| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បរិវារ-អដ្ឋកថា • Parivāra-aṭṭhakathā |
អបរទុតិយគាថាសង្គណិកំ
Aparadutiyagāthāsaṅgaṇikaṃ
(១) កាយិកាទិអាបត្តិវណ្ណនា
(1) Kāyikādiāpattivaṇṇanā
៤៧៤. ‘‘កតិ អាបត្តិយោ កាយិកា’’តិអាទិគាថានំ វិស្សជ្ជនេ ឆ អាបត្តិយោ កាយិកាតិ អន្តរបេយ្យាលេ ចតុត្ថេន អាបត្តិសមុដ្ឋានេន ឆ អាបត្តិយោ អាបជ្ជតិ, ‘‘ភិក្ខុ មេថុនំ ធម្មំ បដិសេវតិ, អាបត្តិ បារាជិកស្សា’’តិអាទិនា នយេន វុត្តាបត្តិយោ។ កាយទ្វារេ សមុដ្ឋិតត្តា ហិ ឯតា កាយិកាតិ វុច្ចន្តិ។ ឆ វាចសិកាតិ តស្មិំយេវ អន្តរបេយ្យាលេ បញ្ចមេន អាបត្តិសមុដ្ឋានេន ឆ អាបត្តិយោ អាបជ្ជតិ, ‘‘ភិក្ខុ បាបិច្ឆោ ឥច្ឆាបកតោ’’តិអាទិនា នយេន វុត្តាបត្តិយោ។ ឆាទេន្តស្ស តិស្សោតិ វជ្ជបដិច្ឆាទិកាយ ភិក្ខុនិយា បារាជិកំ, ភិក្ខុស្ស សង្ឃាទិសេសបដិច្ឆាទនេ បាចិត្តិយំ, អត្តនោ ទុដ្ឋុល្លាបត្តិបដិច្ឆាទនេ ទុក្កដំ។ បញ្ច សំសគ្គបច្ចយាតិ ភិក្ខុនិយា កាយសំសគ្គេ បារាជិកំ, ភិក្ខុនោ សង្ឃាទិសេសោ, កាយេន កាយបដិពទ្ធេ ថុល្លច្ចយំ, និស្សគ្គិយេន កាយបដិពទ្ធេ ទុក្កដំ, អង្គុលិបតោទកេ បាចិត្តិយន្តិ ឥមា កាយសំសគ្គបច្ចយា បញ្ចាបត្តិយោ។
474. ‘‘Kati āpattiyo kāyikā’’tiādigāthānaṃ vissajjane cha āpattiyo kāyikāti antarapeyyāle catutthena āpattisamuṭṭhānena cha āpattiyo āpajjati, ‘‘bhikkhu methunaṃ dhammaṃ paṭisevati, āpatti pārājikassā’’tiādinā nayena vuttāpattiyo. Kāyadvāre samuṭṭhitattā hi etā kāyikāti vuccanti. Cha vācasikāti tasmiṃyeva antarapeyyāle pañcamena āpattisamuṭṭhānena cha āpattiyo āpajjati, ‘‘bhikkhu pāpiccho icchāpakato’’tiādinā nayena vuttāpattiyo. Chādentassa tissoti vajjapaṭicchādikāya bhikkhuniyā pārājikaṃ, bhikkhussa saṅghādisesapaṭicchādane pācittiyaṃ, attano duṭṭhullāpattipaṭicchādane dukkaṭaṃ. Pañca saṃsaggapaccayāti bhikkhuniyā kāyasaṃsagge pārājikaṃ, bhikkhuno saṅghādiseso, kāyena kāyapaṭibaddhe thullaccayaṃ, nissaggiyena kāyapaṭibaddhe dukkaṭaṃ, aṅgulipatodake pācittiyanti imā kāyasaṃsaggapaccayā pañcāpattiyo.
អរុណុគ្គេ តិស្សោតិ ឯករត្តឆារត្តសត្តាហទសាហមាសាតិក្កមវសេន និស្សគ្គិយំ បាចិត្តិយំ, ភិក្ខុនិយា រត្តិវិប្បវាសេ សង្ឃាទិសេសោ, ‘‘បឋមម្បិ យាមំ ឆាទេតិ, ទុតិយម្បិ តតិយម្បិ យាមំ ឆាទេតិ, ឧទ្ធស្តេ អរុណេ ឆន្នា ហោតិ អាបត្តិ, យោ ឆាទេតិ សោ ទុក្កដំ ទេសាបេតព្ពោ’’តិ ឥមា អរុណុគ្គេ តិស្សោ អាបត្តិយោ អាបជ្ជតិ។ ទ្វេ យាវតតិយកាតិ ឯកាទស យាវតតិយកា នាម, បញ្ញត្តិវសេន បន ទ្វេ ហោន្តិ ភិក្ខូនំ យាវតតិយកា ភិក្ខុនីនំ យាវតតិយកាតិ។ ឯកេត្ថ អដ្ឋវត្ថុកាតិ ភិក្ខុនីនំយេវ ឯកា ឯត្ថ ឥមស្មិំ សាសនេ អដ្ឋវត្ថុកា នាម។ ឯកេន សព្ពសង្គហោតិ ‘‘យស្ស សិយា អាបត្តិ, សោ អាវិករេយ្យា’’តិ ឥមិនា ឯកេន និទានុទ្ទេសេន សព្ពសិក្ខាបទានញ្ច សព្ពបាតិមោក្ខុទ្ទេសានញ្ច សង្គហោ ហោតិ។
Aruṇugge tissoti ekarattachārattasattāhadasāhamāsātikkamavasena nissaggiyaṃ pācittiyaṃ, bhikkhuniyā rattivippavāse saṅghādiseso, ‘‘paṭhamampi yāmaṃ chādeti, dutiyampi tatiyampi yāmaṃ chādeti, uddhaste aruṇe channā hoti āpatti, yo chādeti so dukkaṭaṃ desāpetabbo’’ti imā aruṇugge tisso āpattiyo āpajjati. Dve yāvatatiyakāti ekādasa yāvatatiyakā nāma, paññattivasena pana dve honti bhikkhūnaṃ yāvatatiyakā bhikkhunīnaṃ yāvatatiyakāti. Ekettha aṭṭhavatthukāti bhikkhunīnaṃyeva ekā ettha imasmiṃ sāsane aṭṭhavatthukā nāma. Ekena sabbasaṅgahoti ‘‘yassa siyā āpatti, so āvikareyyā’’ti iminā ekena nidānuddesena sabbasikkhāpadānañca sabbapātimokkhuddesānañca saṅgaho hoti.
វិនយស្ស ទ្វេ មូលានីតិ កាយោ ចេវ វាចា ច។ គរុកា ទ្វេ វុត្តាតិ បារាជិកសង្ឃាទិសេសា ។ ទ្វេ ទុដ្ឋុល្លច្ឆាទនាតិ វជ្ជបដិច្ឆាទិកាយ បារាជិកំ សង្ឃាទិសេសំ បដិច្ឆាទកស្ស បាចិត្តិយន្តិ ឥមា ទ្វេ ទុដ្ឋុល្លច្ឆាទនាបត្តិយោ នាម។
Vinayassa dve mūlānīti kāyo ceva vācā ca. Garukā dve vuttāti pārājikasaṅghādisesā . Dve duṭṭhullacchādanāti vajjapaṭicchādikāya pārājikaṃ saṅghādisesaṃ paṭicchādakassa pācittiyanti imā dve duṭṭhullacchādanāpattiyo nāma.
គាមន្តរេ ចតស្សោតិ ‘‘ភិក្ខុ ភិក្ខុនិយា សទ្ធិំ សំវិទហតិ, ទុក្កដំ; អញ្ញស្ស គាមស្ស ឧបចារំ ឱក្កមតិ, បាចិត្តិយំ; ភិក្ខុនិយា គាមន្តរំ គច្ឆន្តិយា បរិក្ខិត្តេ គាមេ បឋមបាទេ ថុល្លច្ចយំ, ទុតិយបាទេ សង្ឃាទិសេសោ; អបរិក្ខិត្តស្ស បឋមបាទេ ឧបចារោក្កមនេ ថុល្លច្ចយំ, ទុតិយបាទេ សង្ឃាទិសេសោ’’តិ ឥមា គាមន្តរេ ទុក្កដបាចិត្តិយថុល្លច្ចយសង្ឃអាទិសេសវសេន ចតស្សោ អាបត្តិយោ។ ចតស្សោ នទិបារបច្ចយាតិ ‘‘ភិក្ខុ ភិក្ខុនិយា សទ្ធិំ សំវិទហតិ, ទុក្កដំ; នាវំ អភិរុហតិ, បាចិត្តិយំ; ភិក្ខុនិយា នទិបារំ គច្ឆន្តិយា ឧត្តរណកាលេ បឋមបាទេ ថុល្លច្ចយំ, ទុតិយបាទេ សង្ឃាទិសេសោ’’តិ ឥមា ចតស្សោ។ ឯកមំសេ ថុល្លច្ចយន្តិ មនុស្សមំសេ។ នវមំសេសុ ទុក្កដន្តិ សេសអកប្បិយមំសេសុ។
Gāmantare catassoti ‘‘bhikkhu bhikkhuniyā saddhiṃ saṃvidahati, dukkaṭaṃ; aññassa gāmassa upacāraṃ okkamati, pācittiyaṃ; bhikkhuniyā gāmantaraṃ gacchantiyā parikkhitte gāme paṭhamapāde thullaccayaṃ, dutiyapāde saṅghādiseso; aparikkhittassa paṭhamapāde upacārokkamane thullaccayaṃ, dutiyapāde saṅghādiseso’’ti imā gāmantare dukkaṭapācittiyathullaccayasaṅghaādisesavasena catasso āpattiyo. Catasso nadipārapaccayāti ‘‘bhikkhu bhikkhuniyā saddhiṃ saṃvidahati, dukkaṭaṃ; nāvaṃ abhiruhati, pācittiyaṃ; bhikkhuniyā nadipāraṃ gacchantiyā uttaraṇakāle paṭhamapāde thullaccayaṃ, dutiyapāde saṅghādiseso’’ti imā catasso. Ekamaṃse thullaccayanti manussamaṃse. Navamaṃsesu dukkaṭanti sesaakappiyamaṃsesu.
ទ្វេ វាចសិកា រត្តិន្តិ ភិក្ខុនី រត្តន្ធការេ អប្បទីបេ បុរិសេន សទ្ធិំ ហត្ថបាសេ ឋិតា សល្លបតិ , បាចិត្តិយំ; ហត្ថបាសំ វិជហិត្វា ឋិតា សល្លបតិ, ទុក្កដំ។ ទ្វេ វាចសិកា ទិវាតិ ភិក្ខុនី ទិវា បដិច្ឆន្នេ ឱកាសេ បុរិសេន សទ្ធិំ ហត្ថបាសេ ឋិតា សល្លបតិ, បាចិត្តិយំ; ហត្ថបាសំ វិជហិត្វា សល្លបតិ, ទុក្កដំ។ ទទមានស្ស តិស្សោតិ មរណាធិប្បាយោ មនុស្សស្ស វិសំ ទេតិ, សោ ចេ តេន មរតិ, បារាជិកំ; យក្ខបេតានំ ទេតិ, តេ ចេ មរន្តិ, ថុល្លច្ចយំ; តិរច្ឆានគតស្ស ទេតិ, សោ ចេ មរតិ, បាចិត្តិយំ; អញ្ញាតិកាយ ភិក្ខុនិយា ចីវរទានេ បាចិត្តិយន្តិ ឯវំ ទទមានស្ស តិស្សោ អាបត្តិយោ។ ចត្តារោ ច បដិគ្គហេតិ ហត្ថគ្គាហ-វេណិគ្គាហេសុ សង្ឃាទិសេសោ, មុខេន អង្គជាតគ្គហណេ បារាជិកំ, អញ្ញាតិកាយ ភិក្ខុនិយា ចីវរបដិគ្គហណេ និស្សគ្គិយំ បាចិត្តិយំ, អវស្សុតាយ អវស្សុតស្ស ហត្ថតោ ខាទនីយំ ភោជនីយំ បដិគ្គណ្ហន្តិយា ថុល្លច្ចយំ; ឯវំ បដិគ្គហេ ចត្តារោ អាបត្តិក្ខន្ធា ហោន្តិ។
Dve vācasikā rattinti bhikkhunī rattandhakāre appadīpe purisena saddhiṃ hatthapāse ṭhitā sallapati , pācittiyaṃ; hatthapāsaṃ vijahitvā ṭhitā sallapati, dukkaṭaṃ. Dve vācasikā divāti bhikkhunī divā paṭicchanne okāse purisena saddhiṃ hatthapāse ṭhitā sallapati, pācittiyaṃ; hatthapāsaṃ vijahitvā sallapati, dukkaṭaṃ. Dadamānassa tissoti maraṇādhippāyo manussassa visaṃ deti, so ce tena marati, pārājikaṃ; yakkhapetānaṃ deti, te ce maranti, thullaccayaṃ; tiracchānagatassa deti, so ce marati, pācittiyaṃ; aññātikāya bhikkhuniyā cīvaradāne pācittiyanti evaṃ dadamānassa tisso āpattiyo. Cattāro ca paṭiggaheti hatthaggāha-veṇiggāhesu saṅghādiseso, mukhena aṅgajātaggahaṇe pārājikaṃ, aññātikāya bhikkhuniyā cīvarapaṭiggahaṇe nissaggiyaṃ pācittiyaṃ, avassutāya avassutassa hatthato khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiggaṇhantiyā thullaccayaṃ; evaṃ paṭiggahe cattāro āpattikkhandhā honti.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / បរិវារបាឡិ • Parivārapāḷi / ១. កាយិកាទិអាបត្តិ • 1. Kāyikādiāpatti
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā / កាយិកាទិអាបត្តិវណ្ណនា • Kāyikādiāpattivaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / កាយិកាទិអាបត្តិវណ្ណនា • Kāyikādiāpattivaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā / កាយិកាទិអាបត្តិវណ្ណនា • Kāyikādiāpattivaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi / (១) កាយិកាទិអាបត្តិវណ្ណនា • (1) Kāyikādiāpattivaṇṇanā
