Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਦੀਘਨਿਕਾਯ • Dīghanikāya |
੧੧. ਕੇવਟ੍ਟਸੁਤ੍ਤਂ
11. Kevaṭṭasuttaṃ
ਕੇવਟ੍ਟਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤવਤ੍ਥੁ
Kevaṭṭagahapatiputtavatthu
੪੮੧. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਨਾਲ਼ਨ੍ਦਾਯਂ વਿਹਰਤਿ ਪਾવਾਰਿਕਮ੍ਬવਨੇ। ਅਥ ਖੋ ਕੇવਟ੍ਟੋ ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਕੇવਟ੍ਟੋ ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਾਲ਼ਨ੍ਦਾ ਇਦ੍ਧਾ ਚੇવ ਫੀਤਾ ਚ ਬਹੁਜਨਾ ਆਕਿਣ੍ਣਮਨੁਸ੍ਸਾ ਭਗવਤਿ ਅਭਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾ। ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਸਮਾਦਿਸਤੁ, ਯੋ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਾ, ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ; ਏવਾਯਂ ਨਾਲ਼ਨ੍ਦਾ ਭਿਯ੍ਯੋਸੋ ਮਤ੍ਤਾਯ ਭਗવਤਿ ਅਭਿਪ੍ਪਸੀਦਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ। ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਕੇવਟ੍ਟਂ ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਨ ਖੋ ਅਹਂ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਏવਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਮਿ – ਏਥ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਗਿਹੀਨਂ ਓਦਾਤવਸਨਾਨਂ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਾ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ।
481. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā nāḷandāyaṃ viharati pāvārikambavane. Atha kho kevaṭṭo gahapatiputto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho kevaṭṭo gahapatiputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ, bhante, nāḷandā iddhā ceva phītā ca bahujanā ākiṇṇamanussā bhagavati abhippasannā. Sādhu, bhante, bhagavā ekaṃ bhikkhuṃ samādisatu, yo uttarimanussadhammā, iddhipāṭihāriyaṃ karissati; evāyaṃ nāḷandā bhiyyoso mattāya bhagavati abhippasīdissatī’’ti. Evaṃ vutte, bhagavā kevaṭṭaṃ gahapatiputtaṃ etadavoca – ‘‘na kho ahaṃ, kevaṭṭa, bhikkhūnaṃ evaṃ dhammaṃ desemi – etha tumhe, bhikkhave, gihīnaṃ odātavasanānaṃ uttarimanussadhammā iddhipāṭihāriyaṃ karothā’’ti.
੪੮੨. ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਕੇવਟ੍ਟੋ ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਨਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਨ੍ਤਂ ਧਂਸੇਮਿ; ਅਪਿ ਚ, ਏવਂ વਦਾਮਿ – ‘ਅਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਾਲ਼ਨ੍ਦਾ ਇਦ੍ਧਾ ਚੇવ ਫੀਤਾ ਚ ਬਹੁਜਨਾ ਆਕਿਣ੍ਣਮਨੁਸ੍ਸਾ ਭਗવਤਿ ਅਭਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾ। ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਸਮਾਦਿਸਤੁ, ਯੋ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਾ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ; ਏવਾਯਂ ਨਾਲ਼ਨ੍ਦਾ ਭਿਯ੍ਯੋਸੋ ਮਤ੍ਤਾਯ ਭਗવਤਿ ਅਭਿਪ੍ਪਸੀਦਿਸ੍ਸਤੀ’’’ਤਿ। ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਭਗવਾ ਕੇવਟ੍ਟਂ ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਨ ਖੋ ਅਹਂ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਏવਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਮਿ – ਏਥ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਗਿਹੀਨਂ ਓਦਾਤવਸਨਾਨਂ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਾ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਕਰੋਥਾ’’’ਤਿ।
482. Dutiyampi kho kevaṭṭo gahapatiputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘nāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ dhaṃsemi; api ca, evaṃ vadāmi – ‘ayaṃ, bhante, nāḷandā iddhā ceva phītā ca bahujanā ākiṇṇamanussā bhagavati abhippasannā. Sādhu, bhante, bhagavā ekaṃ bhikkhuṃ samādisatu, yo uttarimanussadhammā iddhipāṭihāriyaṃ karissati; evāyaṃ nāḷandā bhiyyoso mattāya bhagavati abhippasīdissatī’’’ti. Dutiyampi kho bhagavā kevaṭṭaṃ gahapatiputtaṃ etadavoca – ‘‘na kho ahaṃ, kevaṭṭa, bhikkhūnaṃ evaṃ dhammaṃ desemi – etha tumhe, bhikkhave, gihīnaṃ odātavasanānaṃ uttarimanussadhammā iddhipāṭihāriyaṃ karothā’’’ti.
ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਕੇવਟ੍ਟੋ ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਨਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਨ੍ਤਂ ਧਂਸੇਮਿ; ਅਪਿ ਚ, ਏવਂ વਦਾਮਿ – ‘ਅਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਾਲ਼ਨ੍ਦਾ ਇਦ੍ਧਾ ਚੇવ ਫੀਤਾ ਚ ਬਹੁਜਨਾ ਆਕਿਣ੍ਣਮਨੁਸ੍ਸਾ ਭਗવਤਿ ਅਭਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾ। ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਸਮਾਦਿਸਤੁ, ਯੋ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਾ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ। ਏવਾਯਂ ਨਾਲ਼ਨ੍ਦਾ ਭਿਯ੍ਯੋਸੋ ਮਤ੍ਤਾਯ ਭਗવਤਿ ਅਭਿਪ੍ਪਸੀਦਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ।
Tatiyampi kho kevaṭṭo gahapatiputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘nāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ dhaṃsemi; api ca, evaṃ vadāmi – ‘ayaṃ, bhante, nāḷandā iddhā ceva phītā ca bahujanā ākiṇṇamanussā bhagavati abhippasannā. Sādhu, bhante, bhagavā ekaṃ bhikkhuṃ samādisatu, yo uttarimanussadhammā iddhipāṭihāriyaṃ karissati. Evāyaṃ nāḷandā bhiyyoso mattāya bhagavati abhippasīdissatī’ti.
ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ
Iddhipāṭihāriyaṃ
੪੮੩. ‘‘ਤੀਣਿ ਖੋ ਇਮਾਨਿ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਾਨਿ ਮਯਾ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦਿਤਾਨਿ। ਕਤਮਾਨਿ ਤੀਣਿ? ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ, ਆਦੇਸਨਾਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ , ਅਨੁਸਾਸਨੀਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ।
483. ‘‘Tīṇi kho imāni, kevaṭṭa, pāṭihāriyāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditāni. Katamāni tīṇi? Iddhipāṭihāriyaṃ, ādesanāpāṭihāriyaṃ , anusāsanīpāṭihāriyaṃ.
੪੮੪. ‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ? ਇਧ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਇਦ੍ਧਿવਿਧਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਤਿ। ਏਕੋਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਬਹੁਧਾ ਹੋਤਿ, ਬਹੁਧਾਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਏਕੋ ਹੋਤਿ; ਆવਿਭਾવਂ ਤਿਰੋਭਾવਂ ਤਿਰੋਕੁਟ੍ਟਂ ਤਿਰੋਪਾਕਾਰਂ ਤਿਰੋਪਬ੍ਬਤਂ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨੋ ਗਚ੍ਛਤਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਆਕਾਸੇ; ਪਥવਿਯਾਪਿ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਿਮੁਜ੍ਜਂ ਕਰੋਤਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਉਦਕੇ; ਉਦਕੇਪਿ ਅਭਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਗਚ੍ਛਤਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪਥવਿਯਂ; ਆਕਾਸੇਪਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਕਮਤਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪਕ੍ਖੀ ਸਕੁਣੋ; ਇਮੇਪਿ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯੇ ਏવਂ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕੇ ਏવਂ ਮਹਾਨੁਭਾવੇ ਪਾਣਿਨਾ ਪਰਾਮਸਤਿ ਪਰਿਮਜ੍ਜਤਿ; ਯਾવ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਪਿ ਕਾਯੇਨ વਸਂ વਤ੍ਤੇਤਿ।
484. ‘‘Katamañca, kevaṭṭa, iddhipāṭihāriyaṃ? Idha, kevaṭṭa, bhikkhu anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti. Ekopi hutvā bahudhā hoti, bahudhāpi hutvā eko hoti; āvibhāvaṃ tirobhāvaṃ tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamāno gacchati seyyathāpi ākāse; pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ karoti seyyathāpi udake; udakepi abhijjamāne gacchati seyyathāpi pathaviyaṃ; ākāsepi pallaṅkena kamati seyyathāpi pakkhī sakuṇo; imepi candimasūriye evaṃ mahiddhike evaṃ mahānubhāve pāṇinā parāmasati parimajjati; yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteti.
‘‘ਤਮੇਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਸਦ੍ਧੋ ਪਸਨ੍ਨੋ ਪਸ੍ਸਤਿ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਇਦ੍ਧਿવਿਧਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਨ੍ਤਂ – ਏਕੋਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਬਹੁਧਾ ਹੋਨ੍ਤਂ, ਬਹੁਧਾਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਏਕੋ ਹੋਨ੍ਤਂ; ਆવਿਭਾવਂ ਤਿਰੋਭਾવਂ; ਤਿਰੋਕੁਟ੍ਟਂ ਤਿਰੋਪਾਕਾਰਂ ਤਿਰੋਪਬ੍ਬਤਂ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਆਕਾਸੇ; ਪਥવਿਯਾਪਿ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਿਮੁਜ੍ਜਂ ਕਰੋਨ੍ਤਂ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਉਦਕੇ; ਉਦਕੇਪਿ ਅਭਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪਥવਿਯਂ; ਆਕਾਸੇਪਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਕਮਨ੍ਤਂ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪਕ੍ਖੀ ਸਕੁਣੋ; ਇਮੇਪਿ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯੇ ਏવਂ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕੇ ਏવਂ ਮਹਾਨੁਭਾવੇ ਪਾਣਿਨਾ ਪਰਾਮਸਨ੍ਤਂ ਪਰਿਮਜ੍ਜਨ੍ਤਂ ਯਾવ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਪਿ ਕਾਯੇਨ વਸਂ વਤ੍ਤੇਨ੍ਤਂ।
‘‘Tamenaṃ aññataro saddho pasanno passati taṃ bhikkhuṃ anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhontaṃ – ekopi hutvā bahudhā hontaṃ, bahudhāpi hutvā eko hontaṃ; āvibhāvaṃ tirobhāvaṃ; tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamānaṃ gacchantaṃ seyyathāpi ākāse; pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ karontaṃ seyyathāpi udake; udakepi abhijjamāne gacchantaṃ seyyathāpi pathaviyaṃ; ākāsepi pallaṅkena kamantaṃ seyyathāpi pakkhī sakuṇo; imepi candimasūriye evaṃ mahiddhike evaṃ mahānubhāve pāṇinā parāmasantaṃ parimajjantaṃ yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vattentaṃ.
‘‘ਤਮੇਨਂ ਸੋ ਸਦ੍ਧੋ ਪਸਨ੍ਨੋ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਤਿ – ‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ વਤ, ਭੋ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ વਤ, ਭੋ, ਸਮਣਸ੍ਸ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕਤਾ ਮਹਾਨੁਭਾવਤਾ। ਅਮਾਹਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਦ੍ਦਸਂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਇਦ੍ਧਿવਿਧਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਨ੍ਤਂ – ਏਕੋਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਬਹੁਧਾ ਹੋਨ੍ਤਂ, ਬਹੁਧਾਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਏਕੋ ਹੋਨ੍ਤਂ…ਪੇ॰… ਯਾવ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਪਿ ਕਾਯੇਨ વਸਂ વਤ੍ਤੇਨ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Tamenaṃ so saddho pasanno aññatarassa assaddhassa appasannassa āroceti – ‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho, samaṇassa mahiddhikatā mahānubhāvatā. Amāhaṃ bhikkhuṃ addasaṃ anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhontaṃ – ekopi hutvā bahudhā hontaṃ, bahudhāpi hutvā eko hontaṃ…pe… yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vattenta’nti.
‘‘ਤਮੇਨਂ ਸੋ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੋ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ ਤਂ ਸਦ੍ਧਂ ਪਸਨ੍ਨਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭੋ, ਗਨ੍ਧਾਰੀ ਨਾਮ વਿਜ੍ਜਾ। ਤਾਯ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਇਦ੍ਧਿવਿਧਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਤਿ – ਏਕੋਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਬਹੁਧਾ ਹੋਤਿ, ਬਹੁਧਾਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਏਕੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਯਾવ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਪਿ ਕਾਯੇਨ વਸਂ વਤ੍ਤੇਤੀ’ਤਿ।
‘‘Tamenaṃ so assaddho appasanno taṃ saddhaṃ pasannaṃ evaṃ vadeyya – ‘atthi kho, bho, gandhārī nāma vijjā. Tāya so bhikkhu anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti – ekopi hutvā bahudhā hoti, bahudhāpi hutvā eko hoti…pe… yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vattetī’ti.
‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਅਪਿ ਨੁ ਸੋ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੋ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ ਤਂ ਸਦ੍ਧਂ ਪਸਨ੍ਨਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ? ‘‘વਦੇਯ੍ਯ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ। ‘‘ਇਮਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯੇ ਆਦੀਨવਂ ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਮਾਨੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯੇਨ ਅਟ੍ਟੀਯਾਮਿ ਹਰਾਯਾਮਿ ਜਿਗੁਚ੍ਛਾਮਿ’’।
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, kevaṭṭa, api nu so assaddho appasanno taṃ saddhaṃ pasannaṃ evaṃ vadeyyā’’ti? ‘‘Vadeyya, bhante’’ti. ‘‘Imaṃ kho ahaṃ, kevaṭṭa, iddhipāṭihāriye ādīnavaṃ sampassamāno iddhipāṭihāriyena aṭṭīyāmi harāyāmi jigucchāmi’’.
ਆਦੇਸਨਾਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ
Ādesanāpāṭihāriyaṃ
੪੮੫. ‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਆਦੇਸਨਾਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ? ਇਧ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਰਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਤਿ, ਚੇਤਸਿਕਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਤਿ, વਿਤਕ੍ਕਿਤਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਤਿ, વਿਚਾਰਿਤਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਤਿ – ‘ਏવਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤਿਪਿ ਤੇ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ।
485. ‘‘Katamañca, kevaṭṭa, ādesanāpāṭihāriyaṃ? Idha, kevaṭṭa, bhikkhu parasattānaṃ parapuggalānaṃ cittampi ādisati, cetasikampi ādisati, vitakkitampi ādisati, vicāritampi ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti.
‘‘ਤਮੇਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਸਦ੍ਧੋ ਪਸਨ੍ਨੋ ਪਸ੍ਸਤਿ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਪਰਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਨ੍ਤਂ, ਚੇਤਸਿਕਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਨ੍ਤਂ, વਿਤਕ੍ਕਿਤਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਨ੍ਤਂ, વਿਚਾਰਿਤਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਨ੍ਤਂ – ‘ਏવਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤਿਪਿ ਤੇ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ। ਤਮੇਨਂ ਸੋ ਸਦ੍ਧੋ ਪਸਨ੍ਨੋ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਤਿ – ‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ વਤ, ਭੋ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ વਤ, ਭੋ, ਸਮਣਸ੍ਸ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕਤਾ ਮਹਾਨੁਭਾવਤਾ। ਅਮਾਹਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਦ੍ਦਸਂ ਪਰਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਨ੍ਤਂ, ਚੇਤਸਿਕਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਨ੍ਤਂ, વਿਤਕ੍ਕਿਤਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਨ੍ਤਂ, વਿਚਾਰਿਤਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਨ੍ਤਂ – ‘‘ਏવਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤਿਪਿ ਤੇ ਚਿਤ੍ਤ’’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Tamenaṃ aññataro saddho pasanno passati taṃ bhikkhuṃ parasattānaṃ parapuggalānaṃ cittampi ādisantaṃ, cetasikampi ādisantaṃ, vitakkitampi ādisantaṃ, vicāritampi ādisantaṃ – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti. Tamenaṃ so saddho pasanno aññatarassa assaddhassa appasannassa āroceti – ‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho, samaṇassa mahiddhikatā mahānubhāvatā. Amāhaṃ bhikkhuṃ addasaṃ parasattānaṃ parapuggalānaṃ cittampi ādisantaṃ, cetasikampi ādisantaṃ, vitakkitampi ādisantaṃ, vicāritampi ādisantaṃ – ‘‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’’’nti.
‘‘ਤਮੇਨਂ ਸੋ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੋ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ ਤਂ ਸਦ੍ਧਂ ਪਸਨ੍ਨਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭੋ, ਮਣਿਕਾ ਨਾਮ વਿਜ੍ਜਾ; ਤਾਯ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਰਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਤਿ, ਚੇਤਸਿਕਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਤਿ, વਿਤਕ੍ਕਿਤਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਤਿ, વਿਚਾਰਿਤਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਤਿ – ‘ਏવਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤਿਪਿ ਤੇ ਚਿਤ੍ਤ’’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Tamenaṃ so assaddho appasanno taṃ saddhaṃ pasannaṃ evaṃ vadeyya – ‘atthi kho, bho, maṇikā nāma vijjā; tāya so bhikkhu parasattānaṃ parapuggalānaṃ cittampi ādisati, cetasikampi ādisati, vitakkitampi ādisati, vicāritampi ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’’’nti.
‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਅਪਿ ਨੁ ਸੋ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੋ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ ਤਂ ਸਦ੍ਧਂ ਪਸਨ੍ਨਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ? ‘‘વਦੇਯ੍ਯ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ। ‘‘ਇਮਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਆਦੇਸਨਾਪਾਟਿਹਾਰਿਯੇ ਆਦੀਨવਂ ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਮਾਨੋ ਆਦੇਸਨਾਪਾਟਿਹਾਰਿਯੇਨ ਅਟ੍ਟੀਯਾਮਿ ਹਰਾਯਾਮਿ ਜਿਗੁਚ੍ਛਾਮਿ’’।
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, kevaṭṭa, api nu so assaddho appasanno taṃ saddhaṃ pasannaṃ evaṃ vadeyyā’’ti ? ‘‘Vadeyya, bhante’’ti. ‘‘Imaṃ kho ahaṃ, kevaṭṭa, ādesanāpāṭihāriye ādīnavaṃ sampassamāno ādesanāpāṭihāriyena aṭṭīyāmi harāyāmi jigucchāmi’’.
ਅਨੁਸਾਸਨੀਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ
Anusāsanīpāṭihāriyaṃ
੪੮੬. ‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਅਨੁਸਾਸਨੀਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ? ਇਧ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏવਮਨੁਸਾਸਤਿ – ‘ਏવਂ વਿਤਕ੍ਕੇਥ, ਮਾ ਏવਂ વਿਤਕ੍ਕਯਿਤ੍ਥ, ਏવਂ ਮਨਸਿਕਰੋਥ, ਮਾ ਏવਂ ਮਨਸਾਕਤ੍ਥ, ਇਦਂ ਪਜਹਥ, ਇਦਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਥਾ’ਤਿ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਅਨੁਸਾਸਨੀਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ।
486. ‘‘Katamañca, kevaṭṭa, anusāsanīpāṭihāriyaṃ? Idha, kevaṭṭa, bhikkhu evamanusāsati – ‘evaṃ vitakketha, mā evaṃ vitakkayittha, evaṃ manasikarotha, mā evaṃ manasākattha, idaṃ pajahatha, idaṃ upasampajja viharathā’ti. Idaṃ vuccati, kevaṭṭa, anusāsanīpāṭihāriyaṃ.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਇਧ ਤਥਾਗਤੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ …ਪੇ॰… (ਯਥਾ ੧੯੦-੨੧੨ ਅਨੁਚ੍ਛੇਦੇਸੁ ਏવਂ વਿਤ੍ਥਾਰੇਤਬ੍ਬਂ)। ਏવਂ ਖੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਇਦਮ੍ਪਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਅਨੁਸਾਸਨੀਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ…ਪੇ॰… ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ…ਪੇ॰… ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਇਦਮ੍ਪਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਅਨੁਸਾਸਨੀਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ…ਪੇ॰… ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਨੀਹਰਤਿ ਅਭਿਨਿਨ੍ਨਾਮੇਤਿ…ਪੇ॰… ਇਦਮ੍ਪਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਅਨੁਸਾਸਨੀਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ…ਪੇ॰… ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ…ਪੇ॰… ਇਦਮ੍ਪਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਅਨੁਸਾਸਨੀਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ।
‘‘Puna caparaṃ, kevaṭṭa, idha tathāgato loke uppajjati arahaṃ sammāsambuddho …pe… (yathā 190-212 anucchedesu evaṃ vitthāretabbaṃ). Evaṃ kho, kevaṭṭa, bhikkhu sīlasampanno hoti…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Idampi vuccati, kevaṭṭa, anusāsanīpāṭihāriyaṃ…pe… dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Idampi vuccati, kevaṭṭa, anusāsanīpāṭihāriyaṃ…pe… ñāṇadassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti…pe… idampi vuccati, kevaṭṭa, anusāsanīpāṭihāriyaṃ…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānāti…pe… idampi vuccati, kevaṭṭa, anusāsanīpāṭihāriyaṃ.
‘‘ਇਮਾਨਿ ਖੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਤੀਣਿ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਾਨਿ ਮਯਾ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦਿਤਾਨਿ’’।
‘‘Imāni kho, kevaṭṭa, tīṇi pāṭihāriyāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditāni’’.
ਭੂਤਨਿਰੋਧੇਸਕਭਿਕ੍ਖੁવਤ੍ਥੁ
Bhūtanirodhesakabhikkhuvatthu
੪੮੭. ‘‘ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਞੇવ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਏવਂ ਚੇਤਸੋ ਪਰਿવਿਤਕ੍ਕੋ ਉਦਪਾਦਿ – ‘ਕਤ੍ਥ ਨੁ ਖੋ ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂ’ਤਿ?
487. ‘‘Bhūtapubbaṃ, kevaṭṭa, imasmiññeva bhikkhusaṅghe aññatarassa bhikkhuno evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘kattha nu kho ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti?
੪੮੮. ‘‘ਅਥ ਖੋ ਸੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਥਾਰੂਪਂ ਸਮਾਧਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਦੇવਯਾਨਿਯੋ ਮਗ੍ਗੋ ਪਾਤੁਰਹੋਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਸੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਯੇਨ ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕਾ ਦੇવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕੇ ਦੇવੇ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਕਤ੍ਥ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂ’ਤਿ?
488. ‘‘Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu tathārūpaṃ samādhiṃ samāpajji, yathāsamāhite citte devayāniyo maggo pāturahosi. Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu yena cātumahārājikā devā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā cātumahārājike deve etadavoca – ‘kattha nu kho, āvuso, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti?
‘‘ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕਾ ਦੇવਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘ਮਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਨ ਜਾਨਾਮ, ਯਤ੍ਥਿਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂਤਿ 1। ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ 2, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਰਾਜਾਨੋ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਤਰਾ ਚ ਪਣੀਤਤਰਾ ਚ। ਤੇ ਖੋ ਏਤਂ ਜਾਨੇਯ੍ਯੁਂ, ਯਤ੍ਥਿਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂ’ਤਿ।
‘‘Evaṃ vutte, kevaṭṭa, cātumahārājikā devā taṃ bhikkhuṃ etadavocuṃ – ‘mayampi kho, bhikkhu, na jānāma, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātūti 3. Atthi kho 4, bhikkhu, cattāro mahārājāno amhehi abhikkantatarā ca paṇītatarā ca. Te kho etaṃ jāneyyuṃ, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti.
੪੮੯. ‘‘ਅਥ ਖੋ ਸੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਯੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਰਾਜਾਨੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਰਾਜੇ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਕਤ੍ਥ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂ’ਤਿ? ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਰਾਜਾਨੋ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘ਮਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਨ ਜਾਨਾਮ, ਯਤ੍ਥਿਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ, ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂਤਿ। ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਤਾવਤਿਂਸਾ ਨਾਮ ਦੇવਾ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਤਰਾ ਚ ਪਣੀਤਤਰਾ ਚ। ਤੇ ਖੋ ਏਤਂ ਜਾਨੇਯ੍ਯੁਂ, ਯਤ੍ਥਿਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂ’ਤਿ।
489. ‘‘Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu yena cattāro mahārājāno tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā cattāro mahārāje etadavoca – ‘kattha nu kho, āvuso, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti? Evaṃ vutte, kevaṭṭa, cattāro mahārājāno taṃ bhikkhuṃ etadavocuṃ – ‘mayampi kho, bhikkhu, na jānāma, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu, āpodhātu tejodhātu vāyodhātūti. Atthi kho, bhikkhu, tāvatiṃsā nāma devā amhehi abhikkantatarā ca paṇītatarā ca. Te kho etaṃ jāneyyuṃ, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti.
੪੯੦. ‘‘ਅਥ ਖੋ ਸੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਯੇਨ ਤਾવਤਿਂਸਾ ਦੇવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਾવਤਿਂਸੇ ਦੇવੇ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਕਤ੍ਥ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂ’ਤਿ? ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਤਾવਤਿਂਸਾ ਦੇવਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘ਮਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਨ ਜਾਨਾਮ, ਯਤ੍ਥਿਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂਤਿ। ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸਕ੍ਕੋ ਨਾਮ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਤਰੋ ਚ ਪਣੀਤਤਰੋ ਚ। ਸੋ ਖੋ ਏਤਂ ਜਾਨੇਯ੍ਯ, ਯਤ੍ਥਿਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂ’ਤਿ।
490. ‘‘Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu yena tāvatiṃsā devā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā tāvatiṃse deve etadavoca – ‘kattha nu kho, āvuso, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti? Evaṃ vutte, kevaṭṭa, tāvatiṃsā devā taṃ bhikkhuṃ etadavocuṃ – ‘mayampi kho, bhikkhu, na jānāma, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātūti. Atthi kho, bhikkhu, sakko nāma devānamindo amhehi abhikkantataro ca paṇītataro ca. So kho etaṃ jāneyya, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti.
੪੯੧. ‘‘ਅਥ ਖੋ ਸੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਯੇਨ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਸਕ੍ਕਂ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਕਤ੍ਥ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂ’ਤਿ? ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਸਕ੍ਕੋ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਯਤ੍ਥਿਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂਤਿ। ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਯਾਮਾ ਨਾਮ ਦੇવਾ…ਪੇ॰… ਸੁਯਾਮੋ ਨਾਮ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ… ਤੁਸਿਤਾ ਨਾਮ ਦੇવਾ… ਸਨ੍ਤੁਸ੍ਸਿਤੋ ਨਾਮ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ… ਨਿਮ੍ਮਾਨਰਤੀ ਨਾਮ ਦੇવਾ … ਸੁਨਿਮ੍ਮਿਤੋ ਨਾਮ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ… ਪਰਨਿਮ੍ਮਿਤવਸવਤ੍ਤੀ ਨਾਮ ਦੇવਾ… વਸવਤ੍ਤੀ ਨਾਮ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਤਰੋ ਚ ਪਣੀਤਤਰੋ ਚ। ਸੋ ਖੋ ਏਤਂ ਜਾਨੇਯ੍ਯ, ਯਤ੍ਥਿਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂ’ਤਿ।
491. ‘‘Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu yena sakko devānamindo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā sakkaṃ devānamindaṃ etadavoca – ‘kattha nu kho, āvuso, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti? Evaṃ vutte, kevaṭṭa, sakko devānamindo taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘ahampi kho, bhikkhu, na jānāmi, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātūti. Atthi kho, bhikkhu, yāmā nāma devā…pe… suyāmo nāma devaputto… tusitā nāma devā… santussito nāma devaputto… nimmānaratī nāma devā … sunimmito nāma devaputto… paranimmitavasavattī nāma devā… vasavattī nāma devaputto amhehi abhikkantataro ca paṇītataro ca. So kho etaṃ jāneyya, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti.
੪੯੨. ‘‘ਅਥ ਖੋ ਸੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਯੇਨ વਸવਤ੍ਤੀ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ વਸવਤ੍ਤਿਂ ਦੇવਪੁਤ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਕਤ੍ਥ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂ’ਤਿ? ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ , ਕੇવਟ੍ਟ, વਸવਤ੍ਤੀ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਨ ਜਾਨਾਮਿ ਯਤ੍ਥਿਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂਤਿ। ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਕਾਯਿਕਾ ਨਾਮ ਦੇવਾ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਤਰਾ ਚ ਪਣੀਤਤਰਾ ਚ। ਤੇ ਖੋ ਏਤਂ ਜਾਨੇਯ੍ਯੁਂ, ਯਤ੍ਥਿਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂ’ਤਿ।
492. ‘‘Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu yena vasavattī devaputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā vasavattiṃ devaputtaṃ etadavoca – ‘kattha nu kho, āvuso, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti? Evaṃ vutte , kevaṭṭa, vasavattī devaputto taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘ahampi kho, bhikkhu, na jānāmi yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātūti. Atthi kho, bhikkhu, brahmakāyikā nāma devā amhehi abhikkantatarā ca paṇītatarā ca. Te kho etaṃ jāneyyuṃ, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti.
੪੯੩. ‘‘ਅਥ ਖੋ ਸੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਥਾਰੂਪਂ ਸਮਾਧਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਯਾਨਿਯੋ ਮਗ੍ਗੋ ਪਾਤੁਰਹੋਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਸੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਯੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਕਾਯਿਕਾ ਦੇવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਕਾਯਿਕੇ ਦੇવੇ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਕਤ੍ਥ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂ’ਤਿ? ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਕਾਯਿਕਾ ਦੇવਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘ਮਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਨ ਜਾਨਾਮ, ਯਤ੍ਥਿਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂਤਿ। ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਅਭਿਭੂ ਅਨਭਿਭੂਤੋ ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁਦਸੋ વਸવਤ੍ਤੀ ਇਸ੍ਸਰੋ ਕਤ੍ਤਾ ਨਿਮ੍ਮਾਤਾ ਸੇਟ੍ਠੋ ਸਜਿਤਾ વਸੀ ਪਿਤਾ ਭੂਤਭਬ੍ਯਾਨਂ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਤਰੋ ਚ ਪਣੀਤਤਰੋ ਚ। ਸੋ ਖੋ ਏਤਂ ਜਾਨੇਯ੍ਯ, ਯਤ੍ਥਿਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂ’’ਤਿ।
493. ‘‘Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu tathārūpaṃ samādhiṃ samāpajji, yathāsamāhite citte brahmayāniyo maggo pāturahosi. Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu yena brahmakāyikā devā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā brahmakāyike deve etadavoca – ‘kattha nu kho, āvuso, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti? Evaṃ vutte, kevaṭṭa, brahmakāyikā devā taṃ bhikkhuṃ etadavocuṃ – ‘mayampi kho, bhikkhu, na jānāma, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātūti. Atthi kho, bhikkhu, brahmā mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sajitā vasī pitā bhūtabhabyānaṃ amhehi abhikkantataro ca paṇītataro ca. So kho etaṃ jāneyya, yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’’ti.
‘‘‘ਕਹਂ ਪਨਾવੁਸੋ, ਏਤਰਹਿ ਸੋ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ’ਤਿ? ‘ਮਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਨ ਜਾਨਾਮ, ਯਤ੍ਥ વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਯੇਨ વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਯਹਿਂ વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ; ਅਪਿ ਚ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਯਥਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਆਲੋਕੋ ਸਞ੍ਜਾਯਤਿ, ਓਭਾਸੋ ਪਾਤੁਭવਤਿ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਪਾਤੁਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਹੇਤਂ ਪੁਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਾਤੁਭਾવਾਯ, ਯਦਿਦਂ ਆਲੋਕੋ ਸਞ੍ਜਾਯਤਿ, ਓਭਾਸੋ ਪਾਤੁਭવਤੀ’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਸੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਨਚਿਰਸ੍ਸੇવ ਪਾਤੁਰਹੋਸਿ ।
‘‘‘Kahaṃ panāvuso, etarahi so mahābrahmā’ti? ‘Mayampi kho, bhikkhu, na jānāma, yattha vā brahmā yena vā brahmā yahiṃ vā brahmā; api ca, bhikkhu, yathā nimittā dissanti, āloko sañjāyati, obhāso pātubhavati, brahmā pātubhavissati, brahmuno hetaṃ pubbanimittaṃ pātubhāvāya, yadidaṃ āloko sañjāyati, obhāso pātubhavatī’ti. Atha kho so, kevaṭṭa, mahābrahmā nacirasseva pāturahosi .
੪੯੪. ‘‘ਅਥ ਖੋ ਸੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਯੇਨ ਸੋ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਂ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਕਤ੍ਥ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂ’’ਤਿ? ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਸੋ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਅਹਮਸ੍ਮਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਅਭਿਭੂ ਅਨਭਿਭੂਤੋ ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁਦਸੋ વਸવਤ੍ਤੀ ਇਸ੍ਸਰੋ ਕਤ੍ਤਾ ਨਿਮ੍ਮਾਤਾ ਸੇਟ੍ਠੋ ਸਜਿਤਾ વਸੀ ਪਿਤਾ ਭੂਤਭਬ੍ਯਾਨ’ਨ੍ਤਿ।
494. ‘‘Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu yena so mahābrahmā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ mahābrahmānaṃ etadavoca – ‘kattha nu kho, āvuso, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’’ti? Evaṃ vutte, kevaṭṭa, so mahābrahmā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘ahamasmi, bhikkhu, brahmā mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sajitā vasī pitā bhūtabhabyāna’nti.
‘‘ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਸੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਂ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਨ ਖੋਹਂ ਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਏવਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ – ‘‘ਤ੍વਮਸਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਅਭਿਭੂ ਅਨਭਿਭੂਤੋ ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁਦਸੋ વਸવਤ੍ਤੀ ਇਸ੍ਸਰੋ ਕਤ੍ਤਾ ਨਿਮ੍ਮਾਤਾ ਸੇਟ੍ਠੋ ਸਜਿਤਾ વਸੀ ਪਿਤਾ ਭੂਤਭਬ੍ਯਾਨ’’ਨ੍ਤਿ। ਏવਞ੍ਚ ਖੋ ਅਹਂ ਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ – ‘‘ਕਤ੍ਥ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂ’’’ਤਿ?
‘‘Dutiyampi kho so, kevaṭṭa, bhikkhu taṃ mahābrahmānaṃ etadavoca – ‘na khohaṃ taṃ, āvuso, evaṃ pucchāmi – ‘‘tvamasi brahmā mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sajitā vasī pitā bhūtabhabyāna’’nti. Evañca kho ahaṃ taṃ, āvuso, pucchāmi – ‘‘kattha nu kho, āvuso, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’’’ti?
‘‘ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਸੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਅਹਮਸ੍ਮਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਅਭਿਭੂ ਅਨਭਿਭੂਤੋ ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁਦਸੋ વਸવਤ੍ਤੀ ਇਸ੍ਸਰੋ ਕਤ੍ਤਾ ਨਿਮ੍ਮਾਤਾ ਸੇਟ੍ਠੋ ਸਜਿਤਾ વਸੀ ਪਿਤਾ ਭੂਤਭਬ੍ਯਾਨ’ਨ੍ਤਿ। ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਸੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਂ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਨ ਖੋਹਂ ਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਏવਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ – ‘‘ਤ੍વਮਸਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਅਭਿਭੂ ਅਨਭਿਭੂਤੋ ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁਦਸੋ વਸવਤ੍ਤੀ ਇਸ੍ਸਰੋ ਕਤ੍ਤਾ ਨਿਮ੍ਮਾਤਾ ਸੇਟ੍ਠੋ ਸਜਿਤਾ વਸੀ ਪਿਤਾ ਭੂਤਭਬ੍ਯਾਨ’’ਨ੍ਤਿ। ਏવਞ੍ਚ ਖੋ ਅਹਂ ਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ – ‘‘ਕਤ੍ਥ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂ’’’ਤਿ?
‘‘Dutiyampi kho so, kevaṭṭa, mahābrahmā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘ahamasmi, bhikkhu, brahmā mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sajitā vasī pitā bhūtabhabyāna’nti. Tatiyampi kho so, kevaṭṭa, bhikkhu taṃ mahābrahmānaṃ etadavoca – ‘na khohaṃ taṃ, āvuso, evaṃ pucchāmi – ‘‘tvamasi brahmā mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sajitā vasī pitā bhūtabhabyāna’’nti. Evañca kho ahaṃ taṃ, āvuso, pucchāmi – ‘‘kattha nu kho, āvuso, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’’’ti?
੪੯੫. ‘‘ਅਥ ਖੋ ਸੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਬਾਹਾਯਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਪਨੇਤ੍વਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਇਮੇ ਖੋ ਮਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਕਾਯਿਕਾ ਦੇવਾ ਏવਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਅਞ੍ਞਾਤਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਅਦਿਟ੍ਠਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਅવਿਦਿਤਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਅਸਚ੍ਛਿਕਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਮਾਹਂ ਤੇਸਂ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਨ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿਂ। ਅਹਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਨ ਜਾਨਾਮਿ ਯਤ੍ਥਿਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂਤਿ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਤੁਯ੍ਹੇવੇਤਂ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਤੁਯ੍ਹੇવੇਤਂ ਅਪਰਦ੍ਧਂ, ਯਂ ਤ੍વਂ ਤਂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਤਿਧਾવਿਤ੍વਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਪਰਿਯੇਟ੍ਠਿਂ ਆਪਜ੍ਜਸਿ ਇਮਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣਾਯ। ਗਚ੍ਛ ਤ੍વਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਤਮੇવ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਇਮਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛ, ਯਥਾ ਚ ਤੇ ਭਗવਾ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ, ਤਥਾ ਨਂ ਧਾਰੇਯ੍ਯਾਸੀ’ਤਿ।
495. ‘‘Atha kho so, kevaṭṭa, mahābrahmā taṃ bhikkhuṃ bāhāyaṃ gahetvā ekamantaṃ apanetvā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘ime kho maṃ, bhikkhu, brahmakāyikā devā evaṃ jānanti, ‘‘natthi kiñci brahmuno aññātaṃ, natthi kiñci brahmuno adiṭṭhaṃ, natthi kiñci brahmuno aviditaṃ, natthi kiñci brahmuno asacchikata’’nti. Tasmāhaṃ tesaṃ sammukhā na byākāsiṃ. Ahampi kho, bhikkhu, na jānāmi yatthime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātūti. Tasmātiha, bhikkhu, tuyhevetaṃ dukkaṭaṃ, tuyhevetaṃ aparaddhaṃ, yaṃ tvaṃ taṃ bhagavantaṃ atidhāvitvā bahiddhā pariyeṭṭhiṃ āpajjasi imassa pañhassa veyyākaraṇāya. Gaccha tvaṃ, bhikkhu, tameva bhagavantaṃ upasaṅkamitvā imaṃ pañhaṃ puccha, yathā ca te bhagavā byākaroti, tathā naṃ dhāreyyāsī’ti.
੪੯੬. ‘‘ਅਥ ਖੋ ਸੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੁ – ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਨਾਮ ਬਲવਾ ਪੁਰਿਸੋ ਸਮਿਞ੍ਜਿਤਂ વਾ ਬਾਹਂ ਪਸਾਰੇਯ੍ਯ, ਪਸਾਰਿਤਂ વਾ ਬਾਹਂ ਸਮਿਞ੍ਜੇਯ੍ਯ ਏવਮੇવ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤੋ ਮਮ ਪੁਰਤੋ ਪਾਤੁਰਹੋਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਸੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਮਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ, ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਕਤ੍ਥ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂ’ਤਿ?
496. ‘‘Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya evameva brahmaloke antarahito mama purato pāturahosi. Atha kho so, kevaṭṭa, bhikkhu maṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi, ekamantaṃ nisinno kho, kevaṭṭa, so bhikkhu maṃ etadavoca – ‘kattha nu kho, bhante, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti?
ਤੀਰਦਸ੍ਸਿਸਕੁਣੁਪਮਾ
Tīradassisakuṇupamā
੪੯੭. ‘‘ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਅਹਂ, ਕੇવਟ੍ਟ, ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚਂ – ‘ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸਾਮੁਦ੍ਦਿਕਾ વਾਣਿਜਾ ਤੀਰਦਸ੍ਸਿਂ ਸਕੁਣਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਨਾવਾਯ ਸਮੁਦ੍ਦਂ ਅਜ੍ਝੋਗਾਹਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਅਤੀਰਦਕ੍ਖਿਨਿਯਾ ਨਾવਾਯ ਤੀਰਦਸ੍ਸਿਂ ਸਕੁਣਂ ਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਗਚ੍ਛਤੇવ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਂ ਦਿਸਂ, ਗਚ੍ਛਤਿ ਦਕ੍ਖਿਣਂ ਦਿਸਂ, ਗਚ੍ਛਤਿ ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਦਿਸਂ, ਗਚ੍ਛਤਿ ਉਤ੍ਤਰਂ ਦਿਸਂ, ਗਚ੍ਛਤਿ ਉਦ੍ਧਂ ਦਿਸਂ, ਗਚ੍ਛਤਿ ਅਨੁਦਿਸਂ। ਸਚੇ ਸੋ ਸਮਨ੍ਤਾ ਤੀਰਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਤਥਾਗਤਕੋવ 5 ਹੋਤਿ। ਸਚੇ ਪਨ ਸੋ ਸਮਨ੍ਤਾ ਤੀਰਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਤਮੇવ ਨਾવਂ ਪਚ੍ਚਾਗਚ੍ਛਤਿ। ਏવਮੇવ ਖੋ ਤ੍વਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਯਤੋ ਯਾવ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾ ਪਰਿਯੇਸਮਾਨੋ ਇਮਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣਂ ਨਾਜ੍ਝਗਾ, ਅਥ ਮਮਞ੍ਞੇવ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਚ੍ਚਾਗਤੋ। ਨ ਖੋ ਏਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪਞ੍ਹੋ ਏવਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ – ‘ਕਤ੍ਥ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁ ਆਪੋਧਾਤੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ વਾਯੋਧਾਤੂ’ਤਿ?
497. ‘‘Evaṃ vutte, ahaṃ, kevaṭṭa, taṃ bhikkhuṃ etadavocaṃ – ‘bhūtapubbaṃ, bhikkhu, sāmuddikā vāṇijā tīradassiṃ sakuṇaṃ gahetvā nāvāya samuddaṃ ajjhogāhanti. Te atīradakkhiniyā nāvāya tīradassiṃ sakuṇaṃ muñcanti. So gacchateva puratthimaṃ disaṃ, gacchati dakkhiṇaṃ disaṃ, gacchati pacchimaṃ disaṃ, gacchati uttaraṃ disaṃ, gacchati uddhaṃ disaṃ, gacchati anudisaṃ. Sace so samantā tīraṃ passati, tathāgatakova 6 hoti. Sace pana so samantā tīraṃ na passati, tameva nāvaṃ paccāgacchati. Evameva kho tvaṃ, bhikkhu, yato yāva brahmalokā pariyesamāno imassa pañhassa veyyākaraṇaṃ nājjhagā, atha mamaññeva santike paccāgato. Na kho eso, bhikkhu, pañho evaṃ pucchitabbo – ‘kattha nu kho, bhante, ime cattāro mahābhūtā aparisesā nirujjhanti, seyyathidaṃ – pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti?
੪੯੮. ‘‘ਏવਞ੍ਚ ਖੋ ਏਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪਞ੍ਹੋ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ –
498. ‘‘Evañca kho eso, bhikkhu, pañho pucchitabbo –
‘ਕਤ੍ਥ ਆਪੋ ਚ ਪਥવੀ, ਤੇਜੋ વਾਯੋ ਨ ਗਾਧਤਿ।
‘Kattha āpo ca pathavī, tejo vāyo na gādhati;
ਕਤ੍ਥ ਦੀਘਞ੍ਚ ਰਸ੍ਸਞ੍ਚ, ਅਣੁਂ ਥੂਲਂ ਸੁਭਾਸੁਭਂ।
Kattha dīghañca rassañca, aṇuṃ thūlaṃ subhāsubhaṃ;
ਕਤ੍ਥ ਨਾਮਞ੍ਚ ਰੂਪਞ੍ਚ, ਅਸੇਸਂ ਉਪਰੁਜ੍ਝਤੀ’ਤਿ॥
Kattha nāmañca rūpañca, asesaṃ uparujjhatī’ti.
੪੯੯. ‘‘ਤਤ੍ਰ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣਂ ਭવਤਿ –
499. ‘‘Tatra veyyākaraṇaṃ bhavati –
‘વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਨਿਦਸ੍ਸਨਂ, ਅਨਨ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਤੋਪਭਂ।
‘Viññāṇaṃ anidassanaṃ, anantaṃ sabbatopabhaṃ;
ਏਤ੍ਥ ਆਪੋ ਚ ਪਥવੀ, ਤੇਜੋ વਾਯੋ ਨ ਗਾਧਤਿ॥
Ettha āpo ca pathavī, tejo vāyo na gādhati.
ਏਤ੍ਥ ਦੀਘਞ੍ਚ ਰਸ੍ਸਞ੍ਚ, ਅਣੁਂ ਥੂਲਂ ਸੁਭਾਸੁਭਂ।
Ettha dīghañca rassañca, aṇuṃ thūlaṃ subhāsubhaṃ;
ਏਤ੍ਥ ਨਾਮਞ੍ਚ ਰੂਪਞ੍ਚ, ਅਸੇਸਂ ਉਪਰੁਜ੍ਝਤਿ।
Ettha nāmañca rūpañca, asesaṃ uparujjhati;
વਿਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ ਨਿਰੋਧੇਨ, ਏਤ੍ਥੇਤਂ ਉਪਰੁਜ੍ਝਤੀ’ਤਿ॥
Viññāṇassa nirodhena, etthetaṃ uparujjhatī’ti.
੫੦੦. ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾ। ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਕੇવਟ੍ਟੋ ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦੀਤਿ।
500. Idamavoca bhagavā. Attamano kevaṭṭo gahapatiputto bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
ਕੇવਟ੍ਟਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਏਕਾਦਸਮਂ।
Kevaṭṭasuttaṃ niṭṭhitaṃ ekādasamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਦੀਘ ਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ੧੧. ਕੇવਟ੍ਟਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 11. Kevaṭṭasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਦੀਘਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ੧੧. ਕੇવਟ੍ਟਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 11. Kevaṭṭasuttavaṇṇanā