| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
೩. ಖಮ್ಭಕತವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ
3. Khambhakatavaggavaṇṇanā
೫೯೬-೮. ಖಮ್ಭಕತೋ ನಾಮ ಕಟಿಯಂ ಹತ್ಥಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಕತಖಮ್ಭೋ। ಓಗುಣ್ಠಿತೋತಿ ಸಸೀಸಂ ಪಾರುತೋ।
596-8.Khambhakato nāma kaṭiyaṃ hatthaṃ ṭhapetvā katakhambho. Oguṇṭhitoti sasīsaṃ pāruto.
೬೦೦. ಉಕ್ಕುಟಿಕಾಯಾತಿ ಏತ್ಥ ಉಕ್ಕುಟಿಕಾ ವುಚ್ಚತಿ ಪಣ್ಹಿಯೋ ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಅಗ್ಗಪಾದೇಹಿ ವಾ, ಅಗ್ಗಪಾದೇ ವಾ ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಪಣ್ಹೀಹಿಯೇವ ವಾ ಭೂಮಿಂ ಫುಸನ್ತಸ್ಸ ಗಮನಂ। ಕರಣವಚನಂ ಪನೇತ್ಥ ವುತ್ತಲಕ್ಖಣಮೇವ।
600.Ukkuṭikāyāti ettha ukkuṭikā vuccati paṇhiyo ukkhipitvā aggapādehi vā, aggapāde vā ukkhipitvā paṇhīhiyeva vā bhūmiṃ phusantassa gamanaṃ. Karaṇavacanaṃ panettha vuttalakkhaṇameva.
೬೦೧. ದುಸ್ಸಪಲ್ಲತ್ಥಿಕಾಯಾತಿ ಏತ್ಥ ಆಯೋಗಪಲ್ಲತ್ಥಿಕಾಪಿ ದುಸ್ಸಪಲ್ಲತ್ಥಿಕಾ ಏವ।
601.Dussapallatthikāyāti ettha āyogapallatthikāpi dussapallatthikā eva.
೬೦೨. ಸಕ್ಕಚ್ಚನ್ತಿ ಸತಿಂ ಉಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ।
602.Sakkaccanti satiṃ upaṭṭhapetvā.
೬೦೩. ಆಕಿರನ್ತೇಪೀತಿ ಪಿಣ್ಡಪಾತಂ ದೇನ್ತೇಪಿ। ಪತ್ತಸಞ್ಞೀತಿ ಪತ್ತೇ ಸಞ್ಞಂ ಕತ್ವಾ।
603.Ākirantepīti piṇḍapātaṃ dentepi. Pattasaññīti patte saññaṃ katvā.
೬೦೪. ಸಮಸೂಪಕೋ ನಾಮ ಯತ್ಥ ಭತ್ತಸ್ಸ ಚತುತ್ಥಭಾಗಪ್ಪಮಾಣೋ ಸೂಪೋ ಹೋತಿ। ಮುಗ್ಗಸೂಪೋ ಮಾಸಸೂಪೋತಿ ಏತ್ಥ ಕುಲತ್ಥಾದೀಹಿ ಕತಸೂಪಾಪಿ ಸಙ್ಗಹಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿಯೇವಾತಿ ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ವುತ್ತಂ। ರಸರಸೇತಿ ಏತ್ಥ ಠಪೇತ್ವಾ ದ್ವೇ ಸೂಪೇ ಅವಸೇಸಾನಿ ಓಲೋಣೀಸಾಕಸೂಪೇಯ್ಯಮಚ್ಛರಸಮಂಸರಸಾದೀನಿ ರಸರಸಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾನಿ। ತಂ ರಸರಸಂ ಬಹುಮ್ಪಿ ಗಣ್ಹನ್ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿ।
604.Samasūpako nāma yattha bhattassa catutthabhāgappamāṇo sūpo hoti. Muggasūpo māsasūpoti ettha kulatthādīhi katasūpāpi saṅgahaṃ gacchantiyevāti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ. Rasaraseti ettha ṭhapetvā dve sūpe avasesāni oloṇīsākasūpeyyamaccharasamaṃsarasādīni rasarasāti veditabbāni. Taṃ rasarasaṃ bahumpi gaṇhantassa anāpatti.
೬೦೫. ಸಮತಿತ್ತಿಕನ್ತಿ ಸಮಪುಣ್ಣಂ ಸಮಭರಿತಂ। ಥೂಪೀಕತಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ ಏತ್ಥ ಥೂಪೀಕತೋ ನಾಮ ಪತ್ತಸ್ಸ ಅನ್ತೋಮುಖವಟ್ಟಿಲೇಖಂ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಕತೋ; ಪತ್ತೇ ಪಕ್ಖಿತ್ತೋ ರಚಿತೋ ಪೂರಿತೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏವಂ ಕತಂ ಅಗಹೇತ್ವಾ ಅನ್ತೋಮುಖವಟ್ಟಿಲೇಖಾಸಮಪ್ಪಮಾಣೋ ಗಹೇತಬ್ಬೋ।
605.Samatittikanti samapuṇṇaṃ samabharitaṃ. Thūpīkataṃ piṇḍapātaṃ paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassāti ettha thūpīkato nāma pattassa antomukhavaṭṭilekhaṃ atikkamitvā kato; patte pakkhitto racito pūritoti attho. Evaṃ kataṃ agahetvā antomukhavaṭṭilekhāsamappamāṇo gahetabbo.
ತತ್ಥ ಥೂಪೀಕತಂ ನಾಮ ‘‘ಪಞ್ಚಹಿ ಭೋಜನೇಹಿ ಕತ’’ನ್ತಿ ಅಭಯತ್ಥೇರೋ ಆಹ। ತಿಪಿಟಕಚೂಳನಾಗತ್ಥೇರೋ ಪನ ‘‘ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ನಾಮ ಯಾಗುಪಿ ಭತ್ತಮ್ಪಿ ಖಾದನೀಯಮ್ಪಿ ಚುಣ್ಣಪಿಣ್ಡೋಪಿ ದನ್ತಕಟ್ಠಮ್ಪಿ ದಸಿಕಸುತ್ತಮ್ಪೀ’’ತಿ ಇದಂ ಸುತ್ತಂ ವತ್ವಾ ದಸಿಕಸುತ್ತಮ್ಪಿ ಥೂಪೀಕತಂ ನ ವಟ್ಟತೀತಿ ಆಹ। ತೇಸಂ ವಾದಂ ಸುತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ರೋಹಣಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಚೂಳಸುಮನತ್ಥೇರಂ ಪುಚ್ಛಿಂಸು – ‘‘ಭನ್ತೇ ಥೂಪೀಕತಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ಕೇನ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನೋ’’ತಿ? ತೇಸಞ್ಚ ಥೇರಾನಂ ವಾದಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಥೇರೋ ಸುತ್ವಾ ಆಹ – ‘‘ಅಹೋ, ಚೂಳನಾಗೋ ಸಾಸನತೋ ಭಟ್ಠೋ, ಅಹಂ ಏತಸ್ಸ ಸತ್ತಕ್ಖತ್ತುಂ ವಿನಯಂ ವಾಚೇನ್ತೋ ನ ಕದಾಚಿ ಏವಂ ಅವಚಂ, ಅಯಂ ಕುತೋ ಲಭಿತ್ವಾ ಏವಂ ವದಸೀ’’ತಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಥೇರಂ ಯಾಚಿಂಸು – ‘‘ಕಥೇಥ ದಾನಿ, ಭನ್ತೇ, ಕೇನ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನೋ’’ತಿ? ‘‘ಯಾವಕಾಲಿಕೇನಾವುಸೋ’’ತಿ ಥೇರೋ ಆಹ। ತಸ್ಮಾ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಯಾಗುಭತ್ತಂ ವಾ ಫಲಾಫಲಂ ವಾ ಆಮಿಸಜಾತಿಕಂ ಸಮತಿತ್ತಿಕಮೇವ ಗಹೇತಬ್ಬಂ। ತಞ್ಚ ಖೋ ಅಧಿಟ್ಠಾನುಪಗೇನ ಪತ್ತೇನ, ಇತರೇನ ಪನ ಥೂಪೀಕತಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ। ಯಾಮಕಾಲಿಕಸತ್ತಾಹಕಾಲಿಕಯಾವಜೀವಿಕಾನಿ ಪನ ಅಧಿಟ್ಠಾನುಪಗಪತ್ತೇಪಿ ಥೂಪೀಕತಾನಿ ವಟ್ಟನ್ತಿ। ದ್ವೀಸು ಪತ್ತೇಸು ಭತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಪೂರೇತ್ವಾ ವಿಹಾರಂ ಪೇಸೇತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ಪನ ವುತ್ತಂ। ಯಂ ಪತ್ತೇ ಪಕ್ಖಿಪಿಯಮಾನಂ ಪೂವಉಚ್ಛುಖಣ್ಡಫಲಾಫಲಾದಿ ಹೇಟ್ಠಾ ಓರೋಹತಿ, ತಂ ಥೂಪೀಕತಂ ನಾಮ ನ ಹೋತಿ। ಪೂವವಟಂಸಕಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಪಿಣ್ಡಪಾತಂ ದೇನ್ತಿ, ಥೂಪೀಕತಮೇವ ಹೋತಿ। ಪುಪ್ಫವಟಂಸಕತಕ್ಕೋಲಕಟುಕಫಲಾದಿವಟಂಸಕೇ ಪನ ಠಪೇತ್ವಾ ದಿನ್ನಂ ಥೂಪೀಕತಂ ನ ಹೋತಿ। ಭತ್ತಸ್ಸ ಉಪರಿ ಥಾಲಕಂ ವಾ ಪತ್ತಂ ವಾ ಠಪೇತ್ವಾ ಪೂರೇತ್ವಾ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಥೂಪೀಕತಂ ನಾಮ ನ ಹೋತಿ। ಕುರುನ್ದಿಯಮ್ಪಿ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಥಾಲಕೇ ವಾ ಪಣ್ಣೇ ವಾ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ತಂ ಪತ್ತಮತ್ಥಕೇ ಠಪೇತ್ವಾ ದೇನ್ತಿ, ಪಾಟೇಕ್ಕಭಾಜನಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ।
Tattha thūpīkataṃ nāma ‘‘pañcahi bhojanehi kata’’nti abhayatthero āha. Tipiṭakacūḷanāgatthero pana ‘‘piṇḍapāto nāma yāgupi bhattampi khādanīyampi cuṇṇapiṇḍopi dantakaṭṭhampi dasikasuttampī’’ti idaṃ suttaṃ vatvā dasikasuttampi thūpīkataṃ na vaṭṭatīti āha. Tesaṃ vādaṃ sutvā bhikkhū rohaṇaṃ gantvā cūḷasumanattheraṃ pucchiṃsu – ‘‘bhante thūpīkatapiṇḍapāto kena paricchinno’’ti? Tesañca therānaṃ vādaṃ ārocesuṃ. Thero sutvā āha – ‘‘aho, cūḷanāgo sāsanato bhaṭṭho, ahaṃ etassa sattakkhattuṃ vinayaṃ vācento na kadāci evaṃ avacaṃ, ayaṃ kuto labhitvā evaṃ vadasī’’ti. Bhikkhū theraṃ yāciṃsu – ‘‘kathetha dāni, bhante, kena paricchinno’’ti? ‘‘Yāvakālikenāvuso’’ti thero āha. Tasmā yaṃkiñci yāgubhattaṃ vā phalāphalaṃ vā āmisajātikaṃ samatittikameva gahetabbaṃ. Tañca kho adhiṭṭhānupagena pattena, itarena pana thūpīkatampi vaṭṭati. Yāmakālikasattāhakālikayāvajīvikāni pana adhiṭṭhānupagapattepi thūpīkatāni vaṭṭanti. Dvīsu pattesu bhattaṃ gahetvā ekasmiṃ pūretvā vihāraṃ pesetuṃ vaṭṭatīti mahāpaccariyaṃ pana vuttaṃ. Yaṃ patte pakkhipiyamānaṃ pūvaucchukhaṇḍaphalāphalādi heṭṭhā orohati, taṃ thūpīkataṃ nāma na hoti. Pūvavaṭaṃsakaṃ ṭhapetvā piṇḍapātaṃ denti, thūpīkatameva hoti. Pupphavaṭaṃsakatakkolakaṭukaphalādivaṭaṃsake pana ṭhapetvā dinnaṃ thūpīkataṃ na hoti. Bhattassa upari thālakaṃ vā pattaṃ vā ṭhapetvā pūretvā gaṇhāti, thūpīkataṃ nāma na hoti. Kurundiyampi vuttaṃ – ‘‘thālake vā paṇṇe vā pakkhipitvā taṃ pattamatthake ṭhapetvā denti, pāṭekkabhājanaṃ vaṭṭatī’’ti.
ಇಧ ಅನಾಪತ್ತಿಯಂ ಗಿಲಾನೋ ನ ಆಗತೋ, ತಸ್ಮಾ ಗಿಲಾನಸ್ಸಪಿ ಥೂಪೀಕತಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಸಬ್ಬತ್ಥ ಪನ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತುಮೇವ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ಪನ ಸುಪಟಿಗ್ಗಹಿತಮೇವ ಹೋತಿ, ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ।
Idha anāpattiyaṃ gilāno na āgato, tasmā gilānassapi thūpīkataṃ na vaṭṭati. Sabbattha pana paṭiggahetumeva na vaṭṭati. Paṭiggahitaṃ pana supaṭiggahitameva hoti, paribhuñjituṃ vaṭṭatīti.
ತತಿಯೋ ವಗ್ಗೋ।
Tatiyo vaggo.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೩. ಖಮ್ಭಕತವಗ್ಗೋ • 3. Khambhakatavaggo
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೩. ಖಮ್ಭಕತವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • 3. Khambhakatavaggavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೩. ಖಮ್ಭಕತವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • 3. Khambhakatavaggavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೩. ಖಮ್ಭಕತವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • 3. Khambhakatavaggavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೩. ಖಮ್ಭಕತವಗ್ಗ-ಅತ್ಥಯೋಜನಾ • 3. Khambhakatavagga-atthayojanā
