Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / కథావత్థుపాళి • Kathāvatthupāḷi |
౨౨. బావీసతిమవగ్గో
22. Bāvīsatimavaggo
(౨౧౭) ౧౦. ఖణికకథా
(217) 10. Khaṇikakathā
౯౦౬. ఏకచిత్తక్ఖణికా సబ్బే ధమ్మాతి? ఆమన్తా. చిత్తే మహాపథవీ సణ్ఠాతి, మహాసముద్దో సణ్ఠాతి, సినేరుపబ్బతరాజా సణ్ఠాతి, ఆపో సణ్ఠాతి, తేజో సణ్ఠాతి, వాయో సణ్ఠాతి, తిణకట్ఠవనప్పతయో సణ్ఠహన్తీతి? న హేవం వత్తబ్బే…పే॰….
906. Ekacittakkhaṇikā sabbe dhammāti? Āmantā. Citte mahāpathavī saṇṭhāti, mahāsamuddo saṇṭhāti, sinerupabbatarājā saṇṭhāti, āpo saṇṭhāti, tejo saṇṭhāti, vāyo saṇṭhāti, tiṇakaṭṭhavanappatayo saṇṭhahantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ఏకచిత్తక్ఖణికా సబ్బే ధమ్మాతి? ఆమన్తా. చక్ఖాయతనం చక్ఖువిఞ్ఞాణేన సహజాతన్తి? న హేవం వత్తబ్బే…పే॰… చక్ఖాయతనం చక్ఖువిఞ్ఞాణేన సహజాతన్తి? ఆమన్తా. నను ఆయస్మా సారిపుత్తో ఏతదవోచ – ‘‘అజ్ఝత్తికఞ్చేవ, ఆవుసో, చక్ఖుం అపరిభిన్నం హోతి, బాహిరా చ రూపా న ఆపాథం ఆగచ్ఛన్తి, నో చ తజ్జో సమన్నాహారో హోతి, నేవ తావ తజ్జస్స విఞ్ఞాణభాగస్స 1 పాతుభావో హోతి. అజ్ఝత్తికఞ్చేవ, ఆవుసో, చక్ఖుం అపరిభిన్నం హోతి, బాహిరా చ రూపా ఆపాథం ఆగచ్ఛన్తి, నో చ తజ్జో సమన్నాహారో హోతి, నేవ తావ తజ్జస్స విఞ్ఞాణభాగస్స పాతుభావో హోతి. యతో చ ఖో, ఆవుసో, అజ్ఝత్తికఞ్చేవ చక్ఖుం అపరిభిన్నం హోతి , బాహిరా చ రూపా ఆపాథం ఆగచ్ఛన్తి, తజ్జో చ సమన్నాహారో హోతి, ఏవం తజ్జస్స విఞ్ఞాణభాగస్స పాతుభావో హోతీ’’తి 2! అత్థేవ సుత్తన్తోతి? ఆమన్తా. తేన హి న వత్తబ్బం – ‘‘చక్ఖాయతనం చక్ఖువిఞ్ఞాణేన సహజాత’’న్తి.
Ekacittakkhaṇikā sabbe dhammāti? Āmantā. Cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇena sahajātanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇena sahajātanti? Āmantā. Nanu āyasmā sāriputto etadavoca – ‘‘ajjhattikañceva, āvuso, cakkhuṃ aparibhinnaṃ hoti, bāhirā ca rūpā na āpāthaṃ āgacchanti, no ca tajjo samannāhāro hoti, neva tāva tajjassa viññāṇabhāgassa 3 pātubhāvo hoti. Ajjhattikañceva, āvuso, cakkhuṃ aparibhinnaṃ hoti, bāhirā ca rūpā āpāthaṃ āgacchanti, no ca tajjo samannāhāro hoti, neva tāva tajjassa viññāṇabhāgassa pātubhāvo hoti. Yato ca kho, āvuso, ajjhattikañceva cakkhuṃ aparibhinnaṃ hoti , bāhirā ca rūpā āpāthaṃ āgacchanti, tajjo ca samannāhāro hoti, evaṃ tajjassa viññāṇabhāgassa pātubhāvo hotī’’ti 4! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇena sahajāta’’nti.
సోతాయతనం…పే॰… ఘానాయతనం…పే॰… జివ్హాయతనం…పే॰… కాయాయతనం కాయవిఞ్ఞాణేన సహజాతన్తి? న హేవం వత్తబ్బే…పే॰… కాయాయతనం కాయవిఞ్ఞాణేన సహజాతన్తి? ఆమన్తా. నను ఆయస్మా సారిపుత్తో ఏతదవోచ – ‘‘అజ్ఝత్తికో చేవ, ఆవుసో, కాయో అపరిభిన్నో హోతి, బాహిరా చ ఫోట్ఠబ్బా న ఆపాథం ఆగచ్ఛన్తి, నో చ…పే॰… అజ్ఝత్తికో చేవ, ఆవుసో, కాయో అపరిభిన్నో హోతి, బాహిరా చ ఫోట్ఠబ్బా ఆపాథం ఆగచ్ఛన్తి, నో చ…పే॰… యతో చ ఖో, ఆవుసో, అజ్ఝత్తికో చేవ కాయో అపరిభిన్నో హోతి, బాహిరా చ ఫోట్ఠబ్బా ఆపాథం ఆగచ్ఛన్తి, తజ్జో చ సమన్నాహారో హోతి, ఏవం తజ్జస్స విఞ్ఞాణభాగస్స పాతుభావో హోతీ’’తి 5! అత్థేవ సుత్తన్తోతి? ఆమన్తా. తేన హి న వత్తబ్బం – ‘‘కాయాయతనం కాయవిఞ్ఞాణేన సహజాత’’న్తి.
Sotāyatanaṃ…pe… ghānāyatanaṃ…pe… jivhāyatanaṃ…pe… kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇena sahajātanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇena sahajātanti? Āmantā. Nanu āyasmā sāriputto etadavoca – ‘‘ajjhattiko ceva, āvuso, kāyo aparibhinno hoti, bāhirā ca phoṭṭhabbā na āpāthaṃ āgacchanti, no ca…pe… ajjhattiko ceva, āvuso, kāyo aparibhinno hoti, bāhirā ca phoṭṭhabbā āpāthaṃ āgacchanti, no ca…pe… yato ca kho, āvuso, ajjhattiko ceva kāyo aparibhinno hoti, bāhirā ca phoṭṭhabbā āpāthaṃ āgacchanti, tajjo ca samannāhāro hoti, evaṃ tajjassa viññāṇabhāgassa pātubhāvo hotī’’ti 6! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇena sahajāta’’nti.
౯౦౭. న వత్తబ్బం – ‘‘ఏకచిత్తక్ఖణికా సబ్బే ధమ్మా’’తి? ఆమన్తా. సబ్బే ధమ్మా నిచ్చా ధువా సస్సతా అవిపరిణామధమ్మాతి? న హేవం వత్తబ్బే. తేన హి ఏకచిత్తక్ఖణికా సబ్బే ధమ్మాతి.
907. Na vattabbaṃ – ‘‘ekacittakkhaṇikā sabbe dhammā’’ti? Āmantā. Sabbe dhammā niccā dhuvā sassatā avipariṇāmadhammāti? Na hevaṃ vattabbe. Tena hi ekacittakkhaṇikā sabbe dhammāti.
ఖణికకథా నిట్ఠితా.
Khaṇikakathā niṭṭhitā.
బావీసతిమవగ్గో.
Bāvīsatimavaggo.
తస్సుద్దానం –
Tassuddānaṃ –
అత్థి కిఞ్చి సంయోజనం అప్పహాయ పరినిబ్బానం, అరహా కుసలచిత్తో పరినిబ్బాయతి, అరహా ఆనేఞ్జే ఠితో పరినిబ్బాయతి, అత్థి గబ్భసేయ్యాయ ధమ్మాభిసమయో, అత్థి గబ్భసేయ్యాయ అరహత్తప్పత్తి, అత్థి సుపినగతస్స ధమ్మాభిసమయో, అత్థి సుపినగతస్స అరహత్తప్పత్తి, సబ్బం సుపినగతస్స చిత్తం అబ్యాకతం, నత్థి కాచి ఆసేవనపచ్చయతా, ఏకచిత్తక్ఖణికా సబ్బే ధమ్మాతి.
Atthi kiñci saṃyojanaṃ appahāya parinibbānaṃ, arahā kusalacitto parinibbāyati, arahā āneñje ṭhito parinibbāyati, atthi gabbhaseyyāya dhammābhisamayo, atthi gabbhaseyyāya arahattappatti, atthi supinagatassa dhammābhisamayo, atthi supinagatassa arahattappatti, sabbaṃ supinagatassa cittaṃ abyākataṃ, natthi kāci āsevanapaccayatā, ekacittakkhaṇikā sabbe dhammāti.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / అభిధమ్మపిటక (అట్ఠకథా) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / పఞ్చపకరణ-అట్ఠకథా • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ౧౦. ఖణికకథావణ్ణనా • 10. Khaṇikakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-మూలటీకా • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ౧౦. ఖణికకథావణ్ణనా • 10. Khaṇikakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-అనుటీకా • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ౧౦. ఖణికకథావణ్ణనా • 10. Khaṇikakathāvaṇṇanā