| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi |
අපරදුතියගාථාසඞ්‌ගණිකං
Aparadutiyagāthāsaṅgaṇikaṃ
(1) කායිකාදිආපත්‌තිවණ්‌ණනා
(1) Kāyikādiāpattivaṇṇanā
474. ඡ ආපත්‌තියො කායිකාති එත්‌ථ ඡ ආපත්‌තියො නාම කාති ආහ ‘‘අන්‌තරපෙය්‍යාලෙ’’තිආදි. අන්‌තරපෙය්‍යාලෙ වුත්‌තාති සම්‌බන්‌ධො. ‘‘කායද්‌වාරෙ සමුට්‌ඨිතත්‌තා’’ති ඉමිනා කායෙ සමුට්‌ඨන්‌තීති කායිකාති වචනත්‌ථං දස්‌සෙති. තස්‌මිංයෙව අන්‌තරපෙය්‍යාලෙ වුත්‌තාති සම්‌බන්‌ධො. ‘‘වජ්‌ජපටිච්‌ඡාදිකායා’’තිආදිනා ඡාදෙන්‌තස්‌ස තිස්‌සොති එත්‌ථ තිණ්‌ණං සරූපං දස්‌සෙති. ‘‘භික්‌ඛුනියා’’තිආදිනා පඤ්‌ච සංසග්‌ගපච්‌චයාති එත්‌ථ පඤ්‌චන්‌නං සරූපං දස්‌සෙති.
474.Chaāpattiyo kāyikāti ettha cha āpattiyo nāma kāti āha ‘‘antarapeyyāle’’tiādi. Antarapeyyāle vuttāti sambandho. ‘‘Kāyadvāre samuṭṭhitattā’’ti iminā kāye samuṭṭhantīti kāyikāti vacanatthaṃ dasseti. Tasmiṃyeva antarapeyyāle vuttāti sambandho. ‘‘Vajjapaṭicchādikāyā’’tiādinā chādentassa tissoti ettha tiṇṇaṃ sarūpaṃ dasseti. ‘‘Bhikkhuniyā’’tiādinā pañca saṃsaggapaccayāti ettha pañcannaṃ sarūpaṃ dasseti.
‘‘එකරත්‌ත’’ඉතිආදිනා අරුණුග්‌ගෙ තිස්‌සොති එත්‌ථ තිණ්‌ණං සරූපං දස්‌සෙති. ද්‌වෙ යාවතතියකාති සංවණ්‌ණෙතබ්‌බෙන ‘‘එකාදස යාවතතියකා නාමා’’ති සංවණ්‌ණනාය විරුද්‌ධභාවං පටික්‌ඛිපන්‌තො ආහ ‘‘පඤ්‌ඤත්‌තිවසෙන පනා’’තිආදි. ‘‘ඉමස්‌මිං සාසනෙ’’ති ඉමිනා එත්‌ථසද්‌දස්‌ස විසයං දස්‌සෙති. එකෙන සබ්‌බසඞ්‌ගහොති එත්‌ථ එකො නාම කො, සබ්‌බානි නාම කානීති ආහ ‘‘යස්‌ස සියා’’තිආදි. ‘‘නිදානුද්‌දෙසෙනා’’ති ඉමිනා එකස්‌ස සරූපං දස්‌සෙති. ‘‘සික්‌ඛාපදානඤ්‌ච පාතිමොක්‌ඛුද්‌දෙසානඤ්‌චා’’ති ඉමෙහි පදෙහි සබ්‌බසරූපං දස්‌සෙති. සඞ්‌ගහ සද්‌දෙන කම්‌මඡට්‌ඨීසමාසො.
‘‘Ekaratta’’itiādinā aruṇugge tissoti ettha tiṇṇaṃ sarūpaṃ dasseti. Dve yāvatatiyakāti saṃvaṇṇetabbena ‘‘ekādasa yāvatatiyakā nāmā’’ti saṃvaṇṇanāya viruddhabhāvaṃ paṭikkhipanto āha ‘‘paññattivasena panā’’tiādi. ‘‘Imasmiṃ sāsane’’ti iminā etthasaddassa visayaṃ dasseti. Ekena sabbasaṅgahoti ettha eko nāma ko, sabbāni nāma kānīti āha ‘‘yassa siyā’’tiādi. ‘‘Nidānuddesenā’’ti iminā ekassa sarūpaṃ dasseti. ‘‘Sikkhāpadānañca pātimokkhuddesānañcā’’ti imehi padehi sabbasarūpaṃ dasseti. Saṅgaha saddena kammachaṭṭhīsamāso.
‘‘වජ්‌ජපටිච්‌ඡාදිකායා’’තිආදිනා ද්‌වෙ දුට්‌ඨුල්‌ලච්‌ඡාදනාති එත්‌ථ ද්‌වින්‌නං සරූපං දස්‌සෙති.
‘‘Vajjapaṭicchādikāyā’’tiādinā dve duṭṭhullacchādanāti ettha dvinnaṃ sarūpaṃ dasseti.
‘‘භික්‌ඛු භික්‌ඛුනියා’’තිආදිනා ගාමන්‌තරෙ චතස්‌සොති එත්‌ථ චතස්‌සන්‌නං සරූපං දස්‌සෙති. පුන ‘‘භික්‌ඛු භික්‌ඛුනියා’’තිආදිනා චෙතස්‌සා නදිපාරපච්‌චයාති එත්‌ථ චතස්‌සන්‌නමෙව සරූපං දස්‌සෙති. ‘‘චීවරදානෙ පාචිත්‌තිය’’න්‌ති ඉමිනා පාචිත්‌තියභාවෙන සදිසත්‌තා සඞ්‌ඛ්‍යාවිසෙසො න කාතබ්‌බොති දස්‌සෙති.
‘‘Bhikkhu bhikkhuniyā’’tiādinā gāmantare catassoti ettha catassannaṃ sarūpaṃ dasseti. Puna ‘‘bhikkhu bhikkhuniyā’’tiādinā cetassā nadipārapaccayāti ettha catassannameva sarūpaṃ dasseti. ‘‘Cīvaradāne pācittiya’’nti iminā pācittiyabhāvena sadisattā saṅkhyāviseso na kātabboti dasseti.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / පරිවාරපාළි • Parivārapāḷi / 1. කායිකාදිආපත්‌ති • 1. Kāyikādiāpatti
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / පරිවාර-අට්‌ඨකථා • Parivāra-aṭṭhakathā / (1) කායිකාදිආපත්‌තිවණ්‌ණනා • (1) Kāyikādiāpattivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / කායිකාදිආපත්‌තිවණ්‌ණනා • Kāyikādiāpattivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / කායිකාදිආපත්‌තිවණ්‌ණනා • Kāyikādiāpattivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / කායිකාදිආපත්‌තිවණ්‌ණනා • Kāyikādiāpattivaṇṇanā
