| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៧. ខេមកសុត្តវណ្ណនា
7. Khemakasuttavaṇṇanā
៨៩. សត្តមេ អត្តនិយន្តិ អត្តនោ បរិក្ខារជាតំ។ អស្មីតិ អធិគតន្តិ អស្មីតិ ឯវំ បវត្តា តណ្ហាមានា អធិគតា។ សន្ធាវនិកាយាតិ បុនប្បុនំ គមនាគមនេន។ ឧបសង្កមីតិ ពទរិការាមតោ គាវុតមត្តំ ឃោសិតារាមំ អគមាសិ។ ទាសកត្ថេរោ បន ចតុក្ខត្តុំ គមនាគមនេន តំទិវសំ ទ្វិយោជនំ អទ្ធានំ អាហិណ្ឌិ។ កស្មា បន តំ ថេរា បហិណិំសុ? វិស្សុតស្ស ធម្មកថិកស្ស សន្តិកា ធម្មំ សុណិស្សាមាតិ។ សយំ កស្មា ន គតាតិ? ថេរស្ស វសនដ្ឋានំ អរញ្ញំ សម្ពាធំ, តត្ថ សដ្ឋិមត្តានំ ថេរានំ ឋាតុំ វា និសីទិតុំ វា ឱកាសោ នត្ថីតិ ន គតា។ ‘‘ឥធាគន្ត្វា អម្ហាកំ ធម្មំ កថេតូ’’តិបិ កស្មា បន ន បហិណិំសូតិ? ថេរស្ស អាពាធិកត្តា។ អថ កស្មា បុនប្បុនំ បហិណិំសូតិ? សយមេវ ញត្វា អម្ហាកំ កថេតុំ អាគមិស្សតីតិ។ ថេរោបិ តេសំ អជ្ឈាសយំ ញត្វាវ អគមាសីតិ។
89. Sattame attaniyanti attano parikkhārajātaṃ. Asmīti adhigatanti asmīti evaṃ pavattā taṇhāmānā adhigatā. Sandhāvanikāyāti punappunaṃ gamanāgamanena. Upasaṅkamīti badarikārāmato gāvutamattaṃ ghositārāmaṃ agamāsi. Dāsakatthero pana catukkhattuṃ gamanāgamanena taṃdivasaṃ dviyojanaṃ addhānaṃ āhiṇḍi. Kasmā pana taṃ therā pahiṇiṃsu? Vissutassa dhammakathikassa santikā dhammaṃ suṇissāmāti. Sayaṃ kasmā na gatāti? Therassa vasanaṭṭhānaṃ araññaṃ sambādhaṃ, tattha saṭṭhimattānaṃ therānaṃ ṭhātuṃ vā nisīdituṃ vā okāso natthīti na gatā. ‘‘Idhāgantvā amhākaṃ dhammaṃ kathetū’’tipi kasmā pana na pahiṇiṃsūti? Therassa ābādhikattā. Atha kasmā punappunaṃ pahiṇiṃsūti? Sayameva ñatvā amhākaṃ kathetuṃ āgamissatīti. Theropi tesaṃ ajjhāsayaṃ ñatvāva agamāsīti.
ន ខ្វាហំ, អាវុសោ, រូបន្តិ យោ ហិ រូបមេវ អស្មីតិ វទតិ, តេន ឥតរេ ចត្តារោ ខន្ធា បច្ចក្ខាតា ហោន្តិ។ យោ អញ្ញត្រ រូបា វទតិ, តេន រូបំ បច្ចក្ខាតំ ហោតិ។ វេទនាទីសុបិ ឯសេវ នយោ។ ថេរស្ស បន សមូហតោ បញ្ចសុបិ ខន្ធេសុ អស្មីតិ អធិគតោ, តស្មា ឯវមាហ។ ហោតេវាតិ ហោតិយេវ។ អនុសហគតោតិ សុខុមោ។ ឩសេតិ ឆារិកាខារេ។ ខារេតិ ឩសខារេ។ សម្មទ្ទិត្វាតិ តេមេត្វា ខាទេត្វា។
Na khvāhaṃ, āvuso, rūpanti yo hi rūpameva asmīti vadati, tena itare cattāro khandhā paccakkhātā honti. Yo aññatra rūpā vadati, tena rūpaṃ paccakkhātaṃ hoti. Vedanādīsupi eseva nayo. Therassa pana samūhato pañcasupi khandhesu asmīti adhigato, tasmā evamāha. Hotevāti hotiyeva. Anusahagatoti sukhumo. Ūseti chārikākhāre. Khāreti ūsakhāre. Sammadditvāti temetvā khādetvā.
ឯវមេវ ខោតិ ឯត្ថ ឥទំ ឱបម្មសំសន្ទនំ – កិលិដ្ឋវត្ថំ វិយ ហិ បុថុជ្ជនស្ស ចិត្តាចារោ, តយោ ខារា វិយ តិស្សោ អនុបស្សនា, តីហិ ខារេហិ ធោតវត្ថំ វិយ ទេសនាយ មទ្ទិត្វា ឋិតោ អនាគាមិនោ ចិត្តាចារោ, អនុសហគតោ ឩសាទិគន្ធោ វិយ អរហត្តមគ្គវជ្ឈា កិលេសា, គន្ធករណ្ឌកោ វិយ អរហត្តមគ្គញាណំ គន្ធករណ្ឌកំ អាគម្ម អនុសហគតានំ ឩសគន្ធាទីនំ សមុគ្ឃាតោ វិយ អរហត្តមគ្គេន សព្ពកិលេសក្ខយោ, គន្ធបរិភាវិតវត្ថំ និវាសេត្វា ឆណទិវសេ អន្តរវីថិយំ សុគន្ធគន្ធិនោ វិចរណំ វិយ ខីណាសវស្ស សីលគន្ធាទីហិ ទស ទិសា ឧបវាយន្តស្ស យថាកាមចារោ។
Evamevakhoti ettha idaṃ opammasaṃsandanaṃ – kiliṭṭhavatthaṃ viya hi puthujjanassa cittācāro, tayo khārā viya tisso anupassanā, tīhi khārehi dhotavatthaṃ viya desanāya madditvā ṭhito anāgāmino cittācāro, anusahagato ūsādigandho viya arahattamaggavajjhā kilesā, gandhakaraṇḍako viya arahattamaggañāṇaṃ gandhakaraṇḍakaṃ āgamma anusahagatānaṃ ūsagandhādīnaṃ samugghāto viya arahattamaggena sabbakilesakkhayo, gandhaparibhāvitavatthaṃ nivāsetvā chaṇadivase antaravīthiyaṃ sugandhagandhino vicaraṇaṃ viya khīṇāsavassa sīlagandhādīhi dasa disā upavāyantassa yathākāmacāro.
អាចិក្ខិតុន្តិ កថេតុំ។ ទេសេតុន្តិ បកាសេតុំ។ បញ្ញាបេតុន្តិ ជានាបេតុំ។ បដ្ឋបេតុន្តិ បតិដ្ឋាបេតុំ។ វិវរិតុន្តិ វិវដំ កាតុំ។ វិភជិតុន្តិ សុវិភត្តំ កាតុំ។ ឧត្តានីកាតុន្តិ ឧត្តានកំ កាតុំ។ សដ្ឋិមត្តានំ ថេរានន្តិ តេ កិរ ថេរេន កថិតកថិតដ្ឋានេ វិបស្សនំ បដ្ឋបេត្វា ឧបរូបរិ សម្មសន្តា ទេសនាបរិយោសានេ អរហត្តំ បាបុណិំសុ។ ថេរោបិ អញ្ញេន នីហារេន អកថេត្វា វិបស្សនាសហគតចិត្តេនេវ កថេសិ។ តស្មា សោបិ អរហត្តំ បាបុណិ។ តេន វុត្តំ – ‘‘សដ្ឋិមត្តានំ ថេរានំ ភិក្ខូនំ អនុបាទាយ អាសវេហិ ចិត្តានិ វិមុច្ចិំសុ អាយស្មតោ ខេមកស្ស ចា’’តិ។ សត្តមំ។
Ācikkhitunti kathetuṃ. Desetunti pakāsetuṃ. Paññāpetunti jānāpetuṃ. Paṭṭhapetunti patiṭṭhāpetuṃ. Vivaritunti vivaṭaṃ kātuṃ. Vibhajitunti suvibhattaṃ kātuṃ. Uttānīkātunti uttānakaṃ kātuṃ. Saṭṭhimattānaṃ therānanti te kira therena kathitakathitaṭṭhāne vipassanaṃ paṭṭhapetvā uparūpari sammasantā desanāpariyosāne arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Theropi aññena nīhārena akathetvā vipassanāsahagatacitteneva kathesi. Tasmā sopi arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ – ‘‘saṭṭhimattānaṃ therānaṃ bhikkhūnaṃ anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsu āyasmato khemakassa cā’’ti. Sattamaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៧. ខេមកសុត្តំ • 7. Khemakasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៧. ខេមកសុត្តវណ្ណនា • 7. Khemakasuttavaṇṇanā
