Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๔. ขตฺติยสุตฺตวณฺณนา
4. Khattiyasuttavaṇṇanā
๑๔. เขตฺตโต วิวาทา สเตฺต ตายตีติ ขตฺติโยฯ วทติ เทวตา อตฺตโน อชฺฌาสยวเสนฯ ทฺวิปทาทีนนฺติ อาทิ-สเทฺทน จตุปฺปทภริยปุตฺตา คหิตาฯ พุทฺธาทโยติ อาทิ-สเทฺทน อาชานียสุสฺสูสภริยสฺสวปุตฺตาฯ ทฺวิปทานํ เสโฎฺฐติ เอตฺถ ทฺวิปทานํ เอว เสโฎฺฐติ นายํ นิยโม อิจฺฉิโต, เสโฎฺฐ เอวาติ ปน อิจฺฉิโต, ตสฺมา สมฺพุโทฺธ ทฺวิปเทสุ อเญฺญสุ ตตฺถ จ อุปฺปชฺชนโต เสโฎฺฐ เอว สเพฺพสมฺปิ อุตฺตริตรสฺส อภาวโตติ อยเมตฺถ อโตฺถฯ เตนาห ‘‘อุปฺปชฺชมาโน ปเนสา’’ติอาทิฯ การณาการณํ อาชานาตีติ อาชานีโยฯ คณฺหาเปถาติ ยถา อุทโก น เตมิสฺสติ, เอวํ วาฬํ คณฺหาเปถฯ ‘‘อสุสฺสูสา’’ติ เกจิ ปฐนฺติฯ อาสุณมาโนติ สปฺปฎิสฺสโว หุตฺวา วจนสมฺปฎิจฺฉโกฯ
14. Khettato vivādā satte tāyatīti khattiyo. Vadati devatā attano ajjhāsayavasena. Dvipadādīnanti ādi-saddena catuppadabhariyaputtā gahitā. Buddhādayoti ādi-saddena ājānīyasussūsabhariyassavaputtā. Dvipadānaṃ seṭṭhoti ettha dvipadānaṃ eva seṭṭhoti nāyaṃ niyamo icchito, seṭṭho evāti pana icchito, tasmā sambuddho dvipadesu aññesu tattha ca uppajjanato seṭṭho eva sabbesampi uttaritarassa abhāvatoti ayamettha attho. Tenāha ‘‘uppajjamāno panesā’’tiādi. Kāraṇākāraṇaṃ ājānātīti ājānīyo. Gaṇhāpethāti yathā udako na temissati, evaṃ vāḷaṃ gaṇhāpetha. ‘‘Asussūsā’’ti keci paṭhanti. Āsuṇamānoti sappaṭissavo hutvā vacanasampaṭicchako.
ขตฺติยสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Khattiyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๔. ขตฺติยสุตฺตํ • 4. Khattiyasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๔. ขตฺติยสุตฺตวณฺณนา • 4. Khattiyasuttavaṇṇanā