| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៣. កាយសុត្តំ
3. Kāyasuttaṃ
២៣. ‘‘អត្ថិ , ភិក្ខវេ, ធម្មា កាយេន បហាតព្ពា, នោ វាចាយ។ អត្ថិ, ភិក្ខវេ, ធម្មា វាចាយ បហាតព្ពា, នោ កាយេន។ អត្ថិ, ភិក្ខវេ, ធម្មា នេវ កាយេន បហាតព្ពា នោ វាចាយ, បញ្ញាយ ទិស្វា 1 បហាតព្ពា។
23. ‘‘Atthi , bhikkhave, dhammā kāyena pahātabbā, no vācāya. Atthi, bhikkhave, dhammā vācāya pahātabbā, no kāyena. Atthi, bhikkhave, dhammā neva kāyena pahātabbā no vācāya, paññāya disvā 2 pahātabbā.
‘‘កតមេ ច, ភិក្ខវេ, ធម្មា កាយេន បហាតព្ពា, នោ វាចាយ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ អកុសលំ អាបន្នោ ហោតិ កិញ្ចិ ទេសំ 3 កាយេន។ តមេនំ អនុវិច្ច វិញ្ញូ សព្រហ្មចារី ឯវមាហំសុ – ‘អាយស្មា ខោ អកុសលំ អាបន្នោ កិញ្ចិ ទេសំ កាយេន។ សាធុ វតាយស្មា កាយទុច្ចរិតំ បហាយ កាយសុចរិតំ ភាវេតូ’តិ។ សោ អនុវិច្ច វិញ្ញូហិ សព្រហ្មចារីហិ វុច្ចមានោ កាយទុច្ចរិតំ បហាយ កាយសុចរិតំ ភាវេតិ។ ឥមេ វុច្ចន្តិ, ភិក្ខវេ, ធម្មា កាយេន បហាតព្ពា, នោ វាចាយ។
‘‘Katame ca, bhikkhave, dhammā kāyena pahātabbā, no vācāya? Idha, bhikkhave, bhikkhu akusalaṃ āpanno hoti kiñci desaṃ 4 kāyena. Tamenaṃ anuvicca viññū sabrahmacārī evamāhaṃsu – ‘āyasmā kho akusalaṃ āpanno kiñci desaṃ kāyena. Sādhu vatāyasmā kāyaduccaritaṃ pahāya kāyasucaritaṃ bhāvetū’ti. So anuvicca viññūhi sabrahmacārīhi vuccamāno kāyaduccaritaṃ pahāya kāyasucaritaṃ bhāveti. Ime vuccanti, bhikkhave, dhammā kāyena pahātabbā, no vācāya.
‘‘កតមេ ច, ភិក្ខវេ, ធម្មា វាចាយ បហាតព្ពា, នោ កាយេន? ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ អកុសលំ អាបន្នោ ហោតិ កិញ្ចិ ទេសំ វាចាយ។ តមេនំ អនុវិច្ច វិញ្ញូ សព្រហ្មចារី ឯវមាហំសុ – ‘អាយស្មា ខោ អកុសលំ អាបន្នោ កិញ្ចិ ទេសំ វាចាយ។ សាធុ វតាយស្មា វចីទុច្ចរិតំ បហាយ វចីសុចរិតំ ភាវេតូ’តិ។ សោ អនុវិច្ច វិញ្ញូហិ សព្រហ្មចារីហិ វុច្ចមានោ វចីទុច្ចរិតំ បហាយ វចីសុចរិតំ ភាវេតិ។ ឥមេ វុច្ចន្តិ, ភិក្ខវេ, ធម្មា វាចាយ បហាតព្ពា, នោ កាយេន។
‘‘Katame ca, bhikkhave, dhammā vācāya pahātabbā, no kāyena? Idha, bhikkhave, bhikkhu akusalaṃ āpanno hoti kiñci desaṃ vācāya. Tamenaṃ anuvicca viññū sabrahmacārī evamāhaṃsu – ‘āyasmā kho akusalaṃ āpanno kiñci desaṃ vācāya. Sādhu vatāyasmā vacīduccaritaṃ pahāya vacīsucaritaṃ bhāvetū’ti. So anuvicca viññūhi sabrahmacārīhi vuccamāno vacīduccaritaṃ pahāya vacīsucaritaṃ bhāveti. Ime vuccanti, bhikkhave, dhammā vācāya pahātabbā, no kāyena.
‘‘កតមេ ច, ភិក្ខវេ, ធម្មា នេវ កាយេន បហាតព្ពា នោ វាចាយ, បញ្ញាយ ទិស្វា បហាតព្ពា? លោភោ, ភិក្ខវេ, នេវ កាយេន បហាតព្ពោ នោ វាចាយ, បញ្ញាយ ទិស្វា បហាតព្ពោ។ ទោសោ , ភិក្ខវេ…បេ.… មោហោ… កោធោ… ឧបនាហោ… មក្ខោ… បឡាសោ … មច្ឆរិយំ, ភិក្ខវេ, នេវ កាយេន បហាតព្ពំ នោ វាចាយ, បញ្ញាយ ទិស្វា បហាតព្ពំ។
‘‘Katame ca, bhikkhave, dhammā neva kāyena pahātabbā no vācāya, paññāya disvā pahātabbā? Lobho, bhikkhave, neva kāyena pahātabbo no vācāya, paññāya disvā pahātabbo. Doso , bhikkhave…pe… moho… kodho… upanāho… makkho… paḷāso … macchariyaṃ, bhikkhave, neva kāyena pahātabbaṃ no vācāya, paññāya disvā pahātabbaṃ.
‘‘បាបិកា , ភិក្ខវេ, ឥស្សា នេវ កាយេន បហាតព្ពា នោ វាចាយ, បញ្ញាយ ទិស្វា បហាតព្ពា។ កតមា ច, ភិក្ខវេ, បាបិកា ឥស្សា? ឥធ, ភិក្ខវេ, ឥជ្ឈតិ គហបតិស្ស វា គហបតិបុត្តស្ស វា ធនេន វា ធញ្ញេន វា រជតេន វា ជាតរូបេន វា។ តត្រាញ្ញតរស្ស ទាសស្ស វា ឧបវាសស្ស វា ឯវំ ហោតិ – ‘អហោ វតិមស្ស គហបតិស្ស វា គហបតិបុត្តស្ស វា ន ឥជ្ឈេយ្យ ធនេន វា ធញ្ញេន វា រជតេន វា ជាតរូបេន វា’តិ។ សមណោ វា បន ព្រាហ្មណោ វា លាភី ហោតិ ចីវរបិណ្ឌបាតសេនាសនគិលានបច្ចយភេសជ្ជបរិក្ខារានំ។ តត្រាញ្ញតរស្ស សមណស្ស វា ព្រាហ្មណស្ស វា ឯវំ ហោតិ – ‘អហោ វត អយមាយស្មា ន លាភី អស្ស ចីវរបិណ្ឌបាតសេនាសនគិលានបច្ចយភេសជ្ជបរិក្ខារាន’ន្តិ។ អយំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, បាបិកា ឥស្សា។
‘‘Pāpikā , bhikkhave, issā neva kāyena pahātabbā no vācāya, paññāya disvā pahātabbā. Katamā ca, bhikkhave, pāpikā issā? Idha, bhikkhave, ijjhati gahapatissa vā gahapatiputtassa vā dhanena vā dhaññena vā rajatena vā jātarūpena vā. Tatrāññatarassa dāsassa vā upavāsassa vā evaṃ hoti – ‘aho vatimassa gahapatissa vā gahapatiputtassa vā na ijjheyya dhanena vā dhaññena vā rajatena vā jātarūpena vā’ti. Samaṇo vā pana brāhmaṇo vā lābhī hoti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. Tatrāññatarassa samaṇassa vā brāhmaṇassa vā evaṃ hoti – ‘aho vata ayamāyasmā na lābhī assa cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārāna’nti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, pāpikā issā.
‘‘បាបិកា, ភិក្ខវេ, ឥច្ឆា នេវ កាយេន បហាតព្ពា នោ វាចាយ, បញ្ញាយ ទិស្វា បហាតព្ពា។ កតមា ច, ភិក្ខវេ, បាបិកា ឥច្ឆា? 5 ឥធ, ភិក្ខវេ, ឯកច្ចោ អស្សទ្ធោ សមានោ ‘សទ្ធោតិ មំ ជានេយ្យុ’ន្តិ ឥច្ឆតិ; ទុស្សីលោ សមានោ ‘សីលវាតិ មំ ជានេយ្យុ’ន្តិ ឥច្ឆតិ; អប្បស្សុតោ សមានោ ‘ពហុស្សុតោតិ មំ ជានេយ្យុ’ន្តិ ឥច្ឆតិ; សង្គណិការាមោ សមានោ ‘បវិវិត្តោតិ មំ ជានេយ្យុ’ន្តិ ឥច្ឆតិ; កុសីតោ សមានោ ‘អារទ្ធវីរិយោតិ មំ ជានេយ្យុ’ន្តិ ឥច្ឆតិ; មុដ្ឋស្សតិ សមានោ ‘ឧបដ្ឋិតស្សតីតិ មំ ជានេយ្យុ’ន្តិ ឥច្ឆតិ; អសមាហិតោ សមានោ ‘សមាហិតោតិ មំ ជានេយ្យុ’ន្តិ ឥច្ឆតិ; ទុប្បញ្ញោ សមានោ ‘បញ្ញវាតិ មំ ជានេយ្យុ’ន្តិ ឥច្ឆតិ; អខីណាសវោ សមានោ ‘ខីណាសវោតិ មំ ជានេយ្យុ’ន្តិ ឥច្ឆតិ។ អយំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, បាបិកា ឥច្ឆា។ ឥមេ វុច្ចន្តិ, ភិក្ខវេ, ធម្មា នេវ កាយេន បហាតព្ពា នោ វាចាយ, បញ្ញាយ ទិស្វា បហាតព្ពា។
‘‘Pāpikā, bhikkhave, icchā neva kāyena pahātabbā no vācāya, paññāya disvā pahātabbā. Katamā ca, bhikkhave, pāpikā icchā? 6 Idha, bhikkhave, ekacco assaddho samāno ‘saddhoti maṃ jāneyyu’nti icchati; dussīlo samāno ‘sīlavāti maṃ jāneyyu’nti icchati; appassuto samāno ‘bahussutoti maṃ jāneyyu’nti icchati; saṅgaṇikārāmo samāno ‘pavivittoti maṃ jāneyyu’nti icchati; kusīto samāno ‘āraddhavīriyoti maṃ jāneyyu’nti icchati; muṭṭhassati samāno ‘upaṭṭhitassatīti maṃ jāneyyu’nti icchati; asamāhito samāno ‘samāhitoti maṃ jāneyyu’nti icchati; duppañño samāno ‘paññavāti maṃ jāneyyu’nti icchati; akhīṇāsavo samāno ‘khīṇāsavoti maṃ jāneyyu’nti icchati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, pāpikā icchā. Ime vuccanti, bhikkhave, dhammā neva kāyena pahātabbā no vācāya, paññāya disvā pahātabbā.
