ಪೇಸನವಸೇನ ವುತ್ತಂ, ದುತಿಯಂ ಇತ್ಥಿಯಾ ಕಾಯಂ ಉಕ್ಖಿಪನವಸೇನ, ಸೇಸಂ ಪಾಕಟಮೇವ।
Yampi ummasanāya ca ullaṅghanāya ca niddese ‘‘uddhaṃ uccāraṇā’’ti ekameva padaṃ vuttaṃ. Tatrāpi ayaṃ viseso – paṭhamaṃ attano kāyassa itthiyā kāye uddhaṃ pesanavasena vuttaṃ, dutiyaṃ itthiyā kāyaṃ ukkhipanavasena, sesaṃ pākaṭameva.
೨೭೩. ಇದಾನಿ ಯ್ವಾಯಂ ಓತಿಣ್ಣೋ ವಿಪರಿಣತೇನ ಚಿತ್ತೇನ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಂ ಸಮಾಪಜ್ಜತಿ, ತಸ್ಸ ಏತೇಸಂ ಪದಾನಂ ವಸೇನ ವಿತ್ಥಾರತೋ ಆಪತ್ತಿಭೇದಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಇತ್ಥೀ ಚ ಹೋತಿ ಇತ್ಥಿಸಞ್ಞೀ ಸಾರತ್ತೋ ಚ ಭಿಕ್ಖು ಚ ನಂ ಇತ್ಥಿಯಾ ಕಾಯೇನ ಕಾಯ’’ನ್ತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖು ಚ ನಂ ಇತ್ಥಿಯಾ ಕಾಯೇನ ಕಾಯನ್ತಿ ಸೋ ಸಾರತ್ತೋ ಚ ಇತ್ಥಿಸಞ್ಞೀ ಚ ಭಿಕ್ಖು ಅತ್ತನೋ ಕಾಯೇನ। ನನ್ತಿ ನಿಪಾತಮತ್ತಂ। ಅಥ ವಾ ಏತಂ ತಸ್ಸಾ ಇತ್ಥಿಯಾ ಹತ್ಥಾದಿಭೇದಂ ಕಾಯಂ। ಆಮಸತಿ ಪರಾಮಸತೀತಿ ಏತೇಸು ಚೇ ಏಕೇನಾಪಿ ಆಕಾರೇನ ಅಜ್ಝಾಚರತಿ, ಆಪತ್ತಿ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಸ್ಸ। ತತ್ಥ ಸಕಿಂ ಆಮಸತೋ ಏಕಾ ಆಪತ್ತಿ, ಪುನಪ್ಪುನಂ ಆಮಸತೋ ಪಯೋಗೇ ಪಯೋಗೇ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ।
273. Idāni yvāyaṃ otiṇṇo vipariṇatena cittena kāyasaṃsaggaṃ samāpajjati, tassa etesaṃ padānaṃ vasena vitthārato āpattibhedaṃ dassento ‘‘itthī ca hoti itthisaññī sāratto ca bhikkhu ca naṃ itthiyā kāyena kāya’’ntiādimāha. Tattha bhikkhu ca naṃ itthiyā kāyena kāyanti so sāratto ca itthisaññī ca bhikkhu attano kāyena. Nanti nipātamattaṃ. Atha vā etaṃ tassā itthiyā hatthādibhedaṃ kāyaṃ. Āmasati parāmasatīti etesu ce ekenāpi ākārena ajjhācarati, āpatti saṅghādisesassa. Tattha sakiṃ āmasato ekā āpatti, punappunaṃ āmasato payoge payoge saṅghādiseso.
ಪರಾಮಸನ್ತೋಪಿ ಸಚೇ ಕಾಯತೋ ಅಮೋಚೇತ್ವಾವ ಇತೋ ಚಿತೋ ಚ ಅತ್ತನೋ ಹತ್ಥಂ ವಾ ಕಾಯಂ ವಾ ಸಞ್ಚೋಪೇತಿ ಹರತಿ ಪೇಸೇತಿ ದಿವಸಮ್ಪಿ ಪರಾಮಸತೋ ಏಕಾವ ಆಪತ್ತಿ। ಸಚೇ ಕಾಯತೋ ಮೋಚೇತ್ವಾ ಮೋಚೇತ್ವಾ ಪರಾಮಸತಿ ಪಯೋಗೇ ಪಯೋಗೇ ಆಪತ್ತಿ।
Parāmasantopi sace kāyato amocetvāva ito cito ca attano hatthaṃ vā kāyaṃ vā sañcopeti harati peseti divasampi parāmasato ekāva āpatti. Sace kāyato mocetvā mocetvā parāmasati payoge payoge āpatti.
ಓಮಸನ್ತೋಪಿ ಸಚೇ ಕಾಯತೋ ಅಮೋಚೇತ್ವಾವ ಇತ್ಥಿಯಾ ಮತ್ಥಕತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಾವ ಪಾದಪಿಟ್ಠಿಂ ಓಮಸತಿ ಏಕಾವ ಆಪತ್ತಿ। ಸಚೇ ಪನ ಉದರಾದೀಸು ತಂ ತಂ ಠಾನಂ ಪತ್ವಾ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಓಮಸತಿ ಪಯೋಗೇ ಪಯೋಗೇ ಆಪತ್ತಿ। ಉಮ್ಮಸನಾಯಪಿ ಪಾದತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಾವ ಸೀಸಂ ಉಮ್ಮಸನ್ತಸ್ಸ ಏಸೇವ ನಯೋ।
Omasantopi sace kāyato amocetvāva itthiyā matthakato paṭṭhāya yāva pādapiṭṭhiṃ omasati ekāva āpatti. Sace pana udarādīsu taṃ taṃ ṭhānaṃ patvā muñcitvā muñcitvā omasati payoge payoge āpatti. Ummasanāyapi pādato paṭṭhāya yāva sīsaṃ ummasantassa eseva nayo.
ಓಲಙ್ಘನಾಯ ಮಾತುಗಾಮಂ ಕೇಸೇಸು ಗಹೇತ್ವಾ ನಾಮೇತ್ವಾ ಚುಮ್ಬನಾದೀಸು ಯಂ ಅಜ್ಝಾಚಾರಂ ಇಚ್ಛತಿ ತಂ ಕತ್ವಾ ಮುಞ್ಚತೋ ಏಕಾವ ಆಪತ್ತಿ। ಉಟ್ಠಿತಂ ಪುನಪ್ಪುನಂ ನಾಮಯತೋ ಪಯೋಗೇ ಪಯೋಗೇ ಆಪತ್ತಿ। ಉಲ್ಲಙ್ಘನಾಯಪಿ ಕೇಸೇಸು ವಾ ಹತ್ಥೇಸು ವಾ ಗಹೇತ್ವಾ ವುಟ್ಠಾಪಯತೋ ಏಸೇವ ನಯೋ।
Olaṅghanāya mātugāmaṃ kesesu gahetvā nāmetvā cumbanādīsu yaṃ ajjhācāraṃ icchati taṃ katvā muñcato ekāva āpatti. Uṭṭhitaṃ punappunaṃ nāmayato payoge payoge āpatti. Ullaṅghanāyapi kesesu vā hatthesu vā gahetvā vuṭṭhāpayato eseva nayo.
ಆಕಡ್ಢನಾಯ ಅತ್ತನೋ ಅಭಿಮುಖಂ ಆಕಡ್ಢನ್ತೋ ಯಾವ ನ ಮುಞ್ಚತಿ ತಾವ ಏಕಾವ ಆಪತ್ತಿ। ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಆಕಡ್ಢನ್ತಸ್ಸ ಪಯೋಗೇ ಪಯೋಗೇ ಆಪತ್ತಿ। ಪತಿಕಡ್ಢನಾಯಪಿ ಪರಮ್ಮುಖಂ ಪಿಟ್ಠಿಯಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಟಿಪ್ಪಣಾಮಯತೋ ಏಸೇವ ನಯೋ।
Ākaḍḍhanāya attano abhimukhaṃ ākaḍḍhanto yāva na muñcati tāva ekāva āpatti. Muñcitvā muñcitvā ākaḍḍhantassa payoge payoge āpatti. Patikaḍḍhanāyapi parammukhaṃ piṭṭhiyaṃ gahetvā paṭippaṇāmayato eseva nayo.
ಅಭಿನಿಗ್ಗಣ್ಹನಾಯ ಹತ್ಥೇ ವಾ ಬಾಹಾಯ ವಾ ದಳ್ಹಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಯೋಜನಮ್ಪಿ ಗಚ್ಛತೋ ಏಕಾವ ಆಪತ್ತಿ। ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಗಣ್ಹತೋ ಪಯೋಗೇ ಪಯೋಗೇ ಆಪತ್ತಿ। ಅಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಫುಸತೋ ಚ ಆಲಿಙ್ಗತೋ ಚ ಪಯೋಗೇ ಪಯೋಗೇ ಆಪತ್ತೀತಿ ಮಹಾಸುಮತ್ಥೇರೋ ಆಹ। ಮಹಾಪದುಮತ್ಥೇರೋ ಪನಾಹ – ‘‘ಮೂಲಗ್ಗಹಣಮೇವ ಪಮಾಣಂ, ತಸ್ಮಾ ಯಾವ ನ ಮುಞ್ಚತಿ ತಾವ ಏಕಾ ಏವ ಆಪತ್ತೀ’’ತಿ।
Abhiniggaṇhanāya hatthe vā bāhāya vā daḷhaṃ gahetvā yojanampi gacchato ekāva āpatti. Muñcitvā punappunaṃ gaṇhato payoge payoge āpatti. Amuñcitvā punappunaṃ phusato ca āliṅgato ca payoge payoge āpattīti mahāsumatthero āha. Mahāpadumatthero panāha – ‘‘mūlaggahaṇameva pamāṇaṃ, tasmā yāva na muñcati tāva ekā eva āpattī’’ti.
ಅಭಿನಿಪ್ಪೀಳನಾಯ ವತ್ಥೇನ ವಾ ಆಭರಣೇನ ವಾ ಸದ್ಧಿಂ ಪೀಳಯತೋ ಅಙ್ಗಂ ಅಫುಸನ್ತಸ್ಸ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ, ಫುಸನ್ತಸ್ಸ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ, ಏಕಪಯೋಗೇನ ಏಕಾ ಆಪತ್ತಿ, ನಾನಾಪಯೋಗೇನ ನಾನಾ।
Abhinippīḷanāya vatthena vā ābharaṇena vā saddhiṃ pīḷayato aṅgaṃ aphusantassa thullaccayaṃ, phusantassa saṅghādiseso, ekapayogena ekā āpatti, nānāpayogena nānā.
ಗಹಣಛುಪನೇಸು ಅಞ್ಞಂ ಕಿಞ್ಚಿ ವಿಕಾರಂ ಅಕರೋನ್ತೋಪಿ ಗಹಿತಮತ್ತಫುಟ್ಠಮತ್ತೇನಾಪಿ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ।
Gahaṇachupanesu aññaṃ kiñci vikāraṃ akarontopi gahitamattaphuṭṭhamattenāpi āpattiṃ āpajjati.
ಏವಮೇತೇಸು ಆಮಸನಾದೀಸು ಏಕೇನಾಪಿ ಆಕಾರೇನ ಅಜ್ಝಾಚಾರತೋ ಇತ್ಥಿಯಾ ಇತ್ಥಿಸಞ್ಞಿಸ್ಸ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ, ವೇಮತಿಕಸ್ಸ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ, ಪಣ್ಡಕಪುರಿಸತಿರಚ್ಛಾನಗತಸಞ್ಞಿಸ್ಸಾಪಿ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಮೇವ। ಪಣ್ಡಕೇ ಪಣ್ಡಕಸಞ್ಞಿಸ್ಸ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ, ವೇಮತಿಕಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ। ಪುರಿಸತಿರಚ್ಛಾನಗತಇತ್ಥಿಸಞ್ಞಿಸ್ಸಾಪಿ ದುಕ್ಕಟಮೇವ। ಪುರಿಸೇ ಪುರಿಸಸಞ್ಞಿಸ್ಸಾಪಿ ವೇಮತಿಕಸ್ಸಾಪಿ ಇತ್ಥಿಪಣ್ಡಕತಿರಚ್ಛಾನಗತಸಞ್ಞಿಸ್ಸಾಪಿ ದುಕ್ಕಟಮೇವ। ತಿರಚ್ಛಾನಗತೇಪಿ ಸಬ್ಬಾಕಾರೇನ ದುಕ್ಕಟಮೇವಾತಿ। ಇಮಾ ಏಕಮೂಲಕನಯೇ ವುತ್ತಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಇಮಿನಾವ ಉಪಾಯೇನ ‘‘ದ್ವೇ ಇತ್ಥಿಯೋ ದ್ವಿನ್ನಂ ಇತ್ಥೀನ’’ನ್ತಿಆದಿವಸೇನ ವುತ್ತೇ ದುಮೂಲಕನಯೇಪಿ ದಿಗುಣಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಯಥಾ ಚ ದ್ವೀಸು ಇತ್ಥೀಸು ದ್ವೇ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ; ಏವಂ ಸಮ್ಬಹುಲಾಸು ಸಮ್ಬಹುಲಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
Evametesu āmasanādīsu ekenāpi ākārena ajjhācārato itthiyā itthisaññissa saṅghādiseso, vematikassa thullaccayaṃ, paṇḍakapurisatiracchānagatasaññissāpi thullaccayameva. Paṇḍake paṇḍakasaññissa thullaccayaṃ, vematikassa dukkaṭaṃ. Purisatiracchānagataitthisaññissāpi dukkaṭameva. Purise purisasaññissāpi vematikassāpi itthipaṇḍakatiracchānagatasaññissāpi dukkaṭameva. Tiracchānagatepi sabbākārena dukkaṭamevāti. Imā ekamūlakanaye vuttā āpattiyo sallakkhetvā imināva upāyena ‘‘dve itthiyo dvinnaṃ itthīna’’ntiādivasena vutte dumūlakanayepi diguṇā āpattiyo veditabbā. Yathā ca dvīsu itthīsu dve saṅghādisesā; evaṃ sambahulāsu sambahulā veditabbā.
ಯೋ ಹಿ ಏಕತೋ ಠಿತಾ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಇತ್ಥಿಯೋ ಬಾಹಾಹಿ ಪರಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಗಣ್ಹಾತಿ ಸೋ ಯತ್ತಕಾ ಇತ್ಥಿಯೋ ಫುಟ್ಠಾ ತಾಸಂ ಗಣನಾಯ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೇ ಆಪಜ್ಜತಿ, ಮಜ್ಝಗತಾನಂ ಗಣನಾಯ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯೇ। ತಾ ಹಿ ತೇನ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇನ ಆಮಟ್ಠಾ ಹೋನ್ತಿ। ಯೋ ಪನ ಸಮ್ಬಹುಲಾನಂ ಅಙ್ಗುಲಿಯೋ ವಾ ಕೇಸೇ ವಾ ಏಕತೋ ಕತ್ವಾ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಸೋ ಅಙ್ಗುಲಿಯೋ ಚ ಕೇಸೇ ಚ ಅಗಣೇತ್ವಾ ಇತ್ಥಿಯೋ ಗಣೇತ್ವಾ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೇಹಿ ಕಾರೇತಬ್ಬೋ। ಯಾಸಞ್ಚ ಇತ್ಥೀನಂ ಅಙ್ಗುಲಿಯೋ ವಾ ಕೇಸಾ ವಾ ಮಜ್ಝಗತಾ ಹೋನ್ತಿ, ತಾಸಂ ಗಣನಾಯ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯೇ ಆಪಜ್ಜತಿ। ತಾ ಹಿ ತೇನ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇನ ಆಮಟ್ಠಾ ಹೋನ್ತಿ, ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಪನ ಇತ್ಥಿಯೋ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇಹಿ ರಜ್ಜುವತ್ಥಾದೀಹಿ ಪರಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಗಣ್ಹನ್ತೋ ಸಬ್ಬಾಸಂಯೇವ ಅನ್ತೋಪರಿಕ್ಖೇಪಗತಾನಂ ಗಣನಾಯ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯೇ ಆಪಜ್ಜತಿ। ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ಅಫುಟ್ಠಾಸು ದುಕ್ಕಟಂ ವುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಯಸ್ಮಾ ಪಾಳಿಯಂ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇನ ಆಮಸನಂ ನಾಮ ನತ್ಥಿ, ತಸ್ಮಾ ಸಬ್ಬಮ್ಪಿ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಂ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇನೇವ ಸಙ್ಗಹೇತ್ವಾ ಮಹಾಅಟ್ಠಕಥಾಯಞ್ಚ ಕುರುನ್ದಿಯಞ್ಚ ವುತ್ತೋ ಪುರಿಮನಯೋಯೇವೇತ್ಥ ಯುತ್ತತರೋ ದಿಸ್ಸತಿ।
Yo hi ekato ṭhitā sambahulā itthiyo bāhāhi parikkhipitvā gaṇhāti so yattakā itthiyo phuṭṭhā tāsaṃ gaṇanāya saṅghādisese āpajjati, majjhagatānaṃ gaṇanāya thullaccaye. Tā hi tena kāyappaṭibaddhena āmaṭṭhā honti. Yo pana sambahulānaṃ aṅguliyo vā kese vā ekato katvā gaṇhāti, so aṅguliyo ca kese ca agaṇetvā itthiyo gaṇetvā saṅghādisesehi kāretabbo. Yāsañca itthīnaṃ aṅguliyo vā kesā vā majjhagatā honti, tāsaṃ gaṇanāya thullaccaye āpajjati. Tā hi tena kāyappaṭibaddhena āmaṭṭhā honti, sambahulā pana itthiyo kāyappaṭibaddhehi rajjuvatthādīhi parikkhipitvā gaṇhanto sabbāsaṃyeva antoparikkhepagatānaṃ gaṇanāya thullaccaye āpajjati. Mahāpaccariyaṃ aphuṭṭhāsu dukkaṭaṃ vuttaṃ. Tattha yasmā pāḷiyaṃ kāyappaṭibaddhappaṭibaddhena āmasanaṃ nāma natthi, tasmā sabbampi kāyappaṭibaddhappaṭibaddhaṃ kāyappaṭibaddheneva saṅgahetvā mahāaṭṭhakathāyañca kurundiyañca vutto purimanayoyevettha yuttataro dissati.
ಯೋ ಹಿ ಹತ್ಥೇನ ಹತ್ಥಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಠಿತಾಸು ಇತ್ಥೀಸು ಸಮಸಾರಾಗೋ ಏಕಂ ಹತ್ಥೇ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಸೋ ಗಹಿತಿತ್ಥಿಯಾ ವಸೇನ ಏಕಂ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಂ ಆಪಜ್ಜತಿ, ಇತರಾಸಂ ಗಣನಾಯ ಪುರಿಮನಯೇನೇವ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯೇ। ಸಚೇ ಸೋ ತಂ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇ ವತ್ಥೇ ವಾ ಪುಪ್ಫೇ ವಾ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಸಬ್ಬಾಸಂ ಗಣನಾಯ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯೇ ಆಪಜ್ಜತಿ। ಯಥೇವ ಹಿ ರಜ್ಜುವತ್ಥಾದೀಹಿ ಪರಿಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ಸಬ್ಬಾಪಿ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇನ ಆಮಟ್ಠಾ ಹೋನ್ತಿ, ತಥಾ ಇಧಾಪಿ ಸಬ್ಬಾಪಿ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇನ ಆಮಟ್ಠಾ ಹೋನ್ತಿ। ಸಚೇ ಪನ ತಾ ಇತ್ಥಿಯೋ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ವತ್ಥಕೋಟಿಯಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಠಿತಾ ಹೋನ್ತಿ, ತತ್ರ ಚೇಸೋ ಪುರಿಮನಯೇನೇವ ಪಠಮಂ ಇತ್ಥಿಂ ಹತ್ಥೇ ಗಣ್ಹಾತಿ ಗಹಿತಾಯ ವಸೇನ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಂ ಆಪಜ್ಜತಿ, ಇತರಾಸಂ ಗಣನಾಯ ದುಕ್ಕಟಾನಿ। ಸಬ್ಬಾಸಞ್ಹಿ ತಾಸಂ ತೇನ ಪುರಿಮನಯೇನೇವ ಕಾಯಪಟಿಬದ್ಧೇನ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಂ ಆಮಟ್ಠಂ ಹೋತಿ। ಸಚೇ ಪನ ಸೋಪಿ ತಂ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇಯೇವ ಗಣ್ಹಾತಿ ತಸ್ಸಾ ವಸೇನ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ ಆಪಜ್ಜತಿ, ಇತರಾಸಂ ಗಣನಾಯ ಅನನ್ತರನಯೇನೇವ ದುಕ್ಕಟಾನಿ।
Yo hi hatthena hatthaṃ gahetvā paṭipāṭiyā ṭhitāsu itthīsu samasārāgo ekaṃ hatthe gaṇhāti, so gahititthiyā vasena ekaṃ saṅghādisesaṃ āpajjati, itarāsaṃ gaṇanāya purimanayeneva thullaccaye. Sace so taṃ kāyappaṭibaddhe vatthe vā pupphe vā gaṇhāti, sabbāsaṃ gaṇanāya thullaccaye āpajjati. Yatheva hi rajjuvatthādīhi parikkhipantena sabbāpi kāyappaṭibaddhena āmaṭṭhā honti, tathā idhāpi sabbāpi kāyappaṭibaddhena āmaṭṭhā honti. Sace pana tā itthiyo aññamaññaṃ vatthakoṭiyaṃ gahetvā ṭhitā honti, tatra ceso purimanayeneva paṭhamaṃ itthiṃ hatthe gaṇhāti gahitāya vasena saṅghādisesaṃ āpajjati, itarāsaṃ gaṇanāya dukkaṭāni. Sabbāsañhi tāsaṃ tena purimanayeneva kāyapaṭibaddhena kāyappaṭibaddhaṃ āmaṭṭhaṃ hoti. Sace pana sopi taṃ kāyappaṭibaddheyeva gaṇhāti tassā vasena thullaccayaṃ āpajjati, itarāsaṃ gaṇanāya anantaranayeneva dukkaṭāni.
ಯೋ ಪನ ಘನವತ್ಥನಿವತ್ಥಂ ಇತ್ಥಿಂ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗರಾಗೇನ ವತ್ಥೇ ಘಟ್ಟೇತಿ, ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ। ವಿರಳವತ್ಥನಿವತ್ಥಂ ಘಟ್ಟೇತಿ, ತತ್ರ ಚೇ ವತ್ಥನ್ತರೇಹಿ ಇತ್ಥಿಯಾ ವಾ ನಿಕ್ಖನ್ತಲೋಮಾನಿ ಭಿಕ್ಖುಂ ಭಿಕ್ಖುನೋ ವಾ ಪವಿಟ್ಠಲೋಮಾನಿ ಇತ್ಥಿಂ ಫುಸನ್ತಿ, ಉಭಿನ್ನಂ ಲೋಮಾನಿಯೇವ ವಾ ಲೋಮಾನಿ ಫುಸನ್ತಿ, ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ। ಉಪಾದಿನ್ನಕೇನ ಹಿ ಕಮ್ಮಜರೂಪೇನ ಉಪಾದಿನ್ನಕಂ ವಾ ಅನುಪಾದಿನ್ನಕಂ ವಾ ಅನುಪಾದಿನ್ನಕೇನಪಿ ಕೇನಚಿ ಕೇಸಾದಿನಾ ಉಪಾದಿನ್ನಕಂ ವಾ ಅನುಪಾದಿನ್ನಕಂ ವಾ ಫುಸನ್ತೋಪಿ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಂ ಆಪಜ್ಜತಿಯೇವ।
Yo pana ghanavatthanivatthaṃ itthiṃ kāyasaṃsaggarāgena vatthe ghaṭṭeti, thullaccayaṃ. Viraḷavatthanivatthaṃ ghaṭṭeti, tatra ce vatthantarehi itthiyā vā nikkhantalomāni bhikkhuṃ bhikkhuno vā paviṭṭhalomāni itthiṃ phusanti, ubhinnaṃ lomāniyeva vā lomāni phusanti, saṅghādiseso. Upādinnakena hi kammajarūpena upādinnakaṃ vā anupādinnakaṃ vā anupādinnakenapi kenaci kesādinā upādinnakaṃ vā anupādinnakaṃ vā phusantopi saṅghādisesaṃ āpajjatiyeva.
ತತ್ಥ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ‘‘ಲೋಮಾನಿ ಗಣೇತ್ವಾ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಮಹಾಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪನ ‘‘ಲೋಮಾನಿ ಗಣೇತ್ವಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ನ ಕಾರೇತಬ್ಬೋ, ಏಕಮೇವ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಂ ಆಪಜ್ಜತಿ। ಸಙ್ಘಿಕಮಞ್ಚೇ ಪನ ಅಪಚ್ಚತ್ಥರಿತ್ವಾ ನಿಪನ್ನೋ ಲೋಮಾನಿ ಗಣೇತ್ವಾ ಕಾರೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ , ತದೇವ ಯುತ್ತಂ। ಇತ್ಥಿವಸೇನ ಹಿ ಅಯಂ ಆಪತ್ತಿ, ನ ಕೋಟ್ಠಾಸವಸೇನಾತಿ।
Tattha kurundiyaṃ ‘‘lomāni gaṇetvā saṅghādiseso’’ti vuttaṃ. Mahāaṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘lomāni gaṇetvā āpattiyā na kāretabbo, ekameva saṅghādisesaṃ āpajjati. Saṅghikamañce pana apaccattharitvā nipanno lomāni gaṇetvā kāretabbo’’ti vuttaṃ , tadeva yuttaṃ. Itthivasena hi ayaṃ āpatti, na koṭṭhāsavasenāti.
ಏತ್ಥಾಹ ‘‘ಯೋ ಪನ ‘ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಂ ಗಣ್ಹಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ಕಾಯಂ ಗಣ್ಹಾತಿ, ‘ಕಾಯಂ ಗಣ್ಹಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಂ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಸೋ ಕಿಂ ಆಪಜ್ಜತೀ’’ತಿ। ಮಹಾಸುಮತ್ಥೇರೋ ತಾವ ‘‘ಯಥಾವತ್ಥುಕಮೇವಾ’’ತಿ ವದತಿ। ಅಯಂ ಕಿರಸ್ಸ ಲದ್ಧಿ –
Etthāha ‘‘yo pana ‘kāyappaṭibaddhaṃ gaṇhissāmī’ti kāyaṃ gaṇhāti, ‘kāyaṃ gaṇhissāmī’ti kāyappaṭibaddhaṃ gaṇhāti, so kiṃ āpajjatī’’ti. Mahāsumatthero tāva ‘‘yathāvatthukamevā’’ti vadati. Ayaṃ kirassa laddhi –
‘‘ವತ್ಥು ಸಞ್ಞಾ ಚ ರಾಗೋ ಚ, ಫಸ್ಸಪ್ಪಟಿವಿಜಾನನಾ।
‘‘Vatthu saññā ca rāgo ca, phassappaṭivijānanā;
ಯಥಾನಿದ್ದಿಟ್ಠನಿದ್ದೇಸೇ, ಗರುಕಂ ತೇನ ಕಾರಯೇ’’ತಿ॥
Yathāniddiṭṭhaniddese, garukaṃ tena kāraye’’ti.
ಏತ್ಥ ‘‘ವತ್ಥೂ’’ತಿ ಇತ್ಥೀ। ‘‘ಸಞ್ಞಾ’’ತಿ ಇತ್ಥಿಸಞ್ಞಾ। ‘‘ರಾಗೋ’’ತಿ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗರಾಗೋ। ‘‘ಫಸ್ಸಪ್ಪಟಿವಿಜಾನನಾ’’ತಿ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಫಸ್ಸಜಾನನಾ। ತಸ್ಮಾ ಯೋ ಇತ್ಥಿಯಾ ಇತ್ಥಿಸಞ್ಞೀ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗರಾಗೇನ ‘‘ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಂ ಗಹೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಪವತ್ತೋಪಿ ಕಾಯಂ ಫುಸತಿ, ಗರುಕಂ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಂಯೇವ ಆಪಜ್ಜತಿ। ಇತರೋಪಿ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯನ್ತಿ ಮಹಾಪದುಮತ್ಥೇರೋ ಪನಾಹ –
Ettha ‘‘vatthū’’ti itthī. ‘‘Saññā’’ti itthisaññā. ‘‘Rāgo’’ti kāyasaṃsaggarāgo. ‘‘Phassappaṭivijānanā’’ti kāyasaṃsaggaphassajānanā. Tasmā yo itthiyā itthisaññī kāyasaṃsaggarāgena ‘‘kāyappaṭibaddhaṃ gahessāmī’’ti pavattopi kāyaṃ phusati, garukaṃ saṅghādisesaṃyeva āpajjati. Itaropi thullaccayanti mahāpadumatthero panāha –
‘‘ಸಞ್ಞಾಯ ವಿರಾಗಿತಮ್ಹಿ, ಗಹಣೇ ಚ ವಿರಾಗಿತೇ।
‘‘Saññāya virāgitamhi, gahaṇe ca virāgite;
ಯಥಾನಿದ್ದಿಟ್ಠನಿದ್ದೇಸೇ, ಗರುಕಂ ತತ್ಥ ನ ದಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ॥
Yathāniddiṭṭhaniddese, garukaṃ tattha na dissatī’’ti.
ಅಸ್ಸಾಪಾಯಂ ಲದ್ಧಿ ಇತ್ಥಿಯಾ ಇತ್ಥಿಸಞ್ಞಿನೋ ಹಿ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ ವುತ್ತೋ। ಇಮಿನಾ ಚ ಇತ್ಥಿಸಞ್ಞಾ ವಿರಾಗಿತಾ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಸಞ್ಞಾ ಉಪ್ಪಾದಿತಾ, ತಂ ಗಣ್ಹನ್ತಸ್ಸ ಪನ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ ವುತ್ತಂ। ಇಮಿನಾ ಚ ಗಹಣಮ್ಪಿ ವಿರಾಗಿತಂ ತಂ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಇತ್ಥೀ ಗಹಿತಾ, ತಸ್ಮಾ ಏತ್ಥ ಇತ್ಥಿಸಞ್ಞಾಯ ಅಭಾವತೋ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ ನ ದಿಸ್ಸತಿ, ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಸ್ಸ ಅಗ್ಗಹಿತತ್ತಾ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ ನ ದಿಸ್ಸತಿ, ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗರಾಗೇನ ಫುಟ್ಠತ್ತಾ ಪನ ದುಕ್ಕಟಂ। ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗರಾಗೇನ ಹಿ ಇಮಂ ನಾಮ ವತ್ಥುಂ ಫುಸತೋ ಅನಾಪತ್ತೀತಿ ನತ್ಥಿ, ತಸ್ಮಾ ದುಕ್ಕಟಮೇವಾತಿ।
Assāpāyaṃ laddhi itthiyā itthisaññino hi saṅghādiseso vutto. Iminā ca itthisaññā virāgitā kāyappaṭibaddhe kāyappaṭibaddhasaññā uppāditā, taṃ gaṇhantassa pana thullaccayaṃ vuttaṃ. Iminā ca gahaṇampi virāgitaṃ taṃ aggahetvā itthī gahitā, tasmā ettha itthisaññāya abhāvato saṅghādiseso na dissati, kāyappaṭibaddhassa aggahitattā thullaccayaṃ na dissati, kāyasaṃsaggarāgena phuṭṭhattā pana dukkaṭaṃ. Kāyasaṃsaggarāgena hi imaṃ nāma vatthuṃ phusato anāpattīti natthi, tasmā dukkaṭamevāti.
ಇದಞ್ಚ ಪನ ವತ್ವಾ ಇದಂ ಚತುಕ್ಕಮಾಹ। ‘‘ಸಾರತ್ತಂ ಗಣ್ಹಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ಸಾರತ್ತಂ ಗಣ್ಹಿ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ, ‘ವಿರತ್ತಂ ಗಣ್ಹಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ವಿರತ್ತಂ ಗಣ್ಹಿ ದುಕ್ಕಟಂ, ‘ಸಾರತ್ತಂ ಗಣ್ಹಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ವಿರತ್ತಂ ಗಣ್ಹಿ ದುಕ್ಕಟಂ, ‘ವಿರತ್ತಂ ಗಣ್ಹಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ಸಾರತ್ತಂ ಗಣ್ಹಿ ದುಕ್ಕಟಮೇವಾ’’ತಿ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಏವಮಾಹ? ಅಥ ಖೋ ಮಹಾಸುಮತ್ಥೇರವಾದೋಯೇವೇತ್ಥ ‘‘ಇತ್ಥಿ ಚ ಹೋತಿ ಇತ್ಥಿಸಞ್ಞೀ ಸಾರತ್ತೋ ಚ ಭಿಕ್ಖು ಚ ನಂ ಇತ್ಥಿಯಾ ಕಾಯೇನ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಂ ಆಮಸತಿ ಪರಾಮಸತಿ…ಪೇ॰… ಗಣ್ಹಾತಿ ಛುಪತಿ ಆಪತ್ತಿ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಸ್ಸಾ’’ತಿ ಇಮಾಯ ಪಾಳಿಯಾ ‘‘ಯೋ ಹಿ ಏಕತೋ ಠಿತಾ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಇತ್ಥಿಯೋ ಬಾಹಾಹಿ ಪರಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಸೋ ಯತ್ತಕಾ ಇತ್ಥಿಯೋ ಫುಟ್ಠಾ ತಾಸಂ ಗಣನಾಯ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೇ ಆಪಜ್ಜತಿ, ಮಜ್ಝಗತಾನಂ ಗಣನಾಯ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯೇ’’ತಿಆದೀಹಿ ಅಟ್ಠಕಥಾವಿನಿಚ್ಛಯೇಹಿ ಚ ಸಮೇತಿ। ಯದಿ ಹಿ ಸಞ್ಞಾದಿವಿರಾಗೇನ ವಿರಾಗಿತಂ ನಾಮ ಭವೇಯ್ಯ ‘‘ಪಣ್ಡಕೋ ಚ ಹೋತಿ ಇತ್ಥಿಸಞ್ಞೀ’’ತಿಆದೀಸು ವಿಯ ‘‘ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಞ್ಚ ಹೋತಿ ಕಾಯಸಞ್ಞೀ ಚಾ’’ತಿಆದಿನಾಪಿ ನಯೇನ ಪಾಳಿಯಂ ವಿಸೇಸಂ ವದೇಯ್ಯ। ಯಸ್ಮಾ ಪನ ಸೋ ನ ವುತ್ತೋ, ತಸ್ಮಾ ಇತ್ಥಿಯಾ ಇತ್ಥಿಸಞ್ಞಾಯ ಸತಿ ಇತ್ಥಿಂ ಆಮಸನ್ತಸ್ಸ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ, ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಂ ಆಮಸನ್ತಸ್ಸ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯನ್ತಿ ಯಥಾವತ್ಥುಕಮೇವ ಯುಜ್ಜತಿ।
Idañca pana vatvā idaṃ catukkamāha. ‘‘Sārattaṃ gaṇhissāmī’ti sārattaṃ gaṇhi saṅghādiseso, ‘virattaṃ gaṇhissāmī’ti virattaṃ gaṇhi dukkaṭaṃ, ‘sārattaṃ gaṇhissāmī’ti virattaṃ gaṇhi dukkaṭaṃ, ‘virattaṃ gaṇhissāmī’ti sārattaṃ gaṇhi dukkaṭamevā’’ti. Kiñcāpi evamāha? Atha kho mahāsumattheravādoyevettha ‘‘itthi ca hoti itthisaññī sāratto ca bhikkhu ca naṃ itthiyā kāyena kāyappaṭibaddhaṃ āmasati parāmasati…pe… gaṇhāti chupati āpatti thullaccayassā’’ti imāya pāḷiyā ‘‘yo hi ekato ṭhitā sambahulā itthiyo bāhāhi parikkhipitvā gaṇhāti, so yattakā itthiyo phuṭṭhā tāsaṃ gaṇanāya saṅghādisese āpajjati, majjhagatānaṃ gaṇanāya thullaccaye’’tiādīhi aṭṭhakathāvinicchayehi ca sameti. Yadi hi saññādivirāgena virāgitaṃ nāma bhaveyya ‘‘paṇḍako ca hoti itthisaññī’’tiādīsu viya ‘‘kāyappaṭibaddhañca hoti kāyasaññī cā’’tiādināpi nayena pāḷiyaṃ visesaṃ vadeyya. Yasmā pana so na vutto, tasmā itthiyā itthisaññāya sati itthiṃ āmasantassa saṅghādiseso, kāyappaṭibaddhaṃ āmasantassa thullaccayanti yathāvatthukameva yujjati.
ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಮ್ಪಿ ಚೇತಂ ವುತ್ತಂ – ‘‘ನೀಲಂ ಪಾರುಪಿತ್ವಾ ಸಯಿತಾಯ ಕಾಳಿತ್ಥಿಯಾ ಕಾಯಂ ಘಟ್ಟೇಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ಕಾಯಂ ಘಟ್ಟೇತಿ, ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ; ‘ಕಾಯಂ ಘಟ್ಟೇಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ನೀಲಂ ಘಟ್ಟೇತಿ, ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ; ‘ನೀಲಂ ಘಟ್ಟೇಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ಕಾಯಂ ಘಟ್ಟೇತಿ, ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ; ‘ನೀಲಂ ಘಟ್ಟೇಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ನೀಲಂ ಘಟ್ಟೇತಿ, ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯ’’ನ್ತಿ। ಯೋಪಾಯಂ ‘‘ಇತ್ಥೀ ಚ ಪಣ್ಡಕೋ ಚಾ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ವತ್ಥುಮಿಸ್ಸಕನಯೋ ವುತ್ತೋ, ತಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ವತ್ಥು ಸಞ್ಞಾವಿಮತಿವಸೇನ ವುತ್ತಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಪಾಳಿಯಂ ಅಸಮ್ಮುಯ್ಹನ್ತೇನ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
Mahāpaccariyampi cetaṃ vuttaṃ – ‘‘nīlaṃ pārupitvā sayitāya kāḷitthiyā kāyaṃ ghaṭṭessāmī’ti kāyaṃ ghaṭṭeti, saṅghādiseso; ‘kāyaṃ ghaṭṭessāmī’ti nīlaṃ ghaṭṭeti, thullaccayaṃ; ‘nīlaṃ ghaṭṭessāmī’ti kāyaṃ ghaṭṭeti, saṅghādiseso; ‘nīlaṃ ghaṭṭessāmī’ti nīlaṃ ghaṭṭeti, thullaccaya’’nti. Yopāyaṃ ‘‘itthī ca paṇḍako cā’’tiādinā nayena vatthumissakanayo vutto, tasmimpi vatthu saññāvimativasena vuttā āpattiyo pāḷiyaṃ asammuyhantena veditabbā.
ಕಾಯೇನಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧವಾರೇ ಪನ ಇತ್ಥಿಯಾ ಇತ್ಥಿಸಞ್ಞಿಸ್ಸ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಂ ಗಣ್ಹತೋ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ, ಸೇಸೇ ಸಬ್ಬತ್ಥ ದುಕ್ಕಟಂ। ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇನಕಾಯವಾರೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇನಕಆಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧವಾರೇ ಚ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯೇನಕಾಯವಾರಾದೀಸು ಚಸ್ಸ ಸಬ್ಬತ್ಥ ದುಕ್ಕಟಮೇವ।
Kāyenakāyappaṭibaddhavāre pana itthiyā itthisaññissa kāyappaṭibaddhaṃ gaṇhato thullaccayaṃ, sese sabbattha dukkaṭaṃ. Kāyappaṭibaddhenakāyavārepi eseva nayo. Kāyappaṭibaddhenakaāyappaṭibaddhavāre ca nissaggiyenakāyavārādīsu cassa sabbattha dukkaṭameva.
‘‘ಇತ್ಥೀ ಚ ಹೋತಿ ಇತ್ಥಿಸಞ್ಞೀ ಸಾರತ್ತೋ ಚ ಇತ್ಥೀ ಚ ನಂ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಕಾಯೇನ ಕಾಯ’’ನ್ತಿಆದಿವಾರೋ ಪನ ಭಿಕ್ಖುಮ್ಹಿ ಮಾತುಗಾಮಸ್ಸ ರಾಗವಸೇನ ವುತ್ತೋ। ತತ್ಥ ಇತ್ಥೀ ಚ ನಂ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಕಾಯೇನ ಕಾಯನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖುಮ್ಹಿ ಸಾರತ್ತಾ ಇತ್ಥೀ ತಸ್ಸ ನಿಸಿನ್ನೋಕಾಸಂ ವಾ ನಿಪನ್ನೋಕಾಸಂ ವಾ ಗನ್ತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಕಾಯೇನ ತಂ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಕಾಯಂ ಆಮಸತಿ…ಪೇ॰… ಛುಪತಿ। ಸೇವನಾಧಿಪ್ಪಾಯೋ ಕಾಯೇನ ವಾಯಮತಿ, ಫಸ್ಸಂ ಪಟಿವಿಜಾನಾತೀತಿ ಏವಂ ತಾಯ ಆಮಟ್ಠೋ ವಾ ಛುಪಿತೋ ವಾ ಸೇವನಾಧಿಪ್ಪಾಯೋ ಹುತ್ವಾ ಸಚೇ ಫಸ್ಸಪ್ಪಟಿವಿಜಾನನತ್ಥಂ ಈಸಕಮ್ಪಿ ಕಾಯಂ ಚಾಲೇತಿ ಫನ್ದೇತಿ, ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಂ ಆಪಜ್ಜತಿ।
‘‘Itthī ca hoti itthisaññī sāratto ca itthī ca naṃ bhikkhussa kāyena kāya’’ntiādivāro pana bhikkhumhi mātugāmassa rāgavasena vutto. Tattha itthī ca naṃ bhikkhussa kāyena kāyanti bhikkhumhi sārattā itthī tassa nisinnokāsaṃ vā nipannokāsaṃ vā gantvā attano kāyena taṃ bhikkhussa kāyaṃ āmasati…pe… chupati. Sevanādhippāyo kāyena vāyamati, phassaṃ paṭivijānātīti evaṃ tāya āmaṭṭho vā chupito vā sevanādhippāyo hutvā sace phassappaṭivijānanatthaṃ īsakampi kāyaṃ cāleti phandeti, saṅghādisesaṃ āpajjati.
ದ್ವೇ ಇತ್ಥಿಯೋತಿ ಏತ್ಥ ದ್ವೇ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೇ ಆಪಜ್ಜತಿ, ಇತ್ಥಿಯಾ ಚ ಪಣ್ಡಕೇ ಚ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೇನ ಸಹ ದುಕ್ಕಟಂ । ಏತೇನ ಉಪಾಯೇನ ಯಾವ ‘‘ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯೇನ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಆಮಸತಿ, ಸೇವನಾಧಿಪ್ಪಾಯೋ ಕಾಯೇನ ವಾಯಮತಿ ನ ಚ ಫಸ್ಸಂ ಪಟಿವಿಜಾನಾತಿ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ ತಾವ ಪುರಿಮನಯೇನೇವ ಆಪತ್ತಿಭೇದೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
Dveitthiyoti ettha dve saṅghādisese āpajjati, itthiyā ca paṇḍake ca saṅghādisesena saha dukkaṭaṃ . Etena upāyena yāva ‘‘nissaggiyena nissaggiyaṃ āmasati, sevanādhippāyo kāyena vāyamati na ca phassaṃ paṭivijānāti, āpatti dukkaṭassā’’ti tāva purimanayeneva āpattibhedo veditabbo.
ಏತ್ಥ ಚ ಕಾಯೇನ ವಾಯಮತಿ ನ ಚ ಫಸ್ಸಂ ಪಟಿವಿಜಾನಾತೀತಿ ಅತ್ತನಾ ನಿಸ್ಸಟ್ಠಂ ಪುಪ್ಫಂ ವಾ ಫಲಂ ವಾ ಇತ್ಥಿಂ ಅತ್ತನೋ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯೇನ ಪುಪ್ಫೇನ ವಾ ಫಲೇನ ವಾ ಪಹರನ್ತಿಂ ದಿಸ್ವಾ ಕಾಯೇನ ವಿಕಾರಂ ಕರೋತಿ, ಅಙ್ಗುಲಿಂ ವಾ ಚಾಲೇತಿ, ಭಮುಕಂ ವಾ ಉಕ್ಖಿಪತಿ, ಅಕ್ಖಿಂ ವಾ ನಿಖಣತಿ, ಅಞ್ಞಂ ವಾ ಏವರೂಪಂ ವಿಕಾರಂ ಕರೋತಿ, ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಕಾಯೇನ ವಾಯಮತಿ ನ ಚ ಫಸ್ಸಂ ಪಟಿವಿಜಾನಾತೀ’’ತಿ। ಅಯಮ್ಪಿ ಕಾಯೇನ ವಾಯಮಿತತ್ತಾ ದುಕ್ಕಟಂ ಆಪಜ್ಜತಿ, ದ್ವೀಸು ಇತ್ಥೀಸು ದ್ವೇ, ಇತ್ಥೀಪಣ್ಡಕೇಸುಪಿ ದ್ವೇ ಏವ ದುಕ್ಕಟೇ ಆಪಜ್ಜತಿ।
Ettha ca kāyena vāyamati na ca phassaṃ paṭivijānātīti attanā nissaṭṭhaṃ pupphaṃ vā phalaṃ vā itthiṃ attano nissaggiyena pupphena vā phalena vā paharantiṃ disvā kāyena vikāraṃ karoti, aṅguliṃ vā cāleti, bhamukaṃ vā ukkhipati, akkhiṃ vā nikhaṇati, aññaṃ vā evarūpaṃ vikāraṃ karoti, ayaṃ vuccati ‘‘kāyena vāyamati na ca phassaṃ paṭivijānātī’’ti. Ayampi kāyena vāyamitattā dukkaṭaṃ āpajjati, dvīsu itthīsu dve, itthīpaṇḍakesupi dve eva dukkaṭe āpajjati.
೨೭೯. ಏವಂ ವತ್ಥುವಸೇನ ವಿತ್ಥಾರತೋ ಆಪತ್ತಿಭೇದಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಇದಾನಿ ಲಕ್ಖಣವಸೇನ ಸಙ್ಖೇಪತೋ ಆಪತ್ತಿಭೇದಞ್ಚ ಅನಾಪತ್ತಿಭೇದಞ್ಚ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಸೇವನಾಧಿಪ್ಪಾಯೋ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಪುರಿಮನಯೇ ಇತ್ಥಿಯಾ ಫುಟ್ಠೋ ಸಮಾನೋ ಸೇವನಾಧಿಪ್ಪಾಯೋ ಕಾಯೇನ ವಾಯಮತಿ, ಫಸ್ಸಂ ಪಟಿವಿಜಾನಾತೀತಿ ತಿವಙ್ಗಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ। ದುತಿಯೇ ನಯೇ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯೇನ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾಮಸನೇ ವಿಯ ವಾಯಮಿತ್ವಾ ಅಛುಪನೇ ವಿಯ ಚ ಫಸ್ಸಸ್ಸ ಅಪ್ಪಟಿವಿಜಾನನತೋ ದುವಙ್ಗಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ದುಕ್ಕಟಂ। ತತಿಯೇ ಕಾಯೇನ ಅವಾಯಮತೋ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಯೋ ಹಿ ಸೇವನಾಧಿಪ್ಪಾಯೋಪಿ ನಿಚ್ಚಲೇನ ಕಾಯೇನ ಕೇವಲಂ ಫಸ್ಸಂ ಪಟಿವಿಜಾನಾತಿ ಸಾದಿಯತಿ ಅನುಭೋತಿ, ತಸ್ಸ ಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದಮತ್ತೇ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅಭಾವತೋ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಚತುತ್ಥೇ ಪನ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯೇನ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾಮಸನೇ ವಿಯ ಫಸ್ಸಪ್ಪಟಿವಿಜಾನನಾಪಿ ನತ್ಥಿ, ಕೇವಲಂ ಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದಮತ್ತಮೇವ, ತಸ್ಮಾ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಮೋಕ್ಖಾಧಿಪ್ಪಾಯಸ್ಸ ಸಬ್ಬಾಕಾರೇಸು ಅನಾಪತ್ತಿಯೇವ।
279. Evaṃ vatthuvasena vitthārato āpattibhedaṃ dassetvā idāni lakkhaṇavasena saṅkhepato āpattibhedañca anāpattibhedañca dassento ‘‘sevanādhippāyo’’tiādimāha. Tattha purimanaye itthiyā phuṭṭho samāno sevanādhippāyo kāyena vāyamati, phassaṃ paṭivijānātīti tivaṅgasampattiyā saṅghādiseso. Dutiye naye nissaggiyena nissaggiyāmasane viya vāyamitvā achupane viya ca phassassa appaṭivijānanato duvaṅgasampattiyā dukkaṭaṃ. Tatiye kāyena avāyamato anāpatti. Yo hi sevanādhippāyopi niccalena kāyena kevalaṃ phassaṃ paṭivijānāti sādiyati anubhoti, tassa cittuppādamatte āpattiyā abhāvato anāpatti. Catutthe pana nissaggiyena nissaggiyāmasane viya phassappaṭivijānanāpi natthi, kevalaṃ cittuppādamattameva, tasmā anāpatti. Mokkhādhippāyassa sabbākāresu anāpattiyeva.
ಏತ್ಥ ಪನ ಯೋ ಇತ್ಥಿಯಾ ಗಹಿತೋ ತಂ ಅತ್ತನೋ ಸರೀರಾ ಮೋಚೇತುಕಾಮೋ ಪಟಿಪ್ಪಣಾಮೇತಿ ವಾ ಪಹರತಿ ವಾ ಅಯಂ ಕಾಯೇನ ವಾಯಮತಿ ಫಸ್ಸಂ ಪಟಿವಿಜಾನಾತಿ। ಯೋ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿಂ ದಿಸ್ವಾ ತತೋ ಮುಞ್ಚಿತುಕಾಮೋ ಉತ್ತಾಸೇತ್ವಾ ಪಲಾಪೇತಿ, ಅಯಂ ಕಾಯೇನ ವಾಯಮತಿ ನ ಚ ಫಸ್ಸಂ ಪಟಿವಿಜಾನಾತಿ। ಯೋ ತಾದಿಸಂ ದೀಘಜಾತಿಂ ಕಾಯೇ ಆರೂಳ್ಹಂ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಸಣಿಕಂ ಗಚ್ಛತು ಘಟ್ಟಿಯಮಾನಾ ಅನತ್ಥಾಯ ಸಂವತ್ತೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ನ ಘಟ್ಟೇತಿ, ಇತ್ಥಿಮೇವ ವಾ ಅಙ್ಗಂ ಫುಸಮಾನಂ ಞತ್ವಾ ‘‘ಏಸಾ ‘ಅನತ್ಥಿಕೋ ಅಯಂ ಮಯಾ’ತಿ ಸಯಮೇವ ಪಕ್ಕಮಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಅಜಾನನ್ತೋ ವಿಯ ನಿಚ್ಚಲೋ ಹೋತಿ, ಬಲವಿತ್ಥಿಯಾ ವಾ ಗಾಳ್ಹಂ ಆಲಿಙ್ಗಿತ್ವಾ ಗಹಿತೋ ದಹರಭಿಕ್ಖು ಪಲಾಯಿತುಕಾಮೋಪಿ ಸುಟ್ಠು ಗಹಿತತ್ತಾ ನಿಚ್ಚಲೋ ಹೋತಿ, ಅಯಂ ನ ಚ ಕಾಯೇನ ವಾಯಮತಿ, ಫಸ್ಸಂ ಪಟಿವಿಜಾನಾತಿ। ಯೋ ಪನ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿಂ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಆಗಚ್ಛತು ತಾವ ತತೋ ನಂ ಪಹರಿತ್ವಾ ವಾ ಪಣಾಮೇತ್ವಾ ವಾ ಪಕ್ಕಮಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ನಿಚ್ಚಲೋ ಹೋತಿ, ಅಯಂ ಮೋಕ್ಖಾಧಿಪ್ಪಾಯೋ ನ ಚ ಕಾಯೇನ ವಾಯಮತಿ, ನ ಚ ಫಸ್ಸಂ ಪಟಿವಿಜಾನಾತೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
Ettha pana yo itthiyā gahito taṃ attano sarīrā mocetukāmo paṭippaṇāmeti vā paharati vā ayaṃ kāyena vāyamati phassaṃ paṭivijānāti. Yo āgacchantiṃ disvā tato muñcitukāmo uttāsetvā palāpeti, ayaṃ kāyena vāyamati na ca phassaṃ paṭivijānāti. Yo tādisaṃ dīghajātiṃ kāye ārūḷhaṃ disvā ‘‘saṇikaṃ gacchatu ghaṭṭiyamānā anatthāya saṃvatteyyā’’ti na ghaṭṭeti, itthimeva vā aṅgaṃ phusamānaṃ ñatvā ‘‘esā ‘anatthiko ayaṃ mayā’ti sayameva pakkamissatī’’ti ajānanto viya niccalo hoti, balavitthiyā vā gāḷhaṃ āliṅgitvā gahito daharabhikkhu palāyitukāmopi suṭṭhu gahitattā niccalo hoti, ayaṃ na ca kāyena vāyamati, phassaṃ paṭivijānāti. Yo pana āgacchantiṃ disvā ‘‘āgacchatu tāva tato naṃ paharitvā vā paṇāmetvā vā pakkamissāmī’’ti niccalo hoti, ayaṃ mokkhādhippāyo na ca kāyena vāyamati, na ca phassaṃ paṭivijānātīti veditabbo.
೨೮೦. ಅಸಞ್ಚಿಚ್ಚಾತಿ ಇಮಿನಾ ಉಪಾಯೇನ ಇಮಂ ಫುಸಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಅಚೇತೇತ್ವಾ, ಏವಞ್ಹಿ ಅಚೇತೇತ್ವಾ ಪತ್ತಪ್ಪಟಿಗ್ಗಹಣಾದೀಸು ಮಾತುಗಾಮಸ್ಸ ಅಙ್ಗೇ ಫುಟ್ಠೇಪಿ ಅನಾಪತ್ತಿ।
280.Asañciccāti iminā upāyena imaṃ phusissāmīti acetetvā, evañhi acetetvā pattappaṭiggahaṇādīsu mātugāmassa aṅge phuṭṭhepi anāpatti.
ಅಸತಿಯಾತಿ ಅಞ್ಞವಿಹಿತೋ ಹೋತಿ ಮಾತುಗಾಮಂ ಫುಸಾಮೀತಿ ಸತಿ ನತ್ಥಿ, ಏವಂ ಅಸತಿಯಾ ಹತ್ಥಪಾದಪಸಾರಣಾದಿಕಾಲೇ ಫುಸನ್ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿ।
Asatiyāti aññavihito hoti mātugāmaṃ phusāmīti sati natthi, evaṃ asatiyā hatthapādapasāraṇādikāle phusantassa anāpatti.
ಅಜಾನನ್ತಸ್ಸಾತಿ ದಾರಕವೇಸೇನ ಠಿತಂ ದಾರಿಕಂ ‘‘ಇತ್ಥೀ’’ತಿ ಅಜಾನನ್ತೋ ಕೇನಚಿದೇವ ಕರಣೀಯೇನ ಫುಸತಿ, ಏವಂ ‘‘ಇತ್ಥೀ’’ತಿ ಅಜಾನನ್ತಸ್ಸ ಫುಸತೋ ಅನಾಪತ್ತಿ।
Ajānantassāti dārakavesena ṭhitaṃ dārikaṃ ‘‘itthī’’ti ajānanto kenacideva karaṇīyena phusati, evaṃ ‘‘itthī’’ti ajānantassa phusato anāpatti.
ಅಸಾದಿಯನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಂ ಅಸಾದಿಯನ್ತಸ್ಸ, ತಸ್ಸ ಬಾಹಾಪರಮ್ಪರಾಯ ನೀತಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ವಿಯ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಉಮ್ಮತ್ತಕಾದಯೋ ವುತ್ತನಯಾಏವ। ಇಧ ಪನ ಉದಾಯಿತ್ಥೇರೋ ಆದಿಕಮ್ಮಿಕೋ, ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿ ಆದಿಕಮ್ಮಿಕಸ್ಸಾತಿ।
Asādiyantassāti kāyasaṃsaggaṃ asādiyantassa, tassa bāhāparamparāya nītabhikkhussa viya anāpatti. Ummattakādayo vuttanayāeva. Idha pana udāyitthero ādikammiko, tassa anāpatti ādikammikassāti.
ಪದಭಾಜನೀಯವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Padabhājanīyavaṇṇanā niṭṭhitā.
ಸಮುಟ್ಠಾನಾದೀಸು ಇದಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಪಠಮಪಾರಾಜಿಕಸಮುಟ್ಠಾನಂ ಕಾಯಚಿತ್ತತೋ ಸಮುಟ್ಠಾತಿ, ಕಿರಿಯಂ, ಸಞ್ಞಾವಿಮೋಕ್ಖಂ, ಸಚಿತ್ತಕಂ, ಲೋಕವಜ್ಜಂ, ಕಾಯಕಮ್ಮಂ, ಅಕುಸಲಚಿತ್ತಂ, ದ್ವಿವೇದನಂ, ಸುಖಮಜ್ಝತ್ತದ್ವಯೇನಾತಿ।
Samuṭṭhānādīsu idaṃ sikkhāpadaṃ paṭhamapārājikasamuṭṭhānaṃ kāyacittato samuṭṭhāti, kiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, akusalacittaṃ, dvivedanaṃ, sukhamajjhattadvayenāti.
೨೮೧. ವಿನೀತವತ್ಥೂಸು – ಮಾತುಯಾ ಮಾತುಪೇಮೇನಾತಿ ಮಾತುಪೇಮೇನ ಮಾತುಯಾ ಕಾಯಂ ಆಮಸಿ। ಏಸ ನಯೋ ಧೀತುಭಗಿನಿವತ್ಥೂಸು। ತತ್ಥ ಯಸ್ಮಾ ಮಾತಾ ವಾ ಹೋತು ಧೀತಾ ವಾ ಇತ್ಥೀ ನಾಮ ಸಬ್ಬಾಪಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಸ್ಸ ಪಾರಿಪನ್ಥಿಕಾವ। ತಸ್ಮಾ ‘‘ಅಯಂ ಮೇ ಮಾತಾ ಅಯಂ ಧೀತಾ ಅಯಂ ಮೇ ಭಗಿನೀ’’ತಿ ಗೇಹಸ್ಸಿತಪೇಮೇನ ಆಮಸತೋಪಿ ದುಕ್ಕಟಮೇವ ವುತ್ತಂ।
281. Vinītavatthūsu – mātuyā mātupemenāti mātupemena mātuyā kāyaṃ āmasi. Esa nayo dhītubhaginivatthūsu. Tattha yasmā mātā vā hotu dhītā vā itthī nāma sabbāpi brahmacariyassa pāripanthikāva. Tasmā ‘‘ayaṃ me mātā ayaṃ dhītā ayaṃ me bhaginī’’ti gehassitapemena āmasatopi dukkaṭameva vuttaṃ.
ಇಮಂ ಪನ ಭಗವತೋ ಆಣಂ ಅನುಸ್ಸರನ್ತೇನ ಸಚೇಪಿ ನದೀಸೋತೇನ ವುಯ್ಹಮಾನಂ ಮಾತರಂ ಪಸ್ಸತಿ ನೇವ ಹತ್ಥೇನ ಪರಾಮಸಿತಬ್ಬಾ। ಪಣ್ಡಿತೇನ ಪನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನಾವಾ ವಾ ಫಲಕಂ ವಾ ಕದಲಿಕ್ಖನ್ಧೋ ವಾ ದಾರುಕ್ಖನ್ಧೋ ವಾ ಉಪಸಂಹರಿತಬ್ಬೋ। ತಸ್ಮಿಂ ಅಸತಿ ಕಾಸಾವಮ್ಪಿ ಉಪಸಂಹರಿತ್ವಾ ಪುರತೋ ಠಪೇತಬ್ಬಂ, ‘‘ಏತ್ಥ ಗಣ್ಹಾಹೀ’’ತಿ ಪನ ನ ವತ್ತಬ್ಬಾ। ಗಹಿತೇ ಪರಿಕ್ಖಾರಂ ಕಡ್ಢಾಮೀತಿ ಕಡ್ಢನ್ತೇನ ಗನ್ತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಭಾಯತಿ ಪುರತೋ ಪುರತೋ ಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಮಾ ಭಾಯೀ’’ತಿ ಸಮಸ್ಸಾಸೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಭಾಯಮಾನಾ ಪುತ್ತಸ್ಸ ಸಹಸಾ ಖನ್ಧೇ ವಾ ಅಭಿರುಹತಿ, ಹತ್ಥೇ ವಾ ಗಣ್ಹಾತಿ, ನ ‘‘ಅಪೇಹಿ ಮಹಲ್ಲಿಕೇ’’ತಿ ನಿದ್ಧುನಿತಬ್ಬಾ, ಥಲಂ ಪಾಪೇತಬ್ಬಾ। ಕದ್ದಮೇ ಲಗ್ಗಾಯಪಿ ಕೂಪೇ ಪತಿತಾಯಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ।
Imaṃ pana bhagavato āṇaṃ anussarantena sacepi nadīsotena vuyhamānaṃ mātaraṃ passati neva hatthena parāmasitabbā. Paṇḍitena pana bhikkhunā nāvā vā phalakaṃ vā kadalikkhandho vā dārukkhandho vā upasaṃharitabbo. Tasmiṃ asati kāsāvampi upasaṃharitvā purato ṭhapetabbaṃ, ‘‘ettha gaṇhāhī’’ti pana na vattabbā. Gahite parikkhāraṃ kaḍḍhāmīti kaḍḍhantena gantabbaṃ. Sace bhāyati purato purato gantvā ‘‘mā bhāyī’’ti samassāsetabbā. Sace bhāyamānā puttassa sahasā khandhe vā abhiruhati, hatthe vā gaṇhāti, na ‘‘apehi mahallike’’ti niddhunitabbā, thalaṃ pāpetabbā. Kaddame laggāyapi kūpe patitāyapi eseva nayo.
ತತ್ರಪಿ ಹಿ ಯೋತ್ತಂ ವಾ ವತ್ಥಂ ವಾ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಹತ್ಥೇನ ಗಹಿತಭಾವಂ ಞತ್ವಾ ಉದ್ಧರಿತಬ್ಬಾ, ನತ್ವೇವ ಆಮಸಿತಬ್ಬಾ। ನ ಕೇವಲಞ್ಚ ಮಾತುಗಾಮಸ್ಸ ಸರೀರಮೇವ ಅನಾಮಾಸಂ, ನಿವಾಸನಪಾವುರಣಮ್ಪಿ ಆಭರಣಭಣ್ಡಮ್ಪಿ ತಿಣಣ್ಡುಪಕಂ ವಾ ತಾಳಪಣ್ಣಮುದ್ದಿಕಂ ವಾ ಉಪಾದಾಯ ಅನಾಮಾಸಮೇವ, ತಞ್ಚ ಖೋ ನಿವಾಸನಪಾರುಪನಂ ಪಿಳನ್ಧನತ್ಥಾಯ ಠಪಿತಮೇವ। ಸಚೇ ಪನ ನಿವಾಸನಂ ವಾ ಪಾರುಪನಂ ವಾ ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾ ಚೀವರತ್ಥಾಯ ಪಾದಮೂಲೇ ಠಪೇತಿ ವಟ್ಟತಿ। ಆಭರಣಭಣ್ಡೇಸು ಪನ ಸೀಸಪಸಾಧನಕದನ್ತಸೂಚಿಆದಿಕಪ್ಪಿಯಭಣ್ಡಂ ‘‘ಇಮಂ ಭನ್ತೇ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ದಿಯ್ಯಮಾನಂ ಸಿಪಾಟಿಕಾಸೂಚಿಆದಿಉಪಕರಣತ್ಥಾಯ ಗಹೇತಬ್ಬಂ। ಸುವಣ್ಣರಜತಮುತ್ತಾದಿಮಯಂ ಪನ ಅನಾಮಾಸಮೇವ ದೀಯ್ಯಮಾನಮ್ಪಿ ನ ಗಹೇತಬ್ಬಂ। ನ ಕೇವಲಞ್ಚ ಏತಾಸಂ ಸರೀರೂಪಗಮೇವ ಅನಾಮಾಸಂ, ಇತ್ಥಿಸಣ್ಠಾನೇನ ಕತಂ ಕಟ್ಠರೂಪಮ್ಪಿ ದನ್ತರೂಪಮ್ಪಿ ಅಯರೂಪಮ್ಪಿ ಲೋಹರೂಪಮ್ಪಿ ತಿಪುರೂಪಮ್ಪಿ ಪೋತ್ಥಕರೂಪಮ್ಪಿ ಸಬ್ಬರತನರೂಪಮ್ಪಿ ಅನ್ತಮಸೋ ಪಿಟ್ಠಮಯರೂಪಮ್ಪಿ ಅನಾಮಾಸಮೇವ। ಪರಿಭೋಗತ್ಥಾಯ ಪನ ‘‘ಇದಂ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಹೋತೂ’’ತಿ ಲಭಿತ್ವಾ ಠಪೇತ್ವಾ ಸಬ್ಬರತನಮಯಂ ಅವಸೇಸಂ ಭಿನ್ದಿತ್ವಾ ಉಪಕರಣಾರಹಂ ಉಪಕರಣೇ ಪರಿಭೋಗಾರಹಂ ಪರಿಭೋಗೇ ಉಪನೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ।
Tatrapi hi yottaṃ vā vatthaṃ vā pakkhipitvā hatthena gahitabhāvaṃ ñatvā uddharitabbā, natveva āmasitabbā. Na kevalañca mātugāmassa sarīrameva anāmāsaṃ, nivāsanapāvuraṇampi ābharaṇabhaṇḍampi tiṇaṇḍupakaṃ vā tāḷapaṇṇamuddikaṃ vā upādāya anāmāsameva, tañca kho nivāsanapārupanaṃ piḷandhanatthāya ṭhapitameva. Sace pana nivāsanaṃ vā pārupanaṃ vā parivattetvā cīvaratthāya pādamūle ṭhapeti vaṭṭati. Ābharaṇabhaṇḍesu pana sīsapasādhanakadantasūciādikappiyabhaṇḍaṃ ‘‘imaṃ bhante tumhākaṃ gaṇhathā’’ti diyyamānaṃ sipāṭikāsūciādiupakaraṇatthāya gahetabbaṃ. Suvaṇṇarajatamuttādimayaṃ pana anāmāsameva dīyyamānampi na gahetabbaṃ. Na kevalañca etāsaṃ sarīrūpagameva anāmāsaṃ, itthisaṇṭhānena kataṃ kaṭṭharūpampi dantarūpampi ayarūpampi loharūpampi tipurūpampi potthakarūpampi sabbaratanarūpampi antamaso piṭṭhamayarūpampi anāmāsameva. Paribhogatthāya pana ‘‘idaṃ tumhākaṃ hotū’’ti labhitvā ṭhapetvā sabbaratanamayaṃ avasesaṃ bhinditvā upakaraṇārahaṃ upakaraṇe paribhogārahaṃ paribhoge upanetuṃ vaṭṭati.
ಯಥಾ ಚ ಇತ್ಥಿರೂಪಕಂ; ಏವಂ ಸತ್ತವಿಧಮ್ಪಿ ಧಞ್ಞಂ ಅನಾಮಾಸಂ। ತಸ್ಮಾ ಖೇತ್ತಮಜ್ಝೇನ ಗಚ್ಛತಾ ತತ್ಥಜಾತಕಮ್ಪಿ ಧಞ್ಞಫಲಂ ನ ಆಮಸನ್ತೇನ ಗನ್ತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಘರದ್ವಾರೇ ವಾ ಅನ್ತರಾಮಗ್ಗೇ ವಾ ಧಞ್ಞಂ ಪಸಾರಿತಂ ಹೋತಿ ಪಸ್ಸೇನ ಚ ಮಗ್ಗೋ ಅತ್ಥಿ ನ ಮದ್ದನ್ತೇನ ಗನ್ತಬ್ಬಂ। ಗಮನಮಗ್ಗೇ ಅಸತಿ ಮಗ್ಗಂ ಅಧಿಟ್ಠಾಯ ಗನ್ತಬ್ಬಂ। ಅನ್ತರಘರೇ ಧಞ್ಞಸ್ಸ ಉಪರಿ ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾ ದೇನ್ತಿ ನಿಸೀದಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಕೇಚಿ ಆಸನಸಾಲಾಯಂ ಧಞ್ಞಂ ಆಕಿರನ್ತಿ, ಸಚೇ ಸಕ್ಕಾ ಹೋತಿ ಹರಾಪೇತುಂ ಹರಾಪೇತಬ್ಬಂ, ನೋ ಚೇ ಏಕಮನ್ತಂ ಧಞ್ಞಂ ಅಮದ್ದನ್ತೇನ ಪೀಠಕಂ ಪಞ್ಞಪೇತ್ವಾ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಓಕಾಸೋ ನ ಹೋತಿ, ಮನುಸ್ಸಾ ಧಞ್ಞಮಜ್ಝೇಯೇವ ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇತ್ವಾ ದೇನ್ತಿ, ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ। ತತ್ಥಜಾತಕಾನಿ ಮುಗ್ಗಮಾಸಾದೀನಿ ಅಪರಣ್ಣಾನಿಪಿ ತಾಲಪನಸಾದೀನಿ ವಾ ಫಲಾನಿ ಕೀಳನ್ತೇನ ನ ಆಮಸಿತಬ್ಬಾನಿ। ಮನುಸ್ಸೇಹಿ ರಾಸಿಕತೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಅರಞ್ಞೇ ಪನ ರುಕ್ಖತೋ ಪತಿತಾನಿ ಫಲಾನಿ ‘‘ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನಾನಂ ದಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಗಣ್ಹಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ।
Yathā ca itthirūpakaṃ; evaṃ sattavidhampi dhaññaṃ anāmāsaṃ. Tasmā khettamajjhena gacchatā tatthajātakampi dhaññaphalaṃ na āmasantena gantabbaṃ. Sace gharadvāre vā antarāmagge vā dhaññaṃ pasāritaṃ hoti passena ca maggo atthi na maddantena gantabbaṃ. Gamanamagge asati maggaṃ adhiṭṭhāya gantabbaṃ. Antaraghare dhaññassa upari āsanaṃ paññāpetvā denti nisīdituṃ vaṭṭati. Keci āsanasālāyaṃ dhaññaṃ ākiranti, sace sakkā hoti harāpetuṃ harāpetabbaṃ, no ce ekamantaṃ dhaññaṃ amaddantena pīṭhakaṃ paññapetvā nisīditabbaṃ. Sace okāso na hoti, manussā dhaññamajjheyeva āsanaṃ paññapetvā denti, nisīditabbaṃ. Tatthajātakāni muggamāsādīni aparaṇṇānipi tālapanasādīni vā phalāni kīḷantena na āmasitabbāni. Manussehi rāsikatesupi eseva nayo. Araññe pana rukkhato patitāni phalāni ‘‘anupasampannānaṃ dassāmī’’ti gaṇhituṃ vaṭṭati.
ಮುತ್ತಾ , ಮಣಿ, ವೇಳುರಿಯೋ, ಸಙ್ಖೋ, ಸಿಲಾ, ಪವಾಳಂ, ರಜತಂ, ಜಾತರೂಪಂ, ಲೋಹಿತಙ್ಕೋ, ಮಸಾರಗಲ್ಲನ್ತಿ ಇಮೇಸು ದಸಸು ರತನೇಸು ಮುತ್ತಾ ಅಧೋತಾ ಅನಿವಿದ್ಧಾ ಯಥಾಜಾತಾವ ಆಮಸಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಸೇಸಾ ಅನಾಮಾಸಾತಿ ವದನ್ತಿ। ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ಪನ ‘‘ಮುತ್ತಾ ಧೋತಾಪಿ ಅಧೋತಾಪಿ ಅನಾಮಾಸಾ ಭಣ್ಡಮೂಲತ್ಥಾಯ ಚ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ, ಕುಟ್ಠರೋಗಸ್ಸ ಭೇಸಜ್ಜತ್ಥಾಯ ಪನ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಅನ್ತಮಸೋ ಜಾತಿಫಲಿಕಂ ಉಪಾದಾಯ ಸಬ್ಬೋಪಿ ನೀಲಪೀತಾದಿವಣ್ಣಭೇದೋ ಮಣಿ ಧೋತವಿದ್ಧವಟ್ಟಿತೋ ಅನಾಮಾಸೋ, ಯಥಾಜಾತೋ ಪನ ಆಕರಮುತ್ತೋ ಪತ್ತಾದಿಭಣ್ಡಮೂಲತ್ಥಂ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ವುತ್ತೋ। ಸೋಪಿ ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತೋ, ಪಚಿತ್ವಾ ಕತೋ ಕಾಚಮಣಿಯೇವೇಕೋ ವಟ್ಟತೀತಿ ವುತ್ತೋ। ವೇಳುರಿಯೇಪಿ ಮಣಿಸದಿಸೋವ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ।
Muttā , maṇi, veḷuriyo, saṅkho, silā, pavāḷaṃ, rajataṃ, jātarūpaṃ, lohitaṅko, masāragallanti imesu dasasu ratanesu muttā adhotā anividdhā yathājātāva āmasituṃ vaṭṭati. Sesā anāmāsāti vadanti. Mahāpaccariyaṃ pana ‘‘muttā dhotāpi adhotāpi anāmāsā bhaṇḍamūlatthāya ca sampaṭicchituṃ na vaṭṭati, kuṭṭharogassa bhesajjatthāya pana vaṭṭatī’’ti vuttaṃ. Antamaso jātiphalikaṃ upādāya sabbopi nīlapītādivaṇṇabhedo maṇi dhotaviddhavaṭṭito anāmāso, yathājāto pana ākaramutto pattādibhaṇḍamūlatthaṃ sampaṭicchituṃ vaṭṭatīti vutto. Sopi mahāpaccariyaṃ paṭikkhitto, pacitvā kato kācamaṇiyeveko vaṭṭatīti vutto. Veḷuriyepi maṇisadisova vinicchayo.
ಸಙ್ಖೋ ಧಮನಸಙ್ಖೋ ಚ ಧೋತವಿದ್ಧೋ ಚ ರತನಮಿಸ್ಸೋ ಅನಾಮಾಸೋ। ಪಾನೀಯಸಙ್ಖೋ ಧೋತೋಪಿ ಅಧೋತೋಪಿ ಆಮಾಸೋವ ಸೇಸಞ್ಚ ಅಞ್ಜನಾದಿಭೇಸಜ್ಜತ್ಥಾಯಪಿ ಭಣ್ಡಮೂಲತ್ಥಾಯಪಿ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಸಿಲಾ ಧೋತವಿದ್ಧಾ ರತನಸಂಯುತ್ತಾ ಮುಗ್ಗವಣ್ಣಾವ ಅನಾಮಾಸಾ। ಸೇಸಾ ಸತ್ಥಕನಿಸಾನಾದಿಅತ್ಥಾಯ ಗಣ್ಹಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಏತ್ಥ ಚ ರತನಸಂಯುತ್ತಾತಿ ಸುವಣ್ಣೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಪಚಿತ್ವಾ ಕತಾತಿ ವದನ್ತಿ। ಪವಾಳಂ ಧೋತವಿದ್ಧಂ ಅನಾಮಾಸಂ। ಸೇಸಂ ಆಮಾಸಂ ಭಣ್ಡಮೂಲತ್ಥಞ್ಚ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ಪನ ‘‘ಧೋತಮ್ಪಿ ಅಧೋತಮ್ಪಿ ಸಬ್ಬಂ ಅನಾಮಾಸಂ, ನ ಚ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।
Saṅkho dhamanasaṅkho ca dhotaviddho ca ratanamisso anāmāso. Pānīyasaṅkho dhotopi adhotopi āmāsova sesañca añjanādibhesajjatthāyapi bhaṇḍamūlatthāyapi sampaṭicchituṃ vaṭṭati. Silā dhotaviddhā ratanasaṃyuttā muggavaṇṇāva anāmāsā. Sesā satthakanisānādiatthāya gaṇhituṃ vaṭṭati. Ettha ca ratanasaṃyuttāti suvaṇṇena saddhiṃ yojetvā pacitvā katāti vadanti. Pavāḷaṃ dhotaviddhaṃ anāmāsaṃ. Sesaṃ āmāsaṃ bhaṇḍamūlatthañca sampaṭicchituṃ vaṭṭati. Mahāpaccariyaṃ pana ‘‘dhotampi adhotampi sabbaṃ anāmāsaṃ, na ca sampaṭicchituṃ vaṭṭatī’’ti vuttaṃ.
ರಜತಂ ಜಾತರೂಪಞ್ಚ ಕತಭಣ್ಡಮ್ಪಿ ಅಕತಭಣ್ಡಮ್ಪಿ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಬೀಜತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಅನಾಮಾಸಞ್ಚ ಅಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿಯಞ್ಚ, ಉತ್ತರರಾಜಪುತ್ತೋ ಕಿರ ಸುವಣ್ಣಚೇತಿಯಂ ಕಾರೇತ್ವಾ ಮಹಾಪದುಮತ್ಥೇರಸ್ಸ ಪೇಸೇಸಿ। ಥೇರೋ ‘‘ನ ಕಪ್ಪತೀ’’ತಿ ಪಟಿಕ್ಖಿಪಿ। ಚೇತಿಯಘರೇ ಸುವಣ್ಣಪದುಮಸುವಣ್ಣಬುಬ್ಬುಳಕಾದೀನಿ ಹೋನ್ತಿ, ಏತಾನಿಪಿ ಅನಾಮಾಸಾನಿ। ಚೇತಿಯಘರಗೋಪಕಾ ಪನ ರೂಪಿಯಛಡ್ಡಕಟ್ಠಾನೇ ಠಿತಾ, ತಸ್ಮಾ ತೇಸಂ ಕೇಳಾಪಯಿತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ವುತ್ತಂ। ಕುರುನ್ದಿಯಂ ಪನ ತಂ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಂ। ಸುವಣ್ಣಚೇತಿಯೇ ಕಚವರಮೇವ ಹರಿತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಏತ್ತಕಮೇವ ಅನುಞ್ಞಾತಂ। ಆರಕೂಟಲೋಹಮ್ಪಿ ಜಾತರೂಪಗತಿಕಮೇವ ಅನಾಮಾಸನ್ತಿ ಸಬ್ಬಅಟ್ಠಕಥಾಸು ವುತ್ತಂ। ಸೇನಾಸನಪರಿಭೋಗೋ ಪನ ಸಬ್ಬಕಪ್ಪಿಯೋ, ತಸ್ಮಾ ಜಾತರೂಪರಜತಮಯಾ ಸಬ್ಬೇಪಿ ಸೇನಾಸನಪರಿಕ್ಖಾರಾ ಆಮಾಸಾ। ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಧಮ್ಮವಿನಯವಣ್ಣನಟ್ಠಾನೇ ರತನಮಣ್ಡಪೇ ಕರೋನ್ತಿ ಫಲಿಕತ್ಥಮ್ಭೇ ರತನದಾಮಪತಿಮಣ್ಡಿತೇ, ತತ್ಥ ಸಬ್ಬೂಪಕರಣಾನಿ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಪಟಿಜಗ್ಗಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ।
Rajataṃ jātarūpañca katabhaṇḍampi akatabhaṇḍampi sabbena sabbaṃ bījato paṭṭhāya anāmāsañca asampaṭicchiyañca, uttararājaputto kira suvaṇṇacetiyaṃ kāretvā mahāpadumattherassa pesesi. Thero ‘‘na kappatī’’ti paṭikkhipi. Cetiyaghare suvaṇṇapadumasuvaṇṇabubbuḷakādīni honti, etānipi anāmāsāni. Cetiyagharagopakā pana rūpiyachaḍḍakaṭṭhāne ṭhitā, tasmā tesaṃ keḷāpayituṃ vaṭṭatīti vuttaṃ. Kurundiyaṃ pana taṃ paṭikkhittaṃ. Suvaṇṇacetiye kacavarameva harituṃ vaṭṭatīti ettakameva anuññātaṃ. Ārakūṭalohampi jātarūpagatikameva anāmāsanti sabbaaṭṭhakathāsu vuttaṃ. Senāsanaparibhogo pana sabbakappiyo, tasmā jātarūparajatamayā sabbepi senāsanaparikkhārā āmāsā. Bhikkhūnaṃ dhammavinayavaṇṇanaṭṭhāne ratanamaṇḍape karonti phalikatthambhe ratanadāmapatimaṇḍite, tattha sabbūpakaraṇāni bhikkhūnaṃ paṭijaggituṃ vaṭṭati.
ಲೋಹಿತಙ್ಕಮಸಾರಗಲ್ಲಾ ಧೋತವಿದ್ಧಾ ಅನಾಮಾಸಾ, ಇತರೇ ಆಮಾಸಾ, ಭಣ್ಡಮೂಲತ್ಥಾಯ ವಟ್ಟನ್ತೀತಿ ವುತ್ತಾ। ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ಪನ ‘‘ಧೋತಾಪಿ ಅಧೋತಾಪಿ ಸಬ್ಬಸೋ ಅನಾಮಾಸಾ ನ ಚ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಂ ವಟ್ಟನ್ತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।
Lohitaṅkamasāragallā dhotaviddhā anāmāsā, itare āmāsā, bhaṇḍamūlatthāya vaṭṭantīti vuttā. Mahāpaccariyaṃ pana ‘‘dhotāpi adhotāpi sabbaso anāmāsā na ca sampaṭicchituṃ vaṭṭantī’’ti vuttaṃ.
ಸಬ್ಬಂ ಆವುಧಭಣ್ಡಂ ಅನಾಮಾಸಂ, ಭಣ್ಡಮೂಲತ್ಥಾಯ ದೀಯ್ಯಮಾನಮ್ಪಿ ನ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ। ಸತ್ಥವಣಿಜ್ಜಾ ನಾಮ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಸುದ್ಧಧನುದಣ್ಡೋಪಿ ಧನುಜಿಯಾಪಿ ಪತೋದೋಪಿ ಅಙ್ಕುಸೋಪಿ ಅನ್ತಮಸೋ ವಾಸಿಫರಸುಆದೀನಿಪಿ ಆವುಧಸಙ್ಖೇಪೇನ ಕತಾನಿ ಅನಾಮಾಸಾನಿ। ಸಚೇ ಕೇನಚಿ ವಿಹಾರೇ ಸತ್ತಿ ವಾ ತೋಮರೋ ವಾ ಠಪಿತೋ ಹೋತಿ, ವಿಹಾರಂ ಜಗ್ಗನ್ತೇನ ‘‘ಹರನ್ತೂ’’ತಿ ಸಾಮಿಕಾನಂ ಪೇಸೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ನ ಹರನ್ತಿ, ತಂ ಅಚಾಲೇನ್ತೇನ ವಿಹಾರೋ ಪಟಿಜಗ್ಗಿತಬ್ಬೋ। ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯಂ ಪತಿತಂ ಅಸಿಂ ವಾ ಸತ್ತಿಂ ವಾ ತೋಮರಂ ವಾ ದಿಸ್ವಾ ಪಾಸಾಣೇನ ವಾ ಕೇನಚಿ ವಾ ಅಸಿಂ ಭಿನ್ದಿತ್ವಾ ಸತ್ಥಕತ್ಥಾಯ ಗಹೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ಇತರಾನಿಪಿ ವಿಯೋಜೇತ್ವಾ ಕಿಞ್ಚಿ ಸತ್ಥಕತ್ಥಾಯ ಗಹೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ ಕಿಞ್ಚಿ ಕತ್ತರದಣ್ಡಾದಿಅತ್ಥಾಯ। ‘‘ಇದಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ದೀಯ್ಯಮಾನಂ ಪನ ‘‘ವಿನಾಸೇತ್ವಾ ಕಪ್ಪಿಯಭಣ್ಡಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಸಬ್ಬಮ್ಪಿ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ।
Sabbaṃ āvudhabhaṇḍaṃ anāmāsaṃ, bhaṇḍamūlatthāya dīyyamānampi na sampaṭicchitabbaṃ. Satthavaṇijjā nāma na vaṭṭati. Suddhadhanudaṇḍopi dhanujiyāpi patodopi aṅkusopi antamaso vāsipharasuādīnipi āvudhasaṅkhepena katāni anāmāsāni. Sace kenaci vihāre satti vā tomaro vā ṭhapito hoti, vihāraṃ jaggantena ‘‘harantū’’ti sāmikānaṃ pesetabbaṃ. Sace na haranti, taṃ acālentena vihāro paṭijaggitabbo. Yuddhabhūmiyaṃ patitaṃ asiṃ vā sattiṃ vā tomaraṃ vā disvā pāsāṇena vā kenaci vā asiṃ bhinditvā satthakatthāya gahetuṃ vaṭṭati, itarānipi viyojetvā kiñci satthakatthāya gahetuṃ vaṭṭati kiñci kattaradaṇḍādiatthāya. ‘‘Idaṃ gaṇhathā’’ti dīyyamānaṃ pana ‘‘vināsetvā kappiyabhaṇḍaṃ karissāmī’’ti sabbampi sampaṭicchituṃ vaṭṭati.
ಮಚ್ಛಜಾಲಪಕ್ಖಿಜಾಲಾದೀನಿಪಿ ಫಲಕಜಾಲಿಕಾದೀನಿ ಸರಪರಿತ್ತಾನಾನೀಪಿ ಸಬ್ಬಾನಿ ಅನಾಮಾಸಾನಿ। ಪರಿಭೋಗತ್ಥಾಯ ಲಬ್ಭಮಾನೇಸು ಪನ ಜಾಲಂ ತಾವ ‘‘ಆಸನಸ್ಸ ವಾ ಚೇತಿಯಸ್ಸ ವಾ ಉಪರಿ ಬನ್ಧಿಸ್ಸಾಮಿ, ಛತ್ತಂ ವಾ ವೇಠೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಗಹೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಸರಪರಿತ್ತಾನಂ ಸಬ್ಬಮ್ಪಿ ಭಣ್ಡಮೂಲತ್ಥಾಯ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಪರೂಪರೋಧನಿವಾರಣಞ್ಹಿ ಏತಂ ನ ಉಪರೋಧಕರನ್ತಿ ಫಲಕಂ ದನ್ತಕಟ್ಠಭಾಜನಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಗಹೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ।
Macchajālapakkhijālādīnipi phalakajālikādīni saraparittānānīpi sabbāni anāmāsāni. Paribhogatthāya labbhamānesu pana jālaṃ tāva ‘‘āsanassa vā cetiyassa vā upari bandhissāmi, chattaṃ vā veṭhessāmī’’ti gahetuṃ vaṭṭati. Saraparittānaṃ sabbampi bhaṇḍamūlatthāya sampaṭicchituṃ vaṭṭati. Parūparodhanivāraṇañhi etaṃ na uparodhakaranti phalakaṃ dantakaṭṭhabhājanaṃ karissāmīti gahetuṃ vaṭṭati.
ಚಮ್ಮವಿನದ್ಧಾನಿ ವೀಣಾಭೇರಿಆದೀನಿ ಅನಾಮಾಸಾನಿ। ಕುರುನ್ದಿಯಂ ಪನ ‘‘ಭೇರಿಸಙ್ಘಾಟೋಪಿ ವೀಣಾಸಙ್ಘಾಟೋಪಿ ತುಚ್ಛಪೋಕ್ಖರಮ್ಪಿ ಮುಖವಟ್ಟಿಯಂ ಆರೋಪಿತಚಮ್ಮಮ್ಪಿ ವೀಣಾದಣ್ಡಕೋಪಿ ಸಬ್ಬಂ ಅನಾಮಾಸ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ಓನಹಿತುಂ ವಾ ಓನಹಾಪೇತುಂ ವಾ ವಾದೇತುಂ ವಾ ವಾದಾಪೇತುಂ ವಾ ನ ಲಬ್ಭತಿಯೇವ। ಚೇತಿಯಙ್ಗಣೇ ಪೂಜಂ ಕತ್ವಾ ಮನುಸ್ಸೇಹಿ ಛಡ್ಡಿತಂ ದಿಸ್ವಾಪಿ ಅಚಾಲೇತ್ವಾವ ಅನ್ತರನ್ತರೇ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ, ಕಚವರಛಡ್ಡನಕಾಲೇ ಪನ ಕಚವರನಿಯಾಮೇನೇವ ಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ವುತ್ತಂ। ಭಣ್ಡಮೂಲತ್ಥಾಯ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ। ಪರಿಭೋಗತ್ಥಾಯ ಲಬ್ಭಮಾನೇಸು ಪನ ವೀಣಾದೋಣಿಕಞ್ಚ ಭೇರಿಪೋಕ್ಖರಞ್ಚ ದನ್ತಕಟ್ಠಭಾಜನಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮ ಚಮ್ಮಂ ಸತ್ಥಕಕೋಸಕನ್ತಿ ಏವಂ ತಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರಸ್ಸ ಉಪಕರಣತ್ಥಾಯ ಗಹೇತ್ವಾ ತಥಾ ತಥಾ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ।
Cammavinaddhāni vīṇābheriādīni anāmāsāni. Kurundiyaṃ pana ‘‘bherisaṅghāṭopi vīṇāsaṅghāṭopi tucchapokkharampi mukhavaṭṭiyaṃ āropitacammampi vīṇādaṇḍakopi sabbaṃ anāmāsa’’nti vuttaṃ. Onahituṃ vā onahāpetuṃ vā vādetuṃ vā vādāpetuṃ vā na labbhatiyeva. Cetiyaṅgaṇe pūjaṃ katvā manussehi chaḍḍitaṃ disvāpi acāletvāva antarantare sammajjitabbaṃ, kacavarachaḍḍanakāle pana kacavaraniyāmeneva haritvā ekamantaṃ nikkhipituṃ vaṭṭatīti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ. Bhaṇḍamūlatthāya sampaṭicchitumpi vaṭṭati. Paribhogatthāya labbhamānesu pana vīṇādoṇikañca bheripokkharañca dantakaṭṭhabhājanaṃ karissāma cammaṃ satthakakosakanti evaṃ tassa tassa parikkhārassa upakaraṇatthāya gahetvā tathā tathā kātuṃ vaṭṭati.
ಪುರಾಣದುತಿಯಿಕಾವತ್ಥು ಉತ್ತಾನಮೇವ। ಯಕ್ಖಿವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಸಚೇಪಿ ಪರನಿಮ್ಮಿತವಸವತ್ತಿದೇವಿಯಾ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಂ ಸಮಾಪಜ್ಜತಿ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಮೇವ। ಪಣ್ಡಕವತ್ಥು ಚ ಸುತ್ತಿತ್ಥಿವತ್ಥು ಚ ಪಾಕಟಮೇವ। ಮತಿತ್ಥಿವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಪಾರಾಜಿಕಪ್ಪಹೋನಕಕಾಲೇ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ, ತತೋ ಪರಂ ದುಕ್ಕಟಂ। ತಿರಚ್ಛಾನಗತವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ನಾಗಮಾಣವಿಕಾಯಪಿ ಸುಪಣ್ಣಮಾಣವಿಕಾಯಪಿ ಕಿನ್ನರಿಯಾಪಿ ಗಾವಿಯಾಪಿ ದುಕ್ಕಟಮೇವ। ದಾರುಧೀತಲಿಕಾವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ನ ಕೇವಲಂ ದಾರುನಾ ಏವ, ಅನ್ತಮಸೋ ಚಿತ್ತಕಮ್ಮಲಿಖಿತೇಪಿ ಇತ್ಥಿರೂಪೇ ದುಕ್ಕಟಮೇವ।
Purāṇadutiyikāvatthu uttānameva. Yakkhivatthusmiṃ sacepi paranimmitavasavattideviyā kāyasaṃsaggaṃ samāpajjati thullaccayameva. Paṇḍakavatthu ca suttitthivatthu ca pākaṭameva. Matitthivatthusmiṃ pārājikappahonakakāle thullaccayaṃ, tato paraṃ dukkaṭaṃ. Tiracchānagatavatthusmiṃ nāgamāṇavikāyapi supaṇṇamāṇavikāyapi kinnariyāpi gāviyāpi dukkaṭameva. Dārudhītalikāvatthusmiṃ na kevalaṃ dārunā eva, antamaso cittakammalikhitepi itthirūpe dukkaṭameva.
೨೮೨. ಸಮ್ಪೀಳನವತ್ಥು ಉತ್ತಾನತ್ಥಮೇವ। ಸಙ್ಕಮವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಏಕಪದಿಕಸಙ್ಕಮೋ ವಾ ಹೋತು ಸಕಟಮಗ್ಗಸಙ್ಕಮೋ ವಾ, ಚಾಲೇಸ್ಸಾಮೀತಿ ಪಯೋಗೇ ಕತಮತ್ತೇವ ಚಾಲೇತು ವಾ ಮಾ ವಾ, ದುಕ್ಕಟಂ। ಮಗ್ಗವತ್ಥು ಪಾಕಟಮೇವ। ರುಕ್ಖವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ರುಕ್ಖೋ ಮಹನ್ತೋ ವಾ ಹೋತು ಮಹಾಜಮ್ಬುಪ್ಪಮಾಣೋ ಖುದ್ದಕೋ ವಾ, ತಂ ಚಾಲೇತುಂ ಸಕ್ಕೋತು ವಾ ಮಾ ವಾ, ಪಯೋಗಮತ್ತೇನ ದುಕ್ಕಟಂ। ನಾವಾವತ್ಥುಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ರಜ್ಜವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಯಂ ರಜ್ಜುಂ ಆವಿಞ್ಛನ್ತೋ ಠಾನಾ ಚಾಲೇತುಂ ಸಕ್ಕೋತಿ, ತತ್ಥ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ। ಯಾ ಮಹಾರಜ್ಜು ಹೋತಿ, ಈಸಕಮ್ಪಿ ಠಾನಾ ನ ಚಲತಿ, ತತ್ಥ ದುಕ್ಕಟಂ। ದಣ್ಡೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಭೂಮಿಯಂ ಪತಿತಮಹಾರುಕ್ಖೋಪಿ ಹಿ ದಣ್ಡಗ್ಗಹಣೇನೇವ ಇಧ ಗಹಿತೋ। ಪತ್ತವತ್ಥು ಪಾಕಟಮೇವ। ವನ್ದನವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಇತ್ಥೀ ಪಾದೇ ಸಮ್ಬಾಹಿತ್ವಾ ವನ್ದಿತುಕಾಮಾ ವಾರೇತಬ್ಬಾ ಪಾದಾ ವಾ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತಬ್ಬಾ, ನಿಚ್ಚಲೇನ ವಾ ಭವಿತಬ್ಬಂ। ನಿಚ್ಚಲಸ್ಸ ಹಿ ಚಿತ್ತೇನ ಸಾದಿಯತೋಪಿ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಅವಸಾನೇ ಗಹಣವತ್ಥುಪಾಕಟಮೇವಾತಿ।
282.Sampīḷanavatthu uttānatthameva. Saṅkamavatthusmiṃ ekapadikasaṅkamo vā hotu sakaṭamaggasaṅkamo vā, cālessāmīti payoge katamatteva cāletu vā mā vā, dukkaṭaṃ. Maggavatthu pākaṭameva. Rukkhavatthusmiṃ rukkho mahanto vā hotu mahājambuppamāṇo khuddako vā, taṃ cāletuṃ sakkotu vā mā vā, payogamattena dukkaṭaṃ. Nāvāvatthusmimpi eseva nayo. Rajjavatthusmiṃ yaṃ rajjuṃ āviñchanto ṭhānā cāletuṃ sakkoti, tattha thullaccayaṃ. Yā mahārajju hoti, īsakampi ṭhānā na calati, tattha dukkaṭaṃ. Daṇḍepi eseva nayo. Bhūmiyaṃ patitamahārukkhopi hi daṇḍaggahaṇeneva idha gahito. Pattavatthu pākaṭameva. Vandanavatthusmiṃ itthī pāde sambāhitvā vanditukāmā vāretabbā pādā vā paṭicchādetabbā, niccalena vā bhavitabbaṃ. Niccalassa hi cittena sādiyatopi anāpatti. Avasāne gahaṇavatthupākaṭamevāti.
ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Kāyasaṃsaggasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೨. ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 2. Kāyasaṃsaggasikkhāpadaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೨. ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Kāyasaṃsaggasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā
೨. ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Kāyasaṃsaggasikkhāpadavaṇṇanā
ಪದಭಾಜನೀಯವಣ್ಣನಾ • Padabhājanīyavaṇṇanā
ವಿನೀತವತ್ಥುವಣ್ಣನಾ • Vinītavatthuvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೨. ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Kāyasaṃsaggasikkhāpadavaṇṇanā
