| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
๕-๑๐. เกสกมฺพลสุตฺตาทิวณฺณนา
5-10. Kesakambalasuttādivaṇṇanā
๑๓๘-๑๔๓. ปญฺจเม ตนฺตาวุตานํ วตฺถานนฺติ อิทํ ‘‘ยานิ กานิจี’’ติ อิมินา สมานาธิกรณนฺติ อาห ‘‘ปจฺจเตฺต สามิวจน’’นฺติฯ วายิตานนฺติ วีตานํฯ ลามโกติ นิหีโน, มกฺขลิ โมฆปุริโสติ เอตฺถ มกฺขลีติ ตสฺส นามํฯ ตํ กิร สกทฺทมาย ภูมิยา เตลฆฎํ คเหตฺวา คจฺฉนฺตํ, ‘‘ตาต, มา ขลี’’ติ สามิโก อาหฯ โส ปมาเทน ขลิตฺวา ปติตฺวา สามิกสฺส ภเยน ปลายิตุํ อารโทฺธฯ สามิโก อุปธาวิตฺวา นํ ทุสฺสกเณฺณ อคฺคเหสิ, สาฎกํ ฉเฑฺฑตฺวา อเจลโก หุตฺวา ปลายิฯ โส ปเณฺณน วา ติเณน วา ปฎิจฺฉาเทตุมฺปิ อชานโนฺต ชาตรูเปเนว เอกํ คามํ ปาวิสิฯ มนุสฺสา ตํ ทิสฺวา ‘‘อยํ สมโณ อรหา อปฺปิโจฺฉ, นตฺถิ อิมินา สทิโส’’ติ ปูวภตฺตาทีนิ คเหตฺวา อุปสงฺกมนฺติฯ โส ‘‘มยฺหํ สาฎกํ อนิวตฺถภาเวน อิทํ อุปฺปนฺน’’นฺติ ตโต ปฎฺฐาย สาฎกํ ลภิตฺวาปิ น นิวาเสสิ, ตเทว จ ปพฺพชฺชํ อคฺคเหสิฯ ตสฺส สนฺติเก อเญฺญปิ อเญฺญปีติ ปญฺจสตา มนุสฺสา ปพฺพชิํสุฯ ตํ สนฺธายาห ‘‘มกฺขลิ โมฆปุริโส’’ติฯ ฉฎฺฐาทีนิ อุตฺตานตฺถานิ เอวฯ
138-143. Pañcame tantāvutānaṃ vatthānanti idaṃ ‘‘yāni kānicī’’ti iminā samānādhikaraṇanti āha ‘‘paccatte sāmivacana’’nti. Vāyitānanti vītānaṃ. Lāmakoti nihīno, makkhali moghapurisoti ettha makkhalīti tassa nāmaṃ. Taṃ kira sakaddamāya bhūmiyā telaghaṭaṃ gahetvā gacchantaṃ, ‘‘tāta, mā khalī’’ti sāmiko āha. So pamādena khalitvā patitvā sāmikassa bhayena palāyituṃ āraddho. Sāmiko upadhāvitvā naṃ dussakaṇṇe aggahesi, sāṭakaṃ chaḍḍetvā acelako hutvā palāyi. So paṇṇena vā tiṇena vā paṭicchādetumpi ajānanto jātarūpeneva ekaṃ gāmaṃ pāvisi. Manussā taṃ disvā ‘‘ayaṃ samaṇo arahā appiccho, natthi iminā sadiso’’ti pūvabhattādīni gahetvā upasaṅkamanti. So ‘‘mayhaṃ sāṭakaṃ anivatthabhāvena idaṃ uppanna’’nti tato paṭṭhāya sāṭakaṃ labhitvāpi na nivāsesi, tadeva ca pabbajjaṃ aggahesi. Tassa santike aññepi aññepīti pañcasatā manussā pabbajiṃsu. Taṃ sandhāyāha ‘‘makkhali moghapuriso’’ti. Chaṭṭhādīni uttānatthāni eva.
เกสกมฺพลสุตฺตาทิวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Kesakambalasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya
๕. เกสกมฺพลสุตฺตํ • 5. Kesakambalasuttaṃ
๖. สมฺปทาสุตฺตํ • 6. Sampadāsuttaṃ
๗. วุทฺธิสุตฺตํ • 7. Vuddhisuttaṃ
๘. อสฺสขฬุงฺกสุตฺตํ • 8. Assakhaḷuṅkasuttaṃ
๙. อสฺสปรสฺสสุตฺตํ • 9. Assaparassasuttaṃ
๑๐. อสฺสาชานียสุตฺตํ • 10. Assājānīyasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
๕. เกสกมฺพลสุตฺตวณฺณนา • 5. Kesakambalasuttavaṇṇanā
๘. อสฺสขฬุงฺกสุตฺตวณฺณนา • 8. Assakhaḷuṅkasuttavaṇṇanā
๙. อสฺสปรสฺสสุตฺตวณฺณนา • 9. Assaparassasuttavaṇṇanā
๑๐. อสฺสาชานียสุตฺตวณฺณนา • 10. Assājānīyasuttavaṇṇanā
