Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā

    ၁၀. ကယဝိက္ကယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ

    10. Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā

    ၅၉၃. ကယဝိက္ကယသိက္ခာပဒေ ပာဠိယံ ဇာနာဟီတိ ဧတ္ထ ဥပဓာရေဟီတိ အတ္ထော, သုဋ္ဌု ဥပဓာရေတ္ဝာ ဂဏ္ဟ, ဣဒံ န မနာပန္တိ ပုန ဒာတုံ န သက္ခိသ္သသီတိ အဓိပ္ပာယော။

    593. Kayavikkayasikkhāpade pāḷiyaṃ jānāhīti ettha upadhārehīti attho, suṭṭhu upadhāretvā gaṇha, idaṃ na manāpanti puna dātuṃ na sakkhissasīti adhippāyo.

    ၅၉၄-၅၉၅. ကယန္တိ ပရဘဏ္ဍသ္သ ဂဟဏံ။ ဝိက္ကယန္တိ အတ္တနော ဘဏ္ဍသ္သ ဒာနံ။ တေနာဟ ‘‘ဣမိနာ ဣမံ ဒေဟီ’’တိအာဒိ။ ယသ္မာ ကယိတံ နာမ ပရသ္သ ဟတ္ထတော ဂဟိတံ ဝုစ္စတိ, ဝိက္ကီတဉ္စ ပရသ္သ ဟတ္ထေ ဒိန္နံ, တသ္မာ ‘‘ကယိတဉ္စ ဟောတိ ပရဘဏ္ဍံ အတ္တနော ဟတ္ထဂတံ ကရောန္တေန, ဝိက္ကီတဉ္စ အတ္တနော ဘဏ္ဍံ ပရဟတ္ထဂတံ ကရောန္တေနာ’’တိ ဝုတ္တံ။ ယဒိ ဧဝံ ပာဠိယံ ပရတော ‘‘ကယိတဉ္စ ဟောတိ ဝိက္ကယိတဉ္စာ’’တိ ဝတ္ဝာ ‘‘အတ္တနော ဘဏ္ဍံ ပရဟတ္ထဂတံ ပရဘဏ္ဍံ အတ္တနော ဟတ္ထဂတ’’န္တိ ကသ္မာ ဝုတ္တန္တိ အာဟ ‘‘ဣမိနာ ဣမန္တိအာဒိဝစနာနုရူပတော ပနာ’’တိအာဒိ။ ဣမိနာတိ ဟိ သကသန္တကံ ဝုတ္တံ။ တဒနုရူပတော ပာဠိယံ ပဌမံ အတ္တနော ဘဏ္ဍံ ဒသ္သိတံ, န ကယဝိက္ကယပဒာနုရူပတော။ တဉ္ဟိ ဝိပရီတတော ပရသန္တကဂ္ဂဟဏံ ပုရက္ခတ္ဝာ ဌိတံ။

    594-595.Kayanti parabhaṇḍassa gahaṇaṃ. Vikkayanti attano bhaṇḍassa dānaṃ. Tenāha ‘‘iminā imaṃ dehī’’tiādi. Yasmā kayitaṃ nāma parassa hatthato gahitaṃ vuccati, vikkītañca parassa hatthe dinnaṃ, tasmā ‘‘kayitañca hoti parabhaṇḍaṃ attano hatthagataṃ karontena, vikkītañca attano bhaṇḍaṃ parahatthagataṃ karontenā’’ti vuttaṃ. Yadi evaṃ pāḷiyaṃ parato ‘‘kayitañca hoti vikkayitañcā’’ti vatvā ‘‘attano bhaṇḍaṃ parahatthagataṃ parabhaṇḍaṃ attano hatthagata’’nti kasmā vuttanti āha ‘‘iminā imantiādivacanānurūpato panā’’tiādi. Imināti hi sakasantakaṃ vuttaṃ. Tadanurūpato pāḷiyaṃ paṭhamaṃ attano bhaṇḍaṃ dassitaṃ, na kayavikkayapadānurūpato. Tañhi viparītato parasantakaggahaṇaṃ purakkhatvā ṭhitaṃ.

    ကာမံ သေသဉာတကေပိ ‘‘ဣမံ ဒေဟီ’’တိ ဝဒတော ဝိညတ္တိ န ဟောတိ, သဒ္ဓာဒေယ္ယဝိနိပာတနသ္သပိ ပန အဘာဝံ ဒသ္သေတုကာမော ‘‘မာတရံ ပန ပိတရံ ဝာ’’တိ အာဟ။ ဝိညတ္တိ န ဟောတီတိ ဣဒံ ဝိသုံ ဝိညာပနံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ အညံ ကိဉ္စိ အဝတ္ဝာ ဧဝံ ဝဒန္တော အညာတကံ ဝိညာပေတိ နာမာတိ အာဟ – ‘‘အညာတကံ ‘ဣမံ ဒေဟီ’တိ ဝဒတော ဝိညတ္တီ’’တိ။ အညံ ကိဉ္စိ အဝတ္ဝာ ‘‘ဣမံ ဂဏ္ဟာဟီ’’တိ ဒိန္နံ အညာတကသ္သ ဒိန္နံ နာမ ဟောတီတိ ဝုတ္တံ ‘‘သဒ္ဓာဒေယ္ယဝိနိပာတန’’န္တိ။ တိသ္သော အာပတ္တိယောတိ အညာတကဝိညတ္တိသဒ္ဓာဒေယ္ယဝိနိပာတနကယဝိက္ကယာပတ္တိသင္ခာတာ တိသ္သော အာပတ္တိယော။

    Kāmaṃ sesañātakepi ‘‘imaṃ dehī’’ti vadato viññatti na hoti, saddhādeyyavinipātanassapi pana abhāvaṃ dassetukāmo ‘‘mātaraṃ pana pitaraṃ vā’’ti āha. Viññatti na hotīti idaṃ visuṃ viññāpanaṃ sandhāya vuttaṃ. Aññaṃ kiñci avatvā evaṃ vadanto aññātakaṃ viññāpeti nāmāti āha – ‘‘aññātakaṃ ‘imaṃ dehī’ti vadato viññattī’’ti. Aññaṃ kiñci avatvā ‘‘imaṃ gaṇhāhī’’ti dinnaṃ aññātakassa dinnaṃ nāma hotīti vuttaṃ ‘‘saddhādeyyavinipātana’’nti. Tisso āpattiyoti aññātakaviññattisaddhādeyyavinipātanakayavikkayāpattisaṅkhātā tisso āpattiyo.

    ဣမံ နာမ ကရောဟီတိ ဝဒတိ, ဝဋ္ဋတီတိ ဧတ္ထ ဘုတ္တောသိ, ဣဒာနိ ကသ္မာ န ကရောသီတိ ဝတ္ထုမ္ပိ ဝဋ္ဋတိ။ ‘‘နိသ္သဂ္ဂိယံ ပာစိတ္တိယ’’န္တိ ကိဉ္စာပိ သတိယေဝ နိသ္သဂ္ဂိယဝတ္ထုမ္ဟိ ပာစိတ္တိယံ ဝုတ္တံ, အသတိပိ ပန တသ္မိံ ပာစိတ္တိယန္တိ ဣဒံ အဋ္ဌကထာပမာဏေန ဂဟေတဗ္ဗန္တိ ဒသ္သေတုံ ‘‘ကိဉ္စာပီ’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ ပရိဘုတ္တေတိ သပ္ပိအာဒိံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ယံ အတ္တနော ဓနေန ပရိဝတ္တေတိ, ယေန စ ပရိဝတ္တေတိ, တေသံ ကပ္ပိယဝတ္ထုတာ, အသဟဓမ္မိကတာ, ကယဝိက္ကယာပဇ္ဇနဉ္စာတိ ဣမာနေတ္ထ တီဏိ အင္ဂာနိ။

    Imaṃ nāma karohīti vadati, vaṭṭatīti ettha bhuttosi, idāni kasmā na karosīti vatthumpi vaṭṭati. ‘‘Nissaggiyaṃ pācittiya’’nti kiñcāpi satiyeva nissaggiyavatthumhi pācittiyaṃ vuttaṃ, asatipi pana tasmiṃ pācittiyanti idaṃ aṭṭhakathāpamāṇena gahetabbanti dassetuṃ ‘‘kiñcāpī’’tiādi vuttaṃ. Paribhutteti sappiādiṃ sandhāya vuttaṃ. Yaṃ attano dhanena parivatteti, yena ca parivatteti, tesaṃ kappiyavatthutā, asahadhammikatā, kayavikkayāpajjanañcāti imānettha tīṇi aṅgāni.

    ကယဝိက္ကယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

    Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

    နိဋ္ဌိတော ကောသိယဝဂ္ဂော ဒုတိယော။

    Niṭṭhito kosiyavaggo dutiyo.







    Related texts:



    တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ • Mahāvibhaṅga / ၁၀. ကယဝိက္ကယသိက္ခာပဒံ • 10. Kayavikkayasikkhāpadaṃ

    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝိဘင္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ၁၀. ကယဝိက္ကယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 10. Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ၁၀. ကယဝိက္ကယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 10. Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ၁၀. ကယဝိက္ကယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 10. Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact