| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
3. කායසුත්‌තං
3. Kāyasuttaṃ
23. ‘‘අත්‌ථි , භික්‌ඛවෙ, ධම්‌මා කායෙන පහාතබ්‌බා, නො වාචාය. අත්‌ථි, භික්‌ඛවෙ, ධම්‌මා වාචාය පහාතබ්‌බා, නො කායෙන. අත්‌ථි, භික්‌ඛවෙ, ධම්‌මා නෙව කායෙන පහාතබ්‌බා නො වාචාය, පඤ්‌ඤාය දිස්‌වා 1 පහාතබ්‌බා.
23. ‘‘Atthi , bhikkhave, dhammā kāyena pahātabbā, no vācāya. Atthi, bhikkhave, dhammā vācāya pahātabbā, no kāyena. Atthi, bhikkhave, dhammā neva kāyena pahātabbā no vācāya, paññāya disvā 2 pahātabbā.
‘‘කතමෙ ච, භික්‌ඛවෙ, ධම්‌මා කායෙන පහාතබ්‌බා, නො වාචාය? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු අකුසලං ආපන්‌නො හොති කිඤ්‌චි දෙසං 3 කායෙන. තමෙනං අනුවිච්‌ච විඤ්‌ඤූ සබ්‍රහ්‌මචාරී එවමාහංසු – ‘ආයස්‌මා ඛො අකුසලං ආපන්‌නො කිඤ්‌චි දෙසං කායෙන. සාධු වතායස්‌මා කායදුච්‌චරිතං පහාය කායසුචරිතං භාවෙතූ’ති. සො අනුවිච්‌ච විඤ්‌ඤූහි සබ්‍රහ්‌මචාරීහි වුච්‌චමානො කායදුච්‌චරිතං පහාය කායසුචරිතං භාවෙති. ඉමෙ වුච්‌චන්‌ති, භික්‌ඛවෙ, ධම්‌මා කායෙන පහාතබ්‌බා, නො වාචාය.
‘‘Katame ca, bhikkhave, dhammā kāyena pahātabbā, no vācāya? Idha, bhikkhave, bhikkhu akusalaṃ āpanno hoti kiñci desaṃ 4 kāyena. Tamenaṃ anuvicca viññū sabrahmacārī evamāhaṃsu – ‘āyasmā kho akusalaṃ āpanno kiñci desaṃ kāyena. Sādhu vatāyasmā kāyaduccaritaṃ pahāya kāyasucaritaṃ bhāvetū’ti. So anuvicca viññūhi sabrahmacārīhi vuccamāno kāyaduccaritaṃ pahāya kāyasucaritaṃ bhāveti. Ime vuccanti, bhikkhave, dhammā kāyena pahātabbā, no vācāya.
‘‘කතමෙ ච, භික්‌ඛවෙ, ධම්‌මා වාචාය පහාතබ්‌බා, නො කායෙන? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු අකුසලං ආපන්‌නො හොති කිඤ්‌චි දෙසං වාචාය. තමෙනං අනුවිච්‌ච විඤ්‌ඤූ සබ්‍රහ්‌මචාරී එවමාහංසු – ‘ආයස්‌මා ඛො අකුසලං ආපන්‌නො කිඤ්‌චි දෙසං වාචාය. සාධු වතායස්‌මා වචීදුච්‌චරිතං පහාය වචීසුචරිතං භාවෙතූ’ති. සො අනුවිච්‌ච විඤ්‌ඤූහි සබ්‍රහ්‌මචාරීහි වුච්‌චමානො වචීදුච්‌චරිතං පහාය වචීසුචරිතං භාවෙති. ඉමෙ වුච්‌චන්‌ති, භික්‌ඛවෙ, ධම්‌මා වාචාය පහාතබ්‌බා, නො කායෙන.
‘‘Katame ca, bhikkhave, dhammā vācāya pahātabbā, no kāyena? Idha, bhikkhave, bhikkhu akusalaṃ āpanno hoti kiñci desaṃ vācāya. Tamenaṃ anuvicca viññū sabrahmacārī evamāhaṃsu – ‘āyasmā kho akusalaṃ āpanno kiñci desaṃ vācāya. Sādhu vatāyasmā vacīduccaritaṃ pahāya vacīsucaritaṃ bhāvetū’ti. So anuvicca viññūhi sabrahmacārīhi vuccamāno vacīduccaritaṃ pahāya vacīsucaritaṃ bhāveti. Ime vuccanti, bhikkhave, dhammā vācāya pahātabbā, no kāyena.
‘‘කතමෙ ච, භික්‌ඛවෙ, ධම්‌මා නෙව කායෙන පහාතබ්‌බා නො වාචාය, පඤ්‌ඤාය දිස්‌වා පහාතබ්‌බා? ලොභො, භික්‌ඛවෙ, නෙව කායෙන පහාතබ්‌බො නො වාචාය, පඤ්‌ඤාය දිස්‌වා පහාතබ්‌බො. දොසො , භික්‌ඛවෙ…පෙ.… මොහො… කොධො… උපනාහො… මක්‌ඛො… පළාසො … මච්‌ඡරියං, භික්‌ඛවෙ, නෙව කායෙන පහාතබ්‌බං නො වාචාය, පඤ්‌ඤාය දිස්‌වා පහාතබ්‌බං.
‘‘Katame ca, bhikkhave, dhammā neva kāyena pahātabbā no vācāya, paññāya disvā pahātabbā? Lobho, bhikkhave, neva kāyena pahātabbo no vācāya, paññāya disvā pahātabbo. Doso , bhikkhave…pe… moho… kodho… upanāho… makkho… paḷāso … macchariyaṃ, bhikkhave, neva kāyena pahātabbaṃ no vācāya, paññāya disvā pahātabbaṃ.
‘‘පාපිකා , භික්‌ඛවෙ, ඉස්‌සා නෙව කායෙන පහාතබ්‌බා නො වාචාය, පඤ්‌ඤාය දිස්‌වා පහාතබ්‌බා. කතමා ච, භික්‌ඛවෙ, පාපිකා ඉස්‌සා? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, ඉජ්‌ඣති ගහපතිස්‌ස වා ගහපතිපුත්‌තස්‌ස වා ධනෙන වා ධඤ්‌ඤෙන වා රජතෙන වා ජාතරූපෙන වා. තත්‍රාඤ්‌ඤතරස්‌ස දාසස්‌ස වා උපවාසස්‌ස වා එවං හොති – ‘අහො වතිමස්‌ස ගහපතිස්‌ස වා ගහපතිපුත්‌තස්‌ස වා න ඉජ්‌ඣෙය්‍ය ධනෙන වා ධඤ්‌ඤෙන වා රජතෙන වා ජාතරූපෙන වා’ති. සමණො වා පන බ්‍රාහ්‌මණො වා ලාභී හොති චීවරපිණ්‌ඩපාතසෙනාසනගිලානපච්‌චයභෙසජ්‌ජපරික්‌ඛාරානං. තත්‍රාඤ්‌ඤතරස්‌ස සමණස්‌ස වා බ්‍රාහ්‌මණස්‌ස වා එවං හොති – ‘අහො වත අයමායස්‌මා න ලාභී අස්‌ස චීවරපිණ්‌ඩපාතසෙනාසනගිලානපච්‌චයභෙසජ්‌ජපරික්‌ඛාරාන’න්‌ති. අයං වුච්‌චති, භික්‌ඛවෙ, පාපිකා ඉස්‌සා.
‘‘Pāpikā , bhikkhave, issā neva kāyena pahātabbā no vācāya, paññāya disvā pahātabbā. Katamā ca, bhikkhave, pāpikā issā? Idha, bhikkhave, ijjhati gahapatissa vā gahapatiputtassa vā dhanena vā dhaññena vā rajatena vā jātarūpena vā. Tatrāññatarassa dāsassa vā upavāsassa vā evaṃ hoti – ‘aho vatimassa gahapatissa vā gahapatiputtassa vā na ijjheyya dhanena vā dhaññena vā rajatena vā jātarūpena vā’ti. Samaṇo vā pana brāhmaṇo vā lābhī hoti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. Tatrāññatarassa samaṇassa vā brāhmaṇassa vā evaṃ hoti – ‘aho vata ayamāyasmā na lābhī assa cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārāna’nti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, pāpikā issā.
‘‘පාපිකා, භික්‌ඛවෙ, ඉච්‌ඡා නෙව කායෙන පහාතබ්‌බා නො වාචාය, පඤ්‌ඤාය දිස්‌වා පහාතබ්‌බා. කතමා ච, භික්‌ඛවෙ, පාපිකා ඉච්‌ඡා? 5 ඉධ, භික්‌ඛවෙ, එකච්‌චො අස්‌සද්‌ධො සමානො ‘සද්‌ධොති මං ජානෙය්‍යු’න්‌ති ඉච්‌ඡති; දුස්‌සීලො සමානො ‘සීලවාති මං ජානෙය්‍යු’න්‌ති ඉච්‌ඡති; අප්‌පස්‌සුතො සමානො ‘බහුස්‌සුතොති මං ජානෙය්‍යු’න්‌ති ඉච්‌ඡති; සඞ්‌ගණිකාරාමො සමානො ‘පවිවිත්‌තොති මං ජානෙය්‍යු’න්‌ති ඉච්‌ඡති; කුසීතො සමානො ‘ආරද්‌ධවීරියොති මං ජානෙය්‍යු’න්‌ති ඉච්‌ඡති; මුට්‌ඨස්‌සති සමානො ‘උපට්‌ඨිතස්‌සතීති මං ජානෙය්‍යු’න්‌ති ඉච්‌ඡති; අසමාහිතො සමානො ‘සමාහිතොති මං ජානෙය්‍යු’න්‌ති ඉච්‌ඡති; දුප්‌පඤ්‌ඤො සමානො ‘පඤ්‌ඤවාති මං ජානෙය්‍යු’න්‌ති ඉච්‌ඡති; අඛීණාසවො සමානො ‘ඛීණාසවොති මං ජානෙය්‍යු’න්‌ති ඉච්‌ඡති. අයං වුච්‌චති, භික්‌ඛවෙ, පාපිකා ඉච්‌ඡා. ඉමෙ වුච්‌චන්‌ති, භික්‌ඛවෙ, ධම්‌මා නෙව කායෙන පහාතබ්‌බා නො වාචාය, පඤ්‌ඤාය දිස්‌වා පහාතබ්‌බා.
‘‘Pāpikā, bhikkhave, icchā neva kāyena pahātabbā no vācāya, paññāya disvā pahātabbā. Katamā ca, bhikkhave, pāpikā icchā? 6 Idha, bhikkhave, ekacco assaddho samāno ‘saddhoti maṃ jāneyyu’nti icchati; dussīlo samāno ‘sīlavāti maṃ jāneyyu’nti icchati; appassuto samāno ‘bahussutoti maṃ jāneyyu’nti icchati; saṅgaṇikārāmo samāno ‘pavivittoti maṃ jāneyyu’nti icchati; kusīto samāno ‘āraddhavīriyoti maṃ jāneyyu’nti icchati; muṭṭhassati samāno ‘upaṭṭhitassatīti maṃ jāneyyu’nti icchati; asamāhito samāno ‘samāhitoti maṃ jāneyyu’nti icchati; duppañño samāno ‘paññavāti maṃ jāneyyu’nti icchati; akhīṇāsavo samāno ‘khīṇāsavoti maṃ jāneyyu’nti icchati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, pāpikā icchā. Ime vuccanti, bhikkhave, dhammā neva kāyena pahātabbā no vācāya, paññāya disvā pahātabbā.
‘‘තඤ්‌චෙ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛුං ලොභො අභිභුය්‍ය ඉරියති, දොසො… මොහො… කොධො… උපනාහො… මක්‌ඛො… පළාසො… මච්‌ඡරියං… පාපිකා ඉස්‌සා… පාපිකා ඉච්‌ඡා අභිභුය්‍ය ඉරියති. සො එවමස්‌ස වෙදිතබ්‌බො – ‘නායමායස්‌මා තථා පජානාති යථා පජානතො ලොභො න හොති, තථාහිමං ආයස්‌මන්‌තං ලොභො අභිභුය්‍ය ඉරියති; නායමායස්‌මා තථා පජානාති යථා පජානතො දොසො න හොති… මොහො… කොධො… උපනාහො… මක්‌ඛො… පළාසො… මච්‌ඡරියං… පාපිකා ඉස්‌සා… පාපිකා ඉච්‌ඡා න හොති, තථාහිමං ආයස්‌මන්‌තං පාපිකා ඉච්‌ඡා අභිභුය්‍ය ඉරියතී’ති.
‘‘Tañce, bhikkhave, bhikkhuṃ lobho abhibhuyya iriyati, doso… moho… kodho… upanāho… makkho… paḷāso… macchariyaṃ… pāpikā issā… pāpikā icchā abhibhuyya iriyati. So evamassa veditabbo – ‘nāyamāyasmā tathā pajānāti yathā pajānato lobho na hoti, tathāhimaṃ āyasmantaṃ lobho abhibhuyya iriyati; nāyamāyasmā tathā pajānāti yathā pajānato doso na hoti… moho… kodho… upanāho… makkho… paḷāso… macchariyaṃ… pāpikā issā… pāpikā icchā na hoti, tathāhimaṃ āyasmantaṃ pāpikā icchā abhibhuyya iriyatī’ti.
‘‘තඤ්‌චෙ , භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛුං ලොභො නාභිභුය්‍ය ඉරියති, දොසො… මොහො… කොධො… උපනාහො… මක්‌ඛො… පළාසො… මච්‌ඡරියං… පාපිකා ඉස්‌සා… පාපිකා ඉච්‌ඡා නාභිභුය්‍ය ඉරියති, සො එවමස්‌ස වෙදිතබ්‌බො – ‘තථා අයමායස්‌මා පජානාති යථා පජානතො ලොභො න හොති, තථාහිමං ආයස්‌මන්‌තං ලොභො නාභිභුය්‍ය ඉරියති; තථා අයමායස්‌මා පජානාති යථා පජානතො දොසො න හොති… මොහො… කොධො … උපනාහො… මක්‌ඛො… පළාසො… මච්‌ඡරියං… පාපිකා ඉස්‌සා… පාපිකා ඉච්‌ඡා න හොති, තථාහිමං ආයස්‌මන්‌තං පාපිකා ඉච්‌ඡා නාභිභුය්‍ය ඉරියතී’’’ති. තතියං.
‘‘Tañce , bhikkhave, bhikkhuṃ lobho nābhibhuyya iriyati, doso… moho… kodho… upanāho… makkho… paḷāso… macchariyaṃ… pāpikā issā… pāpikā icchā nābhibhuyya iriyati, so evamassa veditabbo – ‘tathā ayamāyasmā pajānāti yathā pajānato lobho na hoti, tathāhimaṃ āyasmantaṃ lobho nābhibhuyya iriyati; tathā ayamāyasmā pajānāti yathā pajānato doso na hoti… moho… kodho … upanāho… makkho… paḷāso… macchariyaṃ… pāpikā issā… pāpikā icchā na hoti, tathāhimaṃ āyasmantaṃ pāpikā icchā nābhibhuyya iriyatī’’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 3. කායසුත්‌තවණ්‌ණනා • 3. Kāyasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 2-4. අධිවුත්‌තිපදසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 2-4. Adhivuttipadasuttādivaṇṇanā
