| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga |
೧೦. ಕಯವಿಕ್ಕಯಸಿಕ್ಖಾಪದಂ
10. Kayavikkayasikkhāpadaṃ
೫೯೩. ತೇನ ಸಮಯೇನ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮಾ ಉಪನನ್ದೋ ಸಕ್ಯಪುತ್ತೋ ಪಟ್ಟೋ ಹೋತಿ ಚೀವರಕಮ್ಮಂ ಕಾತುಂ। ಸೋ ಪಟಪಿಲೋತಿಕಾನಂ ಸಙ್ಘಾಟಿಂ ಕರಿತ್ವಾ ಸುರತ್ತಂ ಸುಪರಿಕಮ್ಮಕತಂ ಕತ್ವಾ ಪಾರುಪಿ। ಅಥ ಖೋ ಅಞ್ಞತರೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಮಹಗ್ಘಂ ಪಟಂ ಪಾರುಪಿತ್ವಾ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಉಪನನ್ದೋ ಸಕ್ಯಪುತ್ತೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಉಪನನ್ದಂ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸುನ್ದರಾ ಖೋ ತ್ಯಾಯಂ, ಆವುಸೋ, ಸಙ್ಘಾಟಿ; ದೇಹಿ ಮೇ ಪಟೇನಾ’’ತಿ। ‘‘ಜಾನಾಹಿ, ಆವುಸೋ’’ತಿ। ‘‘ಆಮಾವುಸೋ, ಜಾನಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಹನ್ದಾವುಸೋ’’ತಿ, ಅದಾಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ತಂ ಸಙ್ಘಾಟಿಂ ಪಾರುಪಿತ್ವಾ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾರಾಮಂ ಅಗಮಾಸಿ। ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾ ತಂ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಸುನ್ದರಾ ಖೋ ತ್ಯಾಯಂ, ಆವುಸೋ, ಸಙ್ಘಾಟಿ; ಕುತೋ ತಯಾ ಲದ್ಧಾ’’ತಿ? ‘‘ತೇನ ಮೇ, ಆವುಸೋ, ಪಟೇನ ಪರಿವತ್ತಿತಾ’’ತಿ। ‘‘ಕತಿಹಿಪಿ ತ್ಯಾಯಂ, ಆವುಸೋ, ಸಙ್ಘಾಟಿ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಸೋಯೇವ ತೇ ಪಟೋ ವರೋ’’ತಿ।
593. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmā upanando sakyaputto paṭṭo hoti cīvarakammaṃ kātuṃ. So paṭapilotikānaṃ saṅghāṭiṃ karitvā surattaṃ suparikammakataṃ katvā pārupi. Atha kho aññataro paribbājako mahagghaṃ paṭaṃ pārupitvā yenāyasmā upanando sakyaputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ upanandaṃ sakyaputtaṃ etadavoca – ‘‘sundarā kho tyāyaṃ, āvuso, saṅghāṭi; dehi me paṭenā’’ti. ‘‘Jānāhi, āvuso’’ti. ‘‘Āmāvuso, jānāmī’’ti. ‘‘Handāvuso’’ti, adāsi. Atha kho so paribbājako taṃ saṅghāṭiṃ pārupitvā paribbājakārāmaṃ agamāsi. Paribbājakā taṃ paribbājakaṃ etadavocuṃ – ‘‘sundarā kho tyāyaṃ, āvuso, saṅghāṭi; kuto tayā laddhā’’ti? ‘‘Tena me, āvuso, paṭena parivattitā’’ti. ‘‘Katihipi tyāyaṃ, āvuso, saṅghāṭi bhavissati, soyeva te paṭo varo’’ti.
ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ – ‘‘ಸಚ್ಚಂ ಖೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾ ಆಹಂಸು – ‘ಕತಿಹಿಪಿ ಮ್ಯಾಯಂ ಸಙ್ಘಾಟಿ ಭವಿಸ್ಸತಿ! ಸೋಯೇವ ಮೇ ಪಟೋ ವರೋ’’’ತಿ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಉಪನನ್ದೋ ಸಕ್ಯಪುತ್ತೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಉಪನನ್ದಂ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಹನ್ದ ತೇ, ಆವುಸೋ, ಸಙ್ಘಾಟಿ 1; ದೇಹಿ ಮೇ ಪಟ’’ನ್ತಿ। ‘‘ನನು ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ, ಮಯಾ ವುತ್ತೋ – ‘ಜಾನಾಹಿ, ಆವುಸೋ’ತಿ ! ನಾಹ ದಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಉಜ್ಝಾಯತಿ ಖಿಯ್ಯತಿ ವಿಪಾಚೇತಿ – ‘‘ಗಿಹೀಪಿ ನಂ ಗಿಹಿಸ್ಸ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರಿಸ್ಸ ದೇನ್ತಿ, ಕಿಂ ಪನ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಪಬ್ಬಜಿತಸ್ಸ ನ ದಸ್ಸತೀ’’ತಿ! ಅಸ್ಸೋಸುಂ ಖೋ ಭಿಕ್ಖೂ ತಸ್ಸ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸ್ಸ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಸ್ಸ ಖಿಯ್ಯನ್ತಸ್ಸ ವಿಪಾಚೇನ್ತಸ್ಸ। ಯೇ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛಾ…ಪೇ॰… ತೇ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಆಯಸ್ಮಾ ಉಪನನ್ದೋ ಸಕ್ಯಪುತ್ತೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಕಯವಿಕ್ಕಯಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ! ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಉಪನನ್ದಂ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಂ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ವಿಗರಹಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ…ಪೇ॰… ‘‘ಸಚ್ಚಂ ಕಿರ ತ್ವಂ, ಉಪನನ್ದ, ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಕಯವಿಕ್ಕಯಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಸೀ’’ತಿ? ‘‘ಸಚ್ಚಂ, ಭಗವಾ’’ತಿ। ವಿಗರಹಿ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ…ಪೇ॰… ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ತ್ವಂ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಕಯವಿಕ್ಕಯಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿಸ್ಸಸಿ! ನೇತಂ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಅಪ್ಪಸನ್ನಾನಂ ವಾ ಪಸಾದಾಯ…ಪೇ॰… ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇಮಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಉದ್ದಿಸೇಯ್ಯಾಥ –
Atha kho so paribbājako – ‘‘saccaṃ kho paribbājakā āhaṃsu – ‘katihipi myāyaṃ saṅghāṭi bhavissati! Soyeva me paṭo varo’’’ti yenāyasmā upanando sakyaputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ upanandaṃ sakyaputtaṃ etadavoca – ‘‘handa te, āvuso, saṅghāṭi 2; dehi me paṭa’’nti. ‘‘Nanu tvaṃ, āvuso, mayā vutto – ‘jānāhi, āvuso’ti ! Nāha dassāmī’’ti. Atha kho so paribbājako ujjhāyati khiyyati vipāceti – ‘‘gihīpi naṃ gihissa vippaṭisārissa denti, kiṃ pana pabbajito pabbajitassa na dassatī’’ti! Assosuṃ kho bhikkhū tassa paribbājakassa ujjhāyantassa khiyyantassa vipācentassa. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma āyasmā upanando sakyaputto paribbājakena saddhiṃ kayavikkayaṃ samāpajjissatī’’ti! Atha kho te bhikkhū āyasmantaṃ upanandaṃ sakyaputtaṃ anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira tvaṃ, upananda, paribbājakena saddhiṃ kayavikkayaṃ samāpajjasī’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, paribbājakena saddhiṃ kayavikkayaṃ samāpajjissasi! Netaṃ, moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
೫೯೪. ‘‘ಯೋ ಪನ ಭಿಕ್ಖು ನಾನಪ್ಪಕಾರಕಂ ಕಯವಿಕ್ಕಯಂ ಸಮಾಪಜ್ಜೇಯ್ಯ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯ’’ನ್ತಿ।
594.‘‘Yo pana bhikkhu nānappakārakaṃ kayavikkayaṃ samāpajjeyya, nissaggiyaṃ pācittiya’’nti.
೫೯೫. ಯೋ ಪನಾತಿ ಯೋ ಯಾದಿಸೋ…ಪೇ॰… ಭಿಕ್ಖೂತಿ…ಪೇ॰… ಅಯಂ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋ ಭಿಕ್ಖೂತಿ।
595.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.
ನಾನಪ್ಪಕಾರಕಂ ನಾಮ ಚೀವರಪಿಣ್ಡಪಾತಸೇನಾಸನಗಿಲಾನಪ್ಪಚ್ಚಯಭೇಸಜ್ಜಪರಿಕ್ಖಾರಾ, ಅನ್ತಮಸೋ ಚುಣ್ಣಪಿಣ್ಡೋಪಿ ದನ್ತಕಟ್ಠಮ್ಪಿ ದಸಿಕಸುತ್ತಮ್ಪಿ।
Nānappakārakaṃ nāma cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā, antamaso cuṇṇapiṇḍopi dantakaṭṭhampi dasikasuttampi.
ಕಯವಿಕ್ಕಯಂ ಸಮಾಪಜ್ಜೇಯ್ಯಾತಿ ಇಮಿನಾ ಇಮಂ ದೇಹಿ, ಇಮಿನಾ ಇಮಂ ಆಹರ, ಇಮಿನಾ ಇಮಂ ಪರಿವತ್ತೇಹಿ, ಇಮಿನಾ ಇಮಂ ಚೇತಾಪೇಹೀತಿ। ಅಜ್ಝಾಚರತಿ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಯತೋ ಕಯಿತಞ್ಚ ಹೋತಿ ವಿಕ್ಕಯಿತಞ್ಚ ಅತ್ತನೋ ಭಣ್ಡಂ ಪರಹತ್ಥಗತಂ ಪರಭಣ್ಡಂ ಅತ್ತನೋ ಹತ್ಥಗತಂ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಹೋತಿ। ನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಾ ಗಣಸ್ಸ ವಾ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ವಾ। ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ…ಪೇ॰… ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ನಾನಪ್ಪಕಾರಕಂ ಕಯವಿಕ್ಕಯಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿಂ। ಇದಂ ಮೇ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ। ಇಮಾಹಂ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ನಿಸ್ಸಜ್ಜಾಮೀತಿ…ಪೇ॰… ದದೇಯ್ಯಾತಿ…ಪೇ॰… ದದೇಯ್ಯುನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಆಯಸ್ಮತೋ ದಮ್ಮೀತಿ।
Kayavikkayaṃ samāpajjeyyāti iminā imaṃ dehi, iminā imaṃ āhara, iminā imaṃ parivattehi, iminā imaṃ cetāpehīti. Ajjhācarati, āpatti dukkaṭassa. Yato kayitañca hoti vikkayitañca attano bhaṇḍaṃ parahatthagataṃ parabhaṇḍaṃ attano hatthagataṃ, nissaggiyaṃ hoti. Nissajjitabbaṃ saṅghassa vā gaṇassa vā puggalassa vā. Evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṃ…pe… ahaṃ, bhante, nānappakārakaṃ kayavikkayaṃ samāpajjiṃ. Idaṃ me nissaggiyaṃ. Imāhaṃ saṅghassa nissajjāmīti…pe… dadeyyāti…pe… dadeyyunti…pe… āyasmato dammīti.
೫೯೬. ಕಯವಿಕ್ಕಯೇ ಕಯವಿಕ್ಕಯಸಞ್ಞೀ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ। ಕಯವಿಕ್ಕಯೇ ವೇಮತಿಕೋ , ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ। ಕಯವಿಕ್ಕಯೇ ನಕಯವಿಕ್ಕಯಸಞ್ಞೀ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ।
596. Kayavikkaye kayavikkayasaññī, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Kayavikkaye vematiko , nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Kayavikkaye nakayavikkayasaññī, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
ನಕಯವಿಕ್ಕಯೇ ಕಯವಿಕ್ಕಯಸಞ್ಞೀ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ನಕಯವಿಕ್ಕಯೇ ವೇಮತಿಕೋ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ನಕಯವಿಕ್ಕಯೇ ನಕಯವಿಕ್ಕಯಸಞ್ಞೀ, ಅನಾಪತ್ತಿ।
Nakayavikkaye kayavikkayasaññī, āpatti dukkaṭassa. Nakayavikkaye vematiko, āpatti dukkaṭassa. Nakayavikkaye nakayavikkayasaññī, anāpatti.
೫೯೭. ಅನಾಪತ್ತಿ – ಅಗ್ಘಂ ಪುಚ್ಛತಿ, ಕಪ್ಪಿಯಕಾರಕಸ್ಸ ಆಚಿಕ್ಖತಿ, ‘‘ಇದಂ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಅತ್ಥಿ, ಅಮ್ಹಾಕಞ್ಚ ಇಮಿನಾ ಚ ಇಮಿನಾ ಚ ಅತ್ಥೋ’’ತಿ ಭಣತಿ, ಉಮ್ಮತ್ತಕಸ್ಸ, ಆದಿಕಮ್ಮಿಕಸ್ಸಾತಿ।
597. Anāpatti – agghaṃ pucchati, kappiyakārakassa ācikkhati, ‘‘idaṃ amhākaṃ atthi, amhākañca iminā ca iminā ca attho’’ti bhaṇati, ummattakassa, ādikammikassāti.
ಕಯವಿಕ್ಕಯಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ ದಸಮಂ।
Kayavikkayasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ dasamaṃ.
ಕೋಸಿಯವಗ್ಗೋ ದುತಿಯೋ।
Kosiyavaggo dutiyo.
ತಸ್ಸುದ್ದಾನಂ –
Tassuddānaṃ –
ಕೋಸಿಯಾ ಸುದ್ಧದ್ವೇಭಾಗಾ, ಛಬ್ಬಸ್ಸಾನಿ ನಿಸೀದನಂ।
Kosiyā suddhadvebhāgā, chabbassāni nisīdanaṃ;
ದ್ವೇ ಚ ಲೋಮಾನಿ ಉಗ್ಗಣ್ಹೇ, ಉಭೋ ನಾನಪ್ಪಕಾರಕಾತಿ॥
Dve ca lomāni uggaṇhe, ubho nānappakārakāti.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೧೦. ಕಯವಿಕ್ಕಯಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 10. Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೧೦. ಕಯವಿಕ್ಕಯಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 10. Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೧೦. ಕಯವಿಕ್ಕಯಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 10. Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೧೦. ಕಯವಿಕ್ಕಯಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 10. Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā
