Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā)

    ೫. ಕೇಸಮುತ್ತಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ

    5. Kesamuttisuttavaṇṇanā

    ೬೬. ಪಞ್ಚಮೇ ಕೇಸಮುತ್ತಂ ನಿವಾಸೋ ಏತೇಸನ್ತಿ ಕೇಸಮುತ್ತಿಯಾತಿ ಆಹ ‘‘ಕೇಸಮುತ್ತನಿಗಮವಾಸಿನೋ’’ತಿ। ಅಟ್ಠವಿಧಪಾನಕಾನೀತಿ ಅಮ್ಬಪಾನಾದಿಅಟ್ಠವಿಧಾನಿ ಪಾನಾನಿ।

    66. Pañcame kesamuttaṃ nivāso etesanti kesamuttiyāti āha ‘‘kesamuttanigamavāsino’’ti. Aṭṭhavidhapānakānīti ambapānādiaṭṭhavidhāni pānāni.

    ‘‘ಮಾ ಅನುಸ್ಸವೇನಾ’’ತಿಆದೀಸು ಪನ ಏಕೋ ದಹರಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಏವಂ ಅನುಸ್ಸವೋ ಅತ್ಥಿ, ಏವಂ ಚಿರಕಾಲಕತಾಯ ಅನುಸ್ಸುತಿಯಾ ಲಬ್ಭಮಾನಂ ಕಥಮಿದಂ ಅಞ್ಞಥಾ ಸಿಯಾ, ತಸ್ಮಾ ಭೂತಮೇತನ್ತಿ ಅನುಸ್ಸವೇನ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತಥಾ ಗಹಣಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪನ್ತೋ ‘‘ಮಾ ಅನುಸ್ಸವೇನಾ’’ತಿ ಆಹ। ಅನು ಅನು ಸವನಂ ಅನುಸ್ಸವೋ। ಅಪರೋ ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ಪಿತುಪಿತಾಮಹಾದಿವುದ್ಧಾನಂ ಉಪದೇಸಪರಮ್ಪರಾಯ ಇದಮಾಭತಂ, ಏವಂ ಪರಮ್ಪರಾಭತಕಥಂ ನಾಮ ನ ಅಞ್ಞಥಾ ಸಿಯಾ, ತಸ್ಮಾ ಭೂತಮೇತ’’ನ್ತಿ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪನ್ತೋ ‘‘ಮಾ ಪರಮ್ಪರಾಯಾ’’ತಿ ಆಹ। ಏಕೋ ಕೇನಚಿ ಕಿಸ್ಮಿಞ್ಚಿ ವುತ್ತಮತ್ತೇ ‘‘ಏವಂ ಕಿರ ಏತ’’ನ್ತಿ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತಂ ನಿಸೇಧೇನ್ತೋ ‘‘ಮಾ ಇತಿಕಿರಾಯಾ’’ತಿ ಆಹ। ಪಿಟಕಂ ಗನ್ಥೋ ಸಮ್ಪದೀಯತಿ ಏತಸ್ಸಾತಿ ಪಿಟಕಸಮ್ಪದಾನಂ, ಗನ್ಥಸ್ಸ ಉಗ್ಗಣ್ಹನಕೋ। ತೇನ ಪಿಟಕಉಗ್ಗಣ್ಹನಕಭಾವೇನ ಏಕಚ್ಚೋ ತಾದಿಸಂ ಗನ್ಥಂ ಪಗುಣಂ ಕತ್ವಾ ತೇನ ತಂ ಸಮೇನ್ತಂ ಸಮೇತಿ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಭೂತಮೇತ’’ನ್ತಿ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತಂ ಸನ್ಧಾಯೇಸ ಪಟಿಕ್ಖೇಪೋ ‘‘ಮಾ ಪಿಟಕಸಮ್ಪದಾನೇನಾ’’ತಿ, ಅತ್ತನೋ ಉಗ್ಗಹಗನ್ಥಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ಮಾ ಗಣ್ಹಿತ್ಥಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಸಮೇತನ್ತಿ ಸಂಗತಂ।

    ‘‘Mā anussavenā’’tiādīsu pana eko daharakālato paṭṭhāya evaṃ anussavo atthi, evaṃ cirakālakatāya anussutiyā labbhamānaṃ kathamidaṃ aññathā siyā, tasmā bhūtametanti anussavena gaṇhāti, tathā gahaṇaṃ paṭikkhipanto ‘‘mā anussavenā’’ti āha. Anu anu savanaṃ anussavo. Aparo ‘‘amhākaṃ pitupitāmahādivuddhānaṃ upadesaparamparāya idamābhataṃ, evaṃ paramparābhatakathaṃ nāma na aññathā siyā, tasmā bhūtameta’’nti gaṇhāti, taṃ paṭikkhipanto ‘‘mā paramparāyā’’ti āha. Eko kenaci kismiñci vuttamatte ‘‘evaṃ kira eta’’nti gaṇhāti, taṃ nisedhento ‘‘mā itikirāyā’’ti āha. Piṭakaṃ gantho sampadīyati etassāti piṭakasampadānaṃ, ganthassa uggaṇhanako. Tena piṭakauggaṇhanakabhāvena ekacco tādisaṃ ganthaṃ paguṇaṃ katvā tena taṃ samentaṃ sameti, tasmā ‘‘bhūtameta’’nti gaṇhāti, taṃ sandhāyesa paṭikkhepo ‘‘mā piṭakasampadānenā’’ti, attano uggahaganthasampattiyā mā gaṇhitthāti vuttaṃ hoti. Sametanti saṃgataṃ.

    ಕೋಚಿ ಕಞ್ಚಿ ವಿತಕ್ಕೇನ್ತೋ ‘‘ಏವಮೇವ ತೇನ ಭವಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಕೇವಲಂ ಅತ್ತನೋ ಸಙ್ಕಪ್ಪವಸೇನ ‘‘ಭೂತಮಿದ’’ನ್ತಿ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತಂ ಸನ್ಧಾಯೇತಂ ವುತ್ತಂ ‘‘ಮಾ ತಕ್ಕಹೇತೂ’’ತಿ। ಅಞ್ಞೋ ‘‘ಇಮಾಯ ಯುತ್ತಿಯಾ ಭೂತಮಿದ’’ನ್ತಿ ಕೇವಲಂ ಅನುಮಾನತೋ ನಯಗ್ಗಾಹೇನ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪನ್ತೋ ‘‘ಮಾ ನಯಹೇತೂ’’ತಿ ಆಹ। ಕಸ್ಸಚಿ ‘‘ಏವಮೇತಂ ಸಿಯಾ’’ತಿ ಪರಿಕಪ್ಪೇನ್ತಸ್ಸ ಏಕಂ ಕಾರಣಂ ಉಪಟ್ಠಾತಿ, ಸೋ ‘‘ಅತ್ಥೇತ’’ನ್ತಿ ಅತ್ತನೋ ಪರಿಕಪ್ಪಿತಾಕಾರೇನ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತಂ ಪಟಿಸೇಧೇನ್ತೋ ‘‘ಮಾ ಆಕಾರಪರಿವಿತಕ್ಕೇನಾ’’ತಿ ಆಹ। ಅಪರಸ್ಸ ಚಿನ್ತಯತೋ ಯಥಾಪರಿಕಪ್ಪಿತಂ ಕಞ್ಚಿ ಅತ್ಥಂ ‘‘ಏವಮೇತಂ ನ ಅಞ್ಞಥಾ’’ತಿ ಅಭಿನಿವಿಸನ್ತಸ್ಸ ಏಕಾ ದಿಟ್ಠಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ। ಯಾ ಯಸ್ಸ ತಂ ಕಾರಣಂ ನಿಜ್ಝಾಯನ್ತಸ್ಸ ಪಚ್ಚಕ್ಖಂ ವಿಯ ನಿರೂಪೇತ್ವಾ ಚಿನ್ತೇನ್ತಸ್ಸ ಖಮತಿ। ಸೋ ‘‘ಅತ್ಥೇತ’’ನ್ತಿ ದಿಟ್ಠಿನಿಜ್ಝಾನಕ್ಖನ್ತಿಯಾ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತಂ ಸನ್ಧಾಯಾಹ ‘‘ಮಾ ದಿಟ್ಠಿನಿಜ್ಝಾನಕ್ಖನ್ತಿಯಾ’’ತಿ।

    Koci kañci vitakkento ‘‘evameva tena bhavitabba’’nti kevalaṃ attano saṅkappavasena ‘‘bhūtamida’’nti gaṇhāti, taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ ‘‘mā takkahetū’’ti. Añño ‘‘imāya yuttiyā bhūtamida’’nti kevalaṃ anumānato nayaggāhena gaṇhāti, taṃ paṭikkhipanto ‘‘mā nayahetū’’ti āha. Kassaci ‘‘evametaṃ siyā’’ti parikappentassa ekaṃ kāraṇaṃ upaṭṭhāti, so ‘‘attheta’’nti attano parikappitākārena gaṇhāti, taṃ paṭisedhento ‘‘mā ākāraparivitakkenā’’ti āha. Aparassa cintayato yathāparikappitaṃ kañci atthaṃ ‘‘evametaṃ na aññathā’’ti abhinivisantassa ekā diṭṭhi uppajjati. Yā yassa taṃ kāraṇaṃ nijjhāyantassa paccakkhaṃ viya nirūpetvā cintentassa khamati. So ‘‘attheta’’nti diṭṭhinijjhānakkhantiyā gaṇhāti, taṃ sandhāyāha ‘‘mā diṭṭhinijjhānakkhantiyā’’ti.

    ಅಕುಸಲವೇರಸ್ಸಾತಿ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾದಿಪಞ್ಚವಿಧಂ ವೇರಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ। ಕೋಧೋ ನಾಮ ಚೇತಸೋ ದುಕ್ಖನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಕೋಧಚಿತ್ತಸ್ಸ ಅಭಾವೇನಾ’’ತಿ। ಕಿಲೇಸಸ್ಸಾತಿ ಚಿತ್ತಂ ವಿಬಾಧೇನ್ತಸ್ಸ ಉಪತಾಪೇನ್ತಸ್ಸ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಾದಿಕಿಲೇಸಸ್ಸ। ಸೇಸಮೇತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವ।

    Akusalaverassāti pāṇātipātādipañcavidhaṃ veraṃ sandhāya vadati. Kodho nāma cetaso dukkhanti āha ‘‘kodhacittassa abhāvenā’’ti. Kilesassāti cittaṃ vibādhentassa upatāpentassa uddhaccakukkuccādikilesassa. Sesamettha uttānameva.

    ಕೇಸಮುತ್ತಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

    Kesamuttisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೫. ಕೇಸಮುತ್ತಿಸುತ್ತಂ • 5. Kesamuttisuttaṃ

    ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ಕೇಸಮುತ್ತಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Kesamuttisuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact