| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / කථාවත්‌ථුපාළි • Kathāvatthupāḷi |
22. බාවීසතිමවග්‌ගො
22. Bāvīsatimavaggo
(217) 10. ඛණිකකථා
(217) 10. Khaṇikakathā
906. එකචිත්‌තක්‌ඛණිකා සබ්‌බෙ ධම්‌මාති? ආමන්‌තා. චිත්‌තෙ මහාපථවී සණ්‌ඨාති, මහාසමුද්‌දො සණ්‌ඨාති, සිනෙරුපබ්‌බතරාජා සණ්‌ඨාති, ආපො සණ්‌ඨාති, තෙජො සණ්‌ඨාති, වායො සණ්‌ඨාති, තිණකට්‌ඨවනප්‌පතයො සණ්‌ඨහන්‌තීති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ…පෙ.….
906. Ekacittakkhaṇikā sabbe dhammāti? Āmantā. Citte mahāpathavī saṇṭhāti, mahāsamuddo saṇṭhāti, sinerupabbatarājā saṇṭhāti, āpo saṇṭhāti, tejo saṇṭhāti, vāyo saṇṭhāti, tiṇakaṭṭhavanappatayo saṇṭhahantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
එකචිත්‌තක්‌ඛණිකා සබ්‌බෙ ධම්‌මාති? ආමන්‌තා. චක්‌ඛායතනං චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණෙන සහජාතන්‌ති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ…පෙ.… චක්‌ඛායතනං චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණෙන සහජාතන්‌ති? ආමන්‌තා. නනු ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො එතදවොච – ‘‘අජ්‌ඣත්‌තිකඤ්‌චෙව, ආවුසො, චක්‌ඛුං අපරිභින්‌නං හොති, බාහිරා ච රූපා න ආපාථං ආගච්‌ඡන්‌ති, නො ච තජ්‌ජො සමන්‌නාහාරො හොති, නෙව තාව තජ්‌ජස්‌ස විඤ්‌ඤාණභාගස්‌ස 1 පාතුභාවො හොති. අජ්‌ඣත්‌තිකඤ්‌චෙව, ආවුසො, චක්‌ඛුං අපරිභින්‌නං හොති, බාහිරා ච රූපා ආපාථං ආගච්‌ඡන්‌ති, නො ච තජ්‌ජො සමන්‌නාහාරො හොති, නෙව තාව තජ්‌ජස්‌ස විඤ්‌ඤාණභාගස්‌ස පාතුභාවො හොති. යතො ච ඛො, ආවුසො, අජ්‌ඣත්‌තිකඤ්‌චෙව චක්‌ඛුං අපරිභින්‌නං හොති , බාහිරා ච රූපා ආපාථං ආගච්‌ඡන්‌ති, තජ්‌ජො ච සමන්‌නාහාරො හොති, එවං තජ්‌ජස්‌ස විඤ්‌ඤාණභාගස්‌ස පාතුභාවො හොතී’’ති 2! අත්‌ථෙව සුත්‌තන්‌තොති? ආමන්‌තා. තෙන හි න වත්‌තබ්‌බං – ‘‘චක්‌ඛායතනං චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණෙන සහජාත’’න්‌ති.
Ekacittakkhaṇikā sabbe dhammāti? Āmantā. Cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇena sahajātanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇena sahajātanti? Āmantā. Nanu āyasmā sāriputto etadavoca – ‘‘ajjhattikañceva, āvuso, cakkhuṃ aparibhinnaṃ hoti, bāhirā ca rūpā na āpāthaṃ āgacchanti, no ca tajjo samannāhāro hoti, neva tāva tajjassa viññāṇabhāgassa 3 pātubhāvo hoti. Ajjhattikañceva, āvuso, cakkhuṃ aparibhinnaṃ hoti, bāhirā ca rūpā āpāthaṃ āgacchanti, no ca tajjo samannāhāro hoti, neva tāva tajjassa viññāṇabhāgassa pātubhāvo hoti. Yato ca kho, āvuso, ajjhattikañceva cakkhuṃ aparibhinnaṃ hoti , bāhirā ca rūpā āpāthaṃ āgacchanti, tajjo ca samannāhāro hoti, evaṃ tajjassa viññāṇabhāgassa pātubhāvo hotī’’ti 4! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇena sahajāta’’nti.
සොතායතනං…පෙ.… ඝානායතනං…පෙ.… ජිව්‌හායතනං…පෙ.… කායායතනං කායවිඤ්‌ඤාණෙන සහජාතන්‌ති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ…පෙ.… කායායතනං කායවිඤ්‌ඤාණෙන සහජාතන්‌ති? ආමන්‌තා. නනු ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො එතදවොච – ‘‘අජ්‌ඣත්‌තිකො චෙව, ආවුසො, කායො අපරිභින්‌නො හොති, බාහිරා ච ඵොට්‌ඨබ්‌බා න ආපාථං ආගච්‌ඡන්‌ති, නො ච…පෙ.… අජ්‌ඣත්‌තිකො චෙව, ආවුසො, කායො අපරිභින්‌නො හොති, බාහිරා ච ඵොට්‌ඨබ්‌බා ආපාථං ආගච්‌ඡන්‌ති, නො ච…පෙ.… යතො ච ඛො, ආවුසො, අජ්‌ඣත්‌තිකො චෙව කායො අපරිභින්‌නො හොති, බාහිරා ච ඵොට්‌ඨබ්‌බා ආපාථං ආගච්‌ඡන්‌ති, තජ්‌ජො ච සමන්‌නාහාරො හොති, එවං තජ්‌ජස්‌ස විඤ්‌ඤාණභාගස්‌ස පාතුභාවො හොතී’’ති 5! අත්‌ථෙව සුත්‌තන්‌තොති? ආමන්‌තා. තෙන හි න වත්‌තබ්‌බං – ‘‘කායායතනං කායවිඤ්‌ඤාණෙන සහජාත’’න්‌ති.
Sotāyatanaṃ…pe… ghānāyatanaṃ…pe… jivhāyatanaṃ…pe… kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇena sahajātanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇena sahajātanti? Āmantā. Nanu āyasmā sāriputto etadavoca – ‘‘ajjhattiko ceva, āvuso, kāyo aparibhinno hoti, bāhirā ca phoṭṭhabbā na āpāthaṃ āgacchanti, no ca…pe… ajjhattiko ceva, āvuso, kāyo aparibhinno hoti, bāhirā ca phoṭṭhabbā āpāthaṃ āgacchanti, no ca…pe… yato ca kho, āvuso, ajjhattiko ceva kāyo aparibhinno hoti, bāhirā ca phoṭṭhabbā āpāthaṃ āgacchanti, tajjo ca samannāhāro hoti, evaṃ tajjassa viññāṇabhāgassa pātubhāvo hotī’’ti 6! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇena sahajāta’’nti.
907. න වත්‌තබ්‌බං – ‘‘එකචිත්‌තක්‌ඛණිකා සබ්‌බෙ ධම්‌මා’’ති? ආමන්‌තා. සබ්‌බෙ ධම්‌මා නිච්‌චා ධුවා සස්‌සතා අවිපරිණාමධම්‌මාති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ. තෙන හි එකචිත්‌තක්‌ඛණිකා සබ්‌බෙ ධම්‌මාති.
907. Na vattabbaṃ – ‘‘ekacittakkhaṇikā sabbe dhammā’’ti? Āmantā. Sabbe dhammā niccā dhuvā sassatā avipariṇāmadhammāti? Na hevaṃ vattabbe. Tena hi ekacittakkhaṇikā sabbe dhammāti.
ඛණිකකථා නිට්‌ඨිතා.
Khaṇikakathā niṭṭhitā.
බාවීසතිමවග්‌ගො.
Bāvīsatimavaggo.
තස්‌සුද්‌දානං –
Tassuddānaṃ –
අත්‌ථි කිඤ්‌චි සංයොජනං අප්‌පහාය පරිනිබ්‌බානං, අරහා කුසලචිත්‌තො පරිනිබ්‌බායති, අරහා ආනෙඤ්‌ජෙ ඨිතො පරිනිබ්‌බායති, අත්‌ථි ගබ්‌භසෙය්‍යාය ධම්‌මාභිසමයො, අත්‌ථි ගබ්‌භසෙය්‍යාය අරහත්‌තප්‌පත්‌ති, අත්‌ථි සුපිනගතස්‌ස ධම්‌මාභිසමයො, අත්‌ථි සුපිනගතස්‌ස අරහත්‌තප්‌පත්‌ති, සබ්‌බං සුපිනගතස්‌ස චිත්‌තං අබ්‍යාකතං, නත්‌ථි කාචි ආසෙවනපච්‌චයතා, එකචිත්‌තක්‌ඛණිකා සබ්‌බෙ ධම්‌මාති.
Atthi kiñci saṃyojanaṃ appahāya parinibbānaṃ, arahā kusalacitto parinibbāyati, arahā āneñje ṭhito parinibbāyati, atthi gabbhaseyyāya dhammābhisamayo, atthi gabbhaseyyāya arahattappatti, atthi supinagatassa dhammābhisamayo, atthi supinagatassa arahattappatti, sabbaṃ supinagatassa cittaṃ abyākataṃ, natthi kāci āsevanapaccayatā, ekacittakkhaṇikā sabbe dhammāti.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / අභිධම්‌මපිටක (අට්‌ඨකථා) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / පඤ්‌චපකරණ-අට්‌ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 10. ඛණිකකථාවණ්‌ණනා • 10. Khaṇikakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-මූලටීකා • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 10. ඛණිකකථාවණ්‌ණනා • 10. Khaṇikakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-අනුටීකා • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 10. ඛණිකකථාවණ්‌ණනා • 10. Khaṇikakathāvaṇṇanā
