| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पञ्चपकरण-अट्ठकथा • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
१०. खणिककथावण्णना
10. Khaṇikakathāvaṇṇanā
९०६-९०७. इदानि खणिककथा नाम होति। तत्थ यस्मा सब्बसङ्खतधम्मा अनिच्चा, तस्मा एकचित्तक्खणिकायेव। समानाय हि अनिच्चताय एको लहुं भिज्जति, एको चिरेनाति को एत्थ नियामोति येसं लद्धि, सेय्यथापि पुब्बसेलियापरसेलियानं; ते सन्धाय एकचित्तक्खणिकाति पुच्छा सकवादिस्स, पटिञ्ञा इतरस्स। चित्ते महापथवीतिआदीसु तेसं तथा सण्ठानं अपस्सन्तो पटिक्खिपति। चक्खायतनन्तिआदि ‘‘यदि सब्बे एकचित्तक्खणिका भवेय्युं, चक्खायतनादीनि चक्खुविञ्ञाणादीहि सद्धिंयेव उप्पज्जित्वा निरुज्झेय्यु’’न्ति चोदनत्थं वुत्तं। इतरो पन अन्तोमातुकुच्छिगतस्स विञ्ञाणुप्पत्तिं सन्धाय पटिक्खिपति , पवत्तं सन्धाय लद्धिवसेन पटिजानाति। सेसमेत्थ उत्तानत्थमेवाति। तेन हि एकचित्तक्खणिकाति यस्मा निच्चा न होन्ति, तस्मा एकचित्तक्खणिकाति अत्तनो रुचिया कारणं वदति। तं अवुत्तसदिसमेवाति।
906-907. Idāni khaṇikakathā nāma hoti. Tattha yasmā sabbasaṅkhatadhammā aniccā, tasmā ekacittakkhaṇikāyeva. Samānāya hi aniccatāya eko lahuṃ bhijjati, eko cirenāti ko ettha niyāmoti yesaṃ laddhi, seyyathāpi pubbaseliyāparaseliyānaṃ; te sandhāya ekacittakkhaṇikāti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Citte mahāpathavītiādīsu tesaṃ tathā saṇṭhānaṃ apassanto paṭikkhipati. Cakkhāyatanantiādi ‘‘yadi sabbe ekacittakkhaṇikā bhaveyyuṃ, cakkhāyatanādīni cakkhuviññāṇādīhi saddhiṃyeva uppajjitvā nirujjheyyu’’nti codanatthaṃ vuttaṃ. Itaro pana antomātukucchigatassa viññāṇuppattiṃ sandhāya paṭikkhipati , pavattaṃ sandhāya laddhivasena paṭijānāti. Sesamettha uttānatthamevāti. Tena hi ekacittakkhaṇikāti yasmā niccā na honti, tasmā ekacittakkhaṇikāti attano ruciyā kāraṇaṃ vadati. Taṃ avuttasadisamevāti.
खणिककथावण्णना।
Khaṇikakathāvaṇṇanā.
बावीसतिमो वग्गो।
Bāvīsatimo vaggo.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / कथावत्थुपाळि • Kathāvatthupāḷi / (२१७) १०. खणिककथा • (217) 10. Khaṇikakathā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-मूलटीका • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / १०. खणिककथावण्णना • 10. Khaṇikakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-अनुटीका • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / १०. खणिककथावण्णना • 10. Khaṇikakathāvaṇṇanā
