Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
ਕੇਣਿਯਜਟਿਲવਤ੍ਥੁਕਥਾ
Keṇiyajaṭilavatthukathā
੩੦੦. ਕਾਜੇਹਿ ਗਾਹਾਪੇਤ੍વਾਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਕਾਜਸਤੇਹਿ ਸੁਸਙ੍ਖਤਸ੍ਸ ਬਦਰਪਾਨਸ੍ਸ ਕੁਟਸਹਸ੍ਸਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍વਾ। ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਦਾਨੇ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪਕਰਣੇ ਧਮ੍ਮਿਂ ਕਥਂ ਕਤ੍વਾਤਿ ‘‘ਸਾਧੁ ਭਿਕ੍ਖવੇ ਪਾਨਂ ਅਪਿવਨ੍ਤਾ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਾવਕਾ ਪਚ੍ਚਯਬਾਹੁਲ੍ਲਿਕਾਤਿ વਾਦਂ ਨ ਉਪ੍ਪਾਦਯਿਤ੍ਥ, ਮਯਿ ਚ ਗਾਰવਂ ਅਕਤ੍ਥ, ਮਮ ਚ ਤੁਮ੍ਹੇਸੁ ਗਾਰવਂ ਜਨਯਿਤ੍ਥ, ਇਤਿ વੋ ਅਹਂ ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਸਨ੍ਨੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਧਮ੍ਮਿਂ ਕਥਂ ਕਤ੍વਾ ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ ਭਿਕ੍ਖવੇ ਅਟ੍ਠ ਪਾਨਾਨੀਤਿਆਦਿਮਾਹ।
300.Kājehi gāhāpetvāti pañcahi kājasatehi susaṅkhatassa badarapānassa kuṭasahassaṃ gāhāpetvā. Etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvāti ‘‘sādhu bhikkhave pānaṃ apivantā samaṇassa gotamassa sāvakā paccayabāhullikāti vādaṃ na uppādayittha, mayi ca gāravaṃ akattha, mama ca tumhesu gāravaṃ janayittha, iti vo ahaṃ iminā kāraṇena suṭṭhu pasanno’’tiādinā nayena dhammiṃ kathaṃ katvā anujānāmi bhikkhave aṭṭha pānānītiādimāha.
ਤਤ੍ਥ ਅਮ੍ਬਪਾਨਨ੍ਤਿ ਆਮੇਹਿ વਾ ਪਕ੍ਕੇਹਿ વਾ ਅਮ੍ਬੇਹਿ ਕਤਪਾਨਂ। ਤਤ੍ਥ ਆਮੇਹਿ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨ ਅਮ੍ਬਤਰੁਣਾਨਿ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਉਦਕੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਆਤਪੇ ਆਦਿਚ੍ਚਪਾਕੇਨ ਪਚਿਤ੍વਾ ਪਰਿਸ੍ਸਾવੇਤ੍વਾ ਤਦਹੁਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤੇਹਿ ਮਧੁਸਕ੍ਕਰਕਪ੍ਪੂਰਾਦੀਹਿ ਯੋਜੇਤ੍વਾ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਏવਂ ਕਤਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਮੇવ ਕਪ੍ਪਤਿ। ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਹਿ ਕਤਂ ਲਭਿਤ੍વਾ ਪਨ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸਪਰਿਭੋਗੇਨਾਪਿ વਟ੍ਟਤਿ, ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਨਿਰਾਮਿਸਪਰਿਭੋਗੇਨ ਯਾવ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਾ વਟ੍ਟਤਿਯੇવ। ਏਸ ਨਯੋ ਸਬ੍ਬਪਾਨੇਸੁ।
Tattha ambapānanti āmehi vā pakkehi vā ambehi katapānaṃ. Tattha āmehi karontena ambataruṇāni bhinditvā udake pakkhipitvā ātape ādiccapākena pacitvā parissāvetvā tadahupaṭiggahitehi madhusakkarakappūrādīhi yojetvā kātabbaṃ. Evaṃ kataṃ purebhattameva kappati. Anupasampannehi kataṃ labhitvā pana purebhattaṃ paṭiggahitaṃ purebhattaṃ sāmisaparibhogenāpi vaṭṭati, pacchābhattaṃ nirāmisaparibhogena yāva aruṇuggamanā vaṭṭatiyeva. Esa nayo sabbapānesu.
ਤੇਸੁ ਪਨ ਜਮ੍ਬੁਪਾਨਨ੍ਤਿ ਜਮ੍ਬੁਫਲੇਹਿ ਕਤਪਾਨਂ। ਚੋਚਪਾਨਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਿਕੇਹਿ ਕਦਲਿਫਲੇਹਿ ਕਤਪਾਨਂ। ਮੋਚਪਾਨਨ੍ਤਿ ਅਨਟ੍ਠਿਕੇਹਿ ਕਦਲਿਫਲੇਹਿ ਕਤਪਾਨਂ। ਮਧੁਕਪਾਨਨ੍ਤਿ ਮਧੁਕਾਨਂ ਜਾਤਿਰਸੇਨ ਕਤਪਾਨਂ; ਤਂ ਪਨ ਉਦਕਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਸੁਦ੍ਧਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਮੁਦ੍ਦਿਕਪਾਨਨ੍ਤਿ ਮੁਦ੍ਦਿਕਾ ਉਦਕੇ ਮਦ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਮ੍ਬਪਾਨਂ વਿਯ ਕਤਪਾਨਂ। ਸਾਲੂਕਪਾਨਨ੍ਤਿ ਰਤ੍ਤੁਪ੍ਪਲਨੀਲੁਪ੍ਪਲਾਦੀਨਂ ਸਾਲੂਕੇ ਮਦ੍ਦਿਤ੍વਾ ਕਤਪਾਨਂ। ਫਾਰੁਸਕਪਾਨਨ੍ਤਿ ਫਾਰੁਸਕਫਲੇਹਿ ਅਮ੍ਬਪਾਨਂ વਿਯ ਕਤਪਾਨਂ। ਇਮਾਨਿ ਅਟ੍ਠ ਪਾਨਾਨਿ ਸੀਤਾਨਿਪਿ ਆਦਿਚ੍ਚਪਾਕਾਨਿਪਿ વਟ੍ਟਨ੍ਤਿ, ਅਗ੍ਗਿਪਾਕਾਨਿ ਨ વਟ੍ਟਨ੍ਤਿ। ਧਞ੍ਞਫਲਰਸਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਧਞ੍ਞਾਨਂ ਫਲਰਸਂ। ਡਾਕਰਸਨ੍ਤਿ ਪਕ੍ਕਡਾਕਰਸਂ। ਯਾવਕਾਲਿਕਪਤ੍ਤਾਨਞ੍ਹਿ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂਯੇવ ਰਸੋ ਕਪ੍ਪਤਿ। ਯਾવਜੀવਿਕਾਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਠਪਿਤਸਪ੍ਪਿਆਦੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਕ੍ਕਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਕਪ੍ਪਤਿ। ਸਚੇ ਪਨ ਸੁਦ੍ਧਉਦਕੇਨ ਪਚਤਿ, ਯਾવਜੀવਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ। ਖੀਰਾਦੀਹਿ ਪਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਚਿਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਪਕ੍ਕਮ੍ਪਿ ਡਾਕਰਸਸਙ੍ਖ੍ਯਮੇવ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਕੁਰੁਨ੍ਦਿਯਂ ਪਨ ‘‘ਯਾવਕਾਲਿਕਪਤ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਸੀਤੋਦਕੇਨ ਮਦ੍ਦਿਤ੍વਾ ਕਤਰਸੋ વਾ ਆਦਿਚ੍ਚਪਾਕੋ વਾ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਠਪੇਤ੍વਾ ਮਧੁਕਪੁਪ੍ਫਰਸਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮਧੁਕਪੁਪ੍ਫਰਸੋ ਅਗ੍ਗਿਪਾਕੋ વਾ ਹੋਤੁ ਆਦਿਚ੍ਚਪਾਕੋ વਾ, ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਯਂ ਪਾਨਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਮਜ੍ਜਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਮਧੁਕਪੁਪ੍ਫਂ ਪਨ ਅਲ੍ਲਂ વਾ ਸੁਕ੍ਖਂ વਾ ਭਜ੍ਜਿਤਂ વਾ ਤੇਨ ਕਤਫਾਣਿਤਂ વਾ ਯਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਜ੍ਜਂ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਉਚ੍ਛੁਰਸੋ ਨਿਕਸਟੋ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ વਟ੍ਟਤਿ । ਇਤਿ ਪਾਨਾਨਿ ਅਨੁਜਾਨਨ੍ਤੇਨ ਇਮੇਪਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਰਸਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾਤਿ। ਅਗ੍ਗਿਹੁਤ੍ਤਮੁਖਾ ਯਞ੍ਞਾਤਿਆਦੀਸੁ ਅਗ੍ਗਿਹੁਤਂ ਸੇਟ੍ਠਂ, ਅਗ੍ਗਿਹੁਤਂ ਮੁਖਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।
Tesu pana jambupānanti jambuphalehi katapānaṃ. Cocapānanti aṭṭhikehi kadaliphalehi katapānaṃ. Mocapānanti anaṭṭhikehi kadaliphalehi katapānaṃ. Madhukapānanti madhukānaṃ jātirasena katapānaṃ; taṃ pana udakasambhinnaṃ vaṭṭati, suddhaṃ na vaṭṭati. Muddikapānanti muddikā udake madditvā ambapānaṃ viya katapānaṃ. Sālūkapānanti rattuppalanīluppalādīnaṃ sālūke madditvā katapānaṃ. Phārusakapānanti phārusakaphalehi ambapānaṃ viya katapānaṃ. Imāni aṭṭha pānāni sītānipi ādiccapākānipi vaṭṭanti, aggipākāni na vaṭṭanti. Dhaññaphalarasanti sattannaṃ dhaññānaṃ phalarasaṃ. Ḍākarasanti pakkaḍākarasaṃ. Yāvakālikapattānañhi purebhattaṃyeva raso kappati. Yāvajīvikānaṃ paṭiggahetvā ṭhapitasappiādīhi saddhiṃ pakkānaṃ sattāhaṃ kappati. Sace pana suddhaudakena pacati, yāvajīvampi vaṭṭati. Khīrādīhi pana saddhiṃ pacituṃ na vaṭṭati. Aññehi pakkampi ḍākarasasaṅkhyameva gacchati. Kurundiyaṃ pana ‘‘yāvakālikapattānampi sītodakena madditvā kataraso vā ādiccapāko vā vaṭṭatī’’ti vuttaṃ. Ṭhapetvā madhukapuppharasanti ettha madhukapuppharaso aggipāko vā hotu ādiccapāko vā, pacchābhattaṃ na vaṭṭati. Purebhattampi yaṃ pānaṃ gahetvā majjaṃ karonti, so ādito paṭṭhāya na vaṭṭati. Madhukapupphaṃ pana allaṃ vā sukkhaṃ vā bhajjitaṃ vā tena kataphāṇitaṃ vā yato paṭṭhāya majjaṃ na karonti, taṃ sabbaṃ purebhattaṃ vaṭṭati. Ucchuraso nikasaṭo pacchābhattaṃ vaṭṭati . Iti pānāni anujānantena imepi cattāro rasā anuññātāti. Aggihuttamukhā yaññātiādīsu aggihutaṃ seṭṭhaṃ, aggihutaṃ mukhanti vuttaṃ hoti.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੧੮੨. ਕੇਣਿਯਜਟਿਲવਤ੍ਥੁ • 182. Keṇiyajaṭilavatthu
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਕੇਣਿਯਜਟਿਲવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Keṇiyajaṭilavatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਕੇਣਿਯਜਟਿਲવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Keṇiyajaṭilavatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਕੇਣਿਯਜਟਿਲવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Keṇiyajaṭilavatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੧੮੨. ਕੇਣਿਯਜਟਿਲવਤ੍ਥੁਕਥਾ • 182. Keṇiyajaṭilavatthukathā