| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā |
१०. कयविक्कयसिक्खापदवण्णना
10. Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā
५९३-५. दसमे पाळियं जानाहीति इदानेव उपधारेहि, इदं पच्छा छड्डेतुं न सक्काति अधिप्पायो। इमिनाति भिक्खुना दिय्यमानं वुत्तं। इमन्ति परेन पटिदिय्यमानं। सेसञातकेसु सद्धादेय्यविनिपातसम्भवतो तदभावट्ठानम्पि दस्सेतुं ‘‘मातरं पन पितरं वा’’ति वुत्तं। न सक्का तं पटिक्खिपितुन्ति एत्थ यथा रूपियं भतकानं दत्वा अस्सामिकभूमियं अयोबीजसमुट्ठापने भतिया खणन्तानं सन्तिका गहितभण्डकभावेपि पाचित्तियं होति, एवमिधापीति केचि वदन्ति, तं न युत्तं। यञ्हि अस्सामिकभूमिं खणित्वा समुट्ठापितं अयोबीजं, तं भतकानं सन्तकं नाम होति, तदत्थञ्च तेसं रूपियं देन्तस्स रूपियसंवोहारोव होति अकप्पियवोहारेन रजनच्छल्लिआदीनं आहरापने कयविक्कयो विय, तादिसम्पि परभण्डं इध वत्थधोवनादीसु नत्थि, तस्मा अट्ठकथापमाणेनेवेत्थ पाचित्तियं गहेतब्बं।
593-5. Dasame pāḷiyaṃ jānāhīti idāneva upadhārehi, idaṃ pacchā chaḍḍetuṃ na sakkāti adhippāyo. Imināti bhikkhunā diyyamānaṃ vuttaṃ. Imanti parena paṭidiyyamānaṃ. Sesañātakesu saddhādeyyavinipātasambhavato tadabhāvaṭṭhānampi dassetuṃ ‘‘mātaraṃ pana pitaraṃ vā’’ti vuttaṃ. Na sakkā taṃ paṭikkhipitunti ettha yathā rūpiyaṃ bhatakānaṃ datvā assāmikabhūmiyaṃ ayobījasamuṭṭhāpane bhatiyā khaṇantānaṃ santikā gahitabhaṇḍakabhāvepi pācittiyaṃ hoti, evamidhāpīti keci vadanti, taṃ na yuttaṃ. Yañhi assāmikabhūmiṃ khaṇitvā samuṭṭhāpitaṃ ayobījaṃ, taṃ bhatakānaṃ santakaṃ nāma hoti, tadatthañca tesaṃ rūpiyaṃ dentassa rūpiyasaṃvohārova hoti akappiyavohārena rajanacchalliādīnaṃ āharāpane kayavikkayo viya, tādisampi parabhaṇḍaṃ idha vatthadhovanādīsu natthi, tasmā aṭṭhakathāpamāṇenevettha pācittiyaṃ gahetabbaṃ.
५९७. पुञ्ञं भविस्सतीति देतीति एत्थ सचे भिक्खु अत्तनो भण्डस्स अप्पग्घतं ञत्वापि अकथेत्वा ‘‘इदानेव उपपरिक्खित्वा गण्ह, मा पच्छा विप्पटिसारी होही’’ति वदति, इतरो च अत्तनो दिय्यमानस्स महग्घतं अजानन्तो ‘‘ऊनं वा अधिकं वा तुम्हाकमेवा’’ति दत्वा गच्छति, भिक्खुस्स अनापत्ति उपनन्दस्स विय परिब्बाजकवत्थुग्गहणे। विप्पटिसारिस्स पुन सकसञ्ञाय आगतस्स यं अधिकं गहितं, तं दातब्बं। येन यं परिवत्तेति, तेसं उभिन्नं कप्पियवत्थुता, असहधम्मिकता, कयविक्कयापज्जनञ्चाति इमानेत्थ तीणि अङ्गानि।
597.Puññaṃbhavissatīti detīti ettha sace bhikkhu attano bhaṇḍassa appagghataṃ ñatvāpi akathetvā ‘‘idāneva upaparikkhitvā gaṇha, mā pacchā vippaṭisārī hohī’’ti vadati, itaro ca attano diyyamānassa mahagghataṃ ajānanto ‘‘ūnaṃ vā adhikaṃ vā tumhākamevā’’ti datvā gacchati, bhikkhussa anāpatti upanandassa viya paribbājakavatthuggahaṇe. Vippaṭisārissa puna sakasaññāya āgatassa yaṃ adhikaṃ gahitaṃ, taṃ dātabbaṃ. Yena yaṃ parivatteti, tesaṃ ubhinnaṃ kappiyavatthutā, asahadhammikatā, kayavikkayāpajjanañcāti imānettha tīṇi aṅgāni.
कयविक्कयसिक्खापदवण्णना निट्ठिता।
Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
निट्ठितो कोसियवग्गो दुतियो।
Niṭṭhito kosiyavaggo dutiyo.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महाविभङ्ग • Mahāvibhaṅga / १०. कयविक्कयसिक्खापदं • 10. Kayavikkayasikkhāpadaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महाविभङ्ग-अट्ठकथा • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / १०. कयविक्कयसिक्खापदवण्णना • 10. Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / १०. कयविक्कयसिक्खापदवण्णना • 10. Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / १०. कयविक्कयसिक्खापदवण्णना • 10. Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā
