Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
၇. ခေမကသုတ္တဝဏ္ဏနာ
7. Khemakasuttavaṇṇanā
၈၉. သတ္တမေ အတ္တနိယန္တိ အတ္တနော ပရိက္ခာရဇာတံ။ အသ္မီတိ အဓိဂတန္တိ အသ္မီတိ ဧဝံ ပဝတ္တာ တဏ္ဟာမာနာ အဓိဂတာ။ သန္ဓာဝနိကာယာတိ ပုနပ္ပုနံ ဂမနာဂမနေန။ ဥပသင္ကမီတိ ဗဒရိကာရာမတော ဂာဝုတမတ္တံ ဃောသိတာရာမံ အဂမာသိ။ ဒာသကတ္ထေရော ပန စတုက္ခတ္တုံ ဂမနာဂမနေန တံဒိဝသံ ဒ္ဝိယောဇနံ အဒ္ဓာနံ အာဟိဏ္ဍိ။ ကသ္မာ ပန တံ ထေရာ ပဟိဏိံသု? ဝိသ္သုတသ္သ ဓမ္မကထိကသ္သ သန္တိကာ ဓမ္မံ သုဏိသ္သာမာတိ။ သယံ ကသ္မာ န ဂတာတိ? ထေရသ္သ ဝသနဋ္ဌာနံ အရညံ သမ္ဗာဓံ, တတ္ထ သဋ္ဌိမတ္တာနံ ထေရာနံ ဌာတုံ ဝာ နိသီဒိတုံ ဝာ ဩကာသော နတ္ထီတိ န ဂတာ။ ‘‘ဣဓာဂန္တ္ဝာ အမ္ဟာကံ ဓမ္မံ ကထေတူ’’တိပိ ကသ္မာ ပန န ပဟိဏိံသူတိ? ထေရသ္သ အာဗာဓိကတ္တာ။ အထ ကသ္မာ ပုနပ္ပုနံ ပဟိဏိံသူတိ? သယမေဝ ဉတ္ဝာ အမ္ဟာကံ ကထေတုံ အာဂမိသ္သတီတိ။ ထေရောပိ တေသံ အဇ္ဈာသယံ ဉတ္ဝာဝ အဂမာသီတိ။
89. Sattame attaniyanti attano parikkhārajātaṃ. Asmīti adhigatanti asmīti evaṃ pavattā taṇhāmānā adhigatā. Sandhāvanikāyāti punappunaṃ gamanāgamanena. Upasaṅkamīti badarikārāmato gāvutamattaṃ ghositārāmaṃ agamāsi. Dāsakatthero pana catukkhattuṃ gamanāgamanena taṃdivasaṃ dviyojanaṃ addhānaṃ āhiṇḍi. Kasmā pana taṃ therā pahiṇiṃsu? Vissutassa dhammakathikassa santikā dhammaṃ suṇissāmāti. Sayaṃ kasmā na gatāti? Therassa vasanaṭṭhānaṃ araññaṃ sambādhaṃ, tattha saṭṭhimattānaṃ therānaṃ ṭhātuṃ vā nisīdituṃ vā okāso natthīti na gatā. ‘‘Idhāgantvā amhākaṃ dhammaṃ kathetū’’tipi kasmā pana na pahiṇiṃsūti? Therassa ābādhikattā. Atha kasmā punappunaṃ pahiṇiṃsūti? Sayameva ñatvā amhākaṃ kathetuṃ āgamissatīti. Theropi tesaṃ ajjhāsayaṃ ñatvāva agamāsīti.
န ခ္ဝာဟံ, အာဝုသော, ရူပန္တိ ယော ဟိ ရူပမေဝ အသ္မီတိ ဝဒတိ, တေန ဣတရေ စတ္တာရော ခန္ဓာ ပစ္စက္ခာတာ ဟောန္တိ။ ယော အညတ္ရ ရူပာ ဝဒတိ, တေန ရူပံ ပစ္စက္ခာတံ ဟောတိ။ ဝေဒနာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ ထေရသ္သ ပန သမူဟတော ပဉ္စသုပိ ခန္ဓေသု အသ္မီတိ အဓိဂတော, တသ္မာ ဧဝမာဟ။ ဟောတေဝာတိ ဟောတိယေဝ။ အနုသဟဂတောတိ သုခုမော။ ဦသေတိ ဆာရိကာခာရေ။ ခာရေတိ ဦသခာရေ။ သမ္မဒ္ဒိတ္ဝာတိ တေမေတ္ဝာ ခာဒေတ္ဝာ။
Na khvāhaṃ, āvuso, rūpanti yo hi rūpameva asmīti vadati, tena itare cattāro khandhā paccakkhātā honti. Yo aññatra rūpā vadati, tena rūpaṃ paccakkhātaṃ hoti. Vedanādīsupi eseva nayo. Therassa pana samūhato pañcasupi khandhesu asmīti adhigato, tasmā evamāha. Hotevāti hotiyeva. Anusahagatoti sukhumo. Ūseti chārikākhāre. Khāreti ūsakhāre. Sammadditvāti temetvā khādetvā.
ဧဝမေဝ ခောတိ ဧတ္ထ ဣဒံ ဩပမ္မသံသန္ဒနံ – ကိလိဋ္ဌဝတ္ထံ ဝိယ ဟိ ပုထုဇ္ဇနသ္သ စိတ္တာစာရော, တယော ခာရာ ဝိယ တိသ္သော အနုပသ္သနာ, တီဟိ ခာရေဟိ ဓောတဝတ္ထံ ဝိယ ဒေသနာယ မဒ္ဒိတ္ဝာ ဌိတော အနာဂာမိနော စိတ္တာစာရော, အနုသဟဂတော ဦသာဒိဂန္ဓော ဝိယ အရဟတ္တမဂ္ဂဝဇ္ဈာ ကိလေသာ, ဂန္ဓကရဏ္ဍကော ဝိယ အရဟတ္တမဂ္ဂဉာဏံ ဂန္ဓကရဏ္ဍကံ အာဂမ္မ အနုသဟဂတာနံ ဦသဂန္ဓာဒီနံ သမုဂ္ဃာတော ဝိယ အရဟတ္တမဂ္ဂေန သဗ္ဗကိလေသက္ခယော, ဂန္ဓပရိဘာဝိတဝတ္ထံ နိဝာသေတ္ဝာ ဆဏဒိဝသေ အန္တရဝီထိယံ သုဂန္ဓဂန္ဓိနော ဝိစရဏံ ဝိယ ခီဏာသဝသ္သ သီလဂန္ဓာဒီဟိ ဒသ ဒိသာ ဥပဝာယန္တသ္သ ယထာကာမစာရော။
Evamevakhoti ettha idaṃ opammasaṃsandanaṃ – kiliṭṭhavatthaṃ viya hi puthujjanassa cittācāro, tayo khārā viya tisso anupassanā, tīhi khārehi dhotavatthaṃ viya desanāya madditvā ṭhito anāgāmino cittācāro, anusahagato ūsādigandho viya arahattamaggavajjhā kilesā, gandhakaraṇḍako viya arahattamaggañāṇaṃ gandhakaraṇḍakaṃ āgamma anusahagatānaṃ ūsagandhādīnaṃ samugghāto viya arahattamaggena sabbakilesakkhayo, gandhaparibhāvitavatthaṃ nivāsetvā chaṇadivase antaravīthiyaṃ sugandhagandhino vicaraṇaṃ viya khīṇāsavassa sīlagandhādīhi dasa disā upavāyantassa yathākāmacāro.
အာစိက္ခိတုန္တိ ကထေတုံ။ ဒေသေတုန္တိ ပကာသေတုံ။ ပညာပေတုန္တိ ဇာနာပေတုံ။ ပဋ္ဌပေတုန္တိ ပတိဋ္ဌာပေတုံ။ ဝိဝရိတုန္တိ ဝိဝဋံ ကာတုံ။ ဝိဘဇိတုန္တိ သုဝိဘတ္တံ ကာတုံ။ ဥတ္တာနီကာတုန္တိ ဥတ္တာနကံ ကာတုံ။ သဋ္ဌိမတ္တာနံ ထေရာနန္တိ တေ ကိရ ထေရေန ကထိတကထိတဋ္ဌာနေ ဝိပသ္သနံ ပဋ္ဌပေတ္ဝာ ဥပရူပရိ သမ္မသန္တာ ဒေသနာပရိယောသာနေ အရဟတ္တံ ပာပုဏိံသု။ ထေရောပိ အညေန နီဟာရေန အကထေတ္ဝာ ဝိပသ္သနာသဟဂတစိတ္တေနေဝ ကထေသိ။ တသ္မာ သောပိ အရဟတ္တံ ပာပုဏိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘သဋ္ဌိမတ္တာနံ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ အနုပာဒာယ အာသဝေဟိ စိတ္တာနိ ဝိမုစ္စိံသု အာယသ္မတော ခေမကသ္သ စာ’’တိ။ သတ္တမံ။
Ācikkhitunti kathetuṃ. Desetunti pakāsetuṃ. Paññāpetunti jānāpetuṃ. Paṭṭhapetunti patiṭṭhāpetuṃ. Vivaritunti vivaṭaṃ kātuṃ. Vibhajitunti suvibhattaṃ kātuṃ. Uttānīkātunti uttānakaṃ kātuṃ. Saṭṭhimattānaṃ therānanti te kira therena kathitakathitaṭṭhāne vipassanaṃ paṭṭhapetvā uparūpari sammasantā desanāpariyosāne arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Theropi aññena nīhārena akathetvā vipassanāsahagatacitteneva kathesi. Tasmā sopi arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ – ‘‘saṭṭhimattānaṃ therānaṃ bhikkhūnaṃ anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsu āyasmato khemakassa cā’’ti. Sattamaṃ.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၇. ခေမကသုတ္တံ • 7. Khemakasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၇. ခေမကသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 7. Khemakasuttavaṇṇanā