Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / జాతక-అట్ఠకథా • Jātaka-aṭṭhakathā

    [౨౨౫] ౫. ఖన్తివణ్ణజాతకవణ్ణనా

    [225] 5. Khantivaṇṇajātakavaṇṇanā

    అత్థి మే పురిసో, దేవాతి ఇదం సత్థా జేతవనే విహరన్తో కోసలరాజానం ఆరబ్భ కథేసి. తస్స కిరేకో బహూపకారో అమచ్చో అన్తేపురే పదుస్సి. రాజా ‘‘ఉపకారకో మే’’తి ఞత్వాపి అధివాసేత్వా సత్థు ఆరోచేసి. సత్థా ‘‘పోరాణకరాజానోపి, మహారాజ, ఏవం అధివాసేసుంయేవా’’తి వత్వా తేన యాచితో అతీతం ఆహరి.

    Atthi me puriso, devāti idaṃ satthā jetavane viharanto kosalarājānaṃ ārabbha kathesi. Tassa kireko bahūpakāro amacco antepure padussi. Rājā ‘‘upakārako me’’ti ñatvāpi adhivāsetvā satthu ārocesi. Satthā ‘‘porāṇakarājānopi, mahārāja, evaṃ adhivāsesuṃyevā’’ti vatvā tena yācito atītaṃ āhari.

    అతీతే బారాణసియం బ్రహ్మదత్తే రజ్జం కారేన్తే ఏకో అమచ్చో తస్స అన్తేపురే పదుస్సి, అమచ్చస్సాపి సేవకో తస్స గేహే పదుస్సి. సో తస్స అపరాధం అధివాసేతుం అసక్కోన్తో తం ఆదాయ రఞ్ఞో సన్తికం గన్త్వా ‘‘దేవ, ఏకో మే ఉపట్ఠాకో సబ్బకిచ్చకారకో , సో మయ్హం గేహే పదుస్సి, తస్స కిం కాతుం వట్టతీ’’తి పుచ్ఛన్తో పఠమం గాథమాహ –

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente eko amacco tassa antepure padussi, amaccassāpi sevako tassa gehe padussi. So tassa aparādhaṃ adhivāsetuṃ asakkonto taṃ ādāya rañño santikaṃ gantvā ‘‘deva, eko me upaṭṭhāko sabbakiccakārako , so mayhaṃ gehe padussi, tassa kiṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti pucchanto paṭhamaṃ gāthamāha –

    ౧౪౯.

    149.

    ‘‘అత్థి మే పురిసో దేవ, సబ్బకిచ్చేసు బ్యావటో;

    ‘‘Atthi me puriso deva, sabbakiccesu byāvaṭo;

    తస్స చేకోపరాధత్థి, తత్థ త్వం కిన్తి మఞ్ఞసీ’’తి.

    Tassa cekoparādhatthi, tattha tvaṃ kinti maññasī’’ti.

    తత్థ తస్స చేకోపరాధత్థీతి తస్స చ పురిసస్స ఏకో అపరాధో అత్థి. తత్థ త్వం కిన్తి మఞ్ఞసీతి తత్థ తస్స పురిసస్స అపరాధే త్వం ‘‘కిం కాతబ్బ’’న్తి మఞ్ఞసి, యథా తే చిత్తం ఉప్పజ్జతి, తదనురూపమస్స దణ్డం పణేహీతి దీపేతి.

    Tattha tassa cekoparādhatthīti tassa ca purisassa eko aparādho atthi. Tattha tvaṃ kinti maññasīti tattha tassa purisassa aparādhe tvaṃ ‘‘kiṃ kātabba’’nti maññasi, yathā te cittaṃ uppajjati, tadanurūpamassa daṇḍaṃ paṇehīti dīpeti.

    తం సుత్వా రాజా దుతియం గాథమాహ –

    Taṃ sutvā rājā dutiyaṃ gāthamāha –

    ౧౫౦.

    150.

    ‘‘అమ్హాకమ్పత్థి పురిసో, ఏదిసో ఇధ విజ్జతి;

    ‘‘Amhākampatthi puriso, ediso idha vijjati;

    దుల్లభో అఙ్గసమ్పన్నో, ఖన్తిరస్మాక రుచ్చతీ’’తి.

    Dullabho aṅgasampanno, khantirasmāka ruccatī’’ti.

    తస్సత్థో – అమ్హాకమ్పి రాజూనం సతం ఏదిసో బహూపకారో అగారే దుస్సనకపురిసో అత్థి, సో చ ఖో ఇధ విజ్జతి, ఇదానిపి ఇధేవ సంవిజ్జతి, మయం రాజానోపి సమానా తస్స బహూపకారతం సన్ధాయ అధివాసేమ, తుయ్హం పన అరఞ్ఞోపి సతో అధివాసనభారో జాతో. అఙ్గసమ్పన్నో హి సబ్బేహి గుణకోట్ఠాసేహి సమన్నాగతో పురిసో నామ దుల్లభో, తేన కారణేన అస్మాకం ఏవరూపేసు ఠానేసు అధివాసనఖన్తియేవ రుచ్చతీతి.

    Tassattho – amhākampi rājūnaṃ sataṃ ediso bahūpakāro agāre dussanakapuriso atthi, so ca kho idha vijjati, idānipi idheva saṃvijjati, mayaṃ rājānopi samānā tassa bahūpakārataṃ sandhāya adhivāsema, tuyhaṃ pana araññopi sato adhivāsanabhāro jāto. Aṅgasampanno hi sabbehi guṇakoṭṭhāsehi samannāgato puriso nāma dullabho, tena kāraṇena asmākaṃ evarūpesu ṭhānesu adhivāsanakhantiyeva ruccatīti.

    అమచ్చో అత్తానం సన్ధాయ రఞ్ఞో వుత్తభావం ఞత్వా తతో పట్ఠాయ అన్తేపురే పదుస్సితుం న విసహి, సోపిస్స సేవకో రఞ్ఞో ఆరోచితభావం ఞత్వా తతో పట్ఠాయ తం కమ్మం కాతుం న విసహి.

    Amacco attānaṃ sandhāya rañño vuttabhāvaṃ ñatvā tato paṭṭhāya antepure padussituṃ na visahi, sopissa sevako rañño ārocitabhāvaṃ ñatvā tato paṭṭhāya taṃ kammaṃ kātuṃ na visahi.

    సత్థా ఇమం ధమ్మదేసనం ఆహరిత్వా జాతకం సమోధానేసి – ‘‘తదా అహమేవ బారాణసిరాజా అహోసి’’న్తి. సోపి అమచ్చో రఞ్ఞో సత్థు కథితభావం ఞత్వా తతో పట్ఠాయ తం కమ్మం కాతుం నాసక్ఖీతి.

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā ahameva bārāṇasirājā ahosi’’nti. Sopi amacco rañño satthu kathitabhāvaṃ ñatvā tato paṭṭhāya taṃ kammaṃ kātuṃ nāsakkhīti.

    ఖన్తివణ్ణజాతకవణ్ణనా పఞ్చమా.

    Khantivaṇṇajātakavaṇṇanā pañcamā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / జాతకపాళి • Jātakapāḷi / ౨౨౫. ఖన్తివణ్ణజాతకం • 225. Khantivaṇṇajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact