Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
၃. ခမ္ဘကတဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ
3. Khambhakatavaggavaṇṇanā
၆၀၃. တတိယဝဂ္ဂေ ပတ္တေ သညာ ပတ္တသညာ, သာ အသ္သ အတ္ထီတိ ပတ္တသညီ, အတ္တနော ဘာဇနေ ဥပနိဗန္ဓသညီ ဟုတ္ဝာတိ အတ္ထော။ ဗ္ယဉ္ဇနံ ပန အနာဒိယိတ္ဝာ အတ္ထမတ္တမေဝ ဒသ္သေတုံ ‘‘ပတ္တေ သညံ ကတ္ဝာ’’တိ ဝုတ္တံ။
603. Tatiyavagge patte saññā pattasaññā, sā assa atthīti pattasaññī, attano bhājane upanibandhasaññī hutvāti attho. Byañjanaṃ pana anādiyitvā atthamattameva dassetuṃ ‘‘patte saññaṃ katvā’’ti vuttaṃ.
၆၀၄. ဩလောဏီတိ ဧကာ ဗ္ယဉ္ဇနဝိကတိ။ ‘‘ယော ကောစိ သုဒ္ဓော ကဉ္ဇိကတက္ကာဒိရသဩ’’တိ ကေစိ။ သာကသူပေယ္ယ-ဂ္ဂဟဏေန ယာ ကာစိ သူပေယ္ယသာကေဟိ ကတာ ဗ္ယဉ္ဇနဝိကတိ ဝုတ္တာ။ မံသရသာဒီနီတိ အာဒိ-သဒ္ဒေန အဝသေသာ သဗ္ဗာပိ ဗ္ယဉ္ဇနဝိကတိ သင္ဂဟိတာတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ တေနေဝ မာတိကာဋ္ဌကထာယံ (ကင္ခာ. အဋ္ဌ. သမသူပကပဋိဂ္ဂဟဏသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ) ဝုတ္တံ ‘‘ဌပေတ္ဝာ ပန သူပံ အဝသေသာ သဗ္ဗာပိ သူပေယ္ယာ ဗ္ယဉ္ဇနဝိကတိ ရသရသော နာမ ဟောတီ’’တိ။
604.Oloṇīti ekā byañjanavikati. ‘‘Yo koci suddho kañjikatakkādirasao’’ti keci. Sākasūpeyya-ggahaṇena yā kāci sūpeyyasākehi katā byañjanavikati vuttā. Maṃsarasādīnīti ādi-saddena avasesā sabbāpi byañjanavikati saṅgahitāti daṭṭhabbaṃ. Teneva mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. samasūpakapaṭiggahaṇasikkhāpadavaṇṇanā) vuttaṃ ‘‘ṭhapetvā pana sūpaṃ avasesā sabbāpi sūpeyyā byañjanavikati rasaraso nāma hotī’’ti.
၆၀၅. သမပုဏ္ဏန္တိ အဓိဋ္ဌာနုပဂသ္သ ပတ္တသ္သ အန္တောမုခဝဋ္ဋိလေခံ အနတိက္ကာမေတ္ဝာ ရစိတံ။ သမဘရိတန္တိ တသ္သေဝ ဝေဝစနံ။ ဖလာဖလာဒီတိ အာဒိ-သဒ္ဒေန ဩဒနာဒိမ္ပိ သင္ဂဏ္ဟာတိ။ ဟေဋ္ဌာ ဩရောဟတီတိ သမန္တာ ဩကာသသဗ္ဘာဝတော စာလိယမာနံ ဟေဋ္ဌာ ဘသ္သတိ။ မတ္ထကေ ထူပီကတံ ပူဝမေဝ ဝဋံသကသဒိသတ္တာ ‘‘ပူဝဝဋံသက’’န္တိ ဝုတ္တံ။ ပုပ္ဖဝဋံသကာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။
605.Samapuṇṇanti adhiṭṭhānupagassa pattassa antomukhavaṭṭilekhaṃ anatikkāmetvā racitaṃ. Samabharitanti tasseva vevacanaṃ. Phalāphalādīti ādi-saddena odanādimpi saṅgaṇhāti. Heṭṭhā orohatīti samantā okāsasabbhāvato cāliyamānaṃ heṭṭhā bhassati. Matthake thūpīkataṃ pūvameva vaṭaṃsakasadisattā ‘‘pūvavaṭaṃsaka’’nti vuttaṃ. Pupphavaṭaṃsakādīsupi eseva nayo.
ယသ္မာ ‘‘သမတိတ္တိကော ပိဏ္ဍပာတော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော’’တိ ဝစနံ ပိဏ္ဍပာတော သမ္ပုဏ္ဏော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗောတိ ဒီပေတိ, တသ္မာ အတ္တနော ဟတ္ထဂတေ ပတ္တေ ပိဏ္ဍပာတော ဒိယ္ယမာနော ထူပီကတောပိ စေ ဟောတိ, ဝဋ္ဋတီတိ ဒီပေတိ။ ‘‘ထူပီကတံ ပိဏ္ဍပာတံ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာ’’တိ ဟိ ဝစနံ ပဌမံ ထူပီကတံ ပိဏ္ဍပာတံ ပစ္ဆာ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟတော အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ။ ‘‘ပတ္တေ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟတော စ ထူပီကတံ ဟောတိ, ဝဋ္ဋတိ အထူပီကတသ္သ ပဋိဂ္ဂဟိတတ္တာ, ပယောဂော ပန နတ္ထိ အညတ္ရ ပုဗ္ဗဒေသာ’’တိ ကေနစိ ဝုတ္တံ, တံ န သာရတော ပစ္စေတဗ္ဗံ။ ‘‘န ထူပီကတံ ပိဏ္ဍပာတံ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟာတီ’’တိ ဝစနံ ပဌမံ ထူပီကတသ္သေဝ ပစ္ဆာ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟနံ ဒီပေတိ။ န ဟိ ဟတ္ထဂတေပိ ပတ္တေ ဒိယ္ယမာနံ ထူပီကတံ ဂဏ္ဟန္တော ထူပီကတံ ပိဏ္ဍပာတံ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟန္တော နာမ န ဟောတိ, န စ တေန သမတိတ္တိကော ပိဏ္ဍပာတော ပဋိဂ္ဂဟိတောတိ သက္ကာ ဝိညာတုံ။ ‘‘ထူပီကတ’’န္တိ စ ဘာဝနပုံသကနိဒ္ဒေသေ ဂယ္ဟမာနေ အယမတ္ထော သုဋ္ဌုတရံ ပာကဋောယေဝာတိ။
Yasmā ‘‘samatittiko piṇḍapāto paṭiggahetabbo’’ti vacanaṃ piṇḍapāto sampuṇṇo paṭiggahetabboti dīpeti, tasmā attano hatthagate patte piṇḍapāto diyyamāno thūpīkatopi ce hoti, vaṭṭatīti dīpeti. ‘‘Thūpīkataṃ piṇḍapātaṃ paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassā’’ti hi vacanaṃ paṭhamaṃ thūpīkataṃ piṇḍapātaṃ pacchā paṭiggaṇhato āpattīti dīpeti. ‘‘Patte paṭiggaṇhato ca thūpīkataṃ hoti, vaṭṭati athūpīkatassa paṭiggahitattā, payogo pana natthi aññatra pubbadesā’’ti kenaci vuttaṃ, taṃ na sārato paccetabbaṃ. ‘‘Na thūpīkataṃ piṇḍapātaṃ paṭiggaṇhātī’’ti vacanaṃ paṭhamaṃ thūpīkatasseva pacchā paṭiggaṇhanaṃ dīpeti. Na hi hatthagatepi patte diyyamānaṃ thūpīkataṃ gaṇhanto thūpīkataṃ piṇḍapātaṃ paṭiggaṇhanto nāma na hoti, na ca tena samatittiko piṇḍapāto paṭiggahitoti sakkā viññātuṃ. ‘‘Thūpīkata’’nti ca bhāvanapuṃsakaniddese gayhamāne ayamattho suṭṭhutaraṃ pākaṭoyevāti.
ခမ္ဘကတဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Khambhakatavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ • Mahāvibhaṅga / ၃. ခမ္ဘကတဝဂ္ဂော • 3. Khambhakatavaggo
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝိဘင္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ၃. ခမ္ဘကတဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ • 3. Khambhakatavaggavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ၃. ခမ္ဘကတဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ • 3. Khambhakatavaggavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ၃. ခမ္ဘကတဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ • 3. Khambhakatavaggavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၃. ခမ္ဘကတဝဂ္ဂ-အတ္ထယောဇနာ • 3. Khambhakatavagga-atthayojanā