Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / వినయవినిచ్ఛయ-టీకా • Vinayavinicchaya-ṭīkā |
ఖన్ధకపుచ్ఛాకథావణ్ణనా
Khandhakapucchākathāvaṇṇanā
౩౦౦. సేసేసూతి అభబ్బపుగ్గలపరిదీపకేసు సబ్బపదేసు.
300.Sesesūti abhabbapuggalaparidīpakesu sabbapadesu.
౩౦౨. ‘‘నస్సన్తు ఏతే’’తి పదచ్ఛేదో. పురక్ఖకాతి ఏత్థ సామిఅత్థే పచ్చత్తవచనం, భేదపురేక్ఖకస్స, భేదపురేక్ఖకాయాతి అత్థో.
302. ‘‘Nassantu ete’’ti padacchedo. Purakkhakāti ettha sāmiatthe paccattavacanaṃ, bhedapurekkhakassa, bhedapurekkhakāyāti attho.
౩౦౩. సేసేసూతి అవసేసేసు అసంవాసకాదిదీపకేసు పటిక్ఖేపపదేసు.
303.Sesesūti avasesesu asaṃvāsakādidīpakesu paṭikkhepapadesu.
౩౦౪. ఏకావ దుక్కటాపత్తి వుత్తాతి వస్సం అనుపగమనాదిపచ్చయా జాతితో ఏకావ దుక్కటాపత్తి వుత్తా.
304.Ekāvadukkaṭāpatti vuttāti vassaṃ anupagamanādipaccayā jātito ekāva dukkaṭāpatti vuttā.
౩౦౫. ఉపోసథసమా మతాతి ఉపోసథక్ఖన్ధకే వుత్తసదిసా జాతా ఆపత్తియో మతా అధిప్పేతా.
305.Uposathasamāmatāti uposathakkhandhake vuttasadisā jātā āpattiyo matā adhippetā.
౩౦౬. చమ్మేతి చమ్మక్ఖన్ధకే. వచ్ఛతరిం గహేత్వా మారేన్తానం ఛబ్బగ్గియానం పాచిత్తి వుత్తాతి సమ్బన్ధో. వచ్ఛతరిన్తి బలసమ్పన్నం తరుణగావిం. సా హి వచ్ఛకభావం తరిత్వా అతిక్కమిత్వా ఠితత్తా ‘‘వచ్ఛతరీ’’తి వుచ్చతి.
306.Cammeti cammakkhandhake. Vacchatariṃ gahetvā mārentānaṃ chabbaggiyānaṃ pācitti vuttāti sambandho. Vacchatarinti balasampannaṃ taruṇagāviṃ. Sā hi vacchakabhāvaṃ taritvā atikkamitvā ṭhitattā ‘‘vacchatarī’’ti vuccati.
౩౦౭. అఙ్గజాతం ఛుపన్తస్సాతి గావీనం అఙ్గజాతం అత్తనో అఙ్గజాతేన బహి ఛుపన్తస్స. సేసేసూతి గావీనం విసాణాదీసు గహణే, పిట్ఠిఅభిరుహణే చ. యథాహ ‘‘ఛబ్బగ్గియా భిక్ఖూ అచిరవతియా నదియా గావీనం తరన్తీనం విసాణేసుపి గణ్హన్తీ’’తిఆది (మహావ॰ ౨౫౨).
307.Aṅgajātaṃ chupantassāti gāvīnaṃ aṅgajātaṃ attano aṅgajātena bahi chupantassa. Sesesūti gāvīnaṃ visāṇādīsu gahaṇe, piṭṭhiabhiruhaṇe ca. Yathāha ‘‘chabbaggiyā bhikkhū aciravatiyā nadiyā gāvīnaṃ tarantīnaṃ visāṇesupi gaṇhantī’’tiādi (mahāva. 252).
౩౦౯. తత్థ భేసజ్జక్ఖన్ధకే. సామన్తా ద్వఙ్గులేతి వచ్చమగ్గపస్సావమగ్గానం సామన్తా ద్వఙ్గులమత్తే పదేసే. సత్థకమ్మం కరోన్తస్స థుల్లచ్చయముదీరితన్తి యోజనా. యథాహ – ‘‘న, భిక్ఖవే, సమ్బాధస్స సామన్తా ద్వఙ్గులే సత్థకమ్మం వా వత్థికమ్మం వా కారేతబ్బం, యో కారేయ్య, ఆపత్తి థుల్లచ్చయస్సా’’తి (మహావ॰ ౨౭౯). ఏత్థ చ ‘‘సామన్తా ద్వఙ్గులే’’తి ఇదం సత్థకమ్మంయేవ సన్ధాయ వుత్తం. వత్థికమ్మం పన సమ్బాధేయేవ పటిక్ఖిత్తం.
309.Tattha bhesajjakkhandhake. Sāmantā dvaṅguleti vaccamaggapassāvamaggānaṃ sāmantā dvaṅgulamatte padese. Satthakammaṃ karontassa thullaccayamudīritanti yojanā. Yathāha – ‘‘na, bhikkhave, sambādhassa sāmantā dvaṅgule satthakammaṃ vā vatthikammaṃ vā kāretabbaṃ, yo kāreyya, āpatti thullaccayassā’’ti (mahāva. 279). Ettha ca ‘‘sāmantā dvaṅgule’’ti idaṃ satthakammaṃyeva sandhāya vuttaṃ. Vatthikammaṃ pana sambādheyeva paṭikkhittaṃ.
‘‘న, భిక్ఖవే, అఞ్ఞత్ర నిమన్తితేన అఞ్ఞస్స భోజ్జయాగు పరిభుఞ్జితబ్బా, యో పరిభుఞ్జేయ్య, యథాధమ్మో కారేతబ్బో’’తి (మహావ॰ ౨౮౩) వుత్తత్తా ఆహ ‘‘భోజ్జయాగూసు పాచిత్తీ’’తి. ఏత్థ చ భోజ్జయాగు నామ బహలయాగు. ‘‘పిణ్డం వట్టేత్వా పాతబ్బయాగూ’’తి గణ్ఠిపదే వుత్తం. పాచిత్తీతి పరమ్పరభోజనపవారణసిక్ఖాపదేహి పాచిత్తి. సేసేసూతి అన్తోవుత్థఅన్తోపక్కసయంపక్కపరిభోగాదీసు. యథాహ ‘‘న, భిక్ఖవే, అన్తోవుత్థం అన్తోపక్కం సామంపక్కం పరిభుఞ్జితబ్బం, యో పరిభుఞ్జేయ్య, ఆపత్తి దుక్కటస్సా’’తిఆది (మహావ॰ ౨౭౪).
‘‘Na, bhikkhave, aññatra nimantitena aññassa bhojjayāgu paribhuñjitabbā, yo paribhuñjeyya, yathādhammo kāretabbo’’ti (mahāva. 283) vuttattā āha ‘‘bhojjayāgūsu pācittī’’ti. Ettha ca bhojjayāgu nāma bahalayāgu. ‘‘Piṇḍaṃ vaṭṭetvā pātabbayāgū’’ti gaṇṭhipade vuttaṃ. Pācittīti paramparabhojanapavāraṇasikkhāpadehi pācitti. Sesesūti antovutthaantopakkasayaṃpakkaparibhogādīsu. Yathāha ‘‘na, bhikkhave, antovutthaṃ antopakkaṃ sāmaṃpakkaṃ paribhuñjitabbaṃ, yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassā’’tiādi (mahāva. 274).
౩౧౦. చీవరసంయుత్తేతి చీవరక్ఖన్ధకే.
310.Cīvarasaṃyutteti cīvarakkhandhake.
౩౧౩. చమ్పేయ్యకే చ కోసమ్బేతి చమ్పేయ్యక్ఖన్ధకే చేవ కోసమ్బకక్ఖన్ధకే చ. ‘‘కమ్మస్మి’’న్తిఆదీసుపి ఏసేవ నయో.
313.Campeyyakeca kosambeti campeyyakkhandhake ceva kosambakakkhandhake ca. ‘‘Kammasmi’’ntiādīsupi eseva nayo.
౩౧౭. రోమన్థేతి భుత్తస్స లహుం పాకత్తాయ కుచ్ఛిగతం ముఖం ఆరోపేత్వా సణ్హకరణవసేన అనుచాలనే.
317.Romantheti bhuttassa lahuṃ pākattāya kucchigataṃ mukhaṃ āropetvā saṇhakaraṇavasena anucālane.
౩౧౮. సేనాసనస్మిన్తి సేనాసనక్ఖన్ధకే. గరునోతి గరుభణ్డస్స.
318.Senāsanasminti senāsanakkhandhake. Garunoti garubhaṇḍassa.
౩౨౦. సఙ్ఘభేదేతి సఙ్ఘభేదకక్ఖన్ధకే.
320.Saṅghabhedeti saṅghabhedakakkhandhake.
౩౨౧. భేదానువత్తకానన్తి సఙ్ఘభేదానువత్తకానం. గణభోగేతి గణభోజనే.
321.Bhedānuvattakānanti saṅghabhedānuvattakānaṃ. Gaṇabhogeti gaṇabhojane.
౩౨౨. సాతి ఏత్థ సబ్బవత్తేసు అనాదరియేన హోతీతి సేసో. సేసం ఉత్తానత్థమేవ.
322.Sāti ettha sabbavattesu anādariyena hotīti seso. Sesaṃ uttānatthameva.
ఇతి ఉత్తరే లీనత్థపకాసనియా
Iti uttare līnatthapakāsaniyā
ఖన్ధకపుచ్ఛాకథావణ్ణనా నిట్ఠితా.
Khandhakapucchākathāvaṇṇanā niṭṭhitā.