Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మహావిభఙ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
౩. ఖమ్భకతవగ్గవణ్ణనా
3. Khambhakatavaggavaṇṇanā
౫౯౬-౮. ఖమ్భకతో నామ కటియం హత్థం ఠపేత్వా కతఖమ్భో. ఓగుణ్ఠితోతి ససీసం పారుతో.
596-8.Khambhakato nāma kaṭiyaṃ hatthaṃ ṭhapetvā katakhambho. Oguṇṭhitoti sasīsaṃ pāruto.
౬౦౦. ఉక్కుటికాయాతి ఏత్థ ఉక్కుటికా వుచ్చతి పణ్హియో ఉక్ఖిపిత్వా అగ్గపాదేహి వా, అగ్గపాదే వా ఉక్ఖిపిత్వా పణ్హీహియేవ వా భూమిం ఫుసన్తస్స గమనం. కరణవచనం పనేత్థ వుత్తలక్ఖణమేవ.
600.Ukkuṭikāyāti ettha ukkuṭikā vuccati paṇhiyo ukkhipitvā aggapādehi vā, aggapāde vā ukkhipitvā paṇhīhiyeva vā bhūmiṃ phusantassa gamanaṃ. Karaṇavacanaṃ panettha vuttalakkhaṇameva.
౬౦౧. దుస్సపల్లత్థికాయాతి ఏత్థ ఆయోగపల్లత్థికాపి దుస్సపల్లత్థికా ఏవ.
601.Dussapallatthikāyāti ettha āyogapallatthikāpi dussapallatthikā eva.
౬౦౨. సక్కచ్చన్తి సతిం ఉపట్ఠపేత్వా.
602.Sakkaccanti satiṃ upaṭṭhapetvā.
౬౦౩. ఆకిరన్తేపీతి పిణ్డపాతం దేన్తేపి. పత్తసఞ్ఞీతి పత్తే సఞ్ఞం కత్వా.
603.Ākirantepīti piṇḍapātaṃ dentepi. Pattasaññīti patte saññaṃ katvā.
౬౦౪. సమసూపకో నామ యత్థ భత్తస్స చతుత్థభాగప్పమాణో సూపో హోతి. ముగ్గసూపో మాససూపోతి ఏత్థ కులత్థాదీహి కతసూపాపి సఙ్గహం గచ్ఛన్తియేవాతి మహాపచ్చరియం వుత్తం. రసరసేతి ఏత్థ ఠపేత్వా ద్వే సూపే అవసేసాని ఓలోణీసాకసూపేయ్యమచ్ఛరసమంసరసాదీని రసరసాతి వేదితబ్బాని. తం రసరసం బహుమ్పి గణ్హన్తస్స అనాపత్తి.
604.Samasūpako nāma yattha bhattassa catutthabhāgappamāṇo sūpo hoti. Muggasūpo māsasūpoti ettha kulatthādīhi katasūpāpi saṅgahaṃ gacchantiyevāti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ. Rasaraseti ettha ṭhapetvā dve sūpe avasesāni oloṇīsākasūpeyyamaccharasamaṃsarasādīni rasarasāti veditabbāni. Taṃ rasarasaṃ bahumpi gaṇhantassa anāpatti.
౬౦౫. సమతిత్తికన్తి సమపుణ్ణం సమభరితం. థూపీకతం పిణ్డపాతం పటిగ్గణ్హాతి, ఆపత్తి దుక్కటస్సాతి ఏత్థ థూపీకతో నామ పత్తస్స అన్తోముఖవట్టిలేఖం అతిక్కమిత్వా కతో; పత్తే పక్ఖిత్తో రచితో పూరితోతి అత్థో. ఏవం కతం అగహేత్వా అన్తోముఖవట్టిలేఖాసమప్పమాణో గహేతబ్బో.
605.Samatittikanti samapuṇṇaṃ samabharitaṃ. Thūpīkataṃ piṇḍapātaṃ paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassāti ettha thūpīkato nāma pattassa antomukhavaṭṭilekhaṃ atikkamitvā kato; patte pakkhitto racito pūritoti attho. Evaṃ kataṃ agahetvā antomukhavaṭṭilekhāsamappamāṇo gahetabbo.
తత్థ థూపీకతం నామ ‘‘పఞ్చహి భోజనేహి కత’’న్తి అభయత్థేరో ఆహ. తిపిటకచూళనాగత్థేరో పన ‘‘పిణ్డపాతో నామ యాగుపి భత్తమ్పి ఖాదనీయమ్పి చుణ్ణపిణ్డోపి దన్తకట్ఠమ్పి దసికసుత్తమ్పీ’’తి ఇదం సుత్తం వత్వా దసికసుత్తమ్పి థూపీకతం న వట్టతీతి ఆహ. తేసం వాదం సుత్వా భిక్ఖూ రోహణం గన్త్వా చూళసుమనత్థేరం పుచ్ఛింసు – ‘‘భన్తే థూపీకతపిణ్డపాతో కేన పరిచ్ఛిన్నో’’తి? తేసఞ్చ థేరానం వాదం ఆరోచేసుం. థేరో సుత్వా ఆహ – ‘‘అహో, చూళనాగో సాసనతో భట్ఠో, అహం ఏతస్స సత్తక్ఖత్తుం వినయం వాచేన్తో న కదాచి ఏవం అవచం, అయం కుతో లభిత్వా ఏవం వదసీ’’తి. భిక్ఖూ థేరం యాచింసు – ‘‘కథేథ దాని, భన్తే, కేన పరిచ్ఛిన్నో’’తి? ‘‘యావకాలికేనావుసో’’తి థేరో ఆహ. తస్మా యంకిఞ్చి యాగుభత్తం వా ఫలాఫలం వా ఆమిసజాతికం సమతిత్తికమేవ గహేతబ్బం. తఞ్చ ఖో అధిట్ఠానుపగేన పత్తేన, ఇతరేన పన థూపీకతమ్పి వట్టతి. యామకాలికసత్తాహకాలికయావజీవికాని పన అధిట్ఠానుపగపత్తేపి థూపీకతాని వట్టన్తి. ద్వీసు పత్తేసు భత్తం గహేత్వా ఏకస్మిం పూరేత్వా విహారం పేసేతుం వట్టతీతి మహాపచ్చరియం పన వుత్తం. యం పత్తే పక్ఖిపియమానం పూవఉచ్ఛుఖణ్డఫలాఫలాది హేట్ఠా ఓరోహతి, తం థూపీకతం నామ న హోతి. పూవవటంసకం ఠపేత్వా పిణ్డపాతం దేన్తి, థూపీకతమేవ హోతి. పుప్ఫవటంసకతక్కోలకటుకఫలాదివటంసకే పన ఠపేత్వా దిన్నం థూపీకతం న హోతి. భత్తస్స ఉపరి థాలకం వా పత్తం వా ఠపేత్వా పూరేత్వా గణ్హాతి, థూపీకతం నామ న హోతి. కురున్దియమ్పి వుత్తం – ‘‘థాలకే వా పణ్ణే వా పక్ఖిపిత్వా తం పత్తమత్థకే ఠపేత్వా దేన్తి, పాటేక్కభాజనం వట్టతీ’’తి.
Tattha thūpīkataṃ nāma ‘‘pañcahi bhojanehi kata’’nti abhayatthero āha. Tipiṭakacūḷanāgatthero pana ‘‘piṇḍapāto nāma yāgupi bhattampi khādanīyampi cuṇṇapiṇḍopi dantakaṭṭhampi dasikasuttampī’’ti idaṃ suttaṃ vatvā dasikasuttampi thūpīkataṃ na vaṭṭatīti āha. Tesaṃ vādaṃ sutvā bhikkhū rohaṇaṃ gantvā cūḷasumanattheraṃ pucchiṃsu – ‘‘bhante thūpīkatapiṇḍapāto kena paricchinno’’ti? Tesañca therānaṃ vādaṃ ārocesuṃ. Thero sutvā āha – ‘‘aho, cūḷanāgo sāsanato bhaṭṭho, ahaṃ etassa sattakkhattuṃ vinayaṃ vācento na kadāci evaṃ avacaṃ, ayaṃ kuto labhitvā evaṃ vadasī’’ti. Bhikkhū theraṃ yāciṃsu – ‘‘kathetha dāni, bhante, kena paricchinno’’ti? ‘‘Yāvakālikenāvuso’’ti thero āha. Tasmā yaṃkiñci yāgubhattaṃ vā phalāphalaṃ vā āmisajātikaṃ samatittikameva gahetabbaṃ. Tañca kho adhiṭṭhānupagena pattena, itarena pana thūpīkatampi vaṭṭati. Yāmakālikasattāhakālikayāvajīvikāni pana adhiṭṭhānupagapattepi thūpīkatāni vaṭṭanti. Dvīsu pattesu bhattaṃ gahetvā ekasmiṃ pūretvā vihāraṃ pesetuṃ vaṭṭatīti mahāpaccariyaṃ pana vuttaṃ. Yaṃ patte pakkhipiyamānaṃ pūvaucchukhaṇḍaphalāphalādi heṭṭhā orohati, taṃ thūpīkataṃ nāma na hoti. Pūvavaṭaṃsakaṃ ṭhapetvā piṇḍapātaṃ denti, thūpīkatameva hoti. Pupphavaṭaṃsakatakkolakaṭukaphalādivaṭaṃsake pana ṭhapetvā dinnaṃ thūpīkataṃ na hoti. Bhattassa upari thālakaṃ vā pattaṃ vā ṭhapetvā pūretvā gaṇhāti, thūpīkataṃ nāma na hoti. Kurundiyampi vuttaṃ – ‘‘thālake vā paṇṇe vā pakkhipitvā taṃ pattamatthake ṭhapetvā denti, pāṭekkabhājanaṃ vaṭṭatī’’ti.
ఇధ అనాపత్తియం గిలానో న ఆగతో, తస్మా గిలానస్సపి థూపీకతం న వట్టతి. సబ్బత్థ పన పటిగ్గహేతుమేవ న వట్టతి. పటిగ్గహితం పన సుపటిగ్గహితమేవ హోతి, పరిభుఞ్జితుం వట్టతీతి.
Idha anāpattiyaṃ gilāno na āgato, tasmā gilānassapi thūpīkataṃ na vaṭṭati. Sabbattha pana paṭiggahetumeva na vaṭṭati. Paṭiggahitaṃ pana supaṭiggahitameva hoti, paribhuñjituṃ vaṭṭatīti.
తతియో వగ్గో.
Tatiyo vaggo.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావిభఙ్గ • Mahāvibhaṅga / ౩. ఖమ్భకతవగ్గో • 3. Khambhakatavaggo
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ౩. ఖమ్భకతవగ్గవణ్ణనా • 3. Khambhakatavaggavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / ౩. ఖమ్భకతవగ్గవణ్ణనా • 3. Khambhakatavaggavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / ౩. ఖమ్భకతవగ్గవణ్ణనా • 3. Khambhakatavaggavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౩. ఖమ్భకతవగ్గ-అత్థయోజనా • 3. Khambhakatavagga-atthayojanā