| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ទីឃនិកាយ • Dīghanikāya |
១១. កេវដ្ដសុត្តំ
11. Kevaṭṭasuttaṃ
កេវដ្ដគហបតិបុត្តវត្ថុ
Kevaṭṭagahapatiputtavatthu
៤៨១. ឯវំ មេ សុតំ – ឯកំ សមយំ ភគវា នាឡន្ទាយំ វិហរតិ បាវារិកម្ពវនេ។ អថ ខោ កេវដ្ដោ គហបតិបុត្តោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ កេវដ្ដោ គហបតិបុត្តោ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘អយំ, ភន្តេ, នាឡន្ទា ឥទ្ធា ចេវ ផីតា ច ពហុជនា អាកិណ្ណមនុស្សា ភគវតិ អភិប្បសន្នា។ សាធុ, ភន្តេ, ភគវា ឯកំ ភិក្ខុំ សមាទិសតុ, យោ ឧត្តរិមនុស្សធម្មា, ឥទ្ធិបាដិហារិយំ ករិស្សតិ; ឯវាយំ នាឡន្ទា ភិយ្យោសោ មត្តាយ ភគវតិ អភិប្បសីទិស្សតី’’តិ។ ឯវំ វុត្តេ, ភគវា កេវដ្ដំ គហបតិបុត្តំ ឯតទវោច – ‘‘ន ខោ អហំ, កេវដ្ដ, ភិក្ខូនំ ឯវំ ធម្មំ ទេសេមិ – ឯថ តុម្ហេ, ភិក្ខវេ, គិហីនំ ឱទាតវសនានំ ឧត្តរិមនុស្សធម្មា ឥទ្ធិបាដិហារិយំ ករោថា’’តិ។
481. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā nāḷandāyaṃ viharati pāvārikambavane. Atha kho kevaṭṭo gahapatiputto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho kevaṭṭo gahapatiputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ, bhante, nāḷandā iddhā ceva phītā ca bahujanā ākiṇṇamanussā bhagavati abhippasannā. Sādhu, bhante, bhagavā ekaṃ bhikkhuṃ samādisatu, yo uttarimanussadhammā, iddhipāṭihāriyaṃ karissati; evāyaṃ nāḷandā bhiyyoso mattāya bhagavati abhippasīdissatī’’ti. Evaṃ vutte, bhagavā kevaṭṭaṃ gahapatiputtaṃ etadavoca – ‘‘na kho ahaṃ, kevaṭṭa, bhikkhūnaṃ evaṃ dhammaṃ desemi – etha tumhe, bhikkhave, gihīnaṃ odātavasanānaṃ uttarimanussadhammā iddhipāṭihāriyaṃ karothā’’ti.
៤៨២. ទុតិយម្បិ ខោ កេវដ្ដោ គហបតិបុត្តោ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘នាហំ, ភន្តេ, ភគវន្តំ ធំសេមិ; អបិ ច, ឯវំ វទាមិ – ‘អយំ, ភន្តេ, នាឡន្ទា ឥទ្ធា ចេវ ផីតា ច ពហុជនា អាកិណ្ណមនុស្សា ភគវតិ អភិប្បសន្នា។ សាធុ, ភន្តេ, ភគវា ឯកំ ភិក្ខុំ សមាទិសតុ, យោ ឧត្តរិមនុស្សធម្មា ឥទ្ធិបាដិហារិយំ ករិស្សតិ; ឯវាយំ នាឡន្ទា ភិយ្យោសោ មត្តាយ ភគវតិ អភិប្បសីទិស្សតី’’’តិ។ ទុតិយម្បិ ខោ ភគវា កេវដ្ដំ គហបតិបុត្តំ ឯតទវោច – ‘‘ន ខោ អហំ, កេវដ្ដ, ភិក្ខូនំ ឯវំ ធម្មំ ទេសេមិ – ឯថ តុម្ហេ, ភិក្ខវេ, គិហីនំ ឱទាតវសនានំ ឧត្តរិមនុស្សធម្មា ឥទ្ធិបាដិហារិយំ ករោថា’’’តិ។
482. Dutiyampi kho kevaṭṭo gahapatiputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘nāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ dhaṃsemi; api ca, evaṃ vadāmi – ‘ayaṃ, bhante, nāḷandā iddhā ceva phītā ca bahujanā ākiṇṇamanussā bhagavati abhippasannā. Sādhu, bhante, bhagavā ekaṃ bhikkhuṃ samādisatu, yo uttarimanussadhammā iddhipāṭihāriyaṃ karissati; evāyaṃ nāḷandā bhiyyoso mattāya bhagavati abhippasīdissatī’’’ti. Dutiyampi kho bhagavā kevaṭṭaṃ gahapatiputtaṃ etadavoca – ‘‘na kho ahaṃ, kevaṭṭa, bhikkhūnaṃ evaṃ dhammaṃ desemi – etha tumhe, bhikkhave, gihīnaṃ odātavasanānaṃ uttarimanussadhammā iddhipāṭihāriyaṃ karothā’’’ti.
តតិយម្បិ ខោ កេវដ្ដោ គហបតិបុត្តោ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘នាហំ, ភន្តេ, ភគវន្តំ ធំសេមិ; អបិ ច, ឯវំ វទាមិ – ‘អយំ, ភន្តេ, នាឡន្ទា ឥទ្ធា ចេវ ផីតា ច ពហុជនា អាកិណ្ណមនុស្សា ភគវតិ អភិប្បសន្នា។ សាធុ, ភន្តេ, ភគវា ឯកំ ភិក្ខុំ សមាទិសតុ, យោ ឧត្តរិមនុស្សធម្មា ឥទ្ធិបាដិហារិយំ ករិស្សតិ។ ឯវាយំ នាឡន្ទា ភិយ្យោសោ មត្តាយ ភគវតិ អភិប្បសីទិស្សតី’តិ។
Tatiyampi kho kevaṭṭo gahapatiputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘nāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ dhaṃsemi; api ca, evaṃ vadāmi – ‘ayaṃ, bhante, nāḷandā iddhā ceva phītā ca bahujanā ākiṇṇamanussā bhagavati abhippasannā. Sādhu, bhante, bhagavā ekaṃ bhikkhuṃ samādisatu, yo uttarimanussadhammā iddhipāṭihāriyaṃ karissati. Evāyaṃ nāḷandā bhiyyoso mattāya bhagavati abhippasīdissatī’ti.
ឥទ្ធិបាដិហារិយំ
Iddhipāṭihāriyaṃ
៤៨៣. ‘‘តីណិ ខោ ឥមានិ, កេវដ្ដ, បាដិហារិយានិ មយា សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា បវេទិតានិ។ កតមានិ តីណិ? ឥទ្ធិបាដិហារិយំ, អាទេសនាបាដិហារិយំ , អនុសាសនីបាដិហារិយំ។
483. ‘‘Tīṇi kho imāni, kevaṭṭa, pāṭihāriyāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditāni. Katamāni tīṇi? Iddhipāṭihāriyaṃ, ādesanāpāṭihāriyaṃ , anusāsanīpāṭihāriyaṃ.
៤៨៤. ‘‘កតមញ្ច, កេវដ្ដ, ឥទ្ធិបាដិហារិយំ? ឥធ, កេវដ្ដ, ភិក្ខុ អនេកវិហិតំ ឥទ្ធិវិធំ បច្ចនុភោតិ។ ឯកោបិ ហុត្វា ពហុធា ហោតិ, ពហុធាបិ ហុត្វា ឯកោ ហោតិ; អាវិភាវំ តិរោភាវំ តិរោកុដ្ដំ តិរោបាការំ តិរោបព្ពតំ អសជ្ជមានោ គច្ឆតិ សេយ្យថាបិ អាកាសេ; បថវិយាបិ ឧម្មុជ្ជនិមុជ្ជំ ករោតិ សេយ្យថាបិ ឧទកេ; ឧទកេបិ អភិជ្ជមានេ គច្ឆតិ សេយ្យថាបិ បថវិយំ; អាកាសេបិ បល្លង្កេន កមតិ សេយ្យថាបិ បក្ខី សកុណោ; ឥមេបិ ចន្ទិមសូរិយេ ឯវំ មហិទ្ធិកេ ឯវំ មហានុភាវេ បាណិនា បរាមសតិ បរិមជ្ជតិ; យាវ ព្រហ្មលោកាបិ កាយេន វសំ វត្តេតិ។
484. ‘‘Katamañca, kevaṭṭa, iddhipāṭihāriyaṃ? Idha, kevaṭṭa, bhikkhu anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti. Ekopi hutvā bahudhā hoti, bahudhāpi hutvā eko hoti; āvibhāvaṃ tirobhāvaṃ tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamāno gacchati seyyathāpi ākāse; pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ karoti seyyathāpi udake; udakepi abhijjamāne gacchati seyyathāpi pathaviyaṃ; ākāsepi pallaṅkena kamati seyyathāpi pakkhī sakuṇo; imepi candimasūriye evaṃ mahiddhike evaṃ mahānubhāve pāṇinā parāmasati parimajjati; yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteti.
‘‘តមេនំ អញ្ញតរោ សទ្ធោ បសន្នោ បស្សតិ តំ ភិក្ខុំ អនេកវិហិតំ ឥទ្ធិវិធំ បច្ចនុភោន្តំ – ឯកោបិ ហុត្វា ពហុធា ហោន្តំ, ពហុធាបិ ហុត្វា ឯកោ ហោន្តំ; អាវិភាវំ តិរោភាវំ; តិរោកុដ្ដំ តិរោបាការំ តិរោបព្ពតំ អសជ្ជមានំ គច្ឆន្តំ សេយ្យថាបិ អាកាសេ; បថវិយាបិ ឧម្មុជ្ជនិមុជ្ជំ ករោន្តំ សេយ្យថាបិ ឧទកេ; ឧទកេបិ អភិជ្ជមានេ គច្ឆន្តំ សេយ្យថាបិ បថវិយំ; អាកាសេបិ បល្លង្កេន កមន្តំ សេយ្យថាបិ បក្ខី សកុណោ; ឥមេបិ ចន្ទិមសូរិយេ ឯវំ មហិទ្ធិកេ ឯវំ មហានុភាវេ បាណិនា បរាមសន្តំ បរិមជ្ជន្តំ យាវ ព្រហ្មលោកាបិ កាយេន វសំ វត្តេន្តំ។
‘‘Tamenaṃ aññataro saddho pasanno passati taṃ bhikkhuṃ anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhontaṃ – ekopi hutvā bahudhā hontaṃ, bahudhāpi hutvā eko hontaṃ; āvibhāvaṃ tirobhāvaṃ; tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamānaṃ gacchantaṃ seyyathāpi ākāse; pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ karontaṃ seyyathāpi udake; udakepi abhijjamāne gacchantaṃ seyyathāpi pathaviyaṃ; ākāsepi pallaṅkena kamantaṃ seyyathāpi pakkhī sakuṇo; imepi candimasūriye evaṃ mahiddhike evaṃ mahānubhāve pāṇinā parāmasantaṃ parimajjantaṃ yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vattentaṃ.
‘‘តមេនំ សោ សទ្ធោ បសន្នោ អញ្ញតរស្ស អស្សទ្ធស្ស អប្បសន្នស្ស អារោចេតិ – ‘អច្ឆរិយំ វត, ភោ, អព្ភុតំ វត, ភោ, សមណស្ស មហិទ្ធិកតា មហានុភាវតា។ អមាហំ ភិក្ខុំ អទ្ទសំ អនេកវិហិតំ ឥទ្ធិវិធំ បច្ចនុភោន្តំ – ឯកោបិ ហុត្វា ពហុធា ហោន្តំ, ពហុធាបិ ហុត្វា ឯកោ ហោន្តំ…បេ.… យាវ ព្រហ្មលោកាបិ កាយេន វសំ វត្តេន្ត’ន្តិ។
‘‘Tamenaṃ so saddho pasanno aññatarassa assaddhassa appasannassa āroceti – ‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho, samaṇassa mahiddhikatā mahānubhāvatā. Amāhaṃ bhikkhuṃ addasaṃ anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhontaṃ – ekopi hutvā bahudhā hontaṃ, bahudhāpi hutvā eko hontaṃ…pe… yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vattenta’nti.
‘‘តមេនំ សោ អស្សទ្ធោ អប្បសន្នោ តំ សទ្ធំ បសន្នំ ឯវំ វទេយ្យ – ‘អត្ថិ ខោ, ភោ, គន្ធារី នាម វិជ្ជា។ តាយ សោ ភិក្ខុ អនេកវិហិតំ ឥទ្ធិវិធំ បច្ចនុភោតិ – ឯកោបិ ហុត្វា ពហុធា ហោតិ, ពហុធាបិ ហុត្វា ឯកោ ហោតិ…បេ.… យាវ ព្រហ្មលោកាបិ កាយេន វសំ វត្តេតី’តិ។
‘‘Tamenaṃ so assaddho appasanno taṃ saddhaṃ pasannaṃ evaṃ vadeyya – ‘atthi kho, bho, gandhārī nāma vijjā. Tāya so bhikkhu anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti – ekopi hutvā bahudhā hoti, bahudhāpi hutvā eko hoti…pe… yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vattetī’ti.
‘‘តំ កិំ មញ្ញសិ, កេវដ្ដ, អបិ នុ សោ អស្សទ្ធោ អប្បសន្នោ តំ សទ្ធំ បសន្នំ ឯវំ វទេយ្យា’’តិ? ‘‘វទេយ្យ, ភន្តេ’’តិ។ ‘‘ឥមំ ខោ អហំ, កេវដ្ដ, ឥទ្ធិបាដិហារិយេ អាទីនវំ សម្បស្សមានោ ឥទ្ធិបាដិហារិយេន អដ្ដីយាមិ ហរាយាមិ ជិគុច្ឆាមិ’’។
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, kevaṭṭa, api nu so assaddho appasanno taṃ saddhaṃ pasannaṃ evaṃ vadeyyā’’ti? ‘‘Vadeyya, bhante’’ti. ‘‘Imaṃ kho ahaṃ, kevaṭṭa, iddhipāṭihāriye ādīnavaṃ sampassamāno iddhipāṭihāriyena aṭṭīyāmi harāyāmi jigucchāmi’’.
អាទេសនាបាដិហារិយំ
Ādesanāpāṭihāriyaṃ
៤៨៥. ‘‘កតមញ្ច, កេវដ្ដ, អាទេសនាបាដិហារិយំ? ឥធ, កេវដ្ដ, ភិក្ខុ បរសត្តានំ បរបុគ្គលានំ ចិត្តម្បិ អាទិសតិ, ចេតសិកម្បិ អាទិសតិ, វិតក្កិតម្បិ អាទិសតិ, វិចារិតម្បិ អាទិសតិ – ‘ឯវម្បិ តេ មនោ, ឥត្ថម្បិ តេ មនោ, ឥតិបិ តេ ចិត្ត’ន្តិ។
485. ‘‘Katamañca, kevaṭṭa, ādesanāpāṭihāriyaṃ? Idha, kevaṭṭa, bhikkhu parasattānaṃ parapuggalānaṃ cittampi ādisati, cetasikampi ādisati, vitakkitampi ādisati, vicāritampi ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti.
‘‘តមេនំ អញ្ញតរោ សទ្ធោ បសន្នោ បស្សតិ តំ ភិក្ខុំ បរសត្តានំ បរបុគ្គលានំ ចិត្តម្បិ អាទិសន្តំ, ចេតសិកម្បិ អាទិសន្តំ, វិតក្កិតម្បិ អាទិសន្តំ, វិចារិតម្បិ អាទិសន្តំ – ‘ឯវម្បិ តេ មនោ, ឥត្ថម្បិ តេ មនោ, ឥតិបិ តេ ចិត្ត’ន្តិ។ តមេនំ សោ សទ្ធោ បសន្នោ អញ្ញតរស្ស អស្សទ្ធស្ស អប្បសន្នស្ស អារោចេតិ – ‘អច្ឆរិយំ វត, ភោ, អព្ភុតំ វត, ភោ, សមណស្ស មហិទ្ធិកតា មហានុភាវតា។ អមាហំ ភិក្ខុំ អទ្ទសំ បរសត្តានំ បរបុគ្គលានំ ចិត្តម្បិ អាទិសន្តំ, ចេតសិកម្បិ អាទិសន្តំ, វិតក្កិតម្បិ អាទិសន្តំ, វិចារិតម្បិ អាទិសន្តំ – ‘‘ឯវម្បិ តេ មនោ, ឥត្ថម្បិ តេ មនោ, ឥតិបិ តេ ចិត្ត’’’ន្តិ។
‘‘Tamenaṃ aññataro saddho pasanno passati taṃ bhikkhuṃ parasattānaṃ parapuggalānaṃ cittampi ādisantaṃ, cetasikampi ādisantaṃ, vitakkitampi ādisantaṃ, vicāritampi ādisantaṃ – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti. Tamenaṃ so saddho pasanno aññatarassa assaddhassa appasannassa āroceti – ‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho, samaṇassa mahiddhikatā mahānubhāvatā. Amāhaṃ bhikkhuṃ addasaṃ parasattānaṃ parapuggalānaṃ cittampi ādisantaṃ, cetasikampi ādisantaṃ, vitakkitampi ādisantaṃ, vicāritampi ādisantaṃ – ‘‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’’’nti.
‘‘តមេនំ សោ អស្សទ្ធោ អប្បសន្នោ តំ សទ្ធំ បសន្នំ ឯវំ វទេយ្យ – ‘អត្ថិ ខោ, ភោ, មណិកា នាម វិជ្ជា; តាយ សោ ភិក្ខុ បរសត្តានំ បរបុគ្គលានំ ចិត្តម្បិ អាទិសតិ, ចេតសិកម្បិ អាទិសតិ, វិតក្កិតម្បិ អាទិសតិ, វិចារិតម្បិ អាទិសតិ – ‘ឯវម្បិ តេ មនោ, ឥត្ថម្បិ តេ មនោ, ឥតិបិ តេ ចិត្ត’’’ន្តិ។
‘‘Tamenaṃ so assaddho appasanno taṃ saddhaṃ pasannaṃ evaṃ vadeyya – ‘atthi kho, bho, maṇikā nāma vijjā; tāya so bhikkhu parasattānaṃ parapuggalānaṃ cittampi ādisati, cetasikampi ādisati, vitakkitampi ādisati, vicāritampi ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’’’nti.
‘‘តំ កិំ មញ្ញសិ, កេវដ្ដ, អបិ នុ សោ អស្សទ្ធោ អប្បសន្នោ តំ សទ្ធំ បសន្នំ ឯវំ វទេយ្យា’’តិ ? ‘‘វទេយ្យ, ភន្តេ’’តិ។ ‘‘ឥមំ ខោ អហំ, កេវដ្ដ, អាទេសនាបាដិហារិយេ អាទីនវំ សម្បស្សមានោ អាទេសនាបាដិហារិយេន អដ្ដីយាមិ ហរាយាមិ ជិគុច្ឆាមិ’’។
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, kevaṭṭa, api nu so assaddho appasanno taṃ saddhaṃ pasannaṃ evaṃ vadeyyā’’ti ? ‘‘Vadeyya, bhante’’ti. ‘‘Imaṃ kho ahaṃ, kevaṭṭa, ādesanāpāṭihāriye ādīnavaṃ sampassamāno ādesanāpāṭihāriyena aṭṭīyāmi harāyāmi jigucchāmi’’.
អនុសាសនីបាដិហារិយំ
Anusāsanīpāṭihāriyaṃ
៤៨៦. ‘‘កតមញ្ច, កេវដ្ដ, អនុសាសនីបាដិហារិយំ? ឥធ, កេវដ្ដ, ភិក្ខុ ឯវមនុសាសតិ – ‘ឯវំ វិតក្កេថ, មា ឯវំ វិតក្កយិត្ថ, ឯវំ មនសិករោថ, មា ឯវំ មនសាកត្ថ, ឥទំ បជហថ, ឥទំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរថា’តិ។ ឥទំ វុច្ចតិ, កេវដ្ដ, អនុសាសនីបាដិហារិយំ។
486. ‘‘Katamañca, kevaṭṭa, anusāsanīpāṭihāriyaṃ? Idha, kevaṭṭa, bhikkhu evamanusāsati – ‘evaṃ vitakketha, mā evaṃ vitakkayittha, evaṃ manasikarotha, mā evaṃ manasākattha, idaṃ pajahatha, idaṃ upasampajja viharathā’ti. Idaṃ vuccati, kevaṭṭa, anusāsanīpāṭihāriyaṃ.
‘‘បុន ចបរំ, កេវដ្ដ, ឥធ តថាគតោ លោកេ ឧប្បជ្ជតិ អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ …បេ.… (យថា ១៩០-២១២ អនុច្ឆេទេសុ ឯវំ វិត្ថារេតព្ពំ)។ ឯវំ ខោ, កេវដ្ដ, ភិក្ខុ សីលសម្បន្នោ ហោតិ…បេ.… បឋមំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ។ ឥទម្បិ វុច្ចតិ, កេវដ្ដ, អនុសាសនីបាដិហារិយំ…បេ.… ទុតិយំ ឈានំ…បេ.… តតិយំ ឈានំ…បេ.… ចតុត្ថំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ។ ឥទម្បិ វុច្ចតិ, កេវដ្ដ, អនុសាសនីបាដិហារិយំ…បេ.… ញាណទស្សនាយ ចិត្តំ អភិនីហរតិ អភិនិន្នាមេតិ…បេ.… ឥទម្បិ វុច្ចតិ, កេវដ្ដ, អនុសាសនីបាដិហារិយំ…បេ.… នាបរំ ឥត្ថត្តាយាតិ បជានាតិ…បេ.… ឥទម្បិ វុច្ចតិ, កេវដ្ដ, អនុសាសនីបាដិហារិយំ។
‘‘Puna caparaṃ, kevaṭṭa, idha tathāgato loke uppajjati arahaṃ sammāsambuddho …pe… (yathā 190-212 anucchedesu evaṃ vitthāretabbaṃ). Evaṃ kho, kevaṭṭa, bhikkhu sīlasampanno hoti…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Idampi vuccati, kevaṭṭa, anusāsanīpāṭihāriyaṃ…pe… dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Idampi vuccati, kevaṭṭa, anusāsanīpāṭihāriyaṃ…pe… ñāṇadassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti…pe… idampi vuccati, kevaṭṭa, anusāsanīpāṭihāriyaṃ…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānāti…pe… idampi vuccati, kevaṭṭa, anusāsanīpāṭihāriyaṃ.
‘‘ឥមានិ ខោ, កេវដ្ដ, តីណិ បាដិហារិយានិ មយា សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា បវេទិតានិ’’។
‘‘Imāni kho, kevaṭṭa, tīṇi pāṭihāriyāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditāni’’.
ភូតនិរោធេសកភិក្ខុវត្ថុ
Bhūtanirodhesakabhikkhuvatthu
៤៨៧. ‘‘ភូតបុព្ពំ, កេវដ្ដ, ឥមស្មិញ្ញេវ ភិក្ខុសង្ឃេ អញ្ញតរស្ស ភិក្ខុនោ ឯវំ ចេតសោ បរិវិតក្កោ ឧទបាទិ – ‘កត្ថ នុ ខោ ឥមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូ’តិ?
487. ‘‘Bhūtapubbaṃ, kevaṭṭa, imasmiññeva bhikkhusaṅghe aññatarassa bhikkhuno evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘kattha nu kho ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti?
៤៨៨. ‘‘អថ ខោ សោ, កេវដ្ដ, ភិក្ខុ តថារូបំ សមាធិំ សមាបជ្ជិ, យថាសមាហិតេ ចិត្តេ ទេវយានិយោ មគ្គោ បាតុរហោសិ។ អថ ខោ សោ, កេវដ្ដ, ភិក្ខុ យេន ចាតុមហារាជិកា ទេវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ចាតុមហារាជិកេ ទេវេ ឯតទវោច – ‘កត្ថ នុ ខោ, អាវុសោ, ឥមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូ’តិ?
488. ‘‘Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu tathārūpaṃ samādhiṃ samāpajji, yathāsamāhite citte devayāniyo maggo pāturahosi. Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu yena cātumahārājikā devā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā cātumahārājike deve etadavoca – ‘kattha nu kho, āvuso, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti?
‘‘ឯវំ វុត្តេ, កេវដ្ដ, ចាតុមហារាជិកា ទេវា តំ ភិក្ខុំ ឯតទវោចុំ – ‘មយម្បិ ខោ, ភិក្ខុ, ន ជានាម, យត្ថិមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូតិ 1។ អត្ថិ ខោ 2, ភិក្ខុ, ចត្តារោ មហារាជានោ អម្ហេហិ អភិក្កន្តតរា ច បណីតតរា ច។ តេ ខោ ឯតំ ជានេយ្យុំ, យត្ថិមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូ’តិ។
‘‘Evaṃ vutte, kevaṭṭa, cātumahārājikā devā taṃ bhikkhuṃ etadavocuṃ – ‘mayampi kho, bhikkhu, na jānāma, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātūti 3. Atthi kho 4, bhikkhu, cattāro mahārājāno amhehi abhikkantatarā ca paṇītatarā ca. Te kho etaṃ jāneyyuṃ, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti.
៤៨៩. ‘‘អថ ខោ សោ, កេវដ្ដ, ភិក្ខុ យេន ចត្តារោ មហារាជានោ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ចត្តារោ មហារាជេ ឯតទវោច – ‘កត្ថ នុ ខោ, អាវុសោ, ឥមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូ’តិ? ឯវំ វុត្តេ, កេវដ្ដ, ចត្តារោ មហារាជានោ តំ ភិក្ខុំ ឯតទវោចុំ – ‘មយម្បិ ខោ, ភិក្ខុ, ន ជានាម, យត្ថិមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ, អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូតិ។ អត្ថិ ខោ, ភិក្ខុ, តាវតិំសា នាម ទេវា អម្ហេហិ អភិក្កន្តតរា ច បណីតតរា ច។ តេ ខោ ឯតំ ជានេយ្យុំ, យត្ថិមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូ’តិ។
489. ‘‘Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu yena cattāro mahārājāno tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā cattāro mahārāje etadavoca – ‘kattha nu kho, āvuso, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti? Evaṃ vutte, kevaṭṭa, cattāro mahārājāno taṃ bhikkhuṃ etadavocuṃ – ‘mayampi kho, bhikkhu, na jānāma, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu, āpodhātu tejodhātu vāyodhātūti. Atthi kho, bhikkhu, tāvatiṃsā nāma devā amhehi abhikkantatarā ca paṇītatarā ca. Te kho etaṃ jāneyyuṃ, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti.
៤៩០. ‘‘អថ ខោ សោ, កេវដ្ដ, ភិក្ខុ យេន តាវតិំសា ទេវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា តាវតិំសេ ទេវេ ឯតទវោច – ‘កត្ថ នុ ខោ, អាវុសោ, ឥមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូ’តិ? ឯវំ វុត្តេ, កេវដ្ដ, តាវតិំសា ទេវា តំ ភិក្ខុំ ឯតទវោចុំ – ‘មយម្បិ ខោ, ភិក្ខុ, ន ជានាម, យត្ថិមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូតិ។ អត្ថិ ខោ, ភិក្ខុ, សក្កោ នាម ទេវានមិន្ទោ អម្ហេហិ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ច។ សោ ខោ ឯតំ ជានេយ្យ, យត្ថិមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូ’តិ។
490. ‘‘Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu yena tāvatiṃsā devā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā tāvatiṃse deve etadavoca – ‘kattha nu kho, āvuso, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti? Evaṃ vutte, kevaṭṭa, tāvatiṃsā devā taṃ bhikkhuṃ etadavocuṃ – ‘mayampi kho, bhikkhu, na jānāma, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātūti. Atthi kho, bhikkhu, sakko nāma devānamindo amhehi abhikkantataro ca paṇītataro ca. So kho etaṃ jāneyya, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti.
៤៩១. ‘‘អថ ខោ សោ, កេវដ្ដ, ភិក្ខុ យេន សក្កោ ទេវានមិន្ទោ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា សក្កំ ទេវានមិន្ទំ ឯតទវោច – ‘កត្ថ នុ ខោ, អាវុសោ, ឥមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូ’តិ? ឯវំ វុត្តេ, កេវដ្ដ, សក្កោ ទេវានមិន្ទោ តំ ភិក្ខុំ ឯតទវោច – ‘អហម្បិ ខោ, ភិក្ខុ, ន ជានាមិ, យត្ថិមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូតិ។ អត្ថិ ខោ, ភិក្ខុ, យាមា នាម ទេវា…បេ.… សុយាមោ នាម ទេវបុត្តោ… តុសិតា នាម ទេវា… សន្តុស្សិតោ នាម ទេវបុត្តោ… និម្មានរតី នាម ទេវា … សុនិម្មិតោ នាម ទេវបុត្តោ… បរនិម្មិតវសវត្តី នាម ទេវា… វសវត្តី នាម ទេវបុត្តោ អម្ហេហិ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ច។ សោ ខោ ឯតំ ជានេយ្យ, យត្ថិមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូ’តិ។
491. ‘‘Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu yena sakko devānamindo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā sakkaṃ devānamindaṃ etadavoca – ‘kattha nu kho, āvuso, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti? Evaṃ vutte, kevaṭṭa, sakko devānamindo taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘ahampi kho, bhikkhu, na jānāmi, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātūti. Atthi kho, bhikkhu, yāmā nāma devā…pe… suyāmo nāma devaputto… tusitā nāma devā… santussito nāma devaputto… nimmānaratī nāma devā … sunimmito nāma devaputto… paranimmitavasavattī nāma devā… vasavattī nāma devaputto amhehi abhikkantataro ca paṇītataro ca. So kho etaṃ jāneyya, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti.
៤៩២. ‘‘អថ ខោ សោ, កេវដ្ដ, ភិក្ខុ យេន វសវត្តី ទេវបុត្តោ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា វសវត្តិំ ទេវបុត្តំ ឯតទវោច – ‘កត្ថ នុ ខោ, អាវុសោ, ឥមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូ’តិ? ឯវំ វុត្តេ , កេវដ្ដ, វសវត្តី ទេវបុត្តោ តំ ភិក្ខុំ ឯតទវោច – ‘អហម្បិ ខោ, ភិក្ខុ, ន ជានាមិ យត្ថិមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូតិ។ អត្ថិ ខោ, ភិក្ខុ, ព្រហ្មកាយិកា នាម ទេវា អម្ហេហិ អភិក្កន្តតរា ច បណីតតរា ច។ តេ ខោ ឯតំ ជានេយ្យុំ, យត្ថិមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូ’តិ។
492. ‘‘Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu yena vasavattī devaputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā vasavattiṃ devaputtaṃ etadavoca – ‘kattha nu kho, āvuso, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti? Evaṃ vutte , kevaṭṭa, vasavattī devaputto taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘ahampi kho, bhikkhu, na jānāmi yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātūti. Atthi kho, bhikkhu, brahmakāyikā nāma devā amhehi abhikkantatarā ca paṇītatarā ca. Te kho etaṃ jāneyyuṃ, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti.
៤៩៣. ‘‘អថ ខោ សោ, កេវដ្ដ, ភិក្ខុ តថារូបំ សមាធិំ សមាបជ្ជិ, យថាសមាហិតេ ចិត្តេ ព្រហ្មយានិយោ មគ្គោ បាតុរហោសិ។ អថ ខោ សោ, កេវដ្ដ, ភិក្ខុ យេន ព្រហ្មកាយិកា ទេវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ព្រហ្មកាយិកេ ទេវេ ឯតទវោច – ‘កត្ថ នុ ខោ, អាវុសោ, ឥមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូ’តិ? ឯវំ វុត្តេ, កេវដ្ដ, ព្រហ្មកាយិកា ទេវា តំ ភិក្ខុំ ឯតទវោចុំ – ‘មយម្បិ ខោ, ភិក្ខុ, ន ជានាម, យត្ថិមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូតិ។ អត្ថិ ខោ, ភិក្ខុ, ព្រហ្មា មហាព្រហ្មា អភិភូ អនភិភូតោ អញ្ញទត្ថុទសោ វសវត្តី ឥស្សរោ កត្តា និម្មាតា សេដ្ឋោ សជិតា វសី បិតា ភូតភព្យានំ អម្ហេហិ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ច។ សោ ខោ ឯតំ ជានេយ្យ, យត្ថិមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូ’’តិ។
493. ‘‘Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu tathārūpaṃ samādhiṃ samāpajji, yathāsamāhite citte brahmayāniyo maggo pāturahosi. Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu yena brahmakāyikā devā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā brahmakāyike deve etadavoca – ‘kattha nu kho, āvuso, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti? Evaṃ vutte, kevaṭṭa, brahmakāyikā devā taṃ bhikkhuṃ etadavocuṃ – ‘mayampi kho, bhikkhu, na jānāma, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātūti. Atthi kho, bhikkhu, brahmā mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sajitā vasī pitā bhūtabhabyānaṃ amhehi abhikkantataro ca paṇītataro ca. So kho etaṃ jāneyya, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’’ti.
‘‘‘កហំ បនាវុសោ, ឯតរហិ សោ មហាព្រហ្មា’តិ? ‘មយម្បិ ខោ, ភិក្ខុ, ន ជានាម, យត្ថ វា ព្រហ្មា យេន វា ព្រហ្មា យហិំ វា ព្រហ្មា; អបិ ច, ភិក្ខុ, យថា និមិត្តា ទិស្សន្តិ, អាលោកោ សញ្ជាយតិ, ឱភាសោ បាតុភវតិ, ព្រហ្មា បាតុភវិស្សតិ, ព្រហ្មុនោ ហេតំ បុព្ពនិមិត្តំ បាតុភាវាយ, យទិទំ អាលោកោ សញ្ជាយតិ, ឱភាសោ បាតុភវតី’តិ។ អថ ខោ សោ, កេវដ្ដ, មហាព្រហ្មា នចិរស្សេវ បាតុរហោសិ ។
‘‘‘Kahaṃ panāvuso, etarahi so mahābrahmā’ti? ‘Mayampi kho, bhikkhu, na jānāma, yattha vā brahmā yena vā brahmā yahiṃ vā brahmā; api ca, bhikkhu, yathā nimittā dissanti, āloko sañjāyati, obhāso pātubhavati, brahmā pātubhavissati, brahmuno hetaṃ pubbanimittaṃ pātubhāvāya, yadidaṃ āloko sañjāyati, obhāso pātubhavatī’ti. Atha kho so, kevaṭṭa, mahābrahmā nacirasseva pāturahosi .
៤៩៤. ‘‘អថ ខោ សោ, កេវដ្ដ, ភិក្ខុ យេន សោ មហាព្រហ្មា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា តំ មហាព្រហ្មានំ ឯតទវោច – ‘កត្ថ នុ ខោ, អាវុសោ, ឥមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូ’’តិ? ឯវំ វុត្តេ, កេវដ្ដ, សោ មហាព្រហ្មា តំ ភិក្ខុំ ឯតទវោច – ‘អហមស្មិ, ភិក្ខុ, ព្រហ្មា មហាព្រហ្មា អភិភូ អនភិភូតោ អញ្ញទត្ថុទសោ វសវត្តី ឥស្សរោ កត្តា និម្មាតា សេដ្ឋោ សជិតា វសី បិតា ភូតភព្យាន’ន្តិ។
494. ‘‘Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu yena so mahābrahmā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ mahābrahmānaṃ etadavoca – ‘kattha nu kho, āvuso, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’’ti? Evaṃ vutte, kevaṭṭa, so mahābrahmā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘ahamasmi, bhikkhu, brahmā mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sajitā vasī pitā bhūtabhabyāna’nti.
‘‘ទុតិយម្បិ ខោ សោ, កេវដ្ដ, ភិក្ខុ តំ មហាព្រហ្មានំ ឯតទវោច – ‘ន ខោហំ តំ, អាវុសោ, ឯវំ បុច្ឆាមិ – ‘‘ត្វមសិ ព្រហ្មា មហាព្រហ្មា អភិភូ អនភិភូតោ អញ្ញទត្ថុទសោ វសវត្តី ឥស្សរោ កត្តា និម្មាតា សេដ្ឋោ សជិតា វសី បិតា ភូតភព្យាន’’ន្តិ។ ឯវញ្ច ខោ អហំ តំ, អាវុសោ, បុច្ឆាមិ – ‘‘កត្ថ នុ ខោ, អាវុសោ, ឥមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូ’’’តិ?
‘‘Dutiyampi kho so, kevaṭṭa, bhikkhu taṃ mahābrahmānaṃ etadavoca – ‘na khohaṃ taṃ, āvuso, evaṃ pucchāmi – ‘‘tvamasi brahmā mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sajitā vasī pitā bhūtabhabyāna’’nti. Evañca kho ahaṃ taṃ, āvuso, pucchāmi – ‘‘kattha nu kho, āvuso, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’’’ti?
‘‘ទុតិយម្បិ ខោ សោ, កេវដ្ដ, មហាព្រហ្មា តំ ភិក្ខុំ ឯតទវោច – ‘អហមស្មិ, ភិក្ខុ, ព្រហ្មា មហាព្រហ្មា អភិភូ អនភិភូតោ អញ្ញទត្ថុទសោ វសវត្តី ឥស្សរោ កត្តា និម្មាតា សេដ្ឋោ សជិតា វសី បិតា ភូតភព្យាន’ន្តិ។ តតិយម្បិ ខោ សោ, កេវដ្ដ, ភិក្ខុ តំ មហាព្រហ្មានំ ឯតទវោច – ‘ន ខោហំ តំ, អាវុសោ, ឯវំ បុច្ឆាមិ – ‘‘ត្វមសិ ព្រហ្មា មហាព្រហ្មា អភិភូ អនភិភូតោ អញ្ញទត្ថុទសោ វសវត្តី ឥស្សរោ កត្តា និម្មាតា សេដ្ឋោ សជិតា វសី បិតា ភូតភព្យាន’’ន្តិ។ ឯវញ្ច ខោ អហំ តំ, អាវុសោ, បុច្ឆាមិ – ‘‘កត្ថ នុ ខោ, អាវុសោ, ឥមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូ’’’តិ?
‘‘Dutiyampi kho so, kevaṭṭa, mahābrahmā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘ahamasmi, bhikkhu, brahmā mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sajitā vasī pitā bhūtabhabyāna’nti. Tatiyampi kho so, kevaṭṭa, bhikkhu taṃ mahābrahmānaṃ etadavoca – ‘na khohaṃ taṃ, āvuso, evaṃ pucchāmi – ‘‘tvamasi brahmā mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sajitā vasī pitā bhūtabhabyāna’’nti. Evañca kho ahaṃ taṃ, āvuso, pucchāmi – ‘‘kattha nu kho, āvuso, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’’’ti?
៤៩៥. ‘‘អថ ខោ សោ, កេវដ្ដ, មហាព្រហ្មា តំ ភិក្ខុំ ពាហាយំ គហេត្វា ឯកមន្តំ អបនេត្វា តំ ភិក្ខុំ ឯតទវោច – ‘ឥមេ ខោ មំ, ភិក្ខុ, ព្រហ្មកាយិកា ទេវា ឯវំ ជានន្តិ, ‘‘នត្ថិ កិញ្ចិ ព្រហ្មុនោ អញ្ញាតំ, នត្ថិ កិញ្ចិ ព្រហ្មុនោ អទិដ្ឋំ, នត្ថិ កិញ្ចិ ព្រហ្មុនោ អវិទិតំ, នត្ថិ កិញ្ចិ ព្រហ្មុនោ អសច្ឆិកត’’ន្តិ។ តស្មាហំ តេសំ សម្មុខា ន ព្យាកាសិំ។ អហម្បិ ខោ, ភិក្ខុ, ន ជានាមិ យត្ថិមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូតិ។ តស្មាតិហ, ភិក្ខុ, តុយ្ហេវេតំ ទុក្កដំ, តុយ្ហេវេតំ អបរទ្ធំ, យំ ត្វំ តំ ភគវន្តំ អតិធាវិត្វា ពហិទ្ធា បរិយេដ្ឋិំ អាបជ្ជសិ ឥមស្ស បញ្ហស្ស វេយ្យាករណាយ។ គច្ឆ ត្វំ, ភិក្ខុ, តមេវ ភគវន្តំ ឧបសង្កមិត្វា ឥមំ បញ្ហំ បុច្ឆ, យថា ច តេ ភគវា ព្យាករោតិ, តថា នំ ធារេយ្យាសី’តិ។
495. ‘‘Atha kho so, kevaṭṭa, mahābrahmā taṃ bhikkhuṃ bāhāyaṃ gahetvā ekamantaṃ apanetvā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘ime kho maṃ, bhikkhu, brahmakāyikā devā evaṃ jānanti, ‘‘natthi kiñci brahmuno aññātaṃ, natthi kiñci brahmuno adiṭṭhaṃ, natthi kiñci brahmuno aviditaṃ, natthi kiñci brahmuno asacchikata’’nti. Tasmāhaṃ tesaṃ sammukhā na byākāsiṃ. Ahampi kho, bhikkhu, na jānāmi yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātūti. Tasmātiha, bhikkhu, tuyhevetaṃ dukkaṭaṃ, tuyhevetaṃ aparaddhaṃ, yaṃ tvaṃ taṃ bhagavantaṃ atidhāvitvā bahiddhā pariyeṭṭhiṃ āpajjasi imassa pañhassa veyyākaraṇāya. Gaccha tvaṃ, bhikkhu, tameva bhagavantaṃ upasaṅkamitvā imaṃ pañhaṃ puccha, yathā ca te bhagavā byākaroti, tathā naṃ dhāreyyāsī’ti.
៤៩៦. ‘‘អថ ខោ សោ, កេវដ្ដ, ភិក្ខុ – សេយ្យថាបិ នាម ពលវា បុរិសោ សមិញ្ជិតំ វា ពាហំ បសារេយ្យ, បសារិតំ វា ពាហំ សមិញ្ជេយ្យ ឯវមេវ ព្រហ្មលោកេ អន្តរហិតោ មម បុរតោ បាតុរហោសិ។ អថ ខោ សោ, កេវដ្ដ, ភិក្ខុ មំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ, ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ, កេវដ្ដ, សោ ភិក្ខុ មំ ឯតទវោច – ‘កត្ថ នុ ខោ, ភន្តេ, ឥមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូ’តិ?
496. ‘‘Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya evameva brahmaloke antarahito mama purato pāturahosi. Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu maṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi, ekamantaṃ nisinno kho, kevaṭṭa, so bhikkhu maṃ etadavoca – ‘kattha nu kho, bhante, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti?
តីរទស្សិសកុណុបមា
Tīradassisakuṇupamā
៤៩៧. ‘‘ឯវំ វុត្តេ, អហំ, កេវដ្ដ, តំ ភិក្ខុំ ឯតទវោចំ – ‘ភូតបុព្ពំ, ភិក្ខុ, សាមុទ្ទិកា វាណិជា តីរទស្សិំ សកុណំ គហេត្វា នាវាយ សមុទ្ទំ អជ្ឈោគាហន្តិ។ តេ អតីរទក្ខិនិយា នាវាយ តីរទស្សិំ សកុណំ មុញ្ចន្តិ។ សោ គច្ឆតេវ បុរត្ថិមំ ទិសំ, គច្ឆតិ ទក្ខិណំ ទិសំ, គច្ឆតិ បច្ឆិមំ ទិសំ, គច្ឆតិ ឧត្តរំ ទិសំ, គច្ឆតិ ឧទ្ធំ ទិសំ, គច្ឆតិ អនុទិសំ។ សចេ សោ សមន្តា តីរំ បស្សតិ, តថាគតកោវ 5 ហោតិ។ សចេ បន សោ សមន្តា តីរំ ន បស្សតិ, តមេវ នាវំ បច្ចាគច្ឆតិ។ ឯវមេវ ខោ ត្វំ, ភិក្ខុ, យតោ យាវ ព្រហ្មលោកា បរិយេសមានោ ឥមស្ស បញ្ហស្ស វេយ្យាករណំ នាជ្ឈគា, អថ មមញ្ញេវ សន្តិកេ បច្ចាគតោ។ ន ខោ ឯសោ, ភិក្ខុ, បញ្ហោ ឯវំ បុច្ឆិតព្ពោ – ‘កត្ថ នុ ខោ, ភន្តេ, ឥមេ ចត្តារោ មហាភូតា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ, សេយ្យថិទំ – បថវីធាតុ អាបោធាតុ តេជោធាតុ វាយោធាតូ’តិ?
497. ‘‘Evaṃ vutte, ahaṃ, kevaṭṭa, taṃ bhikkhuṃ etadavocaṃ – ‘bhūtapubbaṃ, bhikkhu, sāmuddikā vāṇijā tīradassiṃ sakuṇaṃ gahetvā nāvāya samuddaṃ ajjhogāhanti. Te atīradakkhiniyā nāvāya tīradassiṃ sakuṇaṃ muñcanti. So gacchateva puratthimaṃ disaṃ, gacchati dakkhiṇaṃ disaṃ, gacchati pacchimaṃ disaṃ, gacchati uttaraṃ disaṃ, gacchati uddhaṃ disaṃ, gacchati anudisaṃ. Sace so samantā tīraṃ passati, tathāgatakova 6 hoti. Sace pana so samantā tīraṃ na passati, tameva nāvaṃ paccāgacchati. Evameva kho tvaṃ, bhikkhu, yato yāva brahmalokā pariyesamāno imassa pañhassa veyyākaraṇaṃ nājjhagā, atha mamaññeva santike paccāgato. Na kho eso, bhikkhu, pañho evaṃ pucchitabbo – ‘kattha nu kho, bhante, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti?
៤៩៨. ‘‘ឯវញ្ច ខោ ឯសោ, ភិក្ខុ, បញ្ហោ បុច្ឆិតព្ពោ –
498. ‘‘Evañca kho eso, bhikkhu, pañho pucchitabbo –
‘កត្ថ អាបោ ច បថវី, តេជោ វាយោ ន គាធតិ;
‘Kattha āpo ca pathavī, tejo vāyo na gādhati;
កត្ថ ទីឃញ្ច រស្សញ្ច, អណុំ ថូលំ សុភាសុភំ;
Kattha dīghañca rassañca, aṇuṃ thūlaṃ subhāsubhaṃ;
កត្ថ នាមញ្ច រូបញ្ច, អសេសំ ឧបរុជ្ឈតី’តិ។
Kattha nāmañca rūpañca, asesaṃ uparujjhatī’ti.
៤៩៩. ‘‘តត្រ វេយ្យាករណំ ភវតិ –
499. ‘‘Tatra veyyākaraṇaṃ bhavati –
‘វិញ្ញាណំ អនិទស្សនំ, អនន្តំ សព្ពតោបភំ;
‘Viññāṇaṃ anidassanaṃ, anantaṃ sabbatopabhaṃ;
ឯត្ថ អាបោ ច បថវី, តេជោ វាយោ ន គាធតិ។
Ettha āpo ca pathavī, tejo vāyo na gādhati.
ឯត្ថ ទីឃញ្ច រស្សញ្ច, អណុំ ថូលំ សុភាសុភំ;
Ettha dīghañca rassañca, aṇuṃ thūlaṃ subhāsubhaṃ;
ឯត្ថ នាមញ្ច រូបញ្ច, អសេសំ ឧបរុជ្ឈតិ;
Ettha nāmañca rūpañca, asesaṃ uparujjhati;
វិញ្ញាណស្ស និរោធេន, ឯត្ថេតំ ឧបរុជ្ឈតី’តិ។
Viññāṇassa nirodhena, etthetaṃ uparujjhatī’ti.
៥០០. ឥទមវោច ភគវា។ អត្តមនោ កេវដ្ដោ គហបតិបុត្តោ ភគវតោ ភាសិតំ អភិនន្ទីតិ។
500. Idamavoca bhagavā. Attamano kevaṭṭo gahapatiputto bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
កេវដ្ដសុត្តំ និដ្ឋិតំ ឯកាទសមំ។
Kevaṭṭasuttaṃ niṭṭhitaṃ ekādasamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ទីឃ និកាយ (អដ្ឋកថា) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ១១. កេវដ្ដសុត្តវណ្ណនា • 11. Kevaṭṭasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ទីឃនិកាយ (ដីកា) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ១១. កេវដ្ដសុត្តវណ្ណនា • 11. Kevaṭṭasuttavaṇṇanā
