| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
२. खणसुत्तवण्णना
2. Khaṇasuttavaṇṇanā
१३५. छफस्सायतनिकाति छहि फस्सायतनेहि अनिट्ठसंवेदनिया। छद्वारफस्सपटिविञ्ञत्तीति छहिपि द्वारेहि आरम्मणस्स पटिसंवेदना होतियेव सब्बसो दुक्खानुभवनत्थं। तावतिंसपुरन्ति सुदस्सनमहानगरं। अभावो नाम नत्थि सब्बथा सुखानुभवनतो। निरयेति इमिना दुग्गति भवसामञ्ञेन इतरापायापि गहिता एव। मग्गब्रह्मचरियवासं वसितुं न सक्काति इमिना पन सब्बेसम्पि अच्छिन्दिकट्ठानानं गहणं दट्ठब्बं। इमेवाति इमस्मिं मनुस्सलोके एव। अपायोपि पञ्ञायति अपायदुक्खसदिसस्स दुक्खस्स कदाचि पटिसंवेदनतो। सग्गोपि पञ्ञायति देवभोगसदिससम्पत्तिया कदाचि पटिलभितब्बतो।
135.Chaphassāyatanikāti chahi phassāyatanehi aniṭṭhasaṃvedaniyā. Chadvāraphassapaṭiviññattīti chahipi dvārehi ārammaṇassa paṭisaṃvedanā hotiyeva sabbaso dukkhānubhavanatthaṃ. Tāvatiṃsapuranti sudassanamahānagaraṃ. Abhāvo nāma natthi sabbathā sukhānubhavanato. Nirayeti iminā duggati bhavasāmaññena itarāpāyāpi gahitā eva. Maggabrahmacariyavāsaṃ vasituṃ na sakkāti iminā pana sabbesampi acchindikaṭṭhānānaṃ gahaṇaṃ daṭṭhabbaṃ. Imevāti imasmiṃ manussaloke eva. Apāyopi paññāyati apāyadukkhasadisassa dukkhassa kadāci paṭisaṃvedanato. Saggopi paññāyati devabhogasadisasampattiyā kadāci paṭilabhitabbato.
अयं कम्मभूमीति अयं मनुस्सलोको पुरिसथामकरणाय कम्मभूमि नाम तासं योग्यट्ठानभावतो। तत्थ पधानकम्मं दस्सेन्तो ‘‘इध मग्गभावना’’ति आह। ठानानीति कारणानि। संवेजनियानीति संवेगजननानि बहूनि जातिआदीनि। तथा हि जाति, जरा, ब्याधि, मरणं, अपायभवं, तत्थपि निरयूपपत्तिहेतुकं, तिरच्छानुपपत्तिहेतुकं, असूरकायूपपत्तिहेतुकं, अतीते वट्टमूलकं, अनागते वट्टमूलकं, पच्चुप्पन्ने आहारपरियेट्ठिमूलकन्ति बहूनि संवेगवत्थूनि पच्चवेक्खित्वा संवेगजातो सञ्जातसंवेगो योनिसो पधानमनुयुञ्जस्सु। संवेगाति संवेगमापज्जस्सु।
Ayaṃ kammabhūmīti ayaṃ manussaloko purisathāmakaraṇāya kammabhūmi nāma tāsaṃ yogyaṭṭhānabhāvato. Tattha padhānakammaṃ dassento ‘‘idha maggabhāvanā’’ti āha. Ṭhānānīti kāraṇāni. Saṃvejaniyānīti saṃvegajananāni bahūni jātiādīni. Tathā hi jāti, jarā, byādhi, maraṇaṃ, apāyabhavaṃ, tatthapi nirayūpapattihetukaṃ, tiracchānupapattihetukaṃ, asūrakāyūpapattihetukaṃ, atīte vaṭṭamūlakaṃ, anāgate vaṭṭamūlakaṃ, paccuppanne āhārapariyeṭṭhimūlakanti bahūni saṃvegavatthūni paccavekkhitvā saṃvegajāto sañjātasaṃvego yoniso padhānamanuyuñjassu. Saṃvegāti saṃvegamāpajjassu.
खणसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Khaṇasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / २. खणसुत्तं • 2. Khaṇasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / २. खणसुत्तवण्णना • 2. Khaṇasuttavaṇṇanā
