| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
7. ඛෙමකසුත්‌තවණ්‌ණනා
7. Khemakasuttavaṇṇanā
89. සත්‌තමෙ අත්‌තනියන්‌ති අත්‌තනො පරික්‌ඛාරජාතං. අස්‌මීති අධිගතන්‌ති අස්‌මීති එවං පවත්‌තා තණ්‌හාමානා අධිගතා. සන්‌ධාවනිකායාති පුනප්‌පුනං ගමනාගමනෙන. උපසඞ්‌කමීති බදරිකාරාමතො ගාවුතමත්‌තං ඝොසිතාරාමං අගමාසි. දාසකත්‌ථෙරො පන චතුක්‌ඛත්‌තුං ගමනාගමනෙන තංදිවසං ද්‌වියොජනං අද්‌ධානං ආහිණ්‌ඩි. කස්‌මා පන තං ථෙරා පහිණිංසු? විස්‌සුතස්‌ස ධම්‌මකථිකස්‌ස සන්‌තිකා ධම්‌මං සුණිස්‌සාමාති. සයං කස්‌මා න ගතාති? ථෙරස්‌ස වසනට්‌ඨානං අරඤ්‌ඤං සම්‌බාධං, තත්‌ථ සට්‌ඨිමත්‌තානං ථෙරානං ඨාතුං වා නිසීදිතුං වා ඔකාසො නත්‌ථීති න ගතා. ‘‘ඉධාගන්‌ත්‌වා අම්‌හාකං ධම්‌මං කථෙතූ’’තිපි කස්‌මා පන න පහිණිංසූති? ථෙරස්‌ස ආබාධිකත්‌තා. අථ කස්‌මා පුනප්‌පුනං පහිණිංසූති? සයමෙව ඤත්‌වා අම්‌හාකං කථෙතුං ආගමිස්‌සතීති. ථෙරොපි තෙසං අජ්‌ඣාසයං ඤත්‌වාව අගමාසීති.
89. Sattame attaniyanti attano parikkhārajātaṃ. Asmīti adhigatanti asmīti evaṃ pavattā taṇhāmānā adhigatā. Sandhāvanikāyāti punappunaṃ gamanāgamanena. Upasaṅkamīti badarikārāmato gāvutamattaṃ ghositārāmaṃ agamāsi. Dāsakatthero pana catukkhattuṃ gamanāgamanena taṃdivasaṃ dviyojanaṃ addhānaṃ āhiṇḍi. Kasmā pana taṃ therā pahiṇiṃsu? Vissutassa dhammakathikassa santikā dhammaṃ suṇissāmāti. Sayaṃ kasmā na gatāti? Therassa vasanaṭṭhānaṃ araññaṃ sambādhaṃ, tattha saṭṭhimattānaṃ therānaṃ ṭhātuṃ vā nisīdituṃ vā okāso natthīti na gatā. ‘‘Idhāgantvā amhākaṃ dhammaṃ kathetū’’tipi kasmā pana na pahiṇiṃsūti? Therassa ābādhikattā. Atha kasmā punappunaṃ pahiṇiṃsūti? Sayameva ñatvā amhākaṃ kathetuṃ āgamissatīti. Theropi tesaṃ ajjhāsayaṃ ñatvāva agamāsīti.
න ඛ්‌වාහං, ආවුසො, රූපන්‌ති යො හි රූපමෙව අස්‌මීති වදති, තෙන ඉතරෙ චත්‌තාරො ඛන්‌ධා පච්‌චක්‌ඛාතා හොන්‌ති. යො අඤ්‌ඤත්‍ර රූපා වදති, තෙන රූපං පච්‌චක්‌ඛාතං හොති. වෙදනාදීසුපි එසෙව නයො. ථෙරස්‌ස පන සමූහතො පඤ්‌චසුපි ඛන්‌ධෙසු අස්‌මීති අධිගතො, තස්‌මා එවමාහ. හොතෙවාති හොතියෙව. අනුසහගතොති සුඛුමො. ඌසෙති ඡාරිකාඛාරෙ. ඛාරෙති ඌසඛාරෙ. සම්‌මද්‌දිත්‌වාති තෙමෙත්‌වා ඛාදෙත්‌වා.
Na khvāhaṃ, āvuso, rūpanti yo hi rūpameva asmīti vadati, tena itare cattāro khandhā paccakkhātā honti. Yo aññatra rūpā vadati, tena rūpaṃ paccakkhātaṃ hoti. Vedanādīsupi eseva nayo. Therassa pana samūhato pañcasupi khandhesu asmīti adhigato, tasmā evamāha. Hotevāti hotiyeva. Anusahagatoti sukhumo. Ūseti chārikākhāre. Khāreti ūsakhāre. Sammadditvāti temetvā khādetvā.
එවමෙව ඛොති එත්‌ථ ඉදං ඔපම්‌මසංසන්‌දනං – කිලිට්‌ඨවත්‌ථං විය හි පුථුජ්‌ජනස්‌ස චිත්‌තාචාරො, තයො ඛාරා විය තිස්‌සො අනුපස්‌සනා, තීහි ඛාරෙහි ධොතවත්‌ථං විය දෙසනාය මද්‌දිත්‌වා ඨිතො අනාගාමිනො චිත්‌තාචාරො, අනුසහගතො ඌසාදිගන්‌ධො විය අරහත්‌තමග්‌ගවජ්‌ඣා කිලෙසා, ගන්‌ධකරණ්‌ඩකො විය අරහත්‌තමග්‌ගඤාණං ගන්‌ධකරණ්‌ඩකං ආගම්‌ම අනුසහගතානං ඌසගන්‌ධාදීනං සමුග්‌ඝාතො විය අරහත්‌තමග්‌ගෙන සබ්‌බකිලෙසක්‌ඛයො, ගන්‌ධපරිභාවිතවත්‌ථං නිවාසෙත්‌වා ඡණදිවසෙ අන්‌තරවීථියං සුගන්‌ධගන්‌ධිනො විචරණං විය ඛීණාසවස්‌ස සීලගන්‌ධාදීහි දස දිසා උපවායන්‌තස්‌ස යථාකාමචාරො.
Evamevakhoti ettha idaṃ opammasaṃsandanaṃ – kiliṭṭhavatthaṃ viya hi puthujjanassa cittācāro, tayo khārā viya tisso anupassanā, tīhi khārehi dhotavatthaṃ viya desanāya madditvā ṭhito anāgāmino cittācāro, anusahagato ūsādigandho viya arahattamaggavajjhā kilesā, gandhakaraṇḍako viya arahattamaggañāṇaṃ gandhakaraṇḍakaṃ āgamma anusahagatānaṃ ūsagandhādīnaṃ samugghāto viya arahattamaggena sabbakilesakkhayo, gandhaparibhāvitavatthaṃ nivāsetvā chaṇadivase antaravīthiyaṃ sugandhagandhino vicaraṇaṃ viya khīṇāsavassa sīlagandhādīhi dasa disā upavāyantassa yathākāmacāro.
ආචික්‌ඛිතුන්‌ති කථෙතුං. දෙසෙතුන්‌ති පකාසෙතුං. පඤ්‌ඤාපෙතුන්‌ති ජානාපෙතුං. පට්‌ඨපෙතුන්‌ති පතිට්‌ඨාපෙතුං. විවරිතුන්‌ති විවටං කාතුං. විභජිතුන්‌ති සුවිභත්‌තං කාතුං. උත්‌තානීකාතුන්‌ති උත්‌තානකං කාතුං. සට්‌ඨිමත්‌තානං ථෙරානන්‌ති තෙ කිර ථෙරෙන කථිතකථිතට්‌ඨානෙ විපස්‌සනං පට්‌ඨපෙත්‌වා උපරූපරි සම්‌මසන්‌තා දෙසනාපරියොසානෙ අරහත්‌තං පාපුණිංසු. ථෙරොපි අඤ්‌ඤෙන නීහාරෙන අකථෙත්‌වා විපස්‌සනාසහගතචිත්‌තෙනෙව කථෙසි. තස්‌මා සොපි අරහත්‌තං පාපුණි. තෙන වුත්‌තං – ‘‘සට්‌ඨිමත්‌තානං ථෙරානං භික්‌ඛූනං අනුපාදාය ආසවෙහි චිත්‌තානි විමුච්‌චිංසු ආයස්‌මතො ඛෙමකස්‌ස චා’’ති. සත්‌තමං.
Ācikkhitunti kathetuṃ. Desetunti pakāsetuṃ. Paññāpetunti jānāpetuṃ. Paṭṭhapetunti patiṭṭhāpetuṃ. Vivaritunti vivaṭaṃ kātuṃ. Vibhajitunti suvibhattaṃ kātuṃ. Uttānīkātunti uttānakaṃ kātuṃ. Saṭṭhimattānaṃ therānanti te kira therena kathitakathitaṭṭhāne vipassanaṃ paṭṭhapetvā uparūpari sammasantā desanāpariyosāne arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Theropi aññena nīhārena akathetvā vipassanāsahagatacitteneva kathesi. Tasmā sopi arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ – ‘‘saṭṭhimattānaṃ therānaṃ bhikkhūnaṃ anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsu āyasmato khemakassa cā’’ti. Sattamaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 7. ඛෙමකසුත්‌තං • 7. Khemakasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 7. ඛෙමකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 7. Khemakasuttavaṇṇanā
