| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විනයවිනිච්‌ඡය-ටීකා • Vinayavinicchaya-ṭīkā |
ඛන්‌ධකපුච්‌ඡාකථාවණ්‌ණනා
Khandhakapucchākathāvaṇṇanā
300. සෙසෙසූති අභබ්‌බපුග්‌ගලපරිදීපකෙසු සබ්‌බපදෙසු.
300.Sesesūti abhabbapuggalaparidīpakesu sabbapadesu.
302. ‘‘නස්‌සන්‌තු එතෙ’’ති පදච්‌ඡෙදො. පුරක්‌ඛකාති එත්‌ථ සාමිඅත්‌ථෙ පච්‌චත්‌තවචනං, භෙදපුරෙක්‌ඛකස්‌ස, භෙදපුරෙක්‌ඛකායාති අත්‌ථො.
302. ‘‘Nassantu ete’’ti padacchedo. Purakkhakāti ettha sāmiatthe paccattavacanaṃ, bhedapurekkhakassa, bhedapurekkhakāyāti attho.
303. සෙසෙසූති අවසෙසෙසු අසංවාසකාදිදීපකෙසු පටික්‌ඛෙපපදෙසු.
303.Sesesūti avasesesu asaṃvāsakādidīpakesu paṭikkhepapadesu.
304. එකාව දුක්‌කටාපත්‌ති වුත්‌තාති වස්‌සං අනුපගමනාදිපච්‌චයා ජාතිතො එකාව දුක්‌කටාපත්‌ති වුත්‌තා.
304.Ekāvadukkaṭāpatti vuttāti vassaṃ anupagamanādipaccayā jātito ekāva dukkaṭāpatti vuttā.
305. උපොසථසමා මතාති උපොසථක්‌ඛන්‌ධකෙ වුත්‌තසදිසා ජාතා ආපත්‌තියො මතා අධිප්‌පෙතා.
305.Uposathasamāmatāti uposathakkhandhake vuttasadisā jātā āpattiyo matā adhippetā.
306. චම්‌මෙති චම්‌මක්‌ඛන්‌ධකෙ. වච්‌ඡතරිං ගහෙත්‌වා මාරෙන්‌තානං ඡබ්‌බග්‌ගියානං පාචිත්‌ති වුත්‌තාති සම්‌බන්‌ධො. වච්‌ඡතරින්‌ති බලසම්‌පන්‌නං තරුණගාවිං. සා හි වච්‌ඡකභාවං තරිත්‌වා අතික්‌කමිත්‌වා ඨිතත්‌තා ‘‘වච්‌ඡතරී’’ති වුච්‌චති.
306.Cammeti cammakkhandhake. Vacchatariṃ gahetvā mārentānaṃ chabbaggiyānaṃ pācitti vuttāti sambandho. Vacchatarinti balasampannaṃ taruṇagāviṃ. Sā hi vacchakabhāvaṃ taritvā atikkamitvā ṭhitattā ‘‘vacchatarī’’ti vuccati.
307. අඞ්‌ගජාතං ඡුපන්‌තස්‌සාති ගාවීනං අඞ්‌ගජාතං අත්‌තනො අඞ්‌ගජාතෙන බහි ඡුපන්‌තස්‌ස. සෙසෙසූති ගාවීනං විසාණාදීසු ගහණෙ, පිට්‌ඨිඅභිරුහණෙ ච. යථාහ ‘‘ඡබ්‌බග්‌ගියා භික්‌ඛූ අචිරවතියා නදියා ගාවීනං තරන්‌තීනං විසාණෙසුපි ගණ්‌හන්‌තී’’තිආදි (මහාව. 252).
307.Aṅgajātaṃ chupantassāti gāvīnaṃ aṅgajātaṃ attano aṅgajātena bahi chupantassa. Sesesūti gāvīnaṃ visāṇādīsu gahaṇe, piṭṭhiabhiruhaṇe ca. Yathāha ‘‘chabbaggiyā bhikkhū aciravatiyā nadiyā gāvīnaṃ tarantīnaṃ visāṇesupi gaṇhantī’’tiādi (mahāva. 252).
309. තත්‌ථ භෙසජ්‌ජක්‌ඛන්‌ධකෙ. සාමන්‌තා ද්‌වඞ්‌ගුලෙති වච්‌චමග්‌ගපස්‌සාවමග්‌ගානං සාමන්‌තා ද්‌වඞ්‌ගුලමත්‌තෙ පදෙසෙ. සත්‌ථකම්‌මං කරොන්‌තස්‌ස ථුල්‌ලච්‌චයමුදීරිතන්‌ති යොජනා. යථාහ – ‘‘න, භික්‌ඛවෙ, සම්‌බාධස්‌ස සාමන්‌තා ද්‌වඞ්‌ගුලෙ සත්‌ථකම්‌මං වා වත්‌ථිකම්‌මං වා කාරෙතබ්‌බං, යො කාරෙය්‍ය, ආපත්‌ති ථුල්‌ලච්‌චයස්‌සා’’ති (මහාව. 279). එත්‌ථ ච ‘‘සාමන්‌තා ද්‌වඞ්‌ගුලෙ’’ති ඉදං සත්‌ථකම්‌මංයෙව සන්‌ධාය වුත්‌තං. වත්‌ථිකම්‌මං පන සම්‌බාධෙයෙව පටික්‌ඛිත්‌තං.
309.Tattha bhesajjakkhandhake. Sāmantā dvaṅguleti vaccamaggapassāvamaggānaṃ sāmantā dvaṅgulamatte padese. Satthakammaṃ karontassa thullaccayamudīritanti yojanā. Yathāha – ‘‘na, bhikkhave, sambādhassa sāmantā dvaṅgule satthakammaṃ vā vatthikammaṃ vā kāretabbaṃ, yo kāreyya, āpatti thullaccayassā’’ti (mahāva. 279). Ettha ca ‘‘sāmantā dvaṅgule’’ti idaṃ satthakammaṃyeva sandhāya vuttaṃ. Vatthikammaṃ pana sambādheyeva paṭikkhittaṃ.
‘‘න, භික්‌ඛවෙ, අඤ්‌ඤත්‍ර නිමන්‌තිතෙන අඤ්‌ඤස්‌ස භොජ්‌ජයාගු පරිභුඤ්‌ජිතබ්‌බා, යො පරිභුඤ්‌ජෙය්‍ය, යථාධම්‌මො කාරෙතබ්‌බො’’ති (මහාව. 283) වුත්‌තත්‌තා ආහ ‘‘භොජ්‌ජයාගූසු පාචිත්‌තී’’ති. එත්‌ථ ච භොජ්‌ජයාගු නාම බහලයාගු. ‘‘පිණ්‌ඩං වට්‌ටෙත්‌වා පාතබ්‌බයාගූ’’ති ගණ්‌ඨිපදෙ වුත්‌තං. පාචිත්‌තීති පරම්‌පරභොජනපවාරණසික්‌ඛාපදෙහි පාචිත්‌ති. සෙසෙසූති අන්‌තොවුත්‌ථඅන්‌තොපක්‌කසයංපක්‌කපරිභොගාදීසු. යථාහ ‘‘න, භික්‌ඛවෙ, අන්‌තොවුත්‌ථං අන්‌තොපක්‌කං සාමංපක්‌කං පරිභුඤ්‌ජිතබ්‌බං, යො පරිභුඤ්‌ජෙය්‍ය, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌සා’’තිආදි (මහාව. 274).
‘‘Na, bhikkhave, aññatra nimantitena aññassa bhojjayāgu paribhuñjitabbā, yo paribhuñjeyya, yathādhammo kāretabbo’’ti (mahāva. 283) vuttattā āha ‘‘bhojjayāgūsu pācittī’’ti. Ettha ca bhojjayāgu nāma bahalayāgu. ‘‘Piṇḍaṃ vaṭṭetvā pātabbayāgū’’ti gaṇṭhipade vuttaṃ. Pācittīti paramparabhojanapavāraṇasikkhāpadehi pācitti. Sesesūti antovutthaantopakkasayaṃpakkaparibhogādīsu. Yathāha ‘‘na, bhikkhave, antovutthaṃ antopakkaṃ sāmaṃpakkaṃ paribhuñjitabbaṃ, yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassā’’tiādi (mahāva. 274).
310. චීවරසංයුත්‌තෙති චීවරක්‌ඛන්‌ධකෙ.
310.Cīvarasaṃyutteti cīvarakkhandhake.
313. චම්‌පෙය්‍යකෙ ච කොසම්‌බෙති චම්‌පෙය්‍යක්‌ඛන්‌ධකෙ චෙව කොසම්‌බකක්‌ඛන්‌ධකෙ ච. ‘‘කම්‌මස්‌මි’’න්‌තිආදීසුපි එසෙව නයො.
313.Campeyyakeca kosambeti campeyyakkhandhake ceva kosambakakkhandhake ca. ‘‘Kammasmi’’ntiādīsupi eseva nayo.
317. රොමන්‌ථෙති භුත්‌තස්‌ස ලහුං පාකත්‌තාය කුච්‌ඡිගතං මුඛං ආරොපෙත්‌වා සණ්‌හකරණවසෙන අනුචාලනෙ.
317.Romantheti bhuttassa lahuṃ pākattāya kucchigataṃ mukhaṃ āropetvā saṇhakaraṇavasena anucālane.
318. සෙනාසනස්‌මින්‌ති සෙනාසනක්‌ඛන්‌ධකෙ. ගරුනොති ගරුභණ්‌ඩස්‌ස.
318.Senāsanasminti senāsanakkhandhake. Garunoti garubhaṇḍassa.
320. සඞ්‌ඝභෙදෙති සඞ්‌ඝභෙදකක්‌ඛන්‌ධකෙ.
320.Saṅghabhedeti saṅghabhedakakkhandhake.
321. භෙදානුවත්‌තකානන්‌ති සඞ්‌ඝභෙදානුවත්‌තකානං. ගණභොගෙති ගණභොජනෙ.
321.Bhedānuvattakānanti saṅghabhedānuvattakānaṃ. Gaṇabhogeti gaṇabhojane.
322. සාති එත්‌ථ සබ්‌බවත්‌තෙසු අනාදරියෙන හොතීති සෙසො. සෙසං උත්‌තානත්‌ථමෙව.
322.Sāti ettha sabbavattesu anādariyena hotīti seso. Sesaṃ uttānatthameva.
ඉති උත්‌තරෙ ලීනත්‌ථපකාසනියා
Iti uttare līnatthapakāsaniyā
ඛන්‌ධකපුච්‌ඡාකථාවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Khandhakapucchākathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
