Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปฎิสมฺภิทามคฺคปาฬิ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
๔๑. ขนฺติญาณนิเทฺทโส
41. Khantiñāṇaniddeso
๙๒. กถํ วิทิตตฺตา ปญฺญา ขนฺติญาณํ? รูปํ อนิจฺจโต วิทิตํ , รูปํ ทุกฺขโต วิทิตํ, รูปํ อนตฺตโต วิทิตํฯ ยํ ยํ วิทิตํ ตํ ตํ ขมตีติ – วิทิตตฺตา ปญฺญา ขนฺติญาณํฯ เวทนา…เป.… สญฺญา… สงฺขารา… วิญฺญาณํ… จกฺขุ…เป.… ชรามรณํ อนิจฺจโต วิทิตํ, ชรามรณํ ทุกฺขโต วิทิตํ, ชรามรณํ อนตฺตโต วิทิตํฯ ยํ ยํ วิทิตํ ตํ ตํ ขมตีติ – วิทิตตฺตา ปญฺญา ขนฺติญาณํฯ ตํ ญาตเฎฺฐน ญาณํ, ปชานนเฎฺฐน ปญฺญาฯ เตน วุจฺจติ – ‘‘วิทิตตฺตา ปญฺญา ขนฺติญาณํ’’ฯ
92. Kathaṃ viditattā paññā khantiñāṇaṃ? Rūpaṃ aniccato viditaṃ , rūpaṃ dukkhato viditaṃ, rūpaṃ anattato viditaṃ. Yaṃ yaṃ viditaṃ taṃ taṃ khamatīti – viditattā paññā khantiñāṇaṃ. Vedanā…pe… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ… cakkhu…pe… jarāmaraṇaṃ aniccato viditaṃ, jarāmaraṇaṃ dukkhato viditaṃ, jarāmaraṇaṃ anattato viditaṃ. Yaṃ yaṃ viditaṃ taṃ taṃ khamatīti – viditattā paññā khantiñāṇaṃ. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘viditattā paññā khantiñāṇaṃ’’.
ขนฺติญาณนิเทฺทโส เอกจตฺตาลีสโมฯ
Khantiñāṇaniddeso ekacattālīsamo.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ปฎิสมฺภิทามคฺค-อฎฺฐกถา • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ๔๑-๔๒. ขนฺติญาณปริโยคาหณญาณนิเทฺทสวณฺณนา • 41-42. Khantiñāṇapariyogāhaṇañāṇaniddesavaṇṇanā