| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
7. ඛෙමකසුත්‌තවණ්‌ණනා
7. Khemakasuttavaṇṇanā
89. අත්‌තනියන්‌ති දිට්‌ඨිගතිකපරිකප්‌පිතස්‌ස අත්‌තනො සන්‌තකං. තෙනාහ ‘‘අත්‌තනො පරික්‌ඛාරජාත’’න්‌ති. තණ්‌හාමානො අධිගතො අරහත්‌තස්‌ස අනධිගතත්‌තා, නො දිට්‌ඨිමානො අධිගතො, තථා කාමරාගබ්‍යාපාදාපි. අනාගාමී කිර ඛෙමකත්‌ථෙරො, ‘‘සකදාගාමී’’ති කෙචි වදන්‌ති. සන්‌ධාවනිකායාති සඤ්‌චරණෙන. තෙනාහ ‘‘පුනප්‌පුනං ගමනාගමනෙනා’’ති. චතුක්‌ඛත්‌තුං ගමනාගමනෙනාති චතුක්‌ඛත්‌තුං ගමනෙන ච ආගමනෙන ච. තෙනාහ – ‘‘තං දිවසං ද්‌වියොජනං අද්‌ධානං ආහිණ්‌ඩී’’ති. ඤත්‌වාති අජ්‌ඣාසයං ඤත්‌වා. ථෙරොති ඛෙමකත්‌ථෙරො.
89.Attaniyanti diṭṭhigatikaparikappitassa attano santakaṃ. Tenāha ‘‘attano parikkhārajāta’’nti. Taṇhāmāno adhigato arahattassa anadhigatattā, no diṭṭhimāno adhigato, tathā kāmarāgabyāpādāpi. Anāgāmī kira khemakatthero, ‘‘sakadāgāmī’’ti keci vadanti. Sandhāvanikāyāti sañcaraṇena. Tenāha ‘‘punappunaṃ gamanāgamanenā’’ti. Catukkhattuṃ gamanāgamanenāti catukkhattuṃ gamanena ca āgamanena ca. Tenāha – ‘‘taṃ divasaṃ dviyojanaṃ addhānaṃ āhiṇḍī’’ti. Ñatvāti ajjhāsayaṃ ñatvā. Theroti khemakatthero.
රූපමෙව අස්‌මීති වදතීති රූපක්‌ඛන්‌ධමෙව ‘‘අස්‌මී’’ති ගාහස්‌ස වත්‌ථුං කත්‌වා වදති. අධිගතො තණ්‌හාමානො.
Rūpameva asmīti vadatīti rūpakkhandhameva ‘‘asmī’’ti gāhassa vatthuṃ katvā vadati. Adhigato taṇhāmāno.
අණුසහගතොති අණුභාවං ගතො. තෙනාහ ‘‘සුඛුමො’’ති. තයො ඛාරා විය තිස්‌සො අනුපස්‌සනා චිත්‌තසංකිලෙසස්‌ස විසොධනතො. සීලගන්‌ධාදීහි ගුණගන්‌ධෙහි.
Aṇusahagatoti aṇubhāvaṃ gato. Tenāha ‘‘sukhumo’’ti. Tayo khārā viya tisso anupassanā cittasaṃkilesassa visodhanato. Sīlagandhādīhi guṇagandhehi.
කථෙතුන්‌ති උද්‌දෙසවසෙන කථෙතුං. පකාසෙතුන්‌ති නිද්‌දෙසවසෙන තමත්‌ථං පකාසෙතුං. ජානාපෙතුන්‌ති කාරණවසෙන ජානාපෙතුං. පතිට්‌ඨාපෙතුන්‌ති කථාපෙතුං. විවටං කාතුන්‌ති උදාහරණං වණ්‌ණෙත්‌වා පාකටං කාතුං . සුවිභත්‌තං කාතුන්‌ති අන්‌වයතො බ්‍යතිරෙකතො සුට්‌ඨු, විභත්‌තං කාතුං. උත්‌තානකං කාතුන්‌ති උපනයනිගමෙහි තමත්‌ථං විභූතං කාතුං. අඤ්‌ඤෙන නීහාරෙනාති විපස්‌සනාවිමුත්‌තෙන චිත්‌තාභිනීහාරෙන.
Kathetunti uddesavasena kathetuṃ. Pakāsetunti niddesavasena tamatthaṃ pakāsetuṃ. Jānāpetunti kāraṇavasena jānāpetuṃ. Patiṭṭhāpetunti kathāpetuṃ. Vivaṭaṃ kātunti udāharaṇaṃ vaṇṇetvā pākaṭaṃ kātuṃ . Suvibhattaṃ kātunti anvayato byatirekato suṭṭhu, vibhattaṃ kātuṃ. Uttānakaṃ kātunti upanayanigamehi tamatthaṃ vibhūtaṃ kātuṃ. Aññena nīhārenāti vipassanāvimuttena cittābhinīhārena.
ඛෙමකසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Khemakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 7. ඛෙමකසුත්‌තං • 7. Khemakasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 7. ඛෙමකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 7. Khemakasuttavaṇṇanā
