| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
៥. កេសមុត្តិសុត្តវណ្ណនា
5. Kesamuttisuttavaṇṇanā
៦៦. បញ្ចមេ កាលាមានំ និគមោតិ កាលាមា នាម ខត្តិយា, តេសំ និគមោ។ កេសមុត្តិយាតិ កេសមុត្តនិគមវាសិនោ។ ឧបសង្កមិំសូតិ សប្បិនវនីតាទិភេសជ្ជានិ ចេវ អដ្ឋវិធបានកានិ ច គាហាបេត្វា ឧបសង្កមិំសុ។ សកំយេវ វាទំ ទីបេន្តីតិ អត្តនោយេវ លទ្ធិំ កថេន្តិ។ ជោតេន្តីតិ បកាសេន្តិ។ ខុំសេន្តីតិ ឃដ្ដេន្តិ។ វម្ភេន្តីតិ អវជានន្តិ។ បរិភវន្តីតិ លាមកំ ករោន្តិ។ ឱមក្ខិំ ករោន្តីតិ ឧក្ខិត្តកំ ករោន្តិ, ឧក្ខិបិត្វា ឆឌ្ឌេន្តិ។ អបរេបិ, ភន្តេតិ សោ កិរ អដវិមុខេ គាមោ, តស្មា តត្ថ អដវិំ អតិក្កន្តា ច អតិក្កមិតុកាមា ច វាសំ កប្បេន្តិ។ តេសុបិ បឋមំ អាគតា អត្តនោ លទ្ធិំ ទីបេត្វា បក្កមិំសុ, បច្ឆា អាគតា ‘‘កិំ តេ ជានន្តិ, អម្ហាកំ អន្តេវាសិកា តេ, អម្ហាកំ សន្តិកេ កិញ្ចិ កិញ្ចិ សិប្បំ ឧគ្គណ្ហិំសូ’’តិ អត្តនោ លទ្ធិំ ទីបេត្វា បក្កមិំសុ។ កាលាមា ឯកលទ្ធិយម្បិ សណ្ឋហិតុំ ន សក្ខិំសុ។ តេ ឯតមត្ថំ ទីបេត្វា ភគវតោ ឯវមារោចេត្វា តេសំ នោ, ភន្តេតិអាទិមាហំសុ។ តត្ថ ហោតេវ កង្ខាតិ ហោតិយេវ កង្ខា។ វិចិកិច្ឆាតិ តស្សេវ វេវចនំ។ អលន្តិ យុត្តំ។
66. Pañcame kālāmānaṃ nigamoti kālāmā nāma khattiyā, tesaṃ nigamo. Kesamuttiyāti kesamuttanigamavāsino. Upasaṅkamiṃsūti sappinavanītādibhesajjāni ceva aṭṭhavidhapānakāni ca gāhāpetvā upasaṅkamiṃsu. Sakaṃyeva vādaṃ dīpentīti attanoyeva laddhiṃ kathenti. Jotentīti pakāsenti. Khuṃsentīti ghaṭṭenti. Vambhentīti avajānanti. Paribhavantīti lāmakaṃ karonti. Omakkhiṃ karontīti ukkhittakaṃ karonti, ukkhipitvā chaḍḍenti. Aparepi, bhanteti so kira aṭavimukhe gāmo, tasmā tattha aṭaviṃ atikkantā ca atikkamitukāmā ca vāsaṃ kappenti. Tesupi paṭhamaṃ āgatā attano laddhiṃ dīpetvā pakkamiṃsu, pacchā āgatā ‘‘kiṃ te jānanti, amhākaṃ antevāsikā te, amhākaṃ santike kiñci kiñci sippaṃ uggaṇhiṃsū’’ti attano laddhiṃ dīpetvā pakkamiṃsu. Kālāmā ekaladdhiyampi saṇṭhahituṃ na sakkhiṃsu. Te etamatthaṃ dīpetvā bhagavato evamārocetvā tesaṃ no, bhantetiādimāhaṃsu. Tattha hoteva kaṅkhāti hotiyeva kaṅkhā. Vicikicchāti tasseva vevacanaṃ. Alanti yuttaṃ.
មា អនុស្សវេនាតិ អនុស្សវកថាយបិ មា គណ្ហិត្ថ។ មា បរម្បរាយាតិ បរម្បរកថាយបិ មា គណ្ហិត្ថ។ មា ឥតិកិរាយាតិ ឯវំ កិរ ឯតន្តិ មា គណ្ហិត្ថ។ មា បិដកសម្បទានេនាតិ អម្ហាកំ បិដកតន្តិយា សទ្ធិំ សមេតីតិ មា គណ្ហិត្ថ។ មា តក្កហេតូតិ តក្កគ្គាហេនបិ មា គណ្ហិត្ថ។ មា នយហេតូតិ នយគ្គាហេនបិ មា គណ្ហិត្ថ។ មា អាការបរិវិតក្កេនាតិ សុន្ទរមិទំ ការណន្តិ ឯវំ ការណបរិវិតក្កេនបិ មា គណ្ហិត្ថ។ មា ទិដ្ឋិនិជ្ឈានក្ខន្តិយាតិ អម្ហាកំ និជ្ឈាយិត្វា ខមិត្វា គហិតទិដ្ឋិយា សទ្ធិំ សមេតីតិបិ មា គណ្ហិត្ថ។ មា ភព្ពរូបតាយាតិ អយំ ភិក្ខុ ភព្ពរូបោ, ឥមស្ស កថំ គហេតុំ យុត្តន្តិបិ មា គណ្ហិត្ថ។ មា សមណោ នោ គរូតិ អយំ សមណោ អម្ហាកំ គរុ, ឥមស្ស កថំ គហេតុំ យុត្តន្តិបិ មា គណ្ហិត្ថ។ សមត្តាតិ បរិបុណ្ណា។ សមាទិន្នាតិ គហិតា បរាមដ្ឋា។ យំស ហោតីតិ យំ ការណំ តស្ស បុគ្គលស្ស ហោតិ។ អលោភាទយោ លោភាទិបដិបក្ខវសេន វេទិតព្ពា។ វិគតាភិជ្ឈោតិអាទីហិ មេត្តាយ បុព្ពភាគោ កថិតោ។
Māanussavenāti anussavakathāyapi mā gaṇhittha. Mā paramparāyāti paramparakathāyapi mā gaṇhittha. Mā itikirāyāti evaṃ kira etanti mā gaṇhittha. Mā piṭakasampadānenāti amhākaṃ piṭakatantiyā saddhiṃ sametīti mā gaṇhittha. Mā takkahetūti takkaggāhenapi mā gaṇhittha. Mā nayahetūti nayaggāhenapi mā gaṇhittha. Mā ākāraparivitakkenāti sundaramidaṃ kāraṇanti evaṃ kāraṇaparivitakkenapi mā gaṇhittha. Mā diṭṭhinijjhānakkhantiyāti amhākaṃ nijjhāyitvā khamitvā gahitadiṭṭhiyā saddhiṃ sametītipi mā gaṇhittha. Mā bhabbarūpatāyāti ayaṃ bhikkhu bhabbarūpo, imassa kathaṃ gahetuṃ yuttantipi mā gaṇhittha. Mā samaṇo no garūti ayaṃ samaṇo amhākaṃ garu, imassa kathaṃ gahetuṃ yuttantipi mā gaṇhittha. Samattāti paripuṇṇā. Samādinnāti gahitā parāmaṭṭhā. Yaṃsa hotīti yaṃ kāraṇaṃ tassa puggalassa hoti. Alobhādayo lobhādipaṭipakkhavasena veditabbā. Vigatābhijjhotiādīhi mettāya pubbabhāgo kathito.
ឥទានិ មេត្តាទិកំ កម្មដ្ឋានំ កថេន្តោ មេត្តាសហគតេនាតិអាទិមាហ។ តត្ថ កម្មដ្ឋានកថាយ វា ភាវនានយេ វា បាឡិវណ្ណនាយ វា យំ វត្តព្ពំ សិយា, តំ សព្ពំ វិសុទ្ធិមគ្គេ (វិសុទ្ធិ. ១.២៤០) វុត្តមេវ។ ឯវំ អវេរចិត្តោតិ ឯវំ អកុសលវេរស្ស ច បុគ្គលវេរិនោ ច នត្ថិតាយ អវេរចិត្តោ។ អព្យាពជ្ឈចិត្តោតិ កោធចិត្តស្ស អភាវេន និទ្ទុក្ខចិត្តោ។ អសំកិលិដ្ឋចិត្តោតិ កិលេសស្ស នត្ថិតាយ អសំកិលិដ្ឋចិត្តោ។ វិសុទ្ធចិត្តោតិ កិលេសមលាភាវេន វិសុទ្ធចិត្តោ ហោតីតិ អត្ថោ។ តស្សាតិ តស្ស ឯវរូបស្ស អរិយសាវកស្ស។ អស្សាសាតិ អវស្សយា បតិដ្ឋា។ សចេ ខោ បន អត្ថិ បរោ លោកោតិ យទិ ឥមម្ហា លោកា បរលោកោ នាម អត្ថិ។ អថាហំ កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា…បេ.… ឧបបជ្ជិស្សាមីតិ អត្ថេតំ ការណំ, យេនាហំ កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា សុគតិំ សគ្គំ លោកំ ឧបបជ្ជិស្សាមីតិ ឯវំ សព្ពត្ថ នយោ វេទិតព្ពោ។ អនីឃន្តិ និទ្ទុក្ខំ។ សុខិន្តិ សុខិតំ។ ឧភយេនេវ វិសុទ្ធំ អត្តានំ សមនុបស្សាមីតិ យញ្ច បាបំ ន ករោមិ, យញ្ច ករោតោបិ ន ករីយតិ, ឥមិនា ឧភយេនាបិ វិសុទ្ធំ អត្តានំ សមនុបស្សាមិ។ សេសំ សព្ពត្ថ ឧត្តានត្ថមេវាតិ។
Idāni mettādikaṃ kammaṭṭhānaṃ kathento mettāsahagatenātiādimāha. Tattha kammaṭṭhānakathāya vā bhāvanānaye vā pāḷivaṇṇanāya vā yaṃ vattabbaṃ siyā, taṃ sabbaṃ visuddhimagge (visuddhi. 1.240) vuttameva. Evaṃ averacittoti evaṃ akusalaverassa ca puggalaverino ca natthitāya averacitto. Abyābajjhacittoti kodhacittassa abhāvena niddukkhacitto. Asaṃkiliṭṭhacittoti kilesassa natthitāya asaṃkiliṭṭhacitto. Visuddhacittoti kilesamalābhāvena visuddhacitto hotīti attho. Tassāti tassa evarūpassa ariyasāvakassa. Assāsāti avassayā patiṭṭhā. Sace kho pana atthi paro lokoti yadi imamhā lokā paraloko nāma atthi. Athāhaṃ kāyassa bhedā parammaraṇā…pe… upapajjissāmīti atthetaṃ kāraṇaṃ, yenāhaṃ kāyassa bhedā parammaraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjissāmīti evaṃ sabbattha nayo veditabbo. Anīghanti niddukkhaṃ. Sukhinti sukhitaṃ. Ubhayeneva visuddhaṃ attānaṃ samanupassāmīti yañca pāpaṃ na karomi, yañca karotopi na karīyati, iminā ubhayenāpi visuddhaṃ attānaṃ samanupassāmi. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៥. កេសមុត្តិសុត្តំ • 5. Kesamuttisuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៥. កេសមុត្តិសុត្តវណ្ណនា • 5. Kesamuttisuttavaṇṇanā
