| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
੩. ਖਮ੍ਭਕਤવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ
3. Khambhakatavaggavaṇṇanā
੫੯੬-੮. ਖਮ੍ਭਕਤੋ ਨਾਮ ਕਟਿਯਂ ਹਤ੍ਥਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਕਤਖਮ੍ਭੋ। ਓਗੁਣ੍ਠਿਤੋਤਿ ਸਸੀਸਂ ਪਾਰੁਤੋ।
596-8.Khambhakato nāma kaṭiyaṃ hatthaṃ ṭhapetvā katakhambho. Oguṇṭhitoti sasīsaṃ pāruto.
੬੦੦. ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਾਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਾ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪਣ੍ਹਿਯੋ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਅਗ੍ਗਪਾਦੇਹਿ વਾ, ਅਗ੍ਗਪਾਦੇ વਾ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਪਣ੍ਹੀਹਿਯੇવ વਾ ਭੂਮਿਂ ਫੁਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਗਮਨਂ। ਕਰਣવਚਨਂ ਪਨੇਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਮੇવ।
600.Ukkuṭikāyāti ettha ukkuṭikā vuccati paṇhiyo ukkhipitvā aggapādehi vā, aggapāde vā ukkhipitvā paṇhīhiyeva vā bhūmiṃ phusantassa gamanaṃ. Karaṇavacanaṃ panettha vuttalakkhaṇameva.
੬੦੧. ਦੁਸ੍ਸਪਲ੍ਲਤ੍ਥਿਕਾਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਯੋਗਪਲ੍ਲਤ੍ਥਿਕਾਪਿ ਦੁਸ੍ਸਪਲ੍ਲਤ੍ਥਿਕਾ ਏવ।
601.Dussapallatthikāyāti ettha āyogapallatthikāpi dussapallatthikā eva.
੬੦੨. ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਸਤਿਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ।
602.Sakkaccanti satiṃ upaṭṭhapetvā.
੬੦੩. ਆਕਿਰਨ੍ਤੇਪੀਤਿ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਦੇਨ੍ਤੇਪਿ। ਪਤ੍ਤਸਞ੍ਞੀਤਿ ਪਤ੍ਤੇ ਸਞ੍ਞਂ ਕਤ੍વਾ।
603.Ākirantepīti piṇḍapātaṃ dentepi. Pattasaññīti patte saññaṃ katvā.
੬੦੪. ਸਮਸੂਪਕੋ ਨਾਮ ਯਤ੍ਥ ਭਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚਤੁਤ੍ਥਭਾਗਪ੍ਪਮਾਣੋ ਸੂਪੋ ਹੋਤਿ। ਮੁਗ੍ਗਸੂਪੋ ਮਾਸਸੂਪੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕੁਲਤ੍ਥਾਦੀਹਿ ਕਤਸੂਪਾਪਿ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯੇવਾਤਿ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਰਸਰਸੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਠਪੇਤ੍વਾ ਦ੍વੇ ਸੂਪੇ ਅવਸੇਸਾਨਿ ਓਲੋਣੀਸਾਕਸੂਪੇਯ੍ਯਮਚ੍ਛਰਸਮਂਸਰਸਾਦੀਨਿ ਰਸਰਸਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ। ਤਂ ਰਸਰਸਂ ਬਹੁਮ੍ਪਿ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ।
604.Samasūpako nāma yattha bhattassa catutthabhāgappamāṇo sūpo hoti. Muggasūpo māsasūpoti ettha kulatthādīhi katasūpāpi saṅgahaṃ gacchantiyevāti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ. Rasaraseti ettha ṭhapetvā dve sūpe avasesāni oloṇīsākasūpeyyamaccharasamaṃsarasādīni rasarasāti veditabbāni. Taṃ rasarasaṃ bahumpi gaṇhantassa anāpatti.
੬੦੫. ਸਮਤਿਤ੍ਤਿਕਨ੍ਤਿ ਸਮਪੁਣ੍ਣਂ ਸਮਭਰਿਤਂ। ਥੂਪੀਕਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਥੂਪੀਕਤੋ ਨਾਮ ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋਮੁਖવਟ੍ਟਿਲੇਖਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਕਤੋ; ਪਤ੍ਤੇ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਰਚਿਤੋ ਪੂਰਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏવਂ ਕਤਂ ਅਗਹੇਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤੋਮੁਖવਟ੍ਟਿਲੇਖਾਸਮਪ੍ਪਮਾਣੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ।
605.Samatittikanti samapuṇṇaṃ samabharitaṃ. Thūpīkataṃ piṇḍapātaṃ paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassāti ettha thūpīkato nāma pattassa antomukhavaṭṭilekhaṃ atikkamitvā kato; patte pakkhitto racito pūritoti attho. Evaṃ kataṃ agahetvā antomukhavaṭṭilekhāsamappamāṇo gahetabbo.
ਤਤ੍ਥ ਥੂਪੀਕਤਂ ਨਾਮ ‘‘ਪਞ੍ਚਹਿ ਭੋਜਨੇਹਿ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਅਭਯਤ੍ਥੇਰੋ ਆਹ। ਤਿਪਿਟਕਚੂਲ਼ਨਾਗਤ੍ਥੇਰੋ ਪਨ ‘‘ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਨਾਮ ਯਾਗੁਪਿ ਭਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਖਾਦਨੀਯਮ੍ਪਿ ਚੁਣ੍ਣਪਿਣ੍ਡੋਪਿ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਮ੍ਪਿ ਦਸਿਕਸੁਤ੍ਤਮ੍ਪੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਸੁਤ੍ਤਂ વਤ੍વਾ ਦਸਿਕਸੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਥੂਪੀਕਤਂ ਨ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਆਹ। ਤੇਸਂ વਾਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਰੋਹਣਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਚੂਲ਼ਸੁਮਨਤ੍ਥੇਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ ਥੂਪੀਕਤਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਕੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ? ਤੇਸਞ੍ਚ ਥੇਰਾਨਂ વਾਦਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ। ਥੇਰੋ ਸੁਤ੍વਾ ਆਹ – ‘‘ਅਹੋ, ਚੂਲ਼ਨਾਗੋ ਸਾਸਨਤੋ ਭਟ੍ਠੋ, ਅਹਂ ਏਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ વਿਨਯਂ વਾਚੇਨ੍ਤੋ ਨ ਕਦਾਚਿ ਏવਂ ਅવਚਂ, ਅਯਂ ਕੁਤੋ ਲਭਿਤ੍વਾ ਏવਂ વਦਸੀ’’ਤਿ। ਭਿਕ੍ਖੂ ਥੇਰਂ ਯਾਚਿਂਸੁ – ‘‘ਕਥੇਥ ਦਾਨਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ? ‘‘ਯਾવਕਾਲਿਕੇਨਾવੁਸੋ’’ਤਿ ਥੇਰੋ ਆਹ। ਤਸ੍ਮਾ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਂ વਾ ਫਲਾਫਲਂ વਾ ਆਮਿਸਜਾਤਿਕਂ ਸਮਤਿਤ੍ਤਿਕਮੇવ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਤਞ੍ਚ ਖੋ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨੁਪਗੇਨ ਪਤ੍ਤੇਨ, ਇਤਰੇਨ ਪਨ ਥੂਪੀਕਤਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ। ਯਾਮਕਾਲਿਕਸਤ੍ਤਾਹਕਾਲਿਕਯਾવਜੀવਿਕਾਨਿ ਪਨ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨੁਪਗਪਤ੍ਤੇਪਿ ਥੂਪੀਕਤਾਨਿ વਟ੍ਟਨ੍ਤਿ। ਦ੍વੀਸੁ ਪਤ੍ਤੇਸੁ ਭਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪੂਰੇਤ੍વਾ વਿਹਾਰਂ ਪੇਸੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ ਪਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਯਂ ਪਤ੍ਤੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਯਮਾਨਂ ਪੂવਉਚ੍ਛੁਖਣ੍ਡਫਲਾਫਲਾਦਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਓਰੋਹਤਿ, ਤਂ ਥੂਪੀਕਤਂ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ। ਪੂવવਟਂਸਕਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਥੂਪੀਕਤਮੇવ ਹੋਤਿ। ਪੁਪ੍ਫવਟਂਸਕਤਕ੍ਕੋਲਕਟੁਕਫਲਾਦਿવਟਂਸਕੇ ਪਨ ਠਪੇਤ੍વਾ ਦਿਨ੍ਨਂ ਥੂਪੀਕਤਂ ਨ ਹੋਤਿ। ਭਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਥਾਲਕਂ વਾ ਪਤ੍ਤਂ વਾ ਠਪੇਤ੍વਾ ਪੂਰੇਤ੍વਾ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਥੂਪੀਕਤਂ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ। ਕੁਰੁਨ੍ਦਿਯਮ੍ਪਿ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਥਾਲਕੇ વਾ ਪਣ੍ਣੇ વਾ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਤਂ ਪਤ੍ਤਮਤ੍ਥਕੇ ਠਪੇਤ੍વਾ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਪਾਟੇਕ੍ਕਭਾਜਨਂ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ।
Tattha thūpīkataṃ nāma ‘‘pañcahi bhojanehi kata’’nti abhayatthero āha. Tipiṭakacūḷanāgatthero pana ‘‘piṇḍapāto nāma yāgupi bhattampi khādanīyampi cuṇṇapiṇḍopi dantakaṭṭhampi dasikasuttampī’’ti idaṃ suttaṃ vatvā dasikasuttampi thūpīkataṃ na vaṭṭatīti āha. Tesaṃ vādaṃ sutvā bhikkhū rohaṇaṃ gantvā cūḷasumanattheraṃ pucchiṃsu – ‘‘bhante thūpīkatapiṇḍapāto kena paricchinno’’ti? Tesañca therānaṃ vādaṃ ārocesuṃ. Thero sutvā āha – ‘‘aho, cūḷanāgo sāsanato bhaṭṭho, ahaṃ etassa sattakkhattuṃ vinayaṃ vācento na kadāci evaṃ avacaṃ, ayaṃ kuto labhitvā evaṃ vadasī’’ti. Bhikkhū theraṃ yāciṃsu – ‘‘kathetha dāni, bhante, kena paricchinno’’ti? ‘‘Yāvakālikenāvuso’’ti thero āha. Tasmā yaṃkiñci yāgubhattaṃ vā phalāphalaṃ vā āmisajātikaṃ samatittikameva gahetabbaṃ. Tañca kho adhiṭṭhānupagena pattena, itarena pana thūpīkatampi vaṭṭati. Yāmakālikasattāhakālikayāvajīvikāni pana adhiṭṭhānupagapattepi thūpīkatāni vaṭṭanti. Dvīsu pattesu bhattaṃ gahetvā ekasmiṃ pūretvā vihāraṃ pesetuṃ vaṭṭatīti mahāpaccariyaṃ pana vuttaṃ. Yaṃ patte pakkhipiyamānaṃ pūvaucchukhaṇḍaphalāphalādi heṭṭhā orohati, taṃ thūpīkataṃ nāma na hoti. Pūvavaṭaṃsakaṃ ṭhapetvā piṇḍapātaṃ denti, thūpīkatameva hoti. Pupphavaṭaṃsakatakkolakaṭukaphalādivaṭaṃsake pana ṭhapetvā dinnaṃ thūpīkataṃ na hoti. Bhattassa upari thālakaṃ vā pattaṃ vā ṭhapetvā pūretvā gaṇhāti, thūpīkataṃ nāma na hoti. Kurundiyampi vuttaṃ – ‘‘thālake vā paṇṇe vā pakkhipitvā taṃ pattamatthake ṭhapetvā denti, pāṭekkabhājanaṃ vaṭṭatī’’ti.
ਇਧ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਯਂ ਗਿਲਾਨੋ ਨ ਆਗਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਗਿਲਾਨਸ੍ਸਪਿ ਥੂਪੀਕਤਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤੁਮੇવ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਪਨ ਸੁਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਮੇવ ਹੋਤਿ, ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ।
Idha anāpattiyaṃ gilāno na āgato, tasmā gilānassapi thūpīkataṃ na vaṭṭati. Sabbattha pana paṭiggahetumeva na vaṭṭati. Paṭiggahitaṃ pana supaṭiggahitameva hoti, paribhuñjituṃ vaṭṭatīti.
ਤਤਿਯੋ વਗ੍ਗੋ।
Tatiyo vaggo.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੩. ਖਮ੍ਭਕਤવਗ੍ਗੋ • 3. Khambhakatavaggo
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੩. ਖਮ੍ਭਕਤવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • 3. Khambhakatavaggavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੩. ਖਮ੍ਭਕਤવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • 3. Khambhakatavaggavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੩. ਖਮ੍ਭਕਤવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • 3. Khambhakatavaggavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੩. ਖਮ੍ਭਕਤવਗ੍ਗ-ਅਤ੍ਥਯੋਜਨਾ • 3. Khambhakatavagga-atthayojanā
