Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi

    ౧౮౨. కేణియజటిలవత్థు

    182. Keṇiyajaṭilavatthu

    ౩౦౦. 1 అథ ఖో భగవా అనుపుబ్బేన చారికం చరమానో యేన ఆపణం తదవసరి. అస్సోసి ఖో కేణియో జటిలో – ‘‘సమణో ఖలు భో గోతమో సక్యపుత్తో సక్యకులా పబ్బజితో ఆపణం అనుప్పత్తో, తం ఖో పన భవన్తం గోతమం ఏవం కల్యాణో కిత్తిసద్దో అబ్భుగ్గతో…పే॰… సాధు ఖో పన తథారూపానం అరహతం దస్సనం హోతీ’’తి. అథ ఖో కేణియస్స జటిలస్స ఏతదహోసి – ‘‘కిం ను ఖో అహం సమణస్స గోతమస్స హరాపేయ్య’’న్తి. అథ ఖో కేణియస్స జటిలస్స ఏతదహోసి – ‘‘యేపి ఖో తే బ్రాహ్మణానం 2 పుబ్బకా ఇసయో మన్తానం కత్తారో మన్తానం పవత్తారో, యేసమిదం ఏతరహి బ్రాహ్మణా పోరాణం మన్తపదం గీతం పవుత్తం సమిహితం, తదనుగాయన్తి తదనుభాసన్తి, భాసితమనుభాసన్తి, వాచితమనువాచేన్తి, సేయ్యథిదం – అట్ఠకో వామకో వామదేవో వేస్సామిత్తో యమతగ్గి 3 అఙ్గీరసో భారద్వాజో వాసేట్ఠో కస్సపో భగు 4, రత్తూపరతా విరతా వికాలభోజనా, తే ఏవరూపాని పానాని సాదియింసు. సమణోపి గోతమో రత్తూపరతో విరతో వికాలభోజనా, అరహతి సమణోపి గోతమో ఏవరూపాని పానాని సాదియితు’’న్తి పహూతం పానం పటియాదాపేత్వా కాజేహి గాహాపేత్వా యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవతా సద్ధిం సమ్మోది; సమ్మోదనీయం కథం సారణీయం వీతిసారేత్వా ఏకమన్తం అట్ఠాసి. ఏకమన్తం ఠితో ఖో కేణియో జటిలో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘పటిగ్గణ్హాతు మే భవం గోతమో పాన’’న్తి. తేన హి, కేణియ, భిక్ఖూనం దేహీతి. అథ ఖో కేణియో జటిలో భిక్ఖూనం దేతి. భిక్ఖూ కుక్కుచ్చాయన్తా న పటిగ్గణ్హన్తి. పటిగ్గణ్హథ, భిక్ఖవే, పరిభుఞ్జథాతి. అథ ఖో కేణియో జటిలో బుద్ధప్పముఖం భిక్ఖుసఙ్ఘం పహూతేహి పానేహి సహత్థా సన్తప్పేత్వా సమ్పవారేత్వా భగవన్తం ధోతహత్థం ఓనీతపత్తపాణిం ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నం ఖో కేణియం జటిలం భగవా ధమ్మియా కథాయ సన్దస్సేసి సమాదపేసి సముత్తేజేసి సమ్పహంసేసి. అథ ఖో కేణియో జటిలో భగవతా ధమ్మియా కథాయ సన్దస్సితో సమాదపితో సముత్తేజితో సమ్పహంసితో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘అధివాసేతు మే భవం గోతమో స్వాతనాయ భత్తం సద్ధిం భిక్ఖుసఙ్ఘేనా’’తి. మహా ఖో, కేణియ, భిక్ఖుసఙ్ఘో అడ్ఢతేలసాని భిక్ఖుసతాని, త్వఞ్చ బ్రాహ్మణేసు అభిప్పసన్నోతి. దుతియమ్పి ఖో కేణియో జటిలో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘కిఞ్చాపి ఖో, భో గోతమ, మహా భిక్ఖుసఙ్ఘో అడ్ఢతేలసాని భిక్ఖుసతాని, అహఞ్చ బ్రాహ్మణేసు అభిప్పసన్నో, అధివాసేతు మే భవం గోతమో స్వాతనాయ భత్తం సద్ధిం భిక్ఖుసఙ్ఘేనా’’తి. మహా ఖో, కేణియ, భిక్ఖుసఙ్ఘో అడ్ఢతేలసాని భిక్ఖుసతాని, త్వఞ్చ బ్రాహ్మణేసు అభిప్పసన్నోతి . తతియమ్పి ఖో కేణియో జటిలో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘కిఞ్చాపి ఖో, భో గోతమ, మహా భిక్ఖుసఙ్ఘో అడ్ఢతేలసాని భిక్ఖుసతాని, అహఞ్చ బ్రాహ్మణేసు అభిప్పసన్నో, అధివాసేతు భవం గోతమో స్వాతనాయ భత్తం సద్ధిం భిక్ఖుసఙ్ఘేనా’’తి. అధివాసేసి భగవా తుణ్హీభావేన. అథ ఖో కేణియో జటిలో భగవతో అధివాసనం విదిత్వా ఉట్ఠాయాసనా పక్కామి. అథ ఖో భగవా ఏతస్మిం నిదానే ఏతస్మిం పకరణే ధమ్మిం కథం కత్వా భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘అనుజానామి, భిక్ఖవే, అట్ఠ పానాని – అమ్బపానం జమ్బుపానం చోచపానం మోచపానం మధూకపానం 5 ముద్దికపానం సాలూకపానం ఫారుసకపానం. అనుజానామి, భిక్ఖవే, సబ్బం ఫలరసం ఠపేత్వా ధఞ్ఞఫలరసం. అనుజానామి, భిక్ఖవే, సబ్బం పత్తరసం ఠపేత్వా డాకరసం. అనుజానామి, భిక్ఖవే, సబ్బం పుప్ఫరసం ఠపేత్వా మధూకపుప్ఫరసం. అనుజానామి, భిక్ఖవే, ఉచ్ఛురస’’న్తి.

    300.6 Atha kho bhagavā anupubbena cārikaṃ caramāno yena āpaṇaṃ tadavasari. Assosi kho keṇiyo jaṭilo – ‘‘samaṇo khalu bho gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito āpaṇaṃ anuppatto, taṃ kho pana bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato…pe… sādhu kho pana tathārūpānaṃ arahataṃ dassanaṃ hotī’’ti. Atha kho keṇiyassa jaṭilassa etadahosi – ‘‘kiṃ nu kho ahaṃ samaṇassa gotamassa harāpeyya’’nti. Atha kho keṇiyassa jaṭilassa etadahosi – ‘‘yepi kho te brāhmaṇānaṃ 7 pubbakā isayo mantānaṃ kattāro mantānaṃ pavattāro, yesamidaṃ etarahi brāhmaṇā porāṇaṃ mantapadaṃ gītaṃ pavuttaṃ samihitaṃ, tadanugāyanti tadanubhāsanti, bhāsitamanubhāsanti, vācitamanuvācenti, seyyathidaṃ – aṭṭhako vāmako vāmadevo vessāmitto yamataggi 8 aṅgīraso bhāradvājo vāseṭṭho kassapo bhagu 9, rattūparatā viratā vikālabhojanā, te evarūpāni pānāni sādiyiṃsu. Samaṇopi gotamo rattūparato virato vikālabhojanā, arahati samaṇopi gotamo evarūpāni pānāni sādiyitu’’nti pahūtaṃ pānaṃ paṭiyādāpetvā kājehi gāhāpetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi; sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho keṇiyo jaṭilo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘paṭiggaṇhātu me bhavaṃ gotamo pāna’’nti. Tena hi, keṇiya, bhikkhūnaṃ dehīti. Atha kho keṇiyo jaṭilo bhikkhūnaṃ deti. Bhikkhū kukkuccāyantā na paṭiggaṇhanti. Paṭiggaṇhatha, bhikkhave, paribhuñjathāti. Atha kho keṇiyo jaṭilo buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ pahūtehi pānehi sahatthā santappetvā sampavāretvā bhagavantaṃ dhotahatthaṃ onītapattapāṇiṃ ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho keṇiyaṃ jaṭilaṃ bhagavā dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Atha kho keṇiyo jaṭilo bhagavatā dhammiyā kathāya sandassito samādapito samuttejito sampahaṃsito bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘adhivāsetu me bhavaṃ gotamo svātanāya bhattaṃ saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’’ti. Mahā kho, keṇiya, bhikkhusaṅgho aḍḍhatelasāni bhikkhusatāni, tvañca brāhmaṇesu abhippasannoti. Dutiyampi kho keṇiyo jaṭilo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kiñcāpi kho, bho gotama, mahā bhikkhusaṅgho aḍḍhatelasāni bhikkhusatāni, ahañca brāhmaṇesu abhippasanno, adhivāsetu me bhavaṃ gotamo svātanāya bhattaṃ saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’’ti. Mahā kho, keṇiya, bhikkhusaṅgho aḍḍhatelasāni bhikkhusatāni, tvañca brāhmaṇesu abhippasannoti . Tatiyampi kho keṇiyo jaṭilo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kiñcāpi kho, bho gotama, mahā bhikkhusaṅgho aḍḍhatelasāni bhikkhusatāni, ahañca brāhmaṇesu abhippasanno, adhivāsetu bhavaṃ gotamo svātanāya bhattaṃ saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena. Atha kho keṇiyo jaṭilo bhagavato adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, aṭṭha pānāni – ambapānaṃ jambupānaṃ cocapānaṃ mocapānaṃ madhūkapānaṃ 10 muddikapānaṃ sālūkapānaṃ phārusakapānaṃ. Anujānāmi, bhikkhave, sabbaṃ phalarasaṃ ṭhapetvā dhaññaphalarasaṃ. Anujānāmi, bhikkhave, sabbaṃ pattarasaṃ ṭhapetvā ḍākarasaṃ. Anujānāmi, bhikkhave, sabbaṃ puppharasaṃ ṭhapetvā madhūkapuppharasaṃ. Anujānāmi, bhikkhave, ucchurasa’’nti.

    అథ ఖో కేణియో జటిలో తస్సా రత్తియా అచ్చయేన సకే అస్సమే పణీతం ఖాదనీయం భోజనీయం పటియాదాపేత్వా భగవతో కాలం ఆరోచాపేసి – ‘‘కాలో, భో గోతమ, నిట్ఠితం భత్త’’న్తి. అథ ఖో భగవా పుబ్బణ్హసమయం నివాసేత్వా పత్తచీవరమాదాయ యేన కేణియస్స జటిలస్స అస్సమో తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా పఞ్ఞత్తే ఆసనే నిసీది సద్ధిం భిక్ఖుసఙ్ఘేన. అథ ఖో కేణియో జటిలో బుద్ధప్పముఖం భిక్ఖుసఙ్ఘం పణీతేన ఖాదనీయేన భోజనీయేన సహత్థా సన్తప్పేత్వా సమ్పవారేత్వా భగవన్తం భుత్తావిం ఓనీతపత్తపాణిం ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నం ఖో కేణియం జటిలం భగవా ఇమాహి గాథాహి అనుమోది –

    Atha kho keṇiyo jaṭilo tassā rattiyā accayena sake assame paṇītaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyādāpetvā bhagavato kālaṃ ārocāpesi – ‘‘kālo, bho gotama, niṭṭhitaṃ bhatta’’nti. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena keṇiyassa jaṭilassa assamo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi saddhiṃ bhikkhusaṅghena. Atha kho keṇiyo jaṭilo buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappetvā sampavāretvā bhagavantaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho keṇiyaṃ jaṭilaṃ bhagavā imāhi gāthāhi anumodi –

    ‘‘అగ్గిహుత్తముఖా యఞ్ఞా, సావిత్తీ ఛన్దసో ముఖం;

    ‘‘Aggihuttamukhā yaññā, sāvittī chandaso mukhaṃ;

    రాజా ముఖం మనుస్సానం, నదీనం సాగరో ముఖం.

    Rājā mukhaṃ manussānaṃ, nadīnaṃ sāgaro mukhaṃ.

    ‘‘నక్ఖత్తానం ముఖం చన్దో, ఆదిచ్చో తపతం ముఖం;

    ‘‘Nakkhattānaṃ mukhaṃ cando, ādicco tapataṃ mukhaṃ;

    పుఞ్ఞం ఆకఙ్ఖమానానం సఙ్ఘో, వే యజతం ముఖ’’న్తి.

    Puññaṃ ākaṅkhamānānaṃ saṅgho, ve yajataṃ mukha’’nti.

    అథ ఖో భగవా కేణియం జటిలం ఇమాహి గాథాహి అనుమోదిత్వా ఉట్ఠాయాసనా పక్కామి.

    Atha kho bhagavā keṇiyaṃ jaṭilaṃ imāhi gāthāhi anumoditvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi.

    కేణియజటిలవత్థు నిట్ఠితం.

    Keṇiyajaṭilavatthu niṭṭhitaṃ.







    Footnotes:
    1. మ॰ ని॰ ౨.౩౯౬ ఆదయో; సు॰ ని॰ సేలసుత్తమ్పి పస్సితబ్బం
    2. అయం పాఠో దీ॰ ని॰ ౧.౨౮౫, ౫౨౬, ౫౩౬; మ॰ ని॰ ౨.౪౨౭; అ॰ ని॰ ౫.౧౯౧-౧౯౨ ఆదయో
    3. యమదగ్గి (క॰)
    4. అయం పాఠో దీ॰ ని॰ ౧.౨౮౫, ౫౨౬, ౫౩౬; మ॰ ని॰ ౨.౪౨౭; అ॰ ని॰ ౫.౧౯౧-౧౯౨ ఆదయో
    5. మధుపానం (సీ॰ స్యా॰)
    6. ma. ni. 2.396 ādayo; su. ni. selasuttampi passitabbaṃ
    7. ayaṃ pāṭho dī. ni. 1.285, 526, 536; ma. ni. 2.427; a. ni. 5.191-192 ādayo
    8. yamadaggi (ka.)
    9. ayaṃ pāṭho dī. ni. 1.285, 526, 536; ma. ni. 2.427; a. ni. 5.191-192 ādayo
    10. madhupānaṃ (sī. syā.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā / కేణియజటిలవత్థుకథా • Keṇiyajaṭilavatthukathā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / కేణియజటిలవత్థుకథావణ్ణనా • Keṇiyajaṭilavatthukathāvaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / కేణియజటిలవత్థుకథావణ్ణనా • Keṇiyajaṭilavatthukathāvaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / కేణియజటిలవత్థుకథావణ్ణనా • Keṇiyajaṭilavatthukathāvaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౧౮౨. కేణియజటిలవత్థుకథా • 182. Keṇiyajaṭilavatthukathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact