| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
४. खत्तियसुत्तवण्णना
4. Khattiyasuttavaṇṇanā
१४. खेत्ततो विवादा सत्ते तायतीति खत्तियो। वदति देवता अत्तनो अज्झासयवसेन। द्विपदादीनन्ति आदि-सद्देन चतुप्पदभरियपुत्ता गहिता। बुद्धादयोति आदि-सद्देन आजानीयसुस्सूसभरियस्सवपुत्ता। द्विपदानं सेट्ठोति एत्थ द्विपदानं एव सेट्ठोति नायं नियमो इच्छितो, सेट्ठो एवाति पन इच्छितो, तस्मा सम्बुद्धो द्विपदेसु अञ्ञेसु तत्थ च उप्पज्जनतो सेट्ठो एव सब्बेसम्पि उत्तरितरस्स अभावतोति अयमेत्थ अत्थो। तेनाह ‘‘उप्पज्जमानो पनेसा’’तिआदि। कारणाकारणं आजानातीति आजानीयो। गण्हापेथाति यथा उदको न तेमिस्सति, एवं वाळं गण्हापेथ। ‘‘असुस्सूसा’’ति केचि पठन्ति। आसुणमानोति सप्पटिस्सवो हुत्वा वचनसम्पटिच्छको।
14. Khettato vivādā satte tāyatīti khattiyo. Vadati devatā attano ajjhāsayavasena. Dvipadādīnanti ādi-saddena catuppadabhariyaputtā gahitā. Buddhādayoti ādi-saddena ājānīyasussūsabhariyassavaputtā. Dvipadānaṃ seṭṭhoti ettha dvipadānaṃ eva seṭṭhoti nāyaṃ niyamo icchito, seṭṭho evāti pana icchito, tasmā sambuddho dvipadesu aññesu tattha ca uppajjanato seṭṭho eva sabbesampi uttaritarassa abhāvatoti ayamettha attho. Tenāha ‘‘uppajjamāno panesā’’tiādi. Kāraṇākāraṇaṃ ājānātīti ājānīyo. Gaṇhāpethāti yathā udako na temissati, evaṃ vāḷaṃ gaṇhāpetha. ‘‘Asussūsā’’ti keci paṭhanti. Āsuṇamānoti sappaṭissavo hutvā vacanasampaṭicchako.
खत्तियसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Khattiyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / ४. खत्तियसुत्तं • 4. Khattiyasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ४. खत्तियसुत्तवण्णना • 4. Khattiyasuttavaṇṇanā