‘‘តញ្ចេ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុំ លោភោ អភិភុយ្យ ឥរិយតិ, ទោសោ… មោហោ… កោធោ… ឧបនាហោ… មក្ខោ… បឡាសោ… មច្ឆរិយំ… បាបិកា ឥស្សា… បាបិកា ឥច្ឆា អភិភុយ្យ ឥរិយតិ។ សោ ឯវមស្ស វេទិតព្ពោ – ‘នាយមាយស្មា តថា បជានាតិ យថា បជានតោ លោភោ ន ហោតិ, តថាហិមំ អាយស្មន្តំ លោភោ អភិភុយ្យ ឥរិយតិ; នាយមាយស្មា តថា បជានាតិ យថា បជានតោ ទោសោ ន ហោតិ… មោហោ… កោធោ… ឧបនាហោ… មក្ខោ… បឡាសោ… មច្ឆរិយំ… បាបិកា ឥស្សា… បាបិកា ឥច្ឆា ន ហោតិ, តថាហិមំ អាយស្មន្តំ បាបិកា ឥច្ឆា អភិភុយ្យ ឥរិយតី’តិ។
‘‘Tañce, bhikkhave, bhikkhuṃ lobho abhibhuyya iriyati, doso… moho… kodho… upanāho… makkho… paḷāso… macchariyaṃ… pāpikā issā… pāpikā icchā abhibhuyya iriyati. So evamassa veditabbo – ‘nāyamāyasmā tathā pajānāti yathā pajānato lobho na hoti, tathāhimaṃ āyasmantaṃ lobho abhibhuyya iriyati; nāyamāyasmā tathā pajānāti yathā pajānato doso na hoti… moho… kodho… upanāho… makkho… paḷāso… macchariyaṃ… pāpikā issā… pāpikā icchā na hoti, tathāhimaṃ āyasmantaṃ pāpikā icchā abhibhuyya iriyatī’ti.
‘‘តញ្ចេ , ភិក្ខវេ, ភិក្ខុំ លោភោ នាភិភុយ្យ ឥរិយតិ, ទោសោ… មោហោ… កោធោ… ឧបនាហោ… មក្ខោ… បឡាសោ… មច្ឆរិយំ… បាបិកា ឥស្សា… បាបិកា ឥច្ឆា នាភិភុយ្យ ឥរិយតិ, សោ ឯវមស្ស វេទិតព្ពោ – ‘តថា អយមាយស្មា បជានាតិ យថា បជានតោ លោភោ ន ហោតិ, តថាហិមំ អាយស្មន្តំ លោភោ នាភិភុយ្យ ឥរិយតិ; តថា អយមាយស្មា បជានាតិ យថា បជានតោ ទោសោ ន ហោតិ… មោហោ… កោធោ … ឧបនាហោ… មក្ខោ… បឡាសោ… មច្ឆរិយំ… បាបិកា ឥស្សា… បាបិកា ឥច្ឆា ន ហោតិ, តថាហិមំ អាយស្មន្តំ បាបិកា ឥច្ឆា នាភិភុយ្យ ឥរិយតី’’’តិ។ តតិយំ។
‘‘Tañce , bhikkhave, bhikkhuṃ lobho nābhibhuyya iriyati, doso… moho… kodho… upanāho… makkho… paḷāso… macchariyaṃ… pāpikā issā… pāpikā icchā nābhibhuyya iriyati, so evamassa veditabbo – ‘tathā ayamāyasmā pajānāti yathā pajānato lobho na hoti, tathāhimaṃ āyasmantaṃ lobho nābhibhuyya iriyati; tathā ayamāyasmā pajānāti yathā pajānato doso na hoti… moho… kodho … upanāho… makkho… paḷāso… macchariyaṃ… pāpikā issā… pāpikā icchā na hoti, tathāhimaṃ āyasmantaṃ pāpikā icchā nābhibhuyya iriyatī’’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៣. កាយសុត្តវណ្ណនា • 3. Kāyasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ២-៤. អធិវុត្តិបទសុត្តាទិវណ្ណនា • 2-4. Adhivuttipadasuttādivaṇṇanā
